کم‌کم همه به‌بودن این دست از اخبار در لا‌به‌لای اتفاقات فوتبال کشورمان عادت کرده‌اند. مطمئنا همه رسانه‌ها اعم از مکتوب و مجازی، روزانه حداقل یک یا دو خبر درباره شکایت یک بازیکن یا مربی ایرانی یا خارجی از تیم‌های لیگ برتری و لیگ‌یکی کار می‌کنند. این اصلا موضوع عجیبی نیست و اتفاقا اگر روزی شاهد چنین اخباری نباشیم باید شک کنیم؛ مثلا در حدی که خورشید به جای شرق، از غرب طلوع کند! با این حال در چند‌ماه گذشته و با مصمم‌تر شدن فیفا و ‌ای‌اف‌سی برای پیگیری پرونده شکایات و همچنین مجازات سفت و سخت باشگاه‌ها، داستان وارد فاز جدیدی شد. محرومیت تیم‌های استقلال و تراکتورسازی از پنجره‌های نقل‌و‌انتقالات، اتمام حجت و هشداری جدی برای باشگاه‌های ایرانی بود تا به وضعیت بدهی‌های فراوان خود برسند و آن‌ها را پیش از جدی شدن، حل و فصل کنند.

ایجاد کمیته تعیین وضعیت

در همین راستا کمیته‌ای با نام کمیته تعیین‌وضعیت با ریاست روزبه وثوق احمدی شروع به کار کرد. کمیته‌ای که کارش رسیدگی به‌همین پرونده‌ها بود؛ شکوائیه‌های ریز و درشتی که هر روز به سمت فدراسیون فوتبال و کمیته انضباطی سرازیر می‌شد. قرار بر این شد تا باشگاه‌ها برای حضور در لیگ مجوز حرفه‌ای دریافت کنند و یکی از لازمه‌هایش مشخص‌کردن میزان بدهی و پرداخت آن‌ها بود. اتفاقی که تا حدی مثمر‌ثمر واقع شد، اما نقش یک مسکن را داشت و خیلی زود اثرش از بین رفت؛ حداقل تا حد زیادی.

از استقلال و تراکتور تا طارمی و پدیده

در این بین مهم‌ترین مشکل موجود، شکایت‌هایی بود و هست که به فیفا و‌ ای‌اف‌سی ارسال می‌شود و جنبه بین‌المللی پیدا می‌کنند. پرونده‌هایی که به‌دلیل شکایت مربیان و بازیکنان خارجی از باشگاه‌های ایرانی درست شده و حجم و قطر آن هم بزرگ‌تر از آن چیزی است که فکرش را می‌کنید. قراردادهای نجومی و غیرآگاهانه در بسیاری از این موارد دیده می‌شود و کارشکنی مدیران ناکاربلد هم در وخیم شدن اوضاع مؤثر بوده‌است. جدیدترین قربانی این قضیه باشگاه پدیده مشهد بود که به‌دلیل پرداخت‌نکردن بدهی زوران کنزوویچ، بازیکن پیشین‌اش به کسر 6 امتیاز محکوم شد و به یک‌باره از صف مدعیان خارج و به رده دهم جدول رده‌بندی تبعید شد. پیش‌تر از آن هم باشگاه پرسپولیس و مهدی طارمی نقره‌داغ شده بودند که دیگر نیازی به توضیح در این‌باره نیست.
در این بین برخی بازیکنان داخلی هم برای رسیدن به طلب‌های سنگین و قدیمی‌شان دست به دامن فیفا شدند تا از آن طریق به‌حق خود برسند اما گویا پرونده‌شان دوباره به ایران برگردانده خواهد شد. فیفا و ‌ای اف سی مرجع رسیدگی به‌مشکلات بین‌المللی هستند و مشکلات داخلی باید در همان کشور بررسی شود. در موقعی که دعوا جنبه بین‌المللی داشته باشد و یکی از طرفین خارجی باشد فیفا نسبت به مسئله رسیدگی می‌کند در غیر‌این صورت دوباره فیفا پرونده را برای رسیدگی بیشتر به ایران برمی‌گرداند.

