اختلاف نجومی دستمزد داوران فوتبال در ایران و اروپا

هفدهمین دوره لیگ برتر فوتبال ایران در حالی به پایان رسید که بسیاری از مربیان، بازیکنان و مدیران باشگاه‌ها به قضاوت‌های داوران اعتراض داشتند و معتقد بودند داورها در بسیاری از بازی‌ها به ضررشان سوت زده‌اند.

با اتفاقاتی که در شب‌های گذشته و در بازی‌های مهم بین‌المللی - به عنوان مثال نیمه نهایی لیگ قهرمانان اروپا و ال کلاسیکو - افتاد نشان داده شد اشتباه‌های داوری در همه جای دنیا وجود دارد و حتی در کشورهایی با بالاترین امکانات ممکن است اشتباهات تاثیرگذارتری صورت بگیرد. مهم‌ترین مساله این است که داوران برای قضاوت‌های مختلف باید آمادگی و تمرکز خوبی داشته باشند و یکی از عوامل تاثیرگذار در عدم تمرکز داوران هم، مسائل مالی است.

داوران ایرانی نظیر علیرضا فغانی که توانستند در سال‌های اخیر قضاوت‌های خوبی انجام دهند و به موفقیت‌های بزرگی برسند، شاید نتوانستند چیزی که حقشان است را از کمیته داوران فدراسیون فوتبال دریافت کنند. به گفته بسیاری از کارشناسان، قشر داوری از مظلوم‌ترین قشرهای فعال در فوتبال است و علی‌رغم انتظاراتی که از این افراد وجود دارد، امکانات خوبی به آن‌ها داده نمی‌شود و در مسائل مالی آن‌ها نیز ضعف‌های زیادی دیده می‌شود.

به عنوان مثال یک داور لیگ برتری اگر بخواهد در لیگ ایران قضاوت کند، برای هر بازی ۷۵۰ هزار تومان دریافت می‌کند. این مبلغ اگر توسط یکی از داوران خوب لیگ برتر که حداکثر در ۱۵ بازی قضاوت می‌کند در نظر گرفته شود، او سالانه ۱۱ میلیون و ۲۵۰ هزار تومان یعنی کمتر از ماهی یک میلیون تومان از فدراسیون فوتبال حقوق دریافت می‌کند. این در حالی است که داوران ما باید برای قضاوت خود در یک دیدار آخر هفته تمام طول هفته را تمرین و آمادگی خود را حفظ کنند تا بتوانند قضاوت خوبی داشته باشند.

همین آمار در کشورهای اروپایی بسیار بالاتر است. مثلا در انگلیس یک داور سالانه چیزی حدود ۷۰ هزار پوند یعنی مبلغی حدود ۶۰۰ میلیون تومان دریافت می‌کند. این روند قابل مقایسه با مبلغ قرارداد داوران ما نیست در حالی که شاید کیفیت فنی بسیاری از داوران ما بالاتر از آن‌ها باشد. همین طور در کشور اسپانیا، داوران لالیگا سالانه مبلغ ۲۰۰ هزار یورو یعنی چیزی حدود یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان دریافت می‌کنند.

اوضاع در لیگ آزادگان بسیار بدتر از لیگ برتر است. یک داور لیگ یکی برای هر بازی ۱۷۰ هزار تومان دریافت می‌کند که اگر او در یک فصل و به طور میانگین در ۱۰ دیدار به میدان برود، یعنی حقوق یک سال او برابر با یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان خواهد بود اما در کشوری مثل اسپانیا یک داور برای قضاوت در لیگ آدلانته (دسته دو) ۷۲ هزار یورو یعنی ۵۴۰ میلیون تومان که ۳۱۷ برابر حقوق داوران دسته یکی ما است دریافت می‌کند.

این عدم تناسب در دریافتی داوران ایرانی در مقایسه با داوران اروپایی زمانی بیشتر قابل درک می‌شود که بدانیم حداقل حقوق یک کارگر در اروپا سالانه ۱۵۰۰۰ یورو است و داوران اسپانیایی ۱۳ برابر حداقل دستمزد یک کارگر دریافت می‌کنند. در ایران اما به این صورت است که حداقل حقوق سالانه یک کارگر در سال ۹۷ حدود ۱۳ میلیون تومان است و داوران لیگ برتری ما نه تنها سالانه چند برابر این مقدار دریافت نمی‌کنند، بلکه کمتر، یعنی ۱۱ میلیون و ۲۵۰ هزار تومان دریافتی دارند.

با نگاهی منصفانه مشخص می‌شود که داوران ما نسبت به حقوقی که دریافت می‌کنند قضاوت‌های باکیفیت‌تری نسبت به بسیاری از داوران بین‌المللی و باتجربه دارند و هجمه‌هایی که از طریق باشگاه‌های مختلف روی آن‌ها به وجود می‌آید، بسیار ناعادلانه است. آن هم در حالی که داوران ما به سختی موفق می‌شوند یک فصل خود را دریافت کنند و بارها باید به مراجع بالاتر نامه بزنند تا موفق شوند حق خود را بگیرند.

این آمارها و حقایق در حالی است که داوری در ایران بر خلاف کشورهای اروپایی مثل انگلیس و اسپانیا، حرفه‌ای نیست و داوران علاوه بر داوری شغل‌های دیگری نیز دارند. با وجود دو شغله یا سه شغله بودن، آن‌ها مجبورند برای حفظ آمادگی خود، هزینه‌های اضافی نیز متحمل شوند که عملا این هزینه‌ها باعث می‌شود حقوق دریافتی آن‌ها کمتر از پیش شود. این در حالی است که از لحاظ حرفه‌ای حقوق دریافتی بازیکنان و مربیان ما در مقایسه با همتایان اروپایی خود تفاوت فاحشی ندارد اما پس از گذشت سال‌ها و موفقیت‌های فراوان در عرصه داوری هنوز هم این قسمت از فوتبال ایران حرکتی به سمت حرفه‌ای شدن نکرده و مشکلات فراوانی در آن دیده می‌شود.