کدام سینما، کدام حقیقت!؟

پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- اکبرنبوی- 1- جهان سینما، جهان نشان دادن خیال و واقعیت در قالب قاب تصویر است. و این یعنی «تعین» بخشیدن به روایت. تعین، محدوده است. قبضی است تحمیل شده بر هستیِ روایت و معنا و حتی فرم. و می دانیم که متعین کردن روایت، دنیای آن را بیش و پیش از آنکه به حقیقت نزدیک کند، از واقعیت و یا واقعیت نمایی های آن پرده بر می دارد. چه واقعیتِ هرچه نزدیکتر شده به عالم متخیل، چه واقعیتِ مبتنی بر روایت از عالم ماده.

2- به شهادت آثاری که در عالم سینما (داستانی و مستند) ساخته می شوند، اتفاقا گوهر گمشده ی سینما، انسان و خودِ واقعی اوست که بخشی از تجلیاتِ «حقیقت» در جهان ماده و دنیای واقعی است.

3- در میان همه شاخه های هنری، سینما تجربه گرا تر و ماده انگار تر است. و همین ویژگی، سینما را به «است» ها نزدیک می کند و از «هست» ها دورتر می سازد. مگر آن سازنده ی یک اثر سینمایی از آن سلوک برکشنده برخوردار بوده باشد که بخواهد از «است» به «هست» راهی بیابد و به آفاقِ حقیقت متجلی شده، ره سپر باشد و در این سیر و سفر، بیننده را نیز به کشف و شهود برساند.

4- جشنواره ی «سینما حقیقت» هنگام خجسته ای است و رویدادی مغتنم، و من آن را ارج می گذارم و قدر می نهم و برای جریان فیلمسازی مستند کشور با برکت می دانم. اما برگزار کنندگان این جشنواره ی ارزشمند باید به این مهم توجه کنند که بخاطر ماهیت و سرشت آثاری که در جشنواره شرکت داده می شوند، نسبت جشنواره، بیش و پیش از هر چیز، «واقعیت» است و نه حقیقت. بنابراین، باید نام نادرستی را که بر آن گذاشته شده اصلاح کنند و برای دوره های آینده نامی برگزینند که به جوهره ی آن نزدیک تر باشد.

5- پیام جناب آقای صالحی وزیر محترم فرهنگ و ارشاد را که در رسانه ها خواندم درشگفت شدم که چگونه ایشان از این واقعیت عریان و آشکار غفلت کرده است؟ چگونه میان فیلم های واقعیت گرا و آثار حقیقت گرا تمایز قائل نشده است که در بخشی از پیام کوتاه خود چنین نوشته است:  

«تردیدی نیست که از رهگذر حقیقت امروز می‌توان افقی روشن برای آینده ترسیم کرد. همچنان که مولای متقیان، علی(ع) فرمود: "حقیقت بهترین راهنما است" و این کلام نورانی سال‌هاست که چراغ راه جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران "سینماحقیقت" است.»

در باره ی اصطلاح «حقیقتِ امروز» که در پیام ایشان بکار رفته است، سخنی جدا باید گفت و به مجالی دیگر وا می نهم. اگر توفیق رفیق راه باشد. انشاءالله.

کلام آخر، مطلع سخن است: کدام سینما، کدام حقیقت؟