توصیه رهبری برای تکمیل مصلی/ مشکل پروژه تنها کمبود اعتبارات نیست

به گزارش پارس به نقل از مهر، شهرداری تهران هنوز نتوانسته است به مصلای تهران وارد شود. بیش از دو ماه از اعلام واگذاری ساخت پروژه مصلی به شهرداری تهران  توسط محمد باقر قالیباف می گذرد اما هنوز هیچ مدیر شهری در این مدت بازدیدی از این پروژه نداشته است. مسئولان دولتی در برابر واگذاری این پروژه مقاومت می کنند. به نظر می رسد اعضای شورای شهر تهران هم مانند گذشته از واگذاری این پروژه به شهرداری تهران حمایت نمی کنند .در گفتگو با دکتر مازیار حسینی مشاور عالی شهردار تهران و استاد دانشگاه مشکلات این پروژه بررسی شده که در ادامه می آید:
 

*چطور شد که تکمیل پروژه مصلی به شهرداری تهران واگذار شد. این سئوال را که از اعضای شورای شهر تهران می پرسیدم معمولا بی پاسخ می ماند و تنها یکی از اعضا نقل کرد که شهردار تهران در یکی از جلسات خصوصی گفته اند که مقام معظم رهبری شهرداری را مورد خطاب قرار داده و خواسته اند به این  پروژه ورود کرده وآن رابه نتیجه برسانند ؟

نقلی که شده ، درست است . 

 پس اگر حکم حکومتی است چرا در برابرش مقاومت می شود؟

نمی توان اسم حکم حکومتی روی آن گذاشت. فرمایشات مقام معظم رهبری برای همه ما مطاع است. اما فرمایش ایشان حکم حکومتی نبوده و یک نوع توصیه و تذکر به همه بوده است. البته من دارم موضع شخصی خود را می گویم و شاید موضع رسمی شهردار و شهرداری تهران نباشد ، اما به هر حال پیرو اتفاقاتی که در شهرداری طی سال های گذشته افتاده است و گزارشی که شهردار تهران در خصوص اقدامات بوستان جنگلی یاس ارائه کرده و بر اساس آن طی یک مدت زمانی کوتاه توانسته با همکاری خوب نهادهای مربوطه زمین های جنگلی زیادی را آزاد سازی و مناسب سازی و در اختیار مردم قرار دهد مقام معظم رهبری مطرح کردند که خوب است بحث مصلی نیز به سرانجام برسد. نظر شخصی من این است که این فرمایش مقام معظم رهبری جنبه تذکر و توصیه داشته است و نشان از تمایل ایشان برای به اتمام رسیدن این پروژه دیرینه دارد. کمتر کسی است که تردید و شک داشته باشد که یکی از گلایه مندی های مقام معظم رهبری طولانی شدن این پروژه مهم کشوری است که از زمان امام راحل آغاز شده و هنوز هم ادامه دارد. اینکه چه کسی این پروژه را به اتمام برساند فرع قضیه است. خواست مردم هم این است که این پروژه ملی تمام شود حالا شهرداری آن را به اتمام برساند یا دوستان در دولت.

اما شهرداری تهران در جمع کردن پروژه ها با روحیه جهادی توانسته یک اعتماد عمومی را به دست آورد. این اعتماد از تکمیل پروژه های بزرگی مانند بوستان یاس و بوستان ولایت و پروژه های متعدد بزرگ ایجاد شده است که صرف مسائل مالی نمی تواند باعث شود شهردار تهران به تعهداتی که به مردم داده عمل نکند. بر اساس اطلاعاتی که منتشر شده و بازدیدی که مجمع نمایندگان استان تهران داشته اند مشکلات و موضع گیری ها حول و حوش مسائل مادی و کمبود منابع بوده است اما شهردار تهران در پروژه های کلان و شاخص خود که رقم های بودجه ای سنگین تری نیز داشته از منابع دولتی استفاده نکرده و از محل درآمد و هزینه پروژه ها را به سرانجام رسانده در پروژه مصلای تهران نیز شهرداری اعلام کرده از محل درآمد هزینه ها می تواند پروژه مصلی را تحویل مردم دهد و به بودجه دولتی نیازی نداشته باشد.

*این منابع درآمدی برای تکمیل مصلی از کجا تامین می شود؟

در خود مصلی منابعی وجود دارد مانند پادگان سابق عباس آباد که می توان در محل پروژه هایی که در آن تعریف کرد هم منابع تکمیل ساخت پروژه را تامین کرد و هم در آینده باعث خودگردانی این مکان شد.