ورود وزارت ورزش و جوانان با پول

چندی پیش بود که وزارت ورزش و جوانان از پرداخت بدهی‌های سرخابی‌های پایتخت صحبت کرد. اعلام شد مبلغی چند 10میلیاردی به حساب این دو باشگاه ریخته شده تا با پرداخت بدهی‌هایشان بتوانند مجوز حضور در رقابت‌های لیگ قهرمانان آسیا را کسب کنند. اتفاقی که بازخوردهای مثبت و منفی زیادی داشت و عده‌ای معتقد بودند چه فرقی میان دو باشگاه بزرگ پایتخت و الباقی باشگاه‌ها وجود دارد. سیدرضا افتخاری درباره پرداخت بدهی‌های باشگاه آبی‌‌پوش پایتخت گفت: «در طول دوسال گذشته توانسته‌ایم با حمایت سلطانی‌فر، وزیر ورزش و جوانان حدود 20 میلیارد تومان از بدهی‌های خود را پرداخت و تعداد قابل‌توجهی از چک‌های برگشتی نزد طلبکاران را جمع‌آوری کنیم.»
به‌نظر می‌رسید با این اتفاق دیگر خبری از پرونده‌های جدید برای سرخابی‌های پایتخت نباشد، اما این خیالی بیش نبود. پرونده شکایت پروپیچ، مهاجم اسبق استقلالی‌ها به دادگاه عالی ورزش رفت تا دوباره نگرانی‌ها در حوالی این باشگاه بیشتر شود. نگرانی‌هایی که با شکایت امیرحسین صادقی به فیفا رنگ و بوی جدی‌تری به خود گرفت. پندار توفیقی، معاون ورزشی باشگاه استقلال در این‌باره گفت: «وکیل ایتالیایی ما به‌شدت پیگیر پرونده پروپیچ است و با توجه به فسخ یک‌طرفه قرارداد توسط این بازیکن این امید می‌رود که رأی به سود ما صادر شود.» در اردوی باشگاه رقیب اخبار بهتری مخابره نمی‌شود. آنجا هم دوباره پرونده‌های جدید از راه می‌رسند. با تغییر مدیریت باشگاه از طاهری به گرشاسبی، دو محکومیت جدید هم به سوغات آورده شد. باشگاه در پرونده آنتونی گولچ دو رگه، شکست خورد و حالا باید به این بازیکن که حتی یک‌دقیقه هم برایشان به میدان نرفت و باشگاه پیشین‌اش، شریف مولداوی رقمی در حدود سه‌‌میلیارد پرداخت کند. در پس این حکم، یک شکست دیگر هم به بار آمد. این‌بار در پرونده جری بن سون، مهاجم هندوراسی اسبق سرخپوشان تهرانی هم باید بزودی 60 هزار دلار طلبش را از باشگاه ایرانی دریافت کند.

یک سوال تاریخی؛ بدهی سرخابی‌ها چقدر است؟

در این چند‌سال هیچ‌کس متوجه نشده بدهی دقیق دو‌باشگاه پرسپولیس و استقلال چقدر است. هراز‌چند‌گاهی مبالغی اعلام می‌شود و دوباره همه‌چیز به فراموشی سپرده می‌شود. آخرین‌بار چهارماه قبل بود که اعلام شد کل بدهی سرخابی‌های پایتخت چقدر است.در حال‌حاضر مجموع بدهی‌های باشگاه استقلال که شامل بدهی مالیاتی، دارایی و بدهی به اشخاص است، 118‌میلیارد شده که مسئولان این باشگاه در حال حل کردن بدهی سنگین مالیاتی خود هستند. بدهی به اشخاص نیز باید هرچه زودتر در فدراسیون فوتبال تعیین تکلیف شود. بدهی‌های باشگاه پرسپولیس اما تقریبا دو‌برابر بدهی‌های باشگاه استقلال است. این باشگاه 3.5‌میلیون دلار به اشخاص خارجی بدهی دارد که با احتساب دلار با قیمت 3‌هزار و 800‌تومان این باشگاه 13‌میلیارد و 300 میلیون تومان بدهی خارجی دارد. همچنین 30‌میلیارد از بدهی‌های پرسپولیس به اشخاص ایرانی اعم از مربی و بازیکن است. سنگین‌ترین بدهی باشگاه پرسپولیس هم مربوط به بیمه، دارایی و اداره مالیات است که به ‌40میلیارد تومان می‌رسد. همچنین پرسپولیسی‌ها 28‌میلیارد بدهی متفرقه یا سایر بدهی‌ها دارند که مجموع این بدهی‌ها به 211میلیارد و 300 میلیون تومان می‌رسد.

سرخابی‌ها تنها نیستند

اما تمام مشکلات فوتبال ایران متوجه دوتیم پایتخت‌نشین نیست. قریب به 25 باشگاه لیگ برتری و لیگ یکی با پرونده‌های گوناگون در فیفا و کمیته تعیین وضعیت پایشان گیر است. باشگاه‌های تراکتورسازی تبریز، پدیده و سیاه‌جامگان مشهد، راه‌آهن تهران، صبای قم، استقلال خوزستان، صنعت‌نفت آبادان، ملوان بندر انزلی، استقلال اهواز، سپاهان اصفهان، شاهین‌بوشهر، نفت مسجد‌سلیمان، فولاد یزد، پاس همدان، مس رفسنجان، ابومسلم خراسان، داماش ایرانیان و... بخشی از این تیم‌ها هستند. این است حال و روز فوتبال ما. فوتبالی که تا دلتان بخواهد مدیر دارد و در عین حال هیچ مدیری در آن دیده نمی‌شود. فوتبالی که به‌جای مسائل فنی و توسعه آن، باید تمام وقتش را صرف زمین چمن، بی‌پولی، کمبود امکانات، فساد در فوتبال پایه، دلالی، رمالی، مایعات معلوم‌الحال در حوالی دروازه‌ها، توپ برای تمرین، لباس برای بازی و... کند. اگر حین خواندن این گزارش، خبر شکایت جدیدی منتشر شد و ما از بازگو کردن آن غافل ماندیم عذرخواهی ما را بپذیرید.