شورای پروانه نمایش یا «شورای نوازش» ؟!

روز گذشته حجت الله ایوبی رئیس سازمان سینمایی خبر از انحلال شورای پروانه نمایش را به صورتی کاملا رسمی اعلام کرد. متاثر کننده خبری که روز گذشته در رسانه‌ها منتشر شد.

 رئیس سازمان سینمایی در پاسخ به سوالی درباره تغییر اعضای شورای پروانه نمایش روز گذشته به رسانه‌ها گفت: در روزهای اخیر  از طرف آقای علی جنتی (وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی) هیچ چیز جدیدی و سخن جدیدی در این خصوص به ما ابلاغ نشده است.‍ پیرامون قضایای خیلی مهم همیشه چنین حرف و حدیث‌هایی وجود دارد و این امر کاملاً طبیعی‌ست. ایوبی افزود: البته من نمی‌گویم که در جلوی کارهای موفق؛ گروهی سنگ‌اندازی می‌کنند اما همیشه قصه‌های مهم و هیجان یک داستان‌پردازی هم هست و باید آنها را بپذیریم. 
 

 

از اظهارات ایوبی کاملا می توان دریافت که وزیر ارشاد هیچ دستور خاصی را برای ادامه همکاری با شورای پروانه نمایش صادر نکرده‌است اما نکته جالب توجه این است که در هیاهوی خبر درگذشت عباس کیارستمی، از جانب سازمان سینمایی با ضیاالدین دری و محمد حسین لطیفی تماس هایی گرفته می شود و به این دو نفر  اعلام می کنند که جلسه روز دوشنبه21 تیرماه 1395 در شورا نباید شرکت کنند و اصلا شورایی تشکیل نمی شود. روز گذشته جناب آقای دکتر ایوبی اعلام می کنند در خصوص تغییرات چیزی به ما اعلام نشده است اما به فاصله یکروز بعد اعضای جدید شورای پروانه نمایش معرفی می شوند. 
 

 

این اتفاق در شرایطی می افتد که طی روزهای اخیر محمد حسین لطیفی و ضیاالدین دری قبل از حذف ناگهانی،  مواضع تندی را در مورد فیلم کاهانی و فرهادی اتخاذ کرده اند. از طرفی شایعاتی به گوش می رسد که حجت الله ایوبی در اقدامی عجیب بدون اعمال نظر اعضای شورا، پروانه نمایش فیلم فروشنده را صادر کرده است، بدون آنکه اتفاق نظری در مورد صدور پروانه توسط شورای قبلی وجود داشته باشد. 

با این شرایط سئوال اینجاست ایوبی آگاهانه دست به چنین اقداماتی زده است؟! به هر حال حضور محمد حسین لطیفی و به خصوص ضیاءالدین دری در هفت ساله گذشته در شورای پروانه نمایش و خدماتی که از جانب این دو نفر نصیب فیلمسازان شده است، طی سی سال اخیر کاملا منحصر به فرد بوده است. نمونه مصداقی‌اش نمایش فیلم نهنگ عنبر است که بدون اقدام عملی ضیاءالدین دری، فیلم سامان مقدم پشت درهای اکران می‌ماند. 
 

 

دری از چهره هایی است که منتصب به یک گروه و جناح خاص سیاسی نیست و حفظ موجودیت و منافع سینمایی برایش اهمیت بیشتری دارد، اما درز خبر مغایرت طرح فیلمنامه ارائه شده توسط کاهانی و محصول ارائه شده به شورای پروانه نمایش، تبدیل به دردسری اساسی برای این عضو شورای پروانه نمایش شد. 

از سوی دیگر لطیفی در اقدامی مشابه در گفتگویی صادقانه با شبکه اینترنتی فیلم نت، فیلم «ارادتمند؛ نازنین، بهاره، تینا» را غیر قابل نمایش خواند. طبیعی است که با درز اخبار ممنوعیت‌ها و اعلام سلیقه مدیریتی به صورت غیر مستقیم برای صدور پروانه نمایش فیلم فروشنده بدون هیچ کم و کاستی، موجب عزل غیر مستقیم دو عضو کارساز و فعال این شورا شده است. 

منتقدان سازمان سینمایی در شرایط کنونی اعتقاد دارند که دری و لطیفی قربانی ایستادگی در مقابل فیلم فرهادی و کاهانی شده اند و البته ایوبی طبق اظهار نظر اخیرش، اعتقاد دارد که از نخبگان دیگری در این شورا استفاده می کند. در لیست غیر متعارف آقای ایوبی تنها کارگردانی که حضور دارد رسول صدر عاملی است که به نظر نمی رسد آستین همتش چنان بلند و بالا باشد و بتواند اثرگذاری خاصی همچون دری و لطیفی داشته باشد.
 

 

 طرح چنین انتقادی قطعا جنبه های فنی دارد چرا که در مواردی که نیاز به حذف و اضافه در متن اثر است، می طلبد که در این شورا  فیلمساز کارکشته و مسلطی در این حوزه حضور داشته باشند که به نظر نمی رسد صدرعاملی غیرکنش‌مند، توان انجام اقدامات را در شورای پروانه نمایش داشته باشد. مابقی اعضای شورای پروانه نمایش را غیر از صدرعاملی، رضابالا و حجت الاسلام خاموشی، اساتید دانشگاه و کارشناسی هستند که به نظر می رسد چانه‌زنی با فیلمسازان از حوصله آنان خارج باشد. با این حال در هفته های اخیر موجی که توسط لطیفی و ضیاء دری درگفت و گوهای صریح و مستدلشان با رسانه‌ها اتفاق افتاد و منجر به عزل آنها شد، موید این مهم است که سازمان سینمایی درهای دموکراسی رسانه‌ای را در مورد امور شورای پروانه نمایش خواهد بست و البته باید منتظر ماند و دید که در یکسال پایانی عمر دولت یازدهم، تیم برگزیده ایوبی در شورای جدید چه عملکردی از خود به یادگار خواهند گذاشت؟!