مرمت خشت‌های نادرشاهی حرم امام‌علی (ع) + تصاویر

، علیرضا فداکار گفت: براساس توافق صورت گرفته با دیوان وقف شیعی عراق، کار مرمت و بازسازی خشت‌ها و کتیبه‌های تاریخی ایوان مصفای نجف و گلدسته‌های حرم از یک‌ماه پیش و همزمان با روز «دحو الارض» آغاز شده و با سرعت مطلوبی در حال پیشرفت است.

وی افزود: براساس این طرح، خشت‌های آسیب دیده حرم مطهر که در زمان نادرشاه و بدست استادکاران ایرانی با روکشی از طلا پوشانده و نصب شده بود، پس از قرن‌ها دوباره توسط متخصصان کشورمان مرمت می‌شود.

فداکار با بیان این‌که پیش‌بینی می‌شود طرح مرمت ایوان و گلدسته‌ها ظرف 18ماه و در سه فاز عملیاتی به پایان برسد، گفت: تدابیری اندیشیده شده است تا در زمان اجرای طرح، در روند تشرف زائران به حرم مطهر خللی ایجاد نشود.

وی افزود: در فاز نخست اجرای طرح، حاشیه جنوبی ایوان و گلدسته جنوبی در 4 مرحله مرمت خواهد شد که به همین منظور، بخش‌هایی در حال مرمت با بنرهای منقوش به تصویر ایوان در ابعاد واقعی پوشانده شده است.

فداکار گفت: در فاز دوم طرح نیز حاشیه و گلدسته‌ی شمالی ایوان و در فاز سوم نیز بخش اصلی و مرکزی ایوان تاریخی نجف، مرمت و بازسازی خواهد شد.

رییس ستاد بازسازی عتبات عالیات نجف اشرف درباره فرآیند اجرای این طرح، توضیح داد: پس از اتمام طرح «یا علی۱» که با هدف ترمیم گنبد حرم مطهر علوی صورت گرفت و سال گذشته از آن رونمایی شد، در طرح «یا علی۲» با هدف ترمیم ایوان و گلدسته‌ها، خشت‌های مسی آسیب دیده و کتیبه‌های تاریخی که منقوش به اشعار فارسی و ترکی است، ترمیم می‌شود.

وی گفت: به این منظور کارشناسان ستاد بازسازی عتبات عالیات با اختصاص کدهای شناسه به هر خشت آسیب دیده، آن را از ایوان جدا کرده و پس از عملیات ترمیم، با روکشی از طلا به قطر حدود 10میکرون، آبکاری و دوباره در محل خود نصب خواهند کرد.

خشت‌های کنونی ایوان و گلدسته‌های حرم مطهر علوی مربوط به سال ١١٥٥ هجری و دوران نادرشاه باز می‌گردد. همچنین آذینِ طلای گنبد نیز به سال ١١٥٥ هجری باز گشته که به دستور نادر شاه افشار این اقدام صورت گرفته است. این نوع آذین با طلا در آن هنگام برای دومین بار در تاریخ انجام شده بود. نخستین بار آذینِ گنبد مطهر حضرت امام رضا (ع) در مشهد از سوی شاه عباس صفوی صورت گرفت که در سال ١٠١٠ هجری آغاز و در سال ١١١٦ هجری پایان یافت. صورت و کتیبه گریو آن به خط زیبای علیرضا عباسی خط نگار مشهور دوران خود بوجود آمد.

بادهای شنی و ریزگردها در طول سه قرن، لایه بسیار نازک طلا را که روی خشت‌های مسی قرار گرفته (در حدود ١٢ میکرون)، نازک‌تر کرده و گاه به سطح مسی زیر آن رسانده است.

علاوه‌بر این درگیری‌های نظامی در دوران صدام و دوران سقوط، سبب سوراخ شدن تعداد زیادی از خشت‌ها شده است.

در دوران عثمانیان حاکم بر عراق که به حدود بیش از یک قرن پیش و دوران عبدالحمید عثمانی به سال ١٣٢٣ هجری باز می‌گردد، نیز به علل خاص ساختمانی، بخشی از خشت‌های مناره شمالی فرو ریخت که دوباره جایگذاری شد.

همچنین کتیبه‌های ایوان و پیرامون طوق اتاقک مناره در قسمت میناکاری شده‌ی آن، رنگ پریده و آسیب دیده شده است. برای همین آستانه علوی پس از مرمت گنبد، این پروژه را آغاز کرد که بدست استادکاران، هنرمندان و مهندسان ایرانی اجرا می‌شود.