*یعنی از محل تغییر کاربری ها هزینه ها تامین می شود؟

نه. آنجا تغییر کاربری های تثبیت شده ای در طرح تفضیلی دارد که در طرح جامع اراضی عباس آباد و مصلی نیز دیده شده است که موضوع جدیدی نیست و تنها این منابع به جریان می افتد. همچنین درآمد شهرداری از عوارضی از محل این تغییر کاربری ها به دست می آید نیز صرف تکمیل مصلی خواهد شد البته شورای شهر اجازه این کار را به ما داده است.

*این منابع برای مدیران فعلی پروژه نیز قابل استفاده است؟

حتما این منابع برای آنها نیز وجود داشته است اما استفاده از آن برای شهرداری کار ساده تری است به طور مثال طرح آزادسازی فضاهای اطراف دانشگاه تهران. سال هاست که طرح توسعه دانشگاه تهران در دستور کار است و برخی از زمین های اطراف آن نیز آزادسازی شده است اما همچنان این طرح بلاتکلیف و نیمه تمام است. به نظر من اگر طرح های این چنینی که شهرداری در حوزه تامین منابع آن تخصص دارد نقش مجری گری ایفا کند شاید این طرح ها بهتر به سرانجام برسند. سیستم شهرداری برای یک سری از کارها تنظیم شده است و طی این سال ها هم نشان داده که توانسته پروژه های بزرگی را بدون استفاده از منابع خاص دولتی به سرانجام برساند.

*چرا شهرداری در طول این سال ها تمایلی برای تکمیل پروژه مصلی نشان نداده بود؟

هر موضوعی در ظرف زمانی و مکانی خاص خودش پیش می آید. این پروژه سال ها به صورت امانی انجام شده و همچنین سال ها در دست دولت بوده است. در این مدت کارهای خوبی انجام شده و هر دو گروه زحمات زیادی برای تکمیل پروژه کشیده اند و نمی شود گفت کاری نکرده اند اما مسئله اساسی این است که هنوز پروژه مصلی تمام نشده است. در حال حاضر شهرداری و شورای شهر تهران اعلام آمادگی کرده اند که می توانند این موضوع را به سرانجام برسانند. دوستان می گویند شهرداری مسئولیت هایی در این حوزه داشته اما این مسئولیت ها را باید به صورت یک پکیج دید. نمی شود بریده بریده کاری را انجام داد. به طور مثال سیستم شهرداری باید برای تامین منابع از سیستم درآمد هزینه اضافه کنند. اگر منابع آن تامین نشود امکان انجام آن وجود ندارد. فرمانداری نیز با انجام پروژه ای که منابع اش مشخص نیست، موافقت نمی کند.

در حال حاضر یک پیشنهاد روی میز است. یک سیستم مشخصی به نام شهرداری تهران با مسئولیت شهردار تهران با حضور پارلمان شهری و سایر دستگاه های نظارتی پیشنهاد کرده از محل منابع خودش می تواند این پروژه را سه ساله تمام کند و نیازی هم به بودجه دولتی ندارد. حالا دوستان باید تصمیم بگیرند این پیشنهاد انجام بشود یا نه. از نظر ما در شهرداری تهران فرمایشات شفاهی مقام معظم رهبری کافی است و هیچ جسارتی نمی کنیم که باید دستور کتبی بفرمایند تا تعیین تکلیف شود. دوستان مشخص کنند که نگاهشان نسبت به این پیشنهاد چیست. ممکن است پاسخ بدهند این موضوع ربطی به شهرداری ندارد و خودشان کار را به سرانجام می رسانند که اشکالی هم ندارد به هر حال اینکه این کار را چه کسی تمام کند اصل قضیه نیست، اصل اتمام پروژه است.

مگر ما چند پروژه ملی با چنین حال و هوایی داریم. جو عمومی جامعه نیز از اینکه این پروژه سال هاست به اتمام نرسیده ناراحت است. اگر شما به کامنت هایی که در زیر اخبار مصلی است دقت کنید مشخص است که می گویند چرا فلان پروژه فاخر در کشورهای همسایه در زمان بسیار کوتاهی به اتمام می رسد اما چنین پروژه ای را هنوز نتوانسته ایم تمام کنیم.

*در صحبت هایتان اشاره کردید که دوستان تعیین تکلیف کنند که پیشنهاد مدیریت شهری را می پذیرند یا نه. مجمع نمایندگان تهران نیز اخیرا بازدیدی از مصلی داشته که خروجی مصاحبه ها نشان می دهد که دولت تمایل دارد خودش این پروژه را به اتمام برساند و اعلام کرده اگر بودجه همین طور قطره چکانی باشد سه ساله و اگر بودجه خوبی پیش بینی شود حتی پروژه را یک ساله هم به سرانجام می رساند. آیا شما به جز پرسش و پاسخی که با رسانه ها دارید مذاکره مستقیمی هم با مدیران مصلی انجام داده اید؟

سال ۹۰ هم دوستان قول داده بودند که ما ظرف چهار، پنج سال این پروژه را تمام می کنیم اما در حال حاضر سال چهارم است و وضعیت مصلی هم مشخص است. باز هم دوستان قول دادند ظرف مدت سه سال این پروژه به اتمام می رسد این دیگر تصمیم با دوستان در شورای سیاست گذاری است که بپذیرند این وعده جدید را یا نه. نکته دیگر اینکه، دوستان در تمام صحبت هایشان بحث منابع مالی را به درستی شرط ضمن عقد کرده اند.

