انتظار فرج بهترین عبادت هاست

آیت الله جواد آملی در جلسه درس اخلاق هفتگی خود که در بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء برگزار شد با تبریک میلاد خجسته حضرت ولیّ‌عصر(ارواحنا فداه)، به بیان وظایف انسان‌ها در عصر غیبت پرداخته و با اشاره به دعای منقول از امام صادق(ع) بیان داشت: از وجود مبارک امام صادق(ع) سؤال شده است که ما در عصر غیبت چه بکنیم؟ این دعای معروف را وجود مبارک آن حضرت یاد شاگردشان دادند که شما در عصر غیبت این دعا را فراموش نکنید البته دستورهای فراوان دیگری مربوط به منتظران هست و آن دعا این است که «اَللّهُمَّ عَرِّفْنی‌ نَفْسَکَ فَاِنَّکَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنی‌ نَفْسَکَ لَمْ اَعْرِفْ رَسُولَکَ اَللّهُمَّ عَرِّفْنی‌ رَسُولَکَ فَاِنَّکَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنی‌ رَسُولَکَ لَمْ اَعْرِفْ حُجَّتَکَ اَللّهُمَّ عَرِّفْنی‌ حُجَّتَکَ فَاِنَّکَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنی‌ حُجَّتَکَ ضَلَلْتُ عَنْ دینی» این دعای سه، چهار کلمه‌ای مشتمل یک برهان کلامی است. عصاره این دعا این است که ما در جامعه دینی نیازمند به رهبر هستیم چون هیچ جامعه‌ای بی‌سیاست و حکومت نیست و هیچ سیاست و حکومتی بدون والی و ولیّ نیست اما آیا جامعه اسلامی ولیّ‌اش را مردم تعیین می‌کنند یا جامعه اسلامی ولیّ‌اش را الله تعیین می‌کند و مردم تشخیص می‌دهند و تطبیق می‌کنند.

وی در ادامه تفسیر این دعای گرانقدر اظهار داشت: این دعا این برهان را به همراه دارد برهان مسئله این است که ولیّ جامعه یعنی امام معصوم(س) منتخب مردم نیست خلیفه پیغمبر(ع) است وقتی امامِ معصوم خلیفه پیغمبر شد تا انسان آن مستخلف‌عنه را نشناسد خلیفه را نمی‌شناسد این دعای دو، سه جمله‌ای با سایر ادعیه خیلی فرق دارد این جزء دعاهای مخصوص عصر غیبت است دعاهای دیگر درخواست است یا درخواست مغفرت است یا درخواست رزق است یا درخواست شفای بیماری است یا درخواست امنیت و امان است و مانند آن، اما یک مطلب علمی در دعاها کم است برخی از ادعیه، مطلب‌های کلامی عقلی و علمی را دارد وگرنه غالب ادعیه درخواست و سؤال است. این دعا یک دعای عمیق علمی کلامی است.

وی در ادامه سخنانشان به حجاب بودن گناه در درک حقایق اشاره کرده وگفت: اگر گفتند «یک قدم بر خویشتن نِه وان دگر در کوی دوست» همین است، کسی که گناه نکند خدا را خوب مشاهده می‌کند به مقدار خودش حق برای او روشن می‌شود و به مقدار خودش آینده را می‌بیند. وجود مبارک حضرت امیر در همان خطبه معروف نهج‌البلاغه فرمود یک عده گویا بهشت را می‌بینند، گویا جهنم را می‌بینند. خداوند در بخش‌های پایانی سوره مبارکه فجر می‌فرماید روزی می‌شود که جهنم را می‌آورند این جهنم منقول کیست؟ در بخشی از آیات فرمود هیزم جهنم خود آدم‌های ظالم‌اند ﴿وَ أَمَّا الْقاسِطُونَ فَکانُوا لِجَهَنَّمَ حَطَباً﴾ این ندارد که بالأخره ما از جنگل هیزم می‌آوریم خود این ظالم دارد گُر مگیرد.

 آیت الله جوادی آملی در ادامه به عواقب بد گناه و لزوم استغفار اشاره کرده و گفت: وجود مبارک رسول خدا(ع) فرمود خودتان را با استغفار معطّر کنید «تعطّروا بالاستغفار» فرمود استغفار، عطر است گناه بدبوست آبروی آدم را می‌برد. ما بالأخره با آبرو زنده‌ایم هر کسی یک عزّتی می‌خواهد گناه آبروبر است فرمود این مال حرام، این ظلم و ستم این یک مرتع سبز وباخیر است. فرمود طمع در بیت‌المال، در حقّ مردم، ظلم به مردم این‌ها «مرتع وبیّ» یعنی این وباخیز است وبا هم یک بیماری آبروبری است اگر کسی خدای ناکرده مبتلا شد این اصلاً برای کسی آبرو نمی‌گذارد.

وی در فراز پایانی سخنانشان انتظار فرج را از بهترین عبادت‌ها دانسته و تصریح کرد: در عصر غیبت جریان انتظار، منتظر فرج بودن از بهترین عبادت‌هاست آن‌ها سر جایش محفوظ و در تمام حالات انسان در معاد شناسی، در مبدأشناسی، در امام‌شناسی بر اساس همان معیارهایی که ائمه(علیهم السلام) به ما آموختند عالمانه حرکت می‌کند می‌بینید این سه جمله بیشتر در آن نیست اما چنداستدلال در آن هست اَللّهُمَّ عَرِّفْنی‌ نَفْسَکَ، چرا؟ «فَاِنَّکَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنی‌ نَفْسَکَ لَمْ اَعْرِفْ رَسُولَکَ». باید مستخلف‌عنه را بشناسیم تا غدیری بشویم نه سقفی، این از بهترین وظایف شیعیان منتظر است که در حقیقت یک بحث‌های کلامی است.

وی در پایان اظهار داشت: انشالله همه ما جزء منتظران راستین آن حضرت باشیم وخداوند توفیقی عنایت کند که اگر ما آن حضرت را ندیدیم حضرت حتماً ما را ببیند چون عمده، دیدن آن حضرت است، آرزوی ما این باشد که حضرت ما را نگاه کند و نگاه حضرت هم همه شرف را به حال ما دارد، این دعا باعث می شود که مورد عنایت و لطف آن حضرت قرار بگیریم انشالله.