عوامل کاهش سرعت متابولیسم بدن

 اگر بخواهیم تعریفی جامع از متابولیسم داشته باشیم به این‌گونه است که متابولیسم درواقع نشان‌دهنده میزان سوخت‌وساز بدن شما است. در واقع کلمه ی متابولیسم (سوخت و ساز) به معنی سوزاندن کالری و صرف انرژی مورد نیاز  بدن است. 

البته متابولیسم یا همان میزان سوخت‌وساز افراد با هم متفاوت است. یعنی فردی که بدنش دارای متابولیسم بالاتری نسبت به سایرین است، در حالت استراحت و دیگر فعالیت‌های یکسان با سایر افراد انرژی بیشتری مصرف می کند و درنتیجه میزان چربی کمتری در بدن خود ذخیره نگه می‌دارد.  

با وجود اینکه هر روز از طریق تبلیغات و گاهی مربیان و حتی برخی پزشکان انواع داروها، دم نوش ها، نوشیدنی های سنتی و شیمیایی جدیدی برای افزایش متابولیسم معرفی می شود، اما همچنان ورزش قدیمی ترین، بهترین و مهم ترین عامل در افزایش سوخت و ساز به شمار می رود که کمتر کسی می تواند نقش آنرا انکار کند.از طرفی برخی مواقع شاهد بوده ایم که فردی با وجود اینکه ورزش می کند اما همچنان متابولیسم پایینی دارند.

جالب است بدانید که متابولیسم پایین عوارضی همچون افزایش وزن، سوءتغذیه، افت عملکرد جسمی و روانی و... را همراه دارد. البته اگر جزو افرادی هستید که حس می کنید متابولسم بدن شما پایین است،نگران نباشید زیرا در این گزارش عواملی که باعث کاهش متابولیسم و در نهایت بروز چاقی می شود را مورد بررسی قرار داده ایم.

-گرسنگی کشیدن

بدن شما یک موتور محرکه است که نیاز مداوم به انرژی دارد، پس برای زنده ماندن و فعالیت کردن باید مدام غذا بخورید. این دریافت مداوم غذا موجب حفظ ثبات قند خون و تعادل آنزیم‌های گوارشی می‌شود. برای این منظور در اولین ساعت بیدار شدن از خواب صبحانه میل کنید سپس هر 3 تا 4 ساعت در طول روز غذا دریافت کنید و آخرین وعده را دو ساعت پیش از خواب مصرف کنید. این خوردن مداوم به معنای زیاد خوردن نیست بلکه به معنای مداوم خوردن است. زیرا یکی از عادات غلطی که موجب کاهش میزان متابولیسم پایه می‌شود، حذف وعده‌هایی چون صبحانه یا حتی میان وعده‌ها است.

زمانیکه در طی روز، بدن را وادار به تحمل گرسنگی می کنید،زمینه را برای کاهش سرعت متابولیسم فراهم می سازید، چرا که با اینکار، بدن برای حفظ سوخت مورد نیاز،کالری دریافتی را به جای سوزاندن، حفظ خواهد کرد. دقت کنید گرسنگی دادن به بدن، نه تنها موجب کاهش وزن شما نمی شود ، بلکه روند معکوس خواهد شد.

- کم تحرکی 

طبق مطالعات اخیر۲۰ دقیقه نشستن به طور ثابت در یک جا،مانع از متابولیسم موثر بدن و موجب افزایش وزن می شود. سعی کنید تا فعالیت بدنی خود را افزایش دهید. البته افزاش فعالیت بدنی فقط با رفتن به باشگاه‌های ورزشی ممکن نیست. زیرا هر شخص به‌طور متوسط بین 3 تا 5 ساعت در هفته به باشگاه می‌رود، و بقیه روز خود را در مکان‌های دیگر مثل محل کار و محل زندگی خود می‌گذراند. پس اگر می‌خواهید سوخت‌وساز بدن خود را افزایش دهید بایستی تا جای ممکن تحرک داشته باشید و فعالیت بدنی خود را افزایش دهید. به طور مثال اگر در یک اداره کار پشت میزی داشته باشید بهترین کار ممکن این است که یا پیاده سر کار بروید و یا اینکه ماشین خود را در دورترین نقطه پارکینگ پارک کنید تا مسافت بیشتری را بتوانید پیاده‌روی کنید و در محل کار خود نیز تا جای ممکن از نشستن های طولانی مدت پرهیز کنید. به طور مثال  بعد از هر 15 دقیقه یک‌بار از سر جای خود بلند شوید و مقداری راه بروید و حرکات کششی انجام دهید زیرا همین امور به‌ظاهر ساده در افزایش سوخت‌وساز بدن شما بسیار مؤثر است.

