بافت تاریخی کرمان احیا می‌شود

حمید روحی ( معاون میراث فرهنگی استان کرمان) در گفتگو با خبرنگار ایلنا، درخصوص آخرین مرحله از اقداماتی که در محور بافت تاریخی شهر انجام شده، گفت: از سال گذشته پایگاه بافت تاریخی کرمان راه‌اندازی و براساس موجودیت پایگاه، فعالیت‌هایی در بافت تاریخی کرمان آغاز شد. علاوه بر مرمتِ محور بازار و محور فرهنگی - تاریخی شهر کرمان که از ابتدای میدان ارگ و محور بازار شروع می‌شود، تمام بناهایی که در راستای این محور قرار می‌گیرند، ازجمله قلعه دختر و قلعه اردشیر که از اوایل انقلاب تا امروز به‌صورت جدی کار مرمت و بازسازی‌اش شروع نشده بود را آغاز کردیم.

وی ادامه داد: در حوزه بافت تاریخی هم با مشارکت دستگاه‌های دیگر برنامه‌هایی آغاز شده است. امسال با همراهی‌ها و رایزنی‌هایی که با مجموعه شهرداری کرمان داشتیم دو تا از محلات قدیمی بافت تاریخی را در دست مطالعه قرار داده‌ایم و فکر می‌کنم ظرف 20 روز تا یک ماه آینده کار مطالعاتی‌اش ساماندهی شود و دستور کار اجرایی‌اش از محل اعتبارات استانی، ملی، میراث فرهنگی و شهرداری تأمین خواهد شد تا به عنوان هتل از آن‌ها بهره‌برداری شود و در زمینه گردشگری هم مورد استفاده قرار گیرند.

روحی اضافه کرد: برای احیای محور فرهنگی - تاریخی شهر کرمان به عنوان بخشی از بافت واجد ارزش پیرامون بازار این یک مسیر طولانی است. در کنار این موضوع ما تقریباً تمام خانه‌های تاریخی کرمان را به بخش خصوصی واگذار کرده‌ایم که در دست مرمت است و تا پایان امسال تعدادی از آن‌ها به چرخه گردشگری ورود پیدا خواهد کرد. این مسیری است که ما از نیمه دوم سال 95 به آن ورود کرده‌ایم و من فکر می‌کنم تا اواخر امسال یا اوایل سال آینده نتایجش به تدریج مشخص خواهد شد.

معاون میراث فرهنگی استان کرمان در پاسخ به این سؤال که چند هکتار از کل بافت تاریخی کرمان مورد مطالعه و مرمت قرار گرفته، توضیح داد و گفت: براساس مطالعات انجام شده بافت تاریخی کرمان مساحت 500 هکتار را دربرمی‌گیرد ولی آن چیزی که امروز ما شروع کرده‌ایم و در برنامه کوتاه‌مدت مسیر اصلی احیای بافت تاریخی است نزدیک به 200 هکتار می‌شود. معتقدیم که اگر این بخش از بافت احیا شود عملاً روی بخش‌های دیگر هم تأثیر خواهد گذاشت، چون کل بافت گستردگی زیادی دارد و نیازمند احیای قانونی و توجهِ دستگاه‌های ذی‌ربط و سرمایه‌گذاری‌های بخش خصوصی است.

وی همکاری و تعاملات دیگر سازمان‌های ذی‌ربط با میراث فرهنگی استان را در این زمینه خوب ارزیابی کرد و افزود: تعامل و همیاری شهرداری در این دوره با میراث خیلی خوب بوده است. محور بازار کرمان و بسیاری از کوچه‌های بافت تاریخی با کمک شهرداری مرمت شده است. اخیراً هم با توجه به تغییراتی که در مجموعه شهرداری به وجود آمده این همراهی و مساعدت بافت تاریخی بیشتر شده. علاوه بر این، همکاری مجموعه مسکن و شهرسازی هم خیلی مهم است چراکه، در این سازمان دستورالعمل‌هایی در زمینه احیا و ساماندهی بافت‌های تاریخی پیش‌بینی شده است.

