دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی در آستانه تعطیلی

دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی یکی از ده‌ها مراکز فرهنگی است که در سال‌های اخیر با مشکلات مالی دست و پنجه نرم می‌کند. در حالی که مدیران این مجموعه کم بودن بودجه را دلیل این امر می‌دانند، برخی از پژوهشگران که با این مجموعه در ارتباط هستند، علت را سوء مدیریت و صرف بودجه در کارهای غیرضروری اعلام می‌کنند: اسراف‌ها، ناشی‌گری‌های فرهنگی و سوء تدبیر مدیران.

دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی که با هدف انجام کارهای اساسی در حوزه علوم انسانی راه‌اندازی شد، در سال‌های گذشته با مشکلات مالی بسیاری مواجه بود و این وضعیت سال به سال وخیم‌تر شده است. کارمندان این مجموعه ماه‌ها حقوقی دریافت نمی‌کردند، اما از سوی دیگر حرف و حدیث‌ها از ریخت‌وپاش‌های مالی از سوی نزدیکان به مدیریت این مجموعه به گوش می‌رسید. حالا گفته می‌شود که وضعیت پریشان‌تر از گذشته شده است، ضمن اینکه کارمندان ماه‌هاست حقوق خود را دریافت نکرده‌اند، خبر از اخراج برخی از اساتید و پژوهشگران صرفاً به‌دلیل اعتراض به وضعیت موجود و انتقاد به نحوه مدیریت مرکز به گوش می‌رسد، مانند سیدصادق سجادی، معاون پژوهشی، مدیر بخش تاریخ و عضو شورای عالی علمی مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، صرفاً به این دلیل که در مصاحبه‌ای اعلام کرده است که «معلوم نیست درآمد‌ها کجا خرج می‌شود».

سال گذشته نیز برخی از اساتید این مجموعه در اعتراض به این شرایط، مدتی از حضور در دایرة‌المعارف امتناع کردند؛ این در حالی است که یکی از دغدغه‌های بانیان این مرکز، رسیدگی به وضعیت معاش فرزانگان و بزرگان اندیشه این کشور بوده است.

دغدغه منتقدان این وضعیت که اغلب از اساتید و پژوهشگرانی هستند که موی در این مرکز سپید کرده‌اند، بیش از آنکه معطوف به عدم دریافت حقوق ماهانه باشد، متوجه سوء مدیریتی است که فعلاً در این مرکز برقرار است؛ سوء مدیریتی که هم به موضوعات مالی معطوف است و هم دغدغه‌های فرهنگی دارد،‌ از جمله سرنوشت تا حدی مبهمِ کتابخانۀ این مرکز با مجموعه نفیس و متنوعی از کتاب‌ها، اسناد و عکس‌های اهدایی از سوی اساتیدی چون محمدرضا شفیعی کدکنی، ایرج افشار، محمدجواد مشکور، سیدجعفر و سیدصادق سجادی، همایون صنعتی‌زاده، مهدی بیانی، منوچهر ستوده، احمد منزوی، محسن جهانگیری، شرف‌الدین خراسانی، محسن هشترودی، نصرالله پورجوادی و بسیاری دیگر.

دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی، از بزرگترین مراکز علوم انسانی ایران که روزگاری با اهداف عالی تأسیس شده بود، در آستانه تعطیلی قرار دارد و پرسش‌های متعددی هنوز باقی است، مرکزی که با آرزوی اعتلای فرهنگ ایران و اسلام راه‌اندازی شده بود، حالا آینده روشنی‌ ندارد.