-نامنظم بودن برنامه غذایی روزانه

طی مطالعه ای که در سال ۲۰۱۲ در دانشگاه Hebrew برروی موش ها انجام گرفت، محققان دریافتند که موش هایی که رژیم غذایی پرچرب و در ساعات پراکنده روز، برای آنها در نظر گرفته شده بود، نسبت به آنهایی که همین رژیم مشابه را ،اما در ساعات معینی داشتند، وزن بیشتری پیدا کردند.بنابراین محققان اینگونه نتیجه گیری کردند که غذا خوردن سر ساعات خاصی در روز، بدن را تمرین می دهد که کالری بیشتری را بین وعده های غذایی بسوزاند.سعی کنید طوری برنامه ریزی کنید که وعده های غذایی روزانه را در مواقع معینی میل نمایید.

-خواب ناکافی

دو شب بی خوابی متوالی می تواند متابولیسم بدنتان را خراب کند . سطح هورمون گرلین افزایش می یابد و موجب تحریک گرسنگی می شود و سطح هورمون لپتین کاهش می یابد و به شما اخطار می دهد که جویدن را متوقف کنید. پژوهش ها نشان می دهند که کم خوابی موجب مقاومت در برابر انسولین می شود و در فرآیندهای متابولیک چربی تداخل کرده و موجب افزایش وزن می شود.

همچنین طبق مطالعات انجام شده توسط محققان سوئدی و آلمانی، در سال ۲۰۱۲، افرادی که شبها کمتر می خوابند، روز بعد تحرک کمتری دارند و این امر، خود منجر به سوزاندن کالری کمتری نیز می شود.بدتر اینکه، در واقع کمبود خواب، باعث کاهش میزان انرژی که بدن طی استراحت از آن استفاده می کند، خواهد شد.

-کمبود آهن

یکی از علائم کاهش آهن بخصوص در بانوان احساس خستگی مفرط، بی انرژی بودن بدن هیچ دلیلی است. این اتفاق به این دلیل است که از آنجاییکه آهن، اکسیژن لازم را به عضلات می رساند و چنانچه سطح آهن بدن از حد مورد نیاز کمتر شود، عضلات هم O2 لازم را دریافت نکرده و به این ترتیب، انرژی بدن کاهش یافته و روند متابولیسم بدن هم مختل خواهد شد. سعی کنید آهن مورد نیاز بدن را با مصرف مواد غذایی سرشار از آهن، همانند حبوبات، سیزیجات تیره مثل اسفناج، کلم بروکلی و از این قبیل تامین کنید.

-بر هم زدن نظم ساعت بیولوژیک بدن

ساعت بیولوژیک بدن، سلولهایی را که مسئول متابولیسم بدن هستند، کنترل می کند.اما زمانی که شما این نظم را با خواب و بیداری های بی موقع، شب زنده داری، خوابیدن های نامنظم در طی روز و البته پراکنده غذا خوردن، بر هم میزنید، در واقع  موجب اختلال در عملکرد مثبت این سلولها و در نتیجه، مانع از متابولیسم موثر در بدن خواهید شد. سعی کنید تا برنامه  روزانه منظمی داشته باشید.

-مصرف ناکافی کلسیم 

بررسی ها نشان می دهد کمبود کلسیم در بدن باعث کند شدن متابولیسم می شود.کلسیم، نقشی بسیار کلیدی را در سوخت و ساز چربی های بدن بر عهده داشته و معین می کند که بدن این چربی ها را بسوزاند یا آنها را ذخیره کند. بر اساس نتیجه تحقیقات انجام شده ، رژیم غذایی سرشار از کلسیم، به سوزاندن میزان بیشتری از چربی های بدن بسیار کمک خواهد کرد. بنابراین مصرف روزانه سه لیوان شیر یا یک و نیم لیوان ماست. برای تامین کلسیم مورد نیاز بدن ضروری است. مصرف لبنیات البته از نوع کم چرب به دلیل وجود کلسیم به تنظیم متابولیسم بدن کمک می کند.

-نرسیدن  آب کافی به بدن

بدن شما برای سوزاندن کالری به آب نیاز دارد. اگر حتی بطور خفیف دچار کم آبی شوید، ممکن است سوخت و ساز بدنتان کند شود. در یک مطالعه، افراد بزرگسالی که در یک روز، ۸ لیوان آب یا بیشتر نوشیده بودند نسبت به آنهایی که ۴ لیوان آب خورده بودند، کالری بیشتری سوزاندند. برای هیدراته ماندن، قبل از هر وعده غذایی یا میان وعده، یک لیوان آب یا یک نوشیدنی غیر شیرین دیگر بنوشید. 

همچنین در میان وعده بجای چوب شور یا چیپس از میوه‌ها و سبزیجات تازه استفاده کنید زیرا آنها بطور طبیعی حاوی آب هستند.