روحی ادامه داد: بسیاری از بانک‌های عامل هم اعلام آمادگی کرده‌اند که تسهیلاتی را در اختیار کسانی بگذارند که خانه‌های تاریخی دارند و همین باعث شده که دست ما کمی بازتر شود. همکاری‌های استانداری هم بسیار مؤثر بوده و استاندار جدید توجه ویژه‌ای را در چندساله‌ی اخیر به ابنیه تاریخی داشته‌ و این نگاه باعث شده که سرمایه‌گذاری‌های بخش خصوصی هم در حوزه مرمت و احیای بناها بیشتر شود.

وی با اشاره به بی‌توجهی به قلعه دختر و قلعه اردشیر از سال‌های بعد از انقلاب، گفت: ما از سال 95 به بحث قلعه دختر و قلعه اردشیر کرمان ورود پیدا کردیم، اوایل شاید دور از انتظار به نظر می‌رسید که به این بناهای ساسانی که در ارتفاعات بلندی قرار داشتند، توجه شود و مورد مرمت قرار بگیرند چون اعتبارات خیلی محدود بود ولی خوشبختانه طی یک سال اخیر کارها با سرعت و دقت انجام شد و بازخورد مناسبی داشت.

وی درباره‌ی اعتبارات مورد نیاز پروژه‌های مذکور اظهار داشت: اعتبارات ما در حال حاضر خیلی خوب شده و همین مورد، در اعتبارات بافت تاریخی هم اتفاق افتاده. سال قبل برای اولین بار در حوزه بافت تاریخی با اعتبارات حداقلی نزدیک به یک میلیارد تومان ورود پیدا کردیم. بافت تاریخی و بخشی از میدان ارگ را بازسازی کردیم و به همین میزان شهرداری به ما کمک کرد و برای اولین بار بعد از انقلاب استحکام‌بخشی شد و قرار است تبدیل به پیاده‌راه شود. از ابتدای سال جاری بالغ بر چهار میلیارد تومان از محل اعتبارات استانی برای حوزه مرمت و بازسازی بناهای بافت تاریخی به ما تخصیص داده شد. علاوه بر آن، از محل اعتبارات سازمان مبلغی مشخص شد و در کنار آن مجموعه شهرداری هم اعتباراتی در اختیار ما قرار می‌دهد.

وی ادامه داد: یکی از راه‌های نجات شهر کرمان جلوگیری از گسترش بی‌رویه آن و برگشتن مردم به حوزه بافت تاریخی و تخلیه غیربومی‌ها و بعضاً غیرایرانی‌هایی است که در حوزه بافت تاریخی اسکان دارند و این مهم، مستلزم آن است که بافت احیا شود. وقتی احیا شد املاکش ارزش پیدا می‌کند و خود به خود این اتفاق می‌افتد. ما سال قبل در حوزه مرمت و بافت تاریخی نزدیک به 500 میلیون تومان اعتبار داشتیم ولی امسال نزدیک به 2.5 میلیارد تومان این رقم افزایش داشته. از طرفی، به تک‌بناهایی هم که در دل بافت تاریخی هستند، اعتباراتی جداگانه‌ای تخصیص داده شده است. برای اولین بار برای حوزه بازار و مجموعه قلعه دختر و قلعه اردشیر نزدیک به 5 تا 6 میلیارد تومان از محل اعتبارات استانی به ما تخصیص داده شد که بسیار مبلغ ویژه‌ای است. بیش از این رقم، شهرداری هم به ما اعلام آمادگی کرده است.

وی ضمن اشاره به اینکه بافت تاریخی کرمان قابلیت ثبت جهانی را دارد، گفت: ما براساس دستورالعملی که داشتیم مسیری را در بافت تاریخی کرمان طی می‌کنیم که تا چند سال آینده آماده ثبت جهانی شود و یکی از مهم‌ترین برنامه‌های میراث فرهنگی استان کرمان پرونده ثبت جهانی بازار و بافت تاریخی آن، تا مجموعه قلعه دختر و قلعه اردشیر است.