وعده وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به کتابداران

مراسم روز کتاب، کتابخوانی  کتابدار صبح امروز با حضور سیدرضا صالحی امیری وزیر ارشاد، علیرضا مختارپور و جمعی از کتابداران از سراسر کشور در تالار وحدت برگزار شد.

محمد اللهیاری معاون توسعه کتابخانه‌های نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در این مراسم با اشاره به اینکه شاید برگزاری مراسم‌هایی در طول سال برای کتاب مظلومیت آن را تا حدودی رفع کند، اما روز 24 آبان فرصتی برای جلب توجه‌ها به این سمت است، گفت: 24 آبان بهترین فرصت برای یادآوری این است که کتابدار حلقه وصل اندیشه است.

وی در ادامه با اشاره به نحوه گزینش کتابدار برتر در این مراسم، افزود: در سال جاری با اختلاف فاحش نسبت به سال گذشته تعداد سه هزار و 492 پرونده بر مبنای خود اظهاری برای انتخاب کتابدار، کتابخانه، کتابخوان برتر و پیشکسوتان از طریق سامانه به دبیرخانه ارسال شد. رشد 390 درصدی در پرونده‌ها از نقاط عطف است.

الهیاری با بیان اینکه بخش‌های جدیدی مانند کتابدار کودک و کتابدا نابینایان از جمله بخش‌های جدیدی بود که امسال مورد بررسی قرار گرفت، ادامه داد: همچنین دبیر کل نیز به پاس تلاش همه اعضا تعداد هفت هزار و 500 لوح را امضا کرده‌اند که به اعضا تقدیم می‌شود.

مختارپور دیگر سخنران این مراسم بود. وی گفت: اگرچه همانطور که در سال های قبل نیز عرض کردم تمامی کتابداران و همکاران اعم از شهری و روستایی، نهادی و قراردادی و مامور، در تمامی رده ها از روستاها گرفته تا ادارات شهرستان و ادارات کل استانی و کارشناسان تا ستاد مرکزی از عزیزان خدماتی تا کتابدار و مسئول و کارشناس و مدیر و معاون همه و همه از این نظر که به خدمت در عرصه فرهنگ و کتابخوانی اشتغال دارند نمونه‌اند.

وی ادامه داد: خدای را سپاس می‌گویم که به تلاش‌های شما عزیزان برکت داد و امروز فرهنگ مطالعه و کتابخوانی در سطح تمامی دستگاههای فرهنگی و رسانه های اجتماعی شان و ارجی بیشتر از سال های قبل یافته است. و برای آن کس که با اخلاص و با قصد قربت به عمل می پردازد چه فرقی دارد که این شور و شوق ترویج وترغیب به کتاب و کتابخوانی به نام کدام سازمان و دستگاه و نهاد و مجموعه مطرح شود. آنچه مهم است ادای تکلیف و انجام وظیفه است و خداوند متعال بر همه امور عالم و آگاه.

دبیر کل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با اشاره به اقدامات انجام شده در سال‌های گذشته گفت: خدای را سپاس می گویم که در سال های اخیر هم به ساخت و تجهیز کتابخانه های عمومی پرداخته شد و هم منابع جدید با نظر کتابداران به کتابخانه ها افزوده شد و هم تلاش گسترده ای در جهت بازسازی و تعمیر و اصلاح سرمایشی و گرمایشی کتابخانه ها صورت گرفت. .همچنین برنامه های فرهنگی متنوع و متعددی همچون نشست های عمومی، تخصصی و اختصاصی کتاب خوان، مسابقات مختلف ازجمله در جشنواره رضوی، پویش مجازی کتاب خوان، جلسات نقد و بررسی و معرفی کتاب در کتابخانه های سراسر کشور به مرحله اجرا درآمد. کتابداران و همکاران با شرکت در برنامه های آموزشی علمی و مهارتی همچون مدرسه خواندن، دوره های مشاوره کتابدار و دیگر دوره‌های اختصاصی و تخصصی همچون فهرست نویسی و گروه های خاص در ارتقای سطح علمی خود در سالی که در نهاد به عنوان سال خواندن تعیین شد کوشیدند تا منشأ خدمات بهتر و بیشتر به جامعه ایران عزیز باشند.

