منصور پهلوان: جامعه نیاز جدی به معارف نهج‌البلاغه دارد

بررسی و معرفی کتاب «نهج‌البلاغه، ترجمه و شرح واژگان» عصر امروز ۸ خردادماه با حضور حسین استادولی، منصور پهلوان، محمدرضا شاهرودی، زهرا قره الاعیان، فاطمه لاجوردی و افسانه مجاوری در سرای اهل قلم برگزار شد.

حسین استادولی، مترجم قرآن عصر امروز ۸ خردادماه در نشست بررسی کتاب «نهج‌البلاغه، ترجمه و شرح واژگان» که به عنوان مصحح و ویراستار این کتاب حضور داشت، گفت: وقتی نهج‌البلاغه را ترجمه کردم، بسیاری به من مراجعه می‌کردند که لغات را هم ترجمه کنم. وقتی این کار را دیدم، از انجام این کار صرف نظر کردم و وقتی ویرایش را در دست گرفتم، دیدم چه کار مشکلی را این بانوان انجام داده‌اند.

وی افزود: در این کتاب شارحان، به بیش از ۳۰ عنوان کتاب درباره نهج‌البلاغه مراجعه کرده‌اند و من اصل این کار را پسندیدم و حدود ۸۵ درصد را پذیرفته و جای ۱۰ – ۱۵ درصد خالی بود.

استادولی ادامه داد: لغاتی که استخراج شده بود را بررسی کردم و برخی لغات را که نبود، اضافه کردم و حجم کتاب افزایش یافت و برخی لغات تکراری نیز حذف شد. از سوی دیگر با توجه به اینکه این کار بسیار حساس بود و مسائل فراوانی داشت؛ از این رو به شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید و ابن میثم مراجعه کردم.البته اصل کار بر عهده خانم‌ها است و در این کار از ترجمه من استفاده کرده‌اند.

افسانه مجاوری به نمایندگی از دو بانوی پژوهشگر دیگر درباره این کتاب گفت: یکی از مهمترین نشانه‌های شکوفایی علم و بالندگی و پویایی یک ملت، تبادل و تضارب آراء و افکار است و اندیشمندان و مبتکران دارای ارج و منزلت هستند.

وی افزود: از سال ۱۳۶۸ سلسله جلسات هفتگی نهج البلاغه را برگزار می‌کردیم و با توجه به اینکه در این جلسات، فاطمه لاجوردی نیز حضور داشت، پیشنهاد کرد کار خاصی در این زمینه انجام شود که تلاش کردیم با وجود مشغله‌های فراوان هر روز ۸ ساعت زمان برای این کار اختصاص دهیم و با توجه به اینکه سه نفر بودیم، تقسیم کار کردیم و جلساتی را به صورت مداوم انجام می‌دادیم تا این کار به صورت یکدست درآید.

مجاوری ادامه داد: در آغاز کار، دو رویکرد موضوعی نهج البلاغه و تمرکز بر روی واژگان را که حاصل آن کتاب «تجلی حکمت بود» داشتیم و به ۱۴ موضوع اصلی پرداختیم که در سال ۱۳۹۳ منتشر شد. این کتاب مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت؛ اما با توجه به اینکه در نظر داشتیم سخن نهج‌البلاغه بیش از پیش در جامعه رواج یابد و همگان بتوانند از آن استفاده کنند، درصدد برآمدیم کار دیگری در رابطه با نهج البلاغه انجام دهیم و از استاد حسین استادولی درخواست راهنمایی کردیم و دقت علمی فراوان و شروح نهج البلاغه کار را ارزیابی کرد و در نهایت کتاب «نهج‌البلاغه، ترجمه و شرح واژگان» پدید آمد.

وی در ادامه به ویژگی‌های کتاب اشاره کرد و گفت: کتاب‌های موجود براساس ریشه واژگان تنظیم شده که استفاده از آن مستلزم دانستن علم صرف است و ما در این کتاب براساس صورت کلمه تنظیم کردیم و از سوی دیگر متن عربی و ترجمه و مفردات آن را یکجا و در مصحف مقابل آن آوردیم که مطالعه و مراجعه را آسانتر می‌کند.

منصور پهلوان نیز در ادامه گفت: در این روزگار بیشترین نیاز نسبت به معارف این کتاب وجود دارد و از میان کتاب‌هایی که ائمه(ع) و یا اصحاب ایشان نوشته‌اند، فقط همین کتاب ناظر بر ۵ سال حکومت است و نهج‌البلاغه هم اکنون جزء کتاب‌هایی است که در مضان ممنوعیت و سانسور قرار دارد.

وی ادامه داد: کارهایی که در رابطه با ترویج کتاب نهج البلاغه انجام شده، کارهای شایسته‌ای است. من از سال ۱۳۶۲ تا ۱۳۶۴ سه جلد کتاب ملا فتح الله کاشانی را تصحیح کردم و چاپ شد. از آن سال‌ها تاکنون بر روی نهج البلاغه، تصحیح، تدریس و تدقیق کرده‌ام.

پهلوان ادامه داد: سه اشکال در این کتاب وجود دارد، یک اشکال متوجه ناشر یعنی بنیاد نهج البلاغه است، اول اینکه این کتاب بر خلاف رسم معمول، معلوم نیست افرادی که نامشان بر روی جلد آمده، چه کسانی هستند. چرا که درباره پدیدآوردگان باید اسامی سه خانم درج می‌شد و سپس حسین استادولی به عنوان مصحح نام برده می‌شد، که چنین نیست و در چاپ‌های بعدی باید اصلاح شود. همچنین این کتاب در گذشته با ترجمه عبدالمحمد آیتی چاپ شده و در حال حاضر نیز این اثر با ترجمه استادولی انجام شده است. اشکال دیگر نیز به ناشر وارد است که متن تصحیح شده استاد را اعمال نکرده‌اند و همان متن قبلی را قرار داده‌اند. ای کاش ترجمه اصلاح شده ایشان در این کتاب بود؛ چرا که اشکالات پس از ۱۲ چاپ رفع شده، اما در این کتاب اعمال نشده است. از سوی دیگر تطبیق نداشتن ترجمه با متن نیز سبب اشکال شده و به نظر می‌رسد به دلیل وجود چندین مولف این اتفاق رخ داده است.

در ادامه نقدها به صورت موردی در صفحات مختلف عنوان شد و پدیدآورندگان و حسین استادولی از این نقدها دفاع کردند و در مواردی اشکالات را وارد دانستند.

یادآور می‌شود، بر اساس ترجمه حسین استادولی از متن نهج‌البلاغه است که مزین به پژوهشی لغوی توسط سه تن از بانوان نهج‌البلاغه‌پژوه شده است. این پژوهش که مفردات و لغات مشکل نهج‌البلاغه را شرح داده است در نهایت با ویرایش، نگرش و تصحیح حسین استادولی طی پروژه‌ای دو ساله تنظیم و تقدیم علاقه مندان و اساتید و پژوهشگران شده است.

انتهای پیام/