عطایی: اقتصاد نشر رها است

احمد عطایی مدیر مسئول مؤسسه فرهنگی هنری قدر ولایت درباره علت پایین بودن سرانه مطالعه در ایران گفت: علت‌های این امر متعدد است شاید بتوان هفت محور عمده را برای پایین بودن سرانه مطالعه مطرح کرد.

وی افزود: ابتدا باید به اهتمام نداشتن مسئولان نظام و مدیران میانی به ترویج کتابخوانی با شیوه اقدام خود (کتابخوانی خود) و توصیه به کتاب‌های خوب و سالم اشاره کرد همچون اهتمام رهبری که هم خود کتابخوان هستند و هم توصیه و تقریظ می‌نویسند و رواج می‌دهند.

عطایی ادامه داد: دومین علت نداشتن چشم انداز جامع در حوزه کتاب و کتابخوانی؛ برنامه ریزی منسجم و یکپارچه نهاد‌های مرتبط با این مسأله است.

مدیر مسئول مؤسسه فرهنگی هنری قدرولایت گفت: تغییر دولت‌ها و جهتگیری‌های مختلف آنان به ویژه در حوزه مجوز کتاب‌ها و نوساناتی که در این زمینه است و مدیران فرهنگی و اداده و دگراندیش در این عرصه، سومین علت پایین بودن سرانه مطالعه در ایران است و چهارمین موضوع نیز ساختار غلط و رانتی تشکل‌های نشر و سیاست‌های متفاوت در دوره‌های مختلف آنان مخصوصاً اتحادیه و تعاونی ناشران است.

وی در تشریح پنجمین مورد در این زمینه گفت: نوسانات بازار کاغذ، خدمات چاپ، عدم نظارت سیستماتیک و با برنامه برای ساماندهی این بازار و خدمات نیز بسیار در کاهش سرانه مطالعه در کشور موثر است.

عطایی ادامه داد: وجود ناشرانی که کار خود را صرفا یک شغل و کسب می‌دانند و به هر وسیله‌ای دنبال جلب منفعت و سود هستند و همچنین وجود برخی از ناشران که دنبال سیاست‌های بیگانگان و در جهت استحاله فرهنگی و فکری نظام و نفوذ  افکار متضاد با انقلاب هستند از دیگر عوامل مهم در این زمینه است.

وی درباره راهکار‌های موثر برای بالابردن سرانه مطالعه گفت: با توجه به هفت دلیل ذکر شده برای رفع مشکل باید عکس آن عمل کرد. پیشنهاد روشن ما این است که شورای عالی انقلاب فرهنگی باید برای وزارت فرهنگ و ارشاد و معاونان این وزارتخانه، ملاک‌های مشخصی را تصویب کرده و مجلس شورای اسلامی وزیر پیشنهادی فرهنگ را با این ملاک‌ها ارزیابی کند و رأی اعتماد دهد، دستگاه‌های نظارتی نیز بر این اساس نظارت کنند.

مدیر مسئول مؤسسه فرهنگی هنری قدرولایت بیان کرد:باید شرایطی ایجاد شود که هر کس با هر تفکری نتواند ریل و سیاست فرهنگی کشور را دست اندازی و تغییر دهد. هچنین نقشه جامع کتاب کشور به‌صورت چشم انداز ۱۰ ساله تهیه و به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی برسد و ابلاغ شود تا همه در این نقشه مسیر حرکت کنند و قابل ردیابی و ارزیابی باشند.

عطایی با اشاره به استقبال جامعه کتاب خوان از کتاب‌های تاریخی گفت: مخاطبان دوست دارند حوادث و وقایع دوران معاصر به ویژه دوره انقلاب اسلامی را به صورت واقعی و صحیح بدانند، کتاب‌های رمان در همین حوزه تاریخ نیز خواننده زیادی دارد.

وی افزود: امروز ارشاد هم بیشترین حساسیت را نسبت به موضوعات تاریخی نشان می‌دهد و برای این موضوعات مانع درست می‌کند. بازار غیر مجاز کردن کتاب‌های تاریخی تا تغییرات و تکه پاره کردن مطالب کتاب‌های این چنینی در وزارت ارشاد داغ است.