مختارپور یادآور شد: خدای را سپاس می‌گویم که تا جایی که امکان داشت با وجود مشکلات و تنگناها برای بهبود وضع معیشت کتابداران و همکاران عزیز گامهای بزرگی برداشته شد و بحمدالله و المنه موجبات خوشنودی شما عزیزان را فراهم کرد. آنچه به عنوان نمونه ای از سر فصل برنامه ها و اقدامات نهاد در سال اخیر بیان شد هرگز امکان تحقق نمی یافت اگر صبوری و همراهی و دعای خیر شما عزیزان و تلاش معاونان و مدیران و کارشناسان و مخصوصا حمایت و پشتیبانی تمام عیار هیات امنای نهاد کتابخانه های عمومی کشور نبود. بر خود واجب می دانم علاوه برتشکر و سپاس از تمامی اعضای هیات امنا، وزیر محترم و ریاست قبلی این هیات مخصوصا از حمایت ها و پشتیبانی‌های بی دریغ جناب آقای صالحی امیری در تمامی برنامه های مربوط به کتاب و کتابخوانی و امور فرهنگی به نحو عام و فعالیت ها و برنامه‌های نهاد کتابخانه های عمومی به نحو خاص قدردانی کنم.

وی در پایان تاکید کرد: تمام این‌ها هرکز تحقق نمی‌یافت تا تلاش همه اعضا نبود. از تلاش‌های وزیر قبل و به ویژه حمایت‌های صالحی امیری تشکر می‌کنم. یکی از مهمترین سرمایه‌های معنوی ما در نهاد، صمیمیت بین اعضاست و امیدواریم این صمیمیت افزوده شود.

جاده توسعه فرهنگی از کتاب آغاز می‌شود

صالحی امیری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در ادامه این مراسم با بیان اینکه کتابداران، پیام‌آور خوبی‌ها در دوران تلخی‌ها، فریب و نامردی‌ها هستند، گفت: در آستانه اربعین هستیم. امیداریم به حق خون شهدای کربلا رهروان حقیقی آن حضرت باشیم.

وی ادامه داد: من امروز به عنوان یک کتابدار در این جمع هستم تا از نزدیک افتخار حضور چند ساله خودم را در این جامعه بزرگ اعلام کنم و بزرگترین افتخار خودم را کتابداری می دانم. مطمئنم که شما با من هم نوا هستید که اگرچه در نگاه جامعه دیده نمی‌شویم اما در درون یک رضایت قلبی داریم به اینکه کتاب همیشه همراه ما هست و کتابدار منشأ و ملجأ اعتقاد میان مردم با منابع بزرگ دینی و اخلاق  است.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه ما بدون فرهنگ به توسعه نخواهیم رسید، افزود: جاده توسعه فرهنگی از کتاب آغاز می‌شود. در بستر و جاده حرکت به سمت توسعه فرهنگی کتاب، کتابخوانی و کتابخانه است. بدون توجه به این اصل مهم مطمئن باشید که به توسعه فرهنگی نخواهیم رسید. توسعه فرهنگی زیرساخت توسعه ملی است و بدون فرهنگ جامعه به مقصد و مقصود نمی رسد.

صالحی امیری حضور مسئولان و تجلیل از کتابداران را پیام روشنی برای قدردانی از کتابداران در عرصه فرهنگی دانست و افزود: حضور من نیز در این برنامه پیام روشنی دارد و آن این است که من خود را عضو کوچک جامعه بزرگ کتابداران می دانم. باید حرکت جدیدی آغاز کنیم و از راهکارهای جدید و خلاقانه برای توسعه کتاب، کتابخانه و کتابخوانی استفاده کنیم. اولین قدم این است که باید بپذیریم که کتابخانه فقط یک محیط بسته نیست بلکه باید به یک مرکز فرهنگی تبدیل شود.

وی در ادامه به فعالیت‌های مختارپور به عنوان دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور طی چند سال گذشته اشاره کرد و ضمن مثبت ارزیابی کردن آن گفت: دبیرکل محترم عملکرد خوبی در این چند سال داشت. ایشان از موفقترین مدیران نهاد کتابخانه های عمومی هستند و حمایت من از ایشان تداوم خواهد داشت.

تأکید بر تبدیل کتابخانه‌ها به کانون‌‌های فرهنگی

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه با خطاب دادن کتابداران حاضر در جمع گفت: اولین تقاضای من از شما انسان‌های خوب این است که حرکتی را آغاز کنید که کتابخانه‌ها به یک کانون فرهنگی تبدیل شوند و هر کس که احساس نیاز به مصرف فرهنگ دارد نقطه هدفش کتابخانه باشد. کتابخانه در کنار مدرسه، دانشگاه و مسجد معنا می‌یابد. از این منظر تبدیل کتابخانه به کانون فرهنگی، نقطه هدفی است که باید دنبال شود.

صالحی امیری در ادامه سخنان خود بر لزوم راه اندازی کتابخانه‌های تخصصی تأکید کرد و افزود: عصر حاضر عصر تخصص است درست است که عنوان کتابخانه‌های شما کتابخانه‌های عمومی است اما می‌توان در دلش مجموعه‌ای از کتابخانه‌های تخصصی را تشکیل داد. می‌توان برای کودکان جوانان زنان و دیگر اقشار جامعه کتابخانه تخصصی در دل کتابخانه‌های عمومی داشته باشیم.