در حالی که شهرداری گفته است شرطی در این زمینه ندارد و منابع را خودش تامین می کند. البته من به دوستان مجمع سیاست گذاری گفته ام در شرایط فعلی اقتصادی تعهد کردن برای تعیین سه هزار میلیارد طی دو سه سال خودش هنر بزرگی است. اما قول دوستان هم درست است و هم نادرست. درست این است که اگر پول باشد این کار انجام می شود اما نادرست اینکه چه اطمینانی وجود دارد که این شرط انجام شود ،در حال حاضر که سه ماه از سال گذشته از صد میلیارد بودجه مصلی چقدر تخصیص یافته باید سه دوازدهم آن هزینه شده باشد اما تا آنجا که من می دانم پروژه تعطیل است و ما سه ماه از فصل کاری خوب را هم از دست داده ایم.

شهرداری تهران نیز برای اینکه بتواند این پروژه را سه ساله به اتمام برساند نیاز به شرایط خاصی دارد یعنی باید آنجا تبدیل به یک کارگاه شبانه روزی عمرانی شود با برگزاری نمایشگاه و تعطیلی پروژه و از دست دادن زمان خوب کاری که ۶ ماه اول سال است که سه ماهش هم رفته است کار سخت تر می شود. از نگاه من خیلی عزم جدی برای اتمام این پروژه در مدت کوتاه دیده نمی شود این را از نگاه یک شهروند می گویم. پروژه سه بخش دارد اول بخش هایی که طراحی نشده و باید براساس طرح مفهومی پروژه طراحی شود. دوم قسمت های اجرا شده که نیاز به مقاوم سازی لرزه ای دارند که باید طرح مقاوم سازی آنها تهیه و انجام شود و سوم قسمت هایی که در حال ساخت است باید به اتمام برسد. ما گردش کاری را تنظیم کرده و به دفتر مقام معظم رهبری ارائه کردیم و در آن درخواست کرده ایم که تعیین تکلیف شود.

* در خصوص مذاکره مستقیم با مسئولان مصلی هم توضیح می دهید؟

ما تنها بحث شفاهی با رسانه ها نداشته ایم بلکه گردش کاری کتبی را به دفتر مقام معظم رهبری ارسال کرده ایم. در حال حاضر دولت مجری این کار است و اگر بخواهد شهرداری مجری شود نیاز به گردش کاری وجود دارد اما این پروژه چه به ما واگذار شود چه نشود ما هر تکلیف شرعی و قانونی که در رابطه با آن داشته باشیم به عنوان شهرداری تهران انجام می دهیم.

* تعهد شهرداری برای تکمیل این پروژه سه ساله است و اعلام کرده به بودجه دولتی هم نیازی ندارد اما از دوره مدیریتی شهردار تهران دو سال بیشتر باقی نمانده آیا تضمینی وجود دارد شهردار بعدی نیز بتواند از این منابع هزینه های پروژه مصلی را تامین کند و سه ساله آن را به اتمام برساند؟

البته دو سال از دوره کنونی مدیریت شهردار تهران باقی مانده و محدودیتی برای ادامه حضور ایشان در شهرداری وجود ندارد اما تعهدات این چنینی تعهدات شخصی نیست تعهد یک دستگاه است که به تایید ناظری مانند شورای شهر اسلامی نیز می رسد و اگر تعهدی داده می شود مسئولان بعدی نیز ملزم به انجام آن هستند همانطور که دولت محترم فعلی به تعهدات دولت گذشته عمل می کند هر چند در بخشی از موارد به آن انتقاد داشته باشد. این تعهد یک شخص حقیقی نیست بلکه تعهد شخص حقوقی است بنابراین مشکلی را برای پروژه ایجاد نمی کند البته سنگ اصلی در دو سال اول است و اگر ما بتوانیم در دو سال اول این سنگ را تکانی بدهیم اصل کار تمام شده و بیشتر آن به اتمام رسیده و بخش کم اش باقی مانده است.

[مازیار حسینی مشاور عالی محمدباقر قالیباف شهردار تهران]

* این سئوال را از این جهت پرسیدم که شهردار گذشته مونوریل را برای تهران آغاز کرد اما شهردار فعلی با آن مخالف بود و حتی با هزینه های بالا پایه های آن را جمع آوری کرد. آن هم تعهد یک دستگاه بود که به سرانجام نرسید.

