توسعه ورزش همگانی با تفکر جامع و نظامند

 ورزش ترکیبی از فعالیت های فیزیکی عادی، معمول و مهارت های شخصی است که از قوانینی برای لذت بردن و راه های رسیدن به برتری پیروی می کند. امروزه ورزش در جهان به مقوله ای برای اتحاد انسان ها تبدیل شده است تا اینگونه میان آنها پیوند دوستی برقرار کند و این مهمترین هدف و وظیفه دنیای ورزش شناخته می شود.

ورزش در میان کشورها از 1900 میلادی تاکنون با انگیزه های متفاوتی از جمله تامین سلامت جسمی و روانی، غنی سازی اوقات فراغت، گسترش روابط اجتماعی، دور شدن از زندگی ماشینی، افزایش کارآیی، زمینه سازی برای رشد ورزش قهرمانی و توصیه پزشکان مورد توجه قرار گرفته است.

در ایران نیز طرح تشکیل سازمان تربیت بدنی و پیشاهنگی در 27 اردیبهشت 1332 خورشیدی با هدف گسترش ورزش و تأمین تندرستی و نیرومندی افراد و تقویت رشد ملی و اخلاقی به تصویب «محمد مصدق» نخست وزیر وقت ایران رسید. رونوشت لایحه قانونی این سازمان در 16 ماده بود که به وزارت فرهنگ اجازه می داد تا به منظور گسترش ورزش و تامین تندرستی و نیرومندی افراد کشور، تقویت رشد ملی و اخلاقی، تشویق ورزشکاران و نظارت کامل بر تمامی موسسه ها و باشگاه های ورزشی این سازمان را تشکیل دهد.

همچنین ورزش همگانی به طور رسمی از 1358 خورشیدی با عنوان ورزش محله ای آغاز و در 1362 خورشیدی به صورت تشکل قانونی تحت عنوان جهاد تربیت بدنی رسمیت یافت و رشد و گسترش آن به عنوان نخستین وظیفه قانونی تمامی ارگان های ورزشی جمهوری اسلامی ایران تعیین شد.

باید دانست ارتقای ورزش قهرمانی موجب آشنایی جهانیان با ایران خواهد شد و باعث شکوفایی استعدادها در عرصه های مختلف می شود. همچنین توسعه ورزش و امور جوانان بخشی مهمی از برنامه های توسعه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در کشور محسوب می شود که رواج آن، افزایش نشاط اجتماعی و بهره وری ملی را به دنبال دارد.

وزارت ورزش و جوانان بر پایه سیاست های چشم انداز 20 ساله نظام، برنامه های عملیاتی خود را در زمینه تربیت بدنی و ورزش همگانی طراحی و تدوین کرده است تا با اجرایی کردن آن در مسیر تحقق ایرانی توسعه یافته در افق 1404 حرکت کند و بدین وسیله مشارکت وزارت ورزش و جوانان در رشد و ترقی کشور مشهود شود.

همه ساله از 26 مهر تا دوم آبان هفته تربیت بدنی با هدف آشنایی جامعه با اهمیت و کاربرد ورزش در زندگی فردی و اجتماعی، توسعه و گسترش ورزش در خانواده و ارشاد جامعه برگزار می شود که شعار این هفته در سال جاری عنوان «سلامت، افتخار و معنویت با ورزش» تعیین شده است.

«ابراهیم سلیمی» کارشناس تربیت بدنی و مدرس دانشگاه در حوزه ورزشی در گفت وگو با پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا، سرمایه گذاری در عرصه ورزش همگانی را به نوعی ارتقای سرمایه های ملی کشور دانست و گفت: سرمایه گذاری در مسیر توسعه ورزش همگانی نوعی حرکت رو به جلو و بهره برداری بهینه از سرمایه ملی و ذخیره آن برای آیندگان است. برخورداری جامعه از نیروی انسانی سالم و توانمند سبب تحقق پیشرفت و توسعه جامعه خواهد شد و ورزش همگانی تا حدود زیادی محقق کننده این مهم محسوب می شود.

** تقویت ورزش قهرمانی و همگانی
فرهنگ سازی عمومی نسبت به ورزش همگانی از اولویت بسزایی در کشور برخوردار است. در دوران گذشته مردم ورزش را به عنوان بازی و سرگرمی می شناختند اما امروزه از منظر اقتصاد، محلی مناسب برای سرمایه گذاری و از نگاه پزشکی عاملی مهم برای حفظ سلامت جسم و روح افراد جامعه به شمار می آید. اهمیت دادن به ورزش در حوزه ورزش قهرمانی و حرفه ای با توجه به جمعیت بالای جوانان می تواند کشور را در مسیر توسعه و کسب سکوی های قهرمانی در عرصه های بین المللی پیش ببرد. توجه به ورزش در مدارس و دانشگاه ها با ارایه برنامه های مدون در مقاطع مختلف و هدایت و کنترل این وضعیت تا حضور در تیم های ملی در نهایت به توسعه ورزش همگانی و تقویت ورزش قهرمانی منجر می شود. ایجاد انگیزه با برنامه ریزی کارآمد، جذب تمامی اقشار، نهادینه ساختن مسایل مربوط به ورزش در فرهنگ خانواده ها و ایجاد تسهیلات و تجهیزات از جمله مواردی هستند که به ارتقای عرصه ورزش کمک می کند.