این کارشناس امور فرهنگی درباره اینکه چاپ کتاب در انتشارات قدر ولایت بر اساس ذائقه‌ مخاطب است یا بر اساس محتوای مورد نیاز جامعه؟ گفت: چاپ کتاب در انتشارات با دو ارزیابی صورت می‌گیرد. یکی بر اساس خواست مخاطبان که معمولاً در نمایشگاه‌های استانی، بین المللی و جلسات با نویسندگان مرتبط با مؤسسه و نیز ارتباط مردمی مدیران مؤسسه انجام می‌شود که در این باره رصد فضای عمومی جامعه و چاپ کتاب‌ها و موضوعات آن‌ها هم کمک می‌کند.

وی ادامه داد: در ارزیابی دوم نیز موضوعات و مسائل و انگشت اشاره‌های رهبر انقلاب است که هم نیاز‌های انقلاب را روشن می‌سازد و هم بازتاب اطلاعاتی است که رهبری از کانال‌های متعدد به دست می‌آورند؛ در این روش ما به دنبال ذائقه سازی و اشراف بر تغییرات فرهنگی جامعه هستیم تا از دستبرد فکری و تهاجم فرهنگی جلوگیری شود.

مدیر مسئول مؤسسه فرهنگی هنری قدرولایت با اشاره به لزوم نخبه پروی و تربیت نویسنده گفت: بیشتر نویسندگان و شاعران و ناشران بر اساس احساس خود به صحنه آمده اند و در فراز و نشیب کارشان به تجربیات و آگاهی و توانمندی دست یافته اند.

وی افزود: متأسفانه و شاید خوشبختانه سازمان و نهادی با برنامه روشن به دنبال تربیت نویسندگان و شاعران نیست که اگر بود شاید مثل احزاب، در افکار هم دست اندازی می‌شد امّا وجود نهادی که بتواند با چهار چوب‌های انقلاب اسلامی و فرهنگ بالنده آن، بنویسد و... تربیت کند و از آن‌ها در بازار کار حمایت کند، خوب بود البته شناسایی اهالی قلم و نشرهم مهم است اگر چه در سپاه اهل قلم درست شد اما لازم است که بیشتر از آن حمایت شود.

عطایی تشریح کرد: متاسفانه اقتصاد نشر رها  است و هر کس هر کاری بخواهد انجام می دهد که این موضوع در خدمات چاپ، در امکاناتی مثل کاغذ و مقوا، قیمت گذاری، رابطه با مؤلف و طراح و حوزه تألیف و ترجمه به چشم می خورد که متاسفانه هیچ نظارتی هم وجود ندارد.

وی تاکید کرد:مؤلفه‌های مؤثر در اقتصاد نشر باید دقیقاً شناسایی و بر اساس میزان تأثیرشان درجه بندی و برای به سامان شدنشان برنامه ریزی شود. تخفیف‌های مختلف و گاه وحشتناک برخی ناشران، افزایش چشمگیر خدمات و لوازم کتاب، به شدت اقتصاد نشر را تهدید کرده است البته اتحادیه و تعاونی و تشکّل‌ها هم دنبال منافع و نفوذ در مدیریت فرهنگی و برنامه خودشان هستند.

عطایی در پاسخ به سوال «فرهنگ سدید» در خصوص راه‌هایی برای ایجاد همگرایی با ناشران خاکستری و بازاری گفت:ما باید کلاه خودمان را نگهداریم و از ناشران انقلاب محافظت کنیم.

وی ادامه داد: همین حرف‌های زیادتر از توانمان سبب شده که ناشران خوب و انقلابی کارشان یا تعطیل شود یا در شرف تعطیلی قرار گیرد؛خاکستری‌ها پیش کش به داد ناشران انقلاب برسید.

عطایی گفت:این ناشر انقلابی کشورمان در پایان اظهارات خود در باره میزان نقش آموزش‌وپرورش در ترویج فرهنگ کتاب و کتاب‌خوانی گفت: این سؤال مثل سؤال‌های بالا هر کدام یک مقاله است. فعلاً که نقش قابل ملاحظه ندارد و برای فعال شدن آن باید مباحث ابتدای بحث در بیرون تعقیب و اصلاح شود و اگر این اتفاق بیفتد قطعاً به آموزش و پرورش و آموزش عالی هم کشیده خواهد شد و آن‌ها هم ادامه می دهند.

انتهای پیام/