وی در ادامه با اشاره به نسبت کتاب با نیازهای جامعه افزود: کتابخانه ها نباید انباشت کتاب باشند بلکه باید به مرکز مصرف کتاب در جامعه تبدیل شوند و این امر تنها با اجتماعی شدن کتابخانه‌ها میسر است. برای رسیدن به این امر نیازمند نیازسنجی و بررسی تقاضای مخاطب هستیم و تقاضای شما کتابداران از مرکز نیز باید براساس نیازسنجی فرهنگی باشد.متأسفانه طبق آمار دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی درصد زیادی از کتاب‌ها در کتابخانه‌های عمومی خاک می‌خورد و این یعنی ما کتابخانه را اجتماعی نکردیم و منطبق با نیازهای جامعه تعریف نکردیم. 

کتابخانه‌های موبایلی؛ هدف دیگر کتابخانه‌های عمومی کشور باشد

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به کتابداری الکترونیک و ضرورت حرکت به این سمت یادآور شد:  ایفلای 2016 با شعار کتابخانه‌های موبایلی در سال 2020 برگزار شد. یعنی تا سه سال آینده همه کتابخانه‌های جهان باید بتوانند در سیستم جدید به مشتریان خود خدمات دهند. ما فاصله زیادی با این هدف داریم اما نقطه آغاز حرکت به این سمت کتابخانه‌های عمومی است. تا هرکس هر وقت اراده کرد وارد کتابخانه‌های عمومی شود و از منابع آن استفاده کند. حرکت به این سمت از توان این مجموعه و ظرفیت مدیریت آن برمی‌آید.

صالحی امیری در ادامه با اشاره به ایجاد خلاقیت و نوآوری در کتابخانه‌های عمومی کشور، تأکید کرد: حرکت‌های خوبی طی چند سال گذشته در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در این زمینه انجام شده است اما معتقدم که باید یک حرکت عظیم در مجموعه بدنه نهاد برای ایجاد خلاقیت در تولید، توزیع، مصرف و دسترسی به منابع و تعامل با خوانندگان شکل بگیرد. امروز اینگونه مطرح است که کتابدار به جای اینکه بنشیند باید به سمت مصرف کننده برود و این لازمه‌اش این است که از فضای سنتی خارج شویم. امروز این کتابدار هست که به سوی متقاضی حرکت می‌کند و فضای تعاملی جدید شکل می‌گیرد.

وعده وزیر جدید ارشاد به کتابداران

وی در ادامه با تأکید بر استفاده از شبکه‌های اجتماعی و مجازی برای تبادل اطلاعات میان کتابدار و مخاطبان کتابخانه گفت: شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی فرصت خوبی برای تبادل اطلاعات است و فرصت مناسبی برای کتابداران است تا از این طریق پیام‌های مفید و کتابها را انتخاب و در این شبکه‌ها تبادل کنند و از این طریق با اعضای خود ارتباط بگیرند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تأکید براینکه باید کرامت و منزلت کتابداران را پاس بداریم، افزود: این قشر مظلوم و محروم اما قانع و بانجابت امروز کمترین تقاضا را از ما دارد. باید بدانیم که منزلت کتابداران باید در عرصه فرهنگی پاس داشته شود و این ممکن نیست مگر اینکه خدمات رسانی به آنها دیده شود. شغل کتابداری باید به عنوان شغل بافضیلت در کشور دیده شود و مسئولان فرهنگی کشور باید این شغل شریف را به رسمیت بشناسند و مطابق تلاش‌های کتابداران به آنها توجه کنند. معیشت و امنیت شغلی نیازهای جدی کتابداران است. برای ایجاد امنیت و ثبات و ارتقای معیشت آنها در سراسر کشور قدم‌هایی برداشته شده و باید قدم‌های جدیدی برداشته شود تا کتابدار احساس امنیت شغلی و معیشتی داشته باشد.

وی در پایان تأکید کرد: نقطه اتصال ما در حوزه فرهنگ با متن جامعه کتابداران هستند و از این منظر مطمئنترین کانال برای انتقال پیام فرهنگی جامعه کتابدار است ما این جایگاه را ارج می‌نهیم و از کاستی‌ها عذرخواهی می‌کنیم این قول را می‌دهم که حتماً در جهت تعالی و توسعه کمی و کیفی این نهاد و کرامت کتابداران و تأمین معیشت شغلی آنها قدم‌های موثرتری بردارند.