همه آنچه از دندان‌ قروچه نمی دانید

به گزارش پارس به نقل از باشگاه خبرنگاران، آیا شما هم جزو آن دسته از افرادی هستید که وقتی از خواب بیدار می شوید در قسمت فک، سر و به خصوص دندانها احساس درد می کنید. آیا تا به حال کسی به شما نگفته که در هنگام خواب بسیار نا آرام هستید و به شدت دندان هایتان را به هم می سائید. اگر می توانید از کسی کمک بگیرید و از او بخواهید ببیند که آیا زمانی که شما خواب هستید دندان قروچه می کنید یانه. در این صورت مشکل سردرد و فک درد صبحگاهی خود را پیدا کرده اید.

در مورد دندان قروچه

دندان قروچه عبارت پزشکی است که به ساییدن دندان ها به هم یا گره کردن فک اطلاق می شود. دندان قروچه معمولاً در خواب عمیق یا زمانیکه فرد استرس دارد اتفاق می افتد. متخصصین عقیده دارند که دو تا سه نفر از هر ۱۰ کودک دچار دندان قروچه می شوند ولی اکثر آنها به مرور زمان آن را ترک می کنند.

انواع دندان قروچه

در کل دو نوع دندان قروچه وجود دارد:

▪ نوع اولیه: زمانی که علت مشخص پزشکی برای بروز آن وجود ندارد.

▪ نوع ثانویه: زمانی که دندان قروچه با اختلالاتی مانند اختلالات روانی (اضطراب و افسردگی) ، مصرف داروها (مانند داروهای ضدافسردگی) یا بعضی بیماری ها (مانند پارکینسون) یا آپنه تنفسی (اختلال در تنفس هنگام خواب) همراه است. در نوع ثانویه معمولا با درمان اختلال زمینه ای مشکل دندان قروچه هم حل می شود. البته در بعضی موارد، دندان قروچه به یک عادت تبدیل می شود و در این حالت با درمان و رفع مشکل زمینه ای باز هم این عادت از بین نخواهد رفت.

علایم دندان قروچه

دندان قروچه معمولا علامت مشخصی ندارد اما ممکن است فشار دندان ها به همدیگر به حدی باشد که بر سطح دندان ها اثر بگذارد و مینای دندان را از بین ببرد. از بین بردن مینای دندان، باعث افزایش حساسیت دندان ها، ترک خوردن دندان ها و حتی شکستگی آنها می شود.

در دندان های عقبی هم گاهی باعث از بین رفتن برجستگی های روی سطح دندان ها می شود. البته در بعضی مواقع علایم دیگری هم دیده شوند مثلا سردرد، دندان درد، لق شدن دندان ها، تحلیل لثه، درد گردن، بی خوابی، زخم یا درد در قسمت گونه، گوش درد، صدا هنگام باز و بسته کردن فک، حساسیت شدید دندان ها و دندانه دارشدن زبان به خصوص در قسمت های کنار هم گاهی به چشم می خورند.

برخی از کودکان بیش فعال هم دچار دندان قروچه می شوند و گاهی اوقات کودکانی که دچار بیماری ها و مشکلات دیگر (مثل اختلالت دماغی) هستند یا داروهای خاصی استفاده می کنند هم دندان قروچه می کنند.

چگونه بفهمیم دندان قروچه داریم؟

چون دندان قروچه اغلب در طی خواب رخ می دهد، بیشتر افراد متوجه آن نمی شوند، اما سردرد مداوم یا آرواره (فک) زخمی نشان دهنده ی دندان قروچه است.

بیشتر اوقات، فرد مبتلا به دندان قروچه توسط فرد دیگری (مثل همسر) که شب ها کنار او می خوابد از مشکل خود آگاه می شود. اگر احتمال می دهید در خواب دچار دندان قروچه هستید، به یک دندانپزشک مراجعه کنید و مشکل خود را با او در میان بگذارید.

دندانپزشک، داخل دهان و آرواره های شما را بررسی می کند تا علامتی از دندان قروچه مثل ساییدگی و زخمی شدن آرواره و دندان های غیر عادی را ببیند.

مضرات دندان قروچه

بسیاری از موارد دندان قروچه که هیچ عارضه جانبی ندارند، تشخیص داده نمی شوند درحالیکه برخی دیگر از موارد آن ایجاد سردرد یا گوش درد می کند. اما معمولاً این مشکل به خاطر صدای سایشی که ایجاد می کند برای سایر اعضای خانواده آزاردهنده است.