مثال شما مثال درستی نیست. پروژه مصلی یک پروژه ملی بزرگ است که از زمان امام راحل مصوب شده است. شهردار تهران نیز برای آنکه به طور کامل به تعهدات خودش در این حوزه عمل کند یک ساختار سازمانی مجزایی پیش بینی کرده است شاید می توانست این پروژه را به یکی از معاونت های خودش واگذار کند اما برای آنکه حساب و کتاب آن با پروژه های دیگر مجزا باشد یک ساختار جدید برای آن تعریف کرده که با تغییر مدیریت های کلان هم این سازمان به فعالیت خودش ادامه خواهد داد.

*آیا شما تا به حال از پروژه مصلی بازدید کرده اید؟

سال گذشته دو سه ماهی از پروژه بازدید و بحث ها و گفتگوهایی در خصوص آن داشته ایم.

*به عنوان یک استاد دانشگاه و یک کارشناس در حال حاضر این پروژه چه مشکلات و ایراداتی دارد؟

شاید الان که این پروژه هنوز به ما واگذار نشده از لحاظ اخلاقی درست نباشد درخصوص آن صحبت کنم. هر زمان این پروژه به شهرداری واگذار شد درخصوص مشکلات آن خواهم گفت.

 *در گزارشات محدودی که در خصوص مصلی وجود دارد اعلام شده بود که حتی بخش های تکمیل شده آن نیز دچار فرسودگی است و یا مشکلات دیگری که جسته و گریخته اعلام می شود.

سربسته و کلی می گویم که اگر یک پروژه عمرانی در زمان مشخصی شروع و تمام شود مشکلی برایش ایجاد نمی شود اما اگر شامل مرور زمان شود مشکلاتی برایش ایجاد می شود این یک اصل کلی در پروژه های عمرانی و ساختمانی است. اگر این ساختمان هایی که در سطح شهر نیمه کاره رها شده اند را ببینید هرگز نمی شود از نقطه ای شروع کنیم که در گذشته آن را رها کرده ایم باید دوباره عقب تر برگردیم بررسی کنیم ساختمان چه وضعیتی دارد و باید برای آن چه کار کرد.

*این پروژه چه جذابیتی دارد که همه دوست دارند امضای خودشان پای آن باشد؟

این پروژه منحصر به فرد است. البته در سئوال شما یک شیطنت رسانه ای است که شاید نکته تمام نشدن این پروژه نیز در آن باشد. هر کسی که قصد کند این کار را تمام کند باید نیتش را صاف کند اگر این کار را انجام دهد خدا این کار را روزی اش می کند و گرنه این کار طولانی می شود. ما تعهد می دهیم در تکمیل این پروژه دنبال این حرف ها نیستیم و خدا که از دل همه انسان ها نیز آگاه است. ما در طول این سال ها پروژه های زیادی انجام دادیم هر کدام در جایگاه خود پروژه های ارزشمندی بود هرچند هیچ کدام از لحاظ معنوی قابل مقایسه با این پروژه نیستند اما شهرداری تهران طی هفت هشت سال گذشته پروژه های بزرگی انجام داده است و نیازی به چنین صحبت هایی ندارد البته این نکته را هم باید یادآوری کنم به جز منابع مالی مشکلات دیگری هم هست و تکیه بر کمبود اعتبار مالی یک نوع رد گم کردن است. این قفل با همان کلید همیشگی باز نمی شود.

*می شود روشن تر پاسخ دهید؟ طوری که مردمی که به دنبال جواب این هستند که کی مصلای تهران به اتمام می رسد نیز بفهمند دلیل طولانی شدن پروژه مصلی چیست؟

اگر مسائل مالی پروژه مصلی هم حل شود اگر همین رویکرد ادامه پیدا کند حداقل در مدت کوتاهی این پروژه به اتمام نمی رسد من به عنوان یک استاد دانشگاه و کسی که کار اجرایی کرده است می گویم هر کسی هم مدتی کار اجرایی کرده باشد با بررسی این پروژه متوجه مشکل تاخیر در پروژه مصلی می شود خیلی موضوع پیچیده و سختی نیست اگر از من بخواهند حاضرم در این حوزه به آنها کمک کنم.

*مشکل طرح است، نحوه اجرا است و یا غیره؟

مشکل خیلی چیزها می تواند باشد و هیچ کدام هم به تنهایی نیست، اما از این موضوع بگذریم.

*من این سئوال را از این جنبه دوباره تکرار می کنم که مردمی که خانه، محل کار و مغازه های خودشان را سال ها است از دست داده اند و به خاطر پروژه مصلی آن را واگذار کرده اند اما سال هاست آن را به شکل خرابه می بینند. بسیاری از آنها نتوانستند همان موقعیت را دوباره کسب کنند. آنها باید بدانند که چرا در حالی که می توