سفارشی از امام سجاد(ع) درباره خوف از خدا

دعای پنجاهم صحیفه سجادیه، در ۷ فراز با موضوع آن خوف از خدا تنظیم شده است.

آموزه‌های دعا

* خدا اندام انسان را موزون آفرید و در کودکی پرورش داد و به اندازه روزی داد.

* خدا به گناهان بنده‌اش از خود بنده آگاه‌تر است.

* خدا در قرآن بشارت داده است: «ای بندگان من که در حق خود اسراف کرده‌اید از رحمت خدا ناامید مشویدِ زیرا خداوند همه گناهان را مورد مغفرت قرار می‌دهد».

* هیچ رازی در آسمان و زمین بر خدا پوشیده نیست.

* خدا اگر بنده را عذاب کند، سزاوارش است و این کار خدا از روی عدل است و اگر او را بیامرزد، هیچ جای تعجبی نیست؛ چراکه همواره از او درگذشته است.

* فرمانروایی خدا جاودانه‌تر از آن است که اطاعت بندگان بر آن بیفزاید و نافرمانی گنهکاران از آن بکاهد.

* خدا توبه‌پذیر و مهربان است.

وَ کَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ فِی الرَّهْبَةِ:

و ازدعای آن حضرت در خوف از خداوند:

اللَّهُمَّ إِنَّکَ خَلَقْتَنِی سَوِیّاً، وَ رَبَّیْتَنِی صَغِیراً، وَ رَزَقْتَنِی مَکْفِیّاً اللَّهُمَّ إِنِّی وَجَدْتُ فِیمَا أَنْزَلْتَ مِنْ کِتَابِکَ، وَ بَشَّرْتَ بِهِ عِبَادَکَ أَنْ قُلْتَ: «یا عِبادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلى‏ أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ، إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعاً»، وَ قَدْ تَقَدَّمَ مِنِّی مَا قَدْ عَلِمْتَ وَ مَا أَنْتَ أَعْلَمُ بِهِ مِنِّی، فَیَا سَوْأَتَا مِمَّا أَحْصَاهُ عَلَیَّ کِتَابُکَ 

ار خدایا تو مرا درست‌اندام و موزون ساختی و در کودکی پروردی و روزی‌ام را متکفّل شدی. بارالها من در کتابت که نازل کرده‌ای و در آنچه بندگانت را به آن بشارت داده‌ای یافته‌ام که فرموده ای: «ای بندگان من که در حق خود اسراف کرده‌اید از رحمت خدا ناامید مشوید زیرا خداوند همه گناهان را مورد مغفرت قرار می‌دهد»، و از من کارهایی صادر شده که تو می‌دانی و از من به آن داناتری، پس وای از این رسوایی که در پرونده من ثبت است.

فَلَوْ لَا الْمَوَاقِفُ الَّتِی أُؤَمِّلُ مِنْ عَفْوِکَ الَّذِی شَمِلَ کُلَّ شَیْ‏ءٍ لَأَلْقَیْتُ بِیَدِی، وَ لَوْ أَنَّ أَحَداً اسْتَطَاعَ الْهَرَبَ مِنْ رَبِّهِ لَکُنْتُ أَنَا أَحَقَّ بِالْهَرَبِ مِنْکَ، وَ أَنْتَ لَا تَخْفَى عَلَیْکَ خَافِیَةٌ فِی الْأَرْضِ وَ لَا فِی السَّمَاءِ إِلَّا أَتَیْتَ بِهَا، وَ کَفَى بِکَ جَازِیاً، وَ کَفَى بِکَ حَسِیباً. 

و اگر نبود مواقفی که به بخشش فراگیرت در آن امید بسته‌ام به کلی از رحمتت ناامید می‌شدم، و اگر کسی را قدرت فرار از پروردگارش بود هر آینه من به فرار از تو سزاوارتر بودم، و تویی که نه در زمین از تو چیزی پوشیده است و نه در آسمان مگر آنکه همه را گرد می‌آوری، و تو بسنده جزا دهنده‌ای هستی، و از هر محاسبی بی‌نیازی.