در برخی شرایط، دندان قروچه می تواند موجب از بین بردن مینای دندان، دندان تراشه، افزایش حساسیت دما و درد شدید صورت و مشکلات فک مثل بیماری مفصل شقیقه ای (TMJ) شود. اما اکثر کودکانی که دندان قروچه می کنند، دچار بیماری مفصل گیجگاهی نیستند مگراینکه این دندان قروچه مزمن باشد.

کمک به کودکانی که دندان قروچه می کنند

علت دندان قروچه چه فیزیکی باشد و چه روانی، کودکان می توانند با ریلکس شدن قبل از خواب دندان قروچه خود را کنترل کنند. بعنوان مثال، گرفتن دوش آب گرم، گوش دادن به موسیقی آرامش بخش یا خواندن کتاب می تواند مفید باشد.

برای دندان قروچه ای که علت آن استرس است، باید از فرزندتان سوال کنید که چه چیز ناراحتش کرده است و راهی برای کمک به او پیدا کنید. مثلاً کودکی که نگران دور ماندن از خانه در مسافرتی است که قرار است با مدرسه بروند، والدین باید به او اطمینان دهند که نزدیک او خواهند بود و هر اتفاقی که برایش بیفتد به کمک او خواهند رفت.

اگر موضوع پیچیده تر از این بود، مثل نقل مکان به یک شهر جدید، درمورد نگرانی های فرزندتان با او صحبت کنید و سعی کنید ترس هایش را از بین ببرید. درصورت نیاز بد نیست که با پزشک نیز مشورت کنید. درموارد نادر، مسکن های ساده برای متوقف کردن دندان قروچه کافی نیستند.

اگر کودکتان برای خوابیدن مشکل دارد یا متفاوت با معمول رفتار می کند، دندانپزشک یا پزشک او ارزیابی و معاینات بیشتری را توصیه خواهند کرد. اینکار می تواند به تعیین علت استرس و پیدا کردن راه درمانی مناسب آن کمک کند.

دندان قروچه چه مدت طول می کشد؟

دندان قروچه کودکی معمولاً تا زمان نوجوانی از بین می رود. در اکثر کودکان با افتادن دندان های شیری، دندان قروچه هم برطرف می شود. اما تعداد کمی از کودکان تا نوجوانی هم دندان قروچه را ادامه می دهند و اگر علت دندان قروچه استرس باشد، تا زمان برطرف شدن استرس دندان قروچه ادامه می یابد.

درمان دندان قروچه

۱. در نخستین اقدام برای معاینه دندان ها نزد دندان پزشک بروید.

۲. آرواره ها را با جویدن نوبتی قطعات نان یا کاهو با دندان های هرطرف، ورزش دهید تا خسته شوند؛زیرا با خسته کردن ملایم ماهیچه های آرواره کمتر آن هارا به هم می فشارید و همچنین باعث استراحت شبانه ی آن ها می شوید.

۳. آرامش داشته باشید! چون دندان قروچه عمدتا عادت مقابله با تنش روانی است، با انجام ورزش و روش های آرامش بخشی، اعصاب خود را آرام کنید.

۴. محافظ دندان بگذارید. استفاده از محافظ دندان که در برخی از ورزش ها کاربرد دارد، مانع دندان قروچه ی شبانه می شود. همچنین دندان پزشک می تواند محافظ مخصوصی در پشت دندان هایتان کار بگذارد که مانع به هم خوردن آن ها می شود و اگر بخواهید دندان قروچه کنید، پلاستیک محافظ را گاز می زنید.

۵. مفصل را تصحیح کنید. در موارد شدید دندان قروچه، دندان پزشک متخصص با کارگذاشتن وسایل مخصوص یا عمل جراحی مفصل جا به جا شده را که باعث گرفتگی ماهیچه ها شده است به جای خود برمی گرداند و ثابت می کند.

۶. اگر دندان قروچه به قدری شدید است که دندان هایتان را می ساید، روکش دندان بگذارید.

۷. پرشدگی را تنظیم کنید. اگر پرشدگی دندانتان بلندتر از حد عادی ست، دندان پزشک می تواند آن را کمی کوتاه و به اندازه کند.