خبری کذب برای دیده شدن!/عکس

 در سیل هجوم اخبار و اطلاعات به واسطه گسترش سریع دهکدهی جهانی ارتباطات، انتشار اخبار چندان کار سختی نیست و همچون گذشته نیاز به رسانه رسمی برای انتشار یک خبر خاص نیست. به لطف فضای مجازی اخبار با سرعت بر روی خروجیها قرار می گیرد و صحت و سقم خبر نیز شاید در وهله نخست مورد توجه برخی مخاطبان قرار نگیرد چرا که مهم، انتشار یک خبر جنجالی و جذب مخاطبانی است که سواد رسانهای چندانی ندارند.

اخراج شیوا امینی از تیم ملی فوتسال بانوان به دلیل رعایت نکردن حجاب در خارج از کشور به سرعت در فضای مجازی پخش شد، و عده ای به حمایت از او پرداختند و سنگ دختری را بر سینه زدند که هدف واقعی خود را از انتشار چنین خبر کذبی بیان نکرد اما آنچه مسلم است، دیده شدن و شنیده شدن نام شیوا امینی بود! خبر اساسا کذب بود و حتی واکنش فدراسیون فوتبال را نیز به دنبال داشت که با انتشار بیانیه ای، دروغ امینی را بر ملا کرد. امینی از سال 89 به دلیل آسیب دیدگی در لیگ، از سوی کادر فنی به تیم ملی دیگر دعوت نشد و از آن پس در هیچ یک از اردو های تیم ملی نامی از امینی در 6 سال اخیر نبود.

به عضویت در آمدن تیم ملی کار آسانی نیست و ورزشکاران برای پوشیدن پیراهن تیم ملی باید رنج ها و مشقتهای فراوانی را متحمل شوند تا شایستگی پوشیدن تیم ملی کشور خود را داشته باشند و به واسطه آن نیز در سطح جامعه و حتی دنیا دیده شوند. اما برخی برای دیده شدن دست به کار های غیر اخلاقی زده و با ادعاهای کذب در صدد مطرح کرن خود هستند؛ کاری که اخیرا از سوی یک بازیکن سابق صورت گرفته است.

اما آیا شیوا امینی به تبعات کار خود فکر کرد؟ آیا او به همجنس های خود فکر کرد؟ ورزش زنان در ایران در یک سیر صعودی قرار گرفته است و در حال حرکت است. اقدام شیوا امینی می تواند به ورزش زنان و سایر دختران این سرزمین آسیب برساند اما او تنها به خود فکر کرد. به راستی هدف شیوا امینی میتواند برای دیده شدن و جمع کردن فالورهای بیشمار و یا اهداف دیگر باشد؟ در این شرایط باید نگران آینده شد که علت از کجاست که هر خبری چه کذب و چه درست مورد توجه مخاطبان قرار می گیرد. سواد رسانه ای چه میشود؟

معتمد نژاد یکی از اساتید رسانه، سواد رسانه ای را نوعی درک متکی بر مهارت می داند که می توان بر اساس آن انواع رسانه ها را از یکدیگر تمیز داد و انواع تولیدات رسانه ای را از یکدیگر تفکیک و شناسایی کرد. یعنی محصول نهایی یک رسانه را تشخیص داد و این که آیا محتوا، رابطه ای با عدالت اجتماعی دارد یا خیر؟

محسنیان راد دیگر استاد رسانه نیز می گوید: سواد رسانه ای سوادی است که در حالت انبوه شدن پیام ها در سپهر ارتباطی مخاطب قرار می گیرد، اینکه مخاطب چگونه به آسانی پیام های مورد نیاز خود را پیدا کند، به عبارتی توانایی تشخیص پیام هاست و این که مخاطب بداند رسانه های مورد نظر، کدام پیام را با هدف خبررسانی منتشرمی کنند یا قصد پروپاگاندا(تبلیغات سیاسی)دارند.

متاسفانه بعد از انتشار خبر کذب اخراج شیوا امینی از تیم ملی فوتسال به دلیل رعایت نکردن حجاب، موجی از واکنش ها از سوی مخاطبان در فضای مجازی به وجود آمد و حتی برخی از چهره های مطرح هنری نیز به حمایت از شیوا امینی پرداختند اما پس از روشن شدن ماجرا آنها نیز متوجه اصل قضیه شدند. بهتر نیست مسئولان با افزایش آگاهی و بالابردن سواد رسانه ای مردم مانع از سوء استفادههای این چنینی شوند؟ خبر شیوا امینی تنها یک مثال از اخبار کذب و دروغ نیست بلکه سال گذشته نیز شاهد انتشار خبری بودیم که به دروغ به نقل از سایت رسمی AFC منتشر شد که الهام فرهمند نابغه فوتبال غرب آسیا شد!