اللَّهُمَّ إِنَّکَ طَالِبِی إِنْ أَنَا هَرَبْتُ، وَ مُدْرِکِی إِنْ أَنَا فَرَرْتُ، فَهَا أَنَا ذَا بَیْنَ یَدَیْکَ خَاضِعٌ ذَلِیلٌ رَاغِمٌ، إِنْ تُعَذِّبْنِی فَإِنِّی لِذَلِکَ أَهْلٌ، وَ هُوَ یَا رَبِّ مِنْکَ عَدْلٌ، وَ إِنْ تَعْفُ عَنِّی فَقَدِیماً شَمَلَنِی عَفْوُکَ، وَ أَلْبَسْتَنِی عَافِیَتَکَ.

خداوندا تو جوینده منی اگر فرار کنم، و دریابنده منی اگر بگریزم، پس اینک منم در پیشگاهت خاضع و ذلیل و سرشکسته، اگر عذابم کنی سزاوار آنم، و آن از ناحیه تو پروردگارا عین عدالت است، و اگر از من عفو کنی پس از دیرباز عفوت شامل حالم بوده، و لباس عافیت را بر من پوشانده‌ای.

فَأَسْأَلُکَ اللَّهُمَّ بِالْمَخْزُونِ مِنْ أَسْمَائِکَ، وَ بِمَا وَارَتْهُ الْحُجُبُ مِنْ بَهَائِکَ، إِلَّا رَحِمْتَ هَذِهِ النَّفْسَ الْجَزُوعَةَ، وَ هَذِهِ الرِّمَّةَ الْهَلُوعَةَ، الَّتِی لَا تَسْتَطِیعُ حَرَّ شَمْسِکَ، فَکَیْفَ تَسْتَطِیعُ حَرَّ نَارِکَ،! وَ الَّتِی لَا تَسْتَطِیعُ صَوْتَ رَعْدِکَ، فَکَیْفَ تَسْتَطِیعُ صَوْتَ غَضَبِکَ! 

پس تو را سوگند به آن نام‌ها که در گنجینه داری، و به آنچه از جلالت در پس پرده قرار گرفته که رحمت آری بر این وجود بی‌تاب، و این مشت استخوان بی‌طاقت که تاب آفتاب تو را ندارد تا چه رسد به گرمی دوزخت! و قدرت شنیدن صدای رعد تو را ندارد تا چه رسد به فریاد خشمت!

فَارْحَمْنِیَ اللَّهُمَّ فَإِنِّی امْرُؤٌ حَقِیرٌ، وَ خَطَرِی یَسِیرٌ، وَ لَیْسَ عَذَابِی مِمَّا یَزِیدُ فِی مُلْکِکَ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ، وَ لَوْ أَنَّ عَذَابِی مِمَّا یَزِیدُ فِی مُلْکِکَ لَسَأَلْتُکَ الصَّبْرَ عَلَیْهِ، وَ أَحْبَبْتُ أَنْ یَکُونَ ذَلِکَ لَکَ، وَ لَکِنْ سُلْطَانُکَ اللَّهُمَّ أَعْظَمُ، وَ مُلْکُکَ أَدْوَمُ مِنْ أَنْ تَزِیدَ فِیهِ طَاعَةُ الْمُطِیعِینَ، أَوْ تَنْقُصَ مِنْهُ مَعْصِیَةُ الْمُذْنِبِینَ. 

پس خدایا بر من رحم کن زیرا که فردی کوچکم، و قدر و منزلتم ناچیز است، و عذابم چیزی نیست که به مقدار ذرّه‌ای در پادشاهیت بیفزاید، و اگر عذابم در پادشاهی تو می‌افزود هرآینه صبر بر آن را از تو درخواست می‌کردم، و دوست می‌داشتم که آن فزونی تو را باشد، اما‌ای خدا، سلطنت تو بزرگ‌تر و پادشاهی‌ات با دوام‌تر از آن است که طاعت مطیعان در آن بیفزاید، یا عصیان گنهکاران از آن بکاهد.

فَارْحَمْنِی یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ، وَ تَجَاوَزْ عَنِّی یَا ذَا الْجَلَالِ وَ الْإِکْرَامِ، وَ تُبْ عَلَیَّ، إِنَّکَ أَنْتَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ‏.

پس بر من رحم کن ای رحم‌کننده‌ترینِ رحم‌کنندگان، و از من بگذر‌ ای صاحب جلال و اکرام، و توبه‌ام را بپذیر که تویی توبه پذیر مهربان.