مقایسه آرامگاه پوریای ولی و آدامس فرگوسن
درحالی که آدامس الکس فرگوسن ۴۰۰ میلیون ارزش گذاری شده، آرامگاه پوریای ولی درحال تخریب است و از طرف دیگر با صرف هزینه های میلیاردی مشغول ساخت سریال پوریای ولی هستیم.
پوریای ولی تنها یک شخصیت ورزشی نبود. خصیصه ای که باعث شد تا پوریای ولی نه در عصر ارتباطات امروزی، بلکه در دوران گذشته، شهرت و آوازه اش در همه جا پخش شود، خلق و خوی پهلوانی و انسانی بود. حالا دو شخصیت وجود دارند. یک پهلوان مرده، یک مربی زنده. البته فرگوسن را می توان شخصیتی دانست که در عالم ورزش و فوتبال دارای سبک و سیاق منحصربه فردی است. خصلت هایی که حتما برای علاقه مندان به فوتبال و مربیگری قابلیت الگو برداری دارد. با این حال توجه و ارزش گذاری آدامس جویده شده او را اگر در کنار عکس های مقبره پوریای ولی قرار دهیم، نشان از فاجعه ای می دهد که بیش از همه خودمان را باید
شرمنده کند.
بخش جالب تر ماجرا زمانی است که ببینیم قرار است با هزینه های بسیار بالا سریالی درباره پوریای ولی ساخته شود.
مدیرعامل سیمافیلم امروز گفته « نگارش فیلم نامه سریال « پوریای ولی» انجام شده است و این سریال در مرحله پیش تولید قرار گرفت. » این سریال جزو پروژه های « الف ویژه» سیما فیلم تعریف شده و کارگردانی آن را قرار است آقای جعفری جوزانی انجام دهد.
آن طورکه آقای معصوم زادگان گفته برای ساخت این فیلم احتیاج به امکانات زیرساختی است. قرار نیست تا دکورها یک به یک تولید شود. کارگردان و طراح صحنه این فیلم نیز سفرهایی به خارج از کشور انجام دادند تا وسایل و امکانات مورد نیاز را خریداری نصب کنند.
مدیرعامل سیمافیلم گفته: « خرید این تجهیزات زمانبر و هزینه بر است چون برای اولین بار با صرف چند میلیارد هزینه امکانات و تجهیزات خریداری می شود. این برای سریال های بعدی سیما ماحصل خوبی به حساب می آید. او تاکید داشته که « پوریای ولی» ظرفیت های بسیار در حوزه شخصیتی، معارفی و پهلوانی دارد و آقای جوزانی به این مسأله توجه ویژه ای کرده اند و حتما یکی از آثار فاخر می شود. »
اختلاف بر سرمقبره محل دفن پوریای ولی
مانند اکثر میراث های معنوی ایرانی که درباره آنها اختلافاتی بین ایران و همسایگانش وجود دارد، مقبره پوریای ولی نیز محل اختلاف است. برخی مقبره او را در خوی ارومیه می دانند درحالی که ازبک ها نیز مدعی هستند پوریای ولی در این کشور دفن شده است. براساس گفته های آنها نام اصلی پهلوانی که در شهر اورگنج ازبکستان با نام محمود قتالی دفن شده، پوریای ولی است.
این مقبره خود یک مجموعهٔ فرهنگی - تاریخی است و در فاصلهٔ قرن های هشتم تا چهاردهم هجری (۱۴ تا ۲۰ میلادی) برای بزرگداشت نام پهلوان محمود در خیوه ۲۵ کیلومتری جنوب شهر اورنگ مرکز خوارزم ساخته شده است. چنانکه در آن نواحی رسم بر این است که پس از مراسم ازدواج برای تبرک به زیارت آرامگاه او می روند.
اما در طرف دیگر برخی معتقد که مقبره او در شهرستان خوی و درحال تخریب است. به گفته این دسته در مورد اینکه پهلوان پوریای ولی در خوی زندگی و دفن شده است ۴ سند مهم تاریخی وجود دارد:
۱- کتاب « مرآت الشرق»
۲- طبق یک طومار قدیمی که در عهد صفویه و حدود ۴۰۰ سال قبل بر روی پوست آهو نوشته شده، صراحتا آمده است که پهلوان پوریای ولی از شهرستان خوی بود. (کتاب « ورزش باستانی ایران» نوشته دکتر پرویز ور جاوند)
۳- امیر کمال الدّین حسین گازرگاهی در " مجالس العشّاق /۹۶" داستان پهلوان محمود پوریا را شروع کرده: " تکیه دار دارالصّفای اولی الأیدی والابصار
۴- مرحوم پرتو بیضایی در کتاب " تاریخ کشتی ایران" به نقل طوماری به عرض ۱۷ سانتی متر و طول سه متر و نیم پرداخته، که از قرائن پیداست، انشاء کنندة آن از قصّه خوانان چند سده پیش وبه احتمال قوی عصر صفویّه می باشد.
به گفته این دسته پهلوان محمود قتالی در واقع فرزند پوریای ولی است نه خود وی. پهلوان محمود قتالی هر چند که عارف و پهلوان نامداری بوده و آثاری هم با یادگار گذاشته، ولی هرگز در شهرت و نام آوری به ای پدرش پهلوان پوریای ولی نیست.
بد نیست در کنار هزینه های میلیاردی ساخت دکور سریال برای این پهلوان، اندکی هم به مرمت مقبره بازمانده از وی بپردازیم. اگر مرام پوریای ولی آنقدرها ارزش دارد - که حتما دارد – تا فیلم فاخر بسازیم، ترمیم یادگار به جامانده از او هم حداقل به اندازه آدامس الکس فرگوسن اهمیت دارد. شاید با این کار این میراث فرهنگی را نیز مانند چوگان و سایر میراث ها از دست ندهیم.
ارسال نظر