محسن وزیری مقدم در 94 سالگی درگذشت

نهمین دوره حراج تهران میزبان دو اثر از او بود، نقاشی نوگرا با رویکردی مدرنیستی و سبکی شخصی! تا سال‌‌ها کتاب‌هایش جزو کتاب‌های پایه در زمینه طراحی به شمار می‌رفت. این هنرمند برای اولین بار آثاری ساخت که مخاطب می‌توانست در آن دخالت داشته باشد اما حالا دنیای هنر از وجود یکی از شاخص‌ترین هنرمندانش محروم شده است. محسن وزیری مقدم در 94 سالگی درگذشت.

جوان خوش‌ذوق، هنرمند بزرگ سال‌های بعد

وزیری مقدم پنجم خرداد سال 1303 در تهران به‌ دنیا آمد. خاندان وزیری مقدم از ثروتمندان و بزرگان تفرش بودند که در دوران قاجار توانستند به دربار راه پیدا کنند و مقام‌های مهمی مانند وزارت را به دست آوردند. پدربزرگ و پدر محسن ارتشی و از افسران زمان قاجار و پهلوی بودند.

پدر این نقاش برجسته صاحب ذوقی ادبی بود و نمایشنامه می‌نوشت و اجرا می‌کرد، گاهی هم شعر می‌گفت. محسن به دلیل شغل پدرش از سن چهارسالگی به اتفاق خانواده تهران را ترک کرد و در شهرهای بهبهان، اهواز، مریوان و رضائیه زندگی کرد. او خیلی زود و قبل از رفتن به مدرسه خواندن و نوشتن را از پدرش آموخت و از 5 سالگی تحصیلات ابتدایی را آغار کرد. در مدرسه او جزو شاگردان ممتاز بود و حافظه‌ای بسیار قوی داشت.

سال 1322 در امتحان ورودی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران پذیرفته شد و نزد علی‌محمد حیدریان و مادام امین‌فر آموزش دید. پنج سال بعد وزیری مقدم به عنوان اولین دانش‌آموختگان دانشکده هنرهای زیبا فارغ‌التحصیل شد. این جوان خوش آتیه سال 1334 راهی ایتالیا مهد هنر نقاشی شد و به مدت 8 سال در رم فعالیت‌‌های هنری خودش را ادامه داد. در همین حین در سال 1337 نیز توانست دانشنامه آکادمی هنرهای زیبای رم را دریافت کند و پایان‌نامه‌ای درباره موندریان و تاثیرش بر هنر قرن بیستم را بنویسد. او بعد از تحصیل به ایران بازگشت و سال‌های ۱۳۴۸ تا ۱۳۵۵ ریاست دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران را بر عهده داشت.

وزیری‌مقدم در چندین نمایشگاه داخلی و خارجی شرکت کرده و آثارش در موزه‌های مهم دنیا نگهداری می‌شود. او در سال‌های فعالیتش در کنار نقاشی و مجسمه‌‌سازی کتاب‌های بسیاری را هم در زمینه طراحی نوشت که دانشجویان و هنرجویانش از آن‌ها در جهت یادگیری و پیشرفت استفاده می‌کردند.

این نقاش مطرح، از جمله شاخص‌ترین هنرمندان نسل اول نقاشی نوگرای ایران است که آثاری بدیع با رویکرد مدرنیستی خلق کرده است. او با به‌کارگیری شیوه‌ای شخصی و منحصر به فرد در استفاده جسورانه از مواد و مصالح غیرمتعارف، دست به خلق آثاری زده که تا به امروز، تازگی و خلاقانه بودن خود را حفظ کرده‌اند.

نقاش نقاشی‌های شنی

مجموعه نقاشی‌های شنی او یکی از شاخص‌ترین دوره‌های هنری این هنرمند است که نام او را در سی‌و‌یکمین دوره بی‌ینال ونیز مطرح کرد. این مجموعه کارها، رویکرد منحصر به فردی در نقاشی انتزاعی ایران به‌حساب می‌آیند که هنرمند با به‌کارگیری و ترکیب ماسه‌های قهوه‌‌ای، سیاه و روشن بر سطح بوم به آن‌ها دست یافت.

