خلاء گفت‌وگوی بین نسلی،سد راه توسعه آموزشی

 داشتن حرف مشترک و اندکی تابعیت پذیری یکی از خواسته های این روزهای پدران و مادران و اولیای مدرسه از کودکان و نوجوانان است که به بزرگترین دغدغه آنان تبدیل شده تا آن جا که بنابر آمارهای اعلام شده، امروزه با گسترش شبکه های مجازی، میزان گفت و گوی خانواده ها به 20 دقیقه رسیده است.
موضوعی که «معصومه ابتکار» معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری بتازگی در نشستی حول محور گفت و گوی ملی خانواده و بین نسلی به آن اشاره کرد و گفت: با ارتقای مهارت‌های ارتباطی، شناخت معضلات و آسیب‌های خانواده می‌توانیم گام‌های مؤثری برای کاهش معضلات برداریم و از گروه‌های مختلف مردمی در این جریان اجتماعی دعوت می‌کنیم که با نگاه علمی و تخصصی به میدان بیایند.

**نبود حرف مشترک با دانش آموز، مهمترین دغدغه اولیای خانه و مدرسه
یکی از مادران شرکت کننده در جلسه اولیا و مربیان در یکی از مدارس مقطع متوسطه اول در منطقه 2 در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، از برخوردها و مجادله های ایجاد شده میان فرزند خود و پدر خانواده گلایه کرد و گفت: همسر من فردی بسیار منضبط و دقیق است و بر عکس او، پسرم کمی بی حواس و بی توجه نسبت به تمیزی اتاق و وسایلش است و در برخورد با دیگران شوخ طبعی دارد. همین مساله باعث شده که همواره میان این پدر و پسر تنش ایجاد شود تا آن جا که رودروی هم قرار می گیرند و کار به قهر و نافرمانی کشیده می شود. به همین دلیل گاهی پیش می آید که هفته ای یک ساعت هم با هم صحبت نکنند. به همین دلیل از جذب شدن فرزندم در گروه های همسالان خارج از محیط خانه و حتی مدرسه می ترسم.
گلایه پدر یکی دیگر از دانش آموزان، غرق شدن پسر در فضای مجازی و وابستگی شدید او به این امر بود تا آن جا که در هر مجلس و محفلی، بی توجه به اطرافیان، در شبکه های اجتماعی می چرخد، با والدین صحبت نمی کند و بیشتر راهنمایی و مشاوره را از دوستان مجازی خود می گیرد و هر آن چه را ما می گوییم نمی پذیرد تا آن جا که ما را محکوم به سنتی و قدیمی بودن می کند.
یکی از معلمان در این جلسه دلایل بی حواسی دانش آموزان و سرپیچی آنان از انجام تکالیف درسی را فضایی عنوان کرد که والدین در خانه فراهم کرده اند به طوری که هر آن چه دانش آموز می خواهد در اختیار او قرار داده اند تا آن جا که در فضای مدرسه با اندک سخت گیری، از درس و تکلیف سرباز می زنند و دیگر میلی به ادامه درس نشان نمی دهند.
موضوعی که باعث فاصله گرفتن دانش آموز از دنیای واقعی، کشیده شدن به فردگرایی و نداشتن حرف مشترک با اعضای خانه و مدرسه شده که سرانجامی جز عمیق شدن شکاف نسلی ندارد.

**ایجاد فضای گفتمان با تبدیل کردن تهدیدها به فرصت ها
طهورا نوروزی پژوهشگر اجتماعی و مشاور امور زنان و خانواده ستاد امربه معروف و نهی از منکر گفت و گوی بین نسلی را بسترساز مفاهمه میان دو نسل و توسعه اجتماعی عنوان کرد و به خبرنگار ایرنا گفت: فضای مجازی و توسعه فناوری های دیجیتال، رسانه ها، گروه همسالان و غیره عامل ایجاد شکاف و نبود گفتمان بین نسلی شده است. به عبارتی دیگر، در دنیای کنونی که فناوری و اطلاعات به شدت در حال توسعه است، دیگر نمی توان از فرزندان و دانش آموزان انتظار داشت تا همانند والدین و اولیای مدرسه عمل کند و هر آن چه می گویند با گوش جان بپذیرد.
مشاور ستاد امربه معروف و نهی از منکر یادآور شد: در زمان کنونی به دلیل رشد علم، افزایش امکانات و در دسترس بودن اقیانوس اطلاعات، نقاط قوت و ضعف نسل ها بیشتر نمود می کند. به عنوان نمونه نسل گذشته به دلیل نداشتن علم و تخصص کافی و به روز از فناوری های جدید دارای نقطه ضعف است و بر عکس نسل امروز با فضای باز رشد علم و تکنولوژی در جایگاه قدرت قرار گرفته است اما فردگرایی، وابستگی شدید به تکنولوژی و فاصله گرفتن از فضاهای سنتی از جمله ویژگی های منفی است که امروزه نسل جدید با آن دست و پنجه نرم می کند. موضوعی که مفاهمه و برقراری ارتباط میان دو نسل را به بن بست کشانده است.
وی افزود: در این شرایط، والدین در نخستین واکنش به رفتار کودکان و نوجوانان، آنان را از وسایل دیجیتالی محروم می کنند در صورتی که نباید با محدودسازی استفاده از این ابزارها، درصدد جذب کودکان و نوجوانان بود بلکه باید از همین عوامل ظرفیت هایی برای ایجاد مفاهمه بین خانه و مدرسه و فرزندان ایجاد کرد. باید فضای مجازی را با یک برنامه ریزی درست به فرصت تبدیل کرد.
به باور نوروزی، نبود گفت و گوی بین نسلی، خلایی ایجاد می کند که نظام آموزشی و تربیتی را در ارتقای ارزش ها و انتقال باورها ناکام می گذارد، ارزش هایی که ممکن است در بقای خانواده و جامعه موثر باشد و این ناکامی عواقب بدی را در اطراف ما ایجاد کند. با این تفاسیر، باید آموزش و پرورش به کمک خانواده بیاید و همسو و همقدم با آنان، از این عواقب پیشگیری کند.
نوروزی درباره راهکار نظام آموزش در ایجاد فضای مسالمت و تفاهم و دوستی میان والدین و دانش آموزان گفت: دانش آموزان به طور معمول رابطه خوبی با اولیای مدرسه دارند و تا حدودی شنوای حرف های آنان هستند پس نظام آموزشی می تواند همراه و همگام با والدین و دانش آموزان این شکاف را کاهش دهد و تسهیل گر و مکمل خوبی میان آنان باشد. در این میان، انجمن اولیا و مربیان در اتصال خانواده ها با فرزندان نقش موثری ایفا می کند و علاوه بر آن، می تواند از خانواده به عنوان یک ظرفیت در راستای اهداف مدرسه و کم شدن فاصله میان اولیای مدرسه و دانش آموز بهره ببرد.

علمی**9294**2017