آیا ایران برنده بازی در اوکراین می‌شود؟

به گزارش پارس به نقل از فارس، دور دوم مذاکرات بین ایران و ۱+۵ برای رسیدن به توافق جامع قرار است از فردا در وین آغاز شود. در دور قبل مذاکرات بیش از آنکه به محتوا پرداخته شود به چارچوب زمانی مذاکرات پرداخته شد ولی گمانه زنی های رسانه ای حاکی از آن بود که در دور جدید که از فردا آغاز خواهد شد، مذاکرات وارد مراحل حساس و محتوایی می شود و غربی ها تلاش می کنند تا خواسته های خود مبنی بر کاهش تعداد سانتریفیوژهای فعال ایران، تعطیلی سایت آب سنگین اراک و سایت فردو و حتی بحث درباره توان موشکی ایران را مطرح کنند که نشان دهنده اهمیت این دور از مذاکرات است.

نکته قابل توجه این است که در این دور از مذاکرات برخلاف دور قبل (وین یک) عرصه بین المللی شاهد وقوع بحران سیاسی مهمی بود که طی آن آمریکا و روسیه همانند سال های جنگ سرد رودروی یکدیگر قرار گرفتند.

وقوع بحران اوکراین و تقابل آمریکا و روسیه در این بحران باعث شده تا در آستانه یکی از حساس ترین مراحل مذاکرات بین ایران و ۱+۵ زمزمه هایی از شکاف در این مجموعه شنیده شود.

هرچند رسانه های آمریکایی از هفته گذشته با درپیش گرفتن خط رسانه ای تلاش دارند تا این مسئله (اختلافات در ۱+۵) را کتمان کنند و تاکید می کنند که اختلافات بین کرملین و کاخ سفید درباره اوکراین ربطی به مسئله سوریه و مذاکرات هسته ای با ایران ندارد.

در همین زمینه دنیس راس دیپلمات ارشد آمریکایی در امور خاورمیانه گفته که بحران اوکراین محاسبه های ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در مورد مذاکرات هسته ای گروه ۱+۵ و ایران و بحران سوریه را تغییر نمی دهد؛ حمایت پوتین از مذاکرات هسته ای با ایران، یک لطف نیست که او به آمریکا می کند.

وی تاکید کرده که ولادیمیر پوتین منافع خود را در جلوگیری از هسته ای شدن ایران دنبال می کند. اما زمانی که پای برخی اختلافات به میان می آید، وی باید به منافع استراتژیک بلندمدت تر خود فکر کند.

این موضع گیری از دیپلمات کارکشته ای چون راس نشان از نگرانی آمریکایی ها از تاثیر بحران اوکراین بر همکاری هایشان با روسیه می دهد.

غربی ها بر این باورند که در صورت فشار بیشتر اتحادیه اروپا و آمریکا بر روسیه در بحران اوکراین آنگاه ایران شرایط را در ۱+۵ برای خود مساعد خواهد دید و به این نتیجه می رسد که تحت فشار کمتری قرار دارد و حتی این درک برای ایران حاصل می شود که در چنین شرایطی احتمال تصویب تحریم های جدید علیه ایران دشوارتر خواهد بود.

در همین زمینه گری سیمور هماهنگ کننده سابق بخش کنترل تسلیحاتی کاخ سفید تصریح می کند که بحران اوکراین مذاکره با ایران را دشوارتر می کند و درصورت افزایش فشارها بر روسیه ائتلاف در ۵+۱ از بین خواهد رفت.

اکنون غرب با چند سناریو مواجه است، اگر اوکراین و کریمه برای آمریکا از پرونده هسته ای ایران مهمتر باشد آنگاه فشارها بر روسیه برای عقب نشینی افزایش خواهد یافت و اگر ایران دارای اهمیت بیشتری باشد آنگاه کاخ سفید است که با تلاش های کرملین برای الحاق کریمه مدارا خواهد کرد و در سومین سناریو آمریکا بازی میانه ای را در پیش خواهد گرفت که هم ائتلاف در ۵+۱ را حفظ کند و هم برای تلاش های پوتین در کریمه هزینه ایجاد کند که این سناریو محتمل تر و البته دشوارتر هم خواهد بود.

در همین زمینه « ولی کوزه گر کالجی» ، کارشناس و پژوهشگر مسائل آسیای مرکزی و قفقاز در گفت وگو با خبرنگار سیاست خارجی خبرگزاری فارس با اشاره به اینکه به طور طبیعی پس از ایجاد شکاف میان غرب و روسیه، مسکو به سوی ایران متمایل می شود، گفت: آمریکایی ها احتمالاً به دلیل سه مسئله پیچیده اوکراین، سوریه و مسئله هسته ای ایران باید با محاسبه بیشتری مقابل روسیه قرار گیرند و من فکر می کنم که غرب هر سه پرونده را باهم به پیش ببرد و هیچ یک را قربانی نمی کند.

وی تاکید کرد که ایران در پرونده اوکراین باید همانند بحران گرجستان در سال ۲۰۰۸ موضع بی طرفانه فعالی را اتخاذ کند تا در بلندمدت این بحران به زیانش تمام نشود.

در همین راستا هفته گذشته سید عباس عراقچی معاون امور حقوقی و بین المللی وزیر امور خارجه به منظور رایزنی با همتایان خود راهی مسکو و سپس پکن شد. وی در حاشیه این سفر به خبرنگاران گفته بود که هدف این مذاکرات هماهنگی میان سه کشور در مذاکرات پیش رو است.

برآینده آنچه گفته شد این احتمال را تقویت می کند که ایران شرایط جدید در ۱+۵ را درک کرده و اکنون در مرحله حساس مذاکرات تلاش خواهد کرد تا به بهترین شکل از شکاف در ۵+۱ برای رسیدن به نتایجی بهتر در مذاکرات جامع بهره بگیرد.