شن‌‌نگاری‌‌های وزیری‌مقدم، علاوه بر اینکه به یکی از جدی‌‌ترین جریان‌‌های هنر مدرن مربوط می‌‌شود، ارجاعاتی به پریمیتیویسم یا نوعی بدویت‌‌گرایی در هنر دارند. حتی می‌‌توان دورتر رفت و آن‌ها را هم‌تراز نقاشی‌‌های دیواری انسان نخستین با دست در غارهای باستانی دانست. به همین جهت می‌توان تاثیری از هنر تجریدی و چکیده‌‌نگارانه سپیده‌‌دم تاریخ را بر آثار این هنرمند ردیابی کرد. دقیقاً از همین‌رو بسیاری از منتقدان غربی از جمله توروکو لی‌وری، ماریو بوسالی و یا جولیو کارلو آرگان، اهمیت به‌سزایی برای این دوره از کارهای وزیری‌مقدم قائل شده‌اند.

وزیری‌مقدم به ایران بازنمی‌گردد

محسن وزیری مقدم که در رم زندگی می‌کرد صبح دیروز در 94 سالگی به علت کهولت سن در منزل خود درگذشت و قرار است او در گورستان هنرمندان شهر رم به خاک سپرده شود.

هامون وزیری مقدم، فرزند ارشد این هنرمند و مدیر و موسس بنیاد محسن وزیری مقدم درباره جزئیات خاکسپاری پیکر محسن وزیری مقدم، گفت: پیکر ایشان به ایران نمی‌آید. در تلاش هستیم که پیکر پدرم در گورستان هنرمندان شهر رم دفن شود.

او با بیان اینکه تاریخ دقیق خاکسپاری پیکر محسن وزیری مقدم هنوز مشخص نشده است، متذکر شد که یکی دو روزی طول می‌کشد تا دوستان‌شان با پیکر استاد خداحافظی کنند.

به گفته وی خبر درگذشت محسن وزیری‌مقدم از سوی خانواده و نزدیکان این هنرمند به سفارت ایران در ایتالیا، دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران، دانشگاه هنر، انجمن نقاشان، موزه هنرهای معاصر، سازمان زیباسازی شهرداری تهران و ... اعلام شده است.

مدیران هنری تسلیت گفتند

معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی در پیام‌هایی درگذشت محسن وزیری مقدم را تسلیت گفتند. سید مجتبی حسینی در پیام تسلیت برای درگذشت وزیری مقدم نوشته است: «محسن وزیری مقدم از هنرمندان نوگرای ایران از چهره‌های تاثیرگذار هنر ایران است که آثار منحصر به فرد و متمایزی در نقاشی و مجسمه دارد. وزیری مقدم همیشه و در همه سال‌های فعالیت هنری خود با شور و علاقه کار کرد و ایده‌ها و فضاهای جدید را تجربه کرد. اگرچه در آثار وزیری مقدم ویژگی هایی از تداوم دیده می شود اما در عین تداوم که بیانگر هویت و شخصیت آثارش است، تجربه های جدید قابل توجه است. در آخرین نمایشگاهی که از آثار وزیری مقدم با عنوان «نقش برجسته های هندسی» در ایران برگزار شد، نیز این مشخصه دیده می‌شد».

هادی مظفری مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در پیام تسلیتی برای درگذشت وزیری مقدم نوشته است: «محسن وزیری مقدم از هنرمندان پیشگام نوگرای ایران با زبان و بیان شخصی و به عنوان یک شخصیت هنری در جریان هنر ایران تاثیرگذار و چهره ای بین المللی در هنر است و آثار او در موزه ها و مجموعه های بین المللی نیز مورد توجه قرار گرفته است.»

انتهای پیام/