۴ عاملی که شیطان را بر انسان مسلط می‌کند

همزمان با فرارسیدن ماه مبارک رمضان ماه میهمانی خداوند، برای آشنایی با مضامین دعاهای روزانه هر روز از این ماه مبارک، آیت‌الله روح‌الله قرهی مدیر مدرسه علمیه امام مهدی(عج) و از اساتید اخلاق به شرح دعای روز بیست و یکم پرداخته است که در ادامه می‌خوانیم:

«اللَّهُمَّ اجْعَلْ لِی فِیهِ إِلَى مَرْضَاتِکَ دَلِیلاً»؛ درست است که این دعاها برای هر روز ماه مبارک رمضان است اما می‌‌شود اعلان کرد که در کل ماه مبارک، بلکه در همه دوران زندگی به این دعاها نیاز داریم.

 در روز بیست و یکم ماه مبارک رمضان، عرضه می‌داریم که خدایا مرا به سوی خشنودی خودت راهنمایی کن و شیطان را نیز بر من مسلط مگردان.«وَ لا تَجْعَلْ لِلشَّیْطَانِ فِیهِ عَلَیَّ سَبِیلاً».

«اللَّهُمَّ اجْعَلْ لِی فِیهِ إِلَى مَرْضَاتِکَ دَلِیلاً»؛ انسان باید رضای خدا را داشته باشد. رضا یعنی چه؟ یعنی پروردگار عالم از انسان راضی باشد.

رضایت الهی از انسان چگونه به وجود می‌آید 

چند چیز نشانه و علامت رضای خداوند است:

نخست اینکه هر کسی در رضای الهی باشد سه خصلت شکر،‌ ذکر و محبت در او وجود دارد. هر طور که برایش پیش آید راضی می‌شود، نمی‌گوید چرا برای من این پیش آمد؟! خیر، شکر نعمت الهی را می‌کند؛ چه به ظاهر این نعمت کم یا زیاد باشد، در هر حال شاکر است. کمیّت نعمت مهم نیست.

دوم؛ بتواند آنچه خدای متعال دوست دارد را انجام دهد، اگر کسی بگوید می‌خواهم رضایت پروردگار عالم را به دست آورم باید آنچه را که خدای متعال دوست ندارد را انجام ندهد. گاهی اوقات ما یک چیزی را خودمان دوست داریم انجام دهیم و بعد هم دلمان می‌خواهد خداوند هم به آن راضی باشد، در حالی که راضی بودن خداوند در این مسئله وجود ندارد و انسان باید توجه داشته باشد که خدای متعال از ما چه چیزی را می‌خواهد و این می‌شود رضای الهی.

گاهی دادن نعمت به این است که انسان را دور کنند از مطلبی که الآن به ظاهر برای او خوشایند نیست ولی در آینده نتیجه آن را می‌بیند از این رو شکر نعمت الهی را داشته و راضی به رضای خداوند است.

قرآن کریم می‌فرماید: «وَ عَسی أَنْ تَکْرَهُوا شَیْئاً وَ هُوَ خَیْرٌ لَکُمْ وَ عَسی أَنْ تُحِبُّوا شَیْئاً وَ هُوَ شَرٌّ لَکُمْ»؛ چه بسا چیزی را خوش نداشته باشید، حال آن که خیر شما در آن است؛ و یا چیزی را دوست داشته باشید،  حال آن که شرّ شما در آن است.

بنابراین، گاهی تن دادن به هر چیزی که خداوند قرار داده، نعمت است و این از نکات بسیار مهم راضی بودن به رضای الهی است.

مسئله دیگر درباره اینکه چه کنیم رضای الهی را به دست آوریم این است که بخواهیم آنچه را او می‌خواهد نه آنچه را که ما می‌خواهیم،‌ این عامل رضای است. 

وقتی در فرازی از دعای امروز می‌خوانیم: «اللَّهُمَّ اجْعَلْ لِی فِیهِ إِلَى مَرْضَاتِکَ دَلِیلاً»؛  خدایا مرا به سوی رضایت خودت راهنمایی کن، ما می‌دانیم چون خدا حکیم است هیچ گاه چیزی را بد برای ما قرار نمی‌دهد ولی صورت ظاهرش ممکن است خوشایند ما نباشد؛ صورت ظاهری جنگ بد بود اما جنگ برای ما نعمت بود، این ترور که در مجلس شورای اسلامی و مرقد مطهر امام راحل انجام شد، بد بود اما مردم متوجه شدند همین نیروهای مؤمن و متدین، سپاه، ارتش،‌‌‌ بسیج و... اگر نبودند اینجا هم الان سوریه بود. بله ترور بد بود اما نشان داد که برای ما نعمت بود.  

 «وَ لا تَجْعَلْ لِلشَّیْطَانِ فِیهِ عَلَیَّ سَبِیلاً»؛ خدایا کاری کن که شیطان بر من مسلط نشود، مگر ما چه می‌کنیم که شیطان بر انسان مسلط می‌شود؟

اولین نکته، غفلت است. اگر انسان غافل شود راه را برای تسلط شیطان باز می‌کند.

دوم؛ سبک شمردن اوامر الهی از سوی انسان

سوم؛ انسان واجبات الهی را به خوبی انجام ندهد

چهارم؛ باور به این نداشته باشد که گناه عامل تسلط شیطان بر انسان می‌شود؛ از یک طرف کارهای خیر را انجام می‌دهد و از طرف دیگر، گناه هم می‌کند.   

«وَ اجْعَلِ الْجَنَّةَ لِی مَنْزِلاً وَ مَقِیلاً»؛ خدایا بهشت را منزل و مقامم یعنی جایگاه آرامش من قرار بده. انسان می‌خواهد که در پایان عمرش عاقبت بخیر شود و بهترین دعا هم این است.

وقتی می‌گوییم بهشت را منزل و مقیل قرار بده یعنی جایگاه خوبان عالم. جهنم معلوم است جایگاه افراد بد و مفسدان است. بهشت جایگاه آرامش و سلامتی است از این رو وقتی انسان در بهشت قرار می‌گیرد یعنی آرام می‌شود و از خدا طلب می‌کنیم «یَا قَاضِیَ حَوَائِجِ الطَّالِبِینَ»؛ چون خدای متعال حوائج کسانی که طالب هستند را برآورده می‌کند.

هر کسی یک حاجت‌هایی دارد و تمام حوائج به دست خدای متعال برآورده می‌شود «یَا قَاضِیَ حَوَائِجِ الطَّالِبِینَ»؛ و ما باید در این نکته توجه داشته باشیم.