ناگفته های شمقدری ازساخت فیلم «طوفان طبس»

 سال ها بعد از حمله نظامی آمریکا به طبس، در سال ۱۳۷۴ جواد شمقدری فیلمساز سینمای ایران که بعدها ریاست سازمان سینمایی کشور را عهده دار شد تصمیم گرفت تا بر اساس این اتفاق، یک فیلم سینمایی را برای ثبت در تاریخ سینمای کشور کارگردانی نماید و «طوفان شن» را برای نام این فیلم برگزید  که با سختی ها و مشکلات فراوانی اقدامات لازم برای تولیدش انجام گرفت.

به همین مناسبت و در سالروز شکست نظامیان آمریکایی در طبس به گفت و گو با "جواد شمقدری" سازنده این فیلم نشستیم:

جواد شمقدری رئیس پیشین سازمان سینمایی  درباره شکست حمله نظامی آمریکاییان درصحرای طبس و ساخت آثاری در این باره گفت: یک غفلت نهادینه شده در فضای سینمایی و هنری کشور وجود دارد که بیشتر در جریانات روشنفکری رسوخ پیدا کرده است . این جریان به غرب خوشبین است و حوادثی از جنس صحرای طبس و حمله نظامیان آمریکا و همچنین حمله به ایرباس و جنایت های آمریکا را نادیده می گیرند و سعی می کنند آثاری که در این باره ساخته می شود را نادیده بگیرند. 

وی افزود: در حالی که چنین حوادثی در سینما و هنر و تلویزیون ما نادیده انگاشته می شود طرف غربی نسبت به مسیر و هدف خود که همان دشمنی با انقلاب و جمهوری اسلامی است مصرّ است اما با این وجود فضای هنری و سینمایی کشور  جولانگاه جریان های روشنفکری شده که خود را وامدار تفکر غربی می دانند و نسبت به آن سوی مرزها علاقه وکشش دارند این افراد مـتأسفانه نمی گذارند و شرایط را مهیا نمی کنند تا درباره جنایت ها و خیانت های آمریکا اثری ساخته شود این را هم باید بگویم که در صورت ساخت اثری در این باره یا دیده نمی شود یا آن را بایکوت می کنند و سعی می کنند بگویند کار بی ارزشی بوده است. اگر به یاد داشته باشید در زمان ساخت طوفان شن هم شعری برای آن سروده شد و حاوی این مطلب بود که این اثر بری از هنر است. این موضوع حاصل جریانات روشنفکری بود ذکر این نکته هم خالی از لطف نیست که بگوییم خیلی از آنها نگران ارتباطات آینده وسفرهای خود به آمریکا هستند که مبادا ویزای شینگن آنها به خطر بیفتد. 

شمقدری عنوان کرد: امروز حتی هنرمندانی که درباره فتنه هم کاری انجام می دهند بایکوت می شوند اما واقعیت امر این است که اراده خداوند مافوق همه برنامه های جهت استکباری از جمله آمریکا است. 

کارگردان "طوفان شن" تصریح کرد: جریانات روشنفکری همواره در این آرزو هستند که یک روز به آمریکا بروند و به صورت مشارکتی دریک فیلم با آنها همکاری داشته باشند. 

وی با اشاره به خطرات این راه عنوان کرد: اگر خداوند بخواهد خطری پیش نمی آید چنانچه بعد از ساخت "طوفان شن" آمریکایی ها خود از من دعوت کردند و چند شبکه تلویزیونی آنها خواستار مصاحبه با من شدند. این در حالی است که برخی به آمریکا دل می بندند و می ترسند که آینده آنها از طریق این کشور دریغ شود. 

رئیس پیشین سازمان سینمایی با اشاره به ملزومات ساخت چنین فیلم هایی ادامه داد: این نوع فیلمسازی سرمایه گذاری و پشتیبانی لجستیک قوی می خواهد اما اگر کسی چنین راهی را برگزیند خدا او را کمک می کند وامکانات را در اختیار او قرار می دهد با این تفاسیر باید بگویم امروز برای ساخت چنین فیلم هایی کارها ساده تر شده به طوری که جلوه های ویژه جایگزین کارهای پرخطر گذشته است. 

وی افزود: ما در "طوفان شن" سکانسی داشتیم  که هواپیمای C130 از خلیج فارس وارد ایران می شد و ما می خواستیم این سکانس حتما به صورت واقعی اجرا شود اما خطرات خود را داشت. گروه فیلم برداری در داخل هواپیما بودند و باید درب هواپیما باز می شد کافی بود تنها هواپیما در یک چاله هوایی بیافتد و گروه به خارج از هواپیما پرتاب شوند. در آن زمان ما حتی طریقه استفاده از چتر نجات را هم بلد نبودیم اما به لطف خداوند این خطرات را پشت سر گذاشتیم. 

شمقدری با  اشاره به کم کاری هایی که در دوران ریاست خودش نسبت به ساخت چنین آثاری می شد، تصریح کرد: همواره این بحث مطرح می شود که شمقدری در دوران ریاست خود چنین حمایت هایی نکرده است اما باید بگویم در آن دوران فیلمنامه، کارگردان و مطالبه ای برای ساخت چنین سوژه هایی نبود زیرا در صورت وجود چنین سوژه هایی من به طور قطع استقبال می کردم بارها شده بود که من خودم به دوستان پیشنهاد می دادم که سراغ چنین سوژه هایی بروند اما فیلم نامه هایی که می آورند قانع کننده نبود ولی یکی از فیلم نامه هایی که آورند قبول کردیم که سازندگان آن کاهلی کردند من آماده بودم که همان فیلم نامه را برای ساخت ادامه دهیم اما سازندگان آن یک تیم ایرانی ساکن خارج از کشور بودند که گروه قوی ای برای ساخت این اثر نداشتند. 

وی بیان کرد: دردوران ریاست من از  فیلم نامه هایی  چون "استرداد" و "سی وسه روز" حمایت و ساخته شد. 

شمقدری خاطر نشان کرد: اینکه در سالگرد یک اتفاق این مباحث مطرح می شود مناسب است اما بهتر بود این فرآیند ادامه دارد باشد. رهبر معظم انقلاب بارها در سخنرانی هایشان به این مسئله اشاره کردند اما فضای رسانه ای ما پیگیری نمی کنند. ایشان بارها در رابطه با F14 هایی که بر اساس توطئه هایی می خواست از ایران خارج شود سخنرانی کردند اما فضای رسانه ای ما پیگیر این مسئله نبودند.