ورزش همگانی می تواند در شناسایی و کشف استعدادهای نوجوانان و جوانان در شاخه های مختلف ورزشی کمک کند تا آنان در آینده به طرف ورزش حرفه ای سوق پیدا کنند. این مهم زمانی به طور کامل محقق خواهد شد که خانواده ها تحت تاثیر کارهای فرهنگی که صورت می گیرد به ورزش در زندگی حال و آینده فرزندشان اهمیت دهند و این مقوله را همپای درس خواندن مهم تلقی کنند.

** کمبود امکانات ورزشی در نظام آموزشی کشور
آموزش و پرورش کشور به عنوان نظام مرجع وظیفه مهمی در تربیت و پرورش افراد دارد که بخشی از عمده فعالیت هایش را باید معطوف به ورزش دانش آموزان کند اما این موضوع مغفول مانده است. شرایط مدرسه ها از لحاظ سخت افزاری مناسب ورزش کردن به شمار نمی رود و همچنین وسایل ورزشی موجود پاسخگوی نیاز دانش آموزان نیست. مدارسی که با محدودیت های این چنینی روبرو هستند بیشتر ترجیح می دهند به ارایه یک و 2 رشته ورزشی مانند والیبال و فوتبال بسنده کنند و رشته های ورزشی دیگری را ارایه ندهند. در اختیار قرار دادن مجموعه های ورزشی به پیمانکاران از دیگر اشکال های وارده به ورزش همگانی است زیرا پیمانکاران ذی نفع هستند و سعی می کنند با کمترین امکانات این مجموعه ها را اجاره دهند و در برابر آن در طول سال هزینه سنگینی دریافت کنند. برای مستمر شدن تمرینات ورزش همگانی در مجموعه ها باید خصوصی سازی و پیمانکاری کمرنگ شود تا اینگونه افراد به طرف ورزش های حرفه ای که همگی از ورزش همگانی نشات می گیرد، قدم بردارتد.

** فرهنگ سازی همراه با تبلیغات موثر کلید رونق ورزش همگانی
عنصر تبلیغات و فرهنگ سازی مهم ترین عامل جذب مردم به طرف ورزش همگانی شناخته می شود زیرا با اندک تبلیغ می توان برخی مسایل را برای خانواده ها روشن و نهادینه ساخت و افراد بسیاری را جذب دنیای ورزش کرد. توجه به ورزش خانواده‌ها، مطرح کردن ورزش به عنوان یک ارزش، ترویج بازی‌ها و ورزش‌های بومی و محلی، نظارت و مطالبه‌گری از نهادهای مسوول، همکاری با دیگر نهادها در توسعه ورزش همگانی،‌ معرفی الگوهای ورزشکار و ... از مهم‌ترین روش‌های نهادینه کردن ورزش همگانی از راه تبلیغات و اطلاع رسانی از طریق دنیای رسانه ها به شمار می رود.

** الگوبرداری بر پایه شناخت و اهداف واقع ‌بینانه
آموزش صحیح ورزش باید از راه وزارت آموزش و پرورش و فدراسیون های ورزشی صورت گیرد. دولت در سیاست گذاری برای ابعاد آموزشی و توسعه فرهنگی نقش موثری ایفا می کند و تا زمانی که سیاست ها شفاف نباشد نمی توان آن را به صورت علمی و صحیح آموزش داد و زیرساخت های مناسب را فراهم آورد. ایران به لحاظ مالی و فرهنگی با دیگر کشورها متفاوت است. عمده نیاز کشور، آموزش ورزش و یادگیری و لذت بردن از ورزش مورد نظر به شمار می رود که بتواند طیف وسیعی از مردم را به ورزش علاقه مند کند زیرا تنها کمتر از یک درصد از مردم ورزش را به صورت حرفه ای دنبال می کنند. ورود بخش خصوصی در توسعه ورزش همگانی به عنوان راهنما تاثیر بسیاری را در بازاریابی مناسب ورزش از طرف این بخش دارد. امروزه منابع انسانی، مالی، امکانات و تجهیزات و... موارد کلیدی در توسعه و پیشرفت هستند که مراکز ورزشی به دلایلی از منابع خود به خوبی استفاده نمی کنند.

پژوهشم**9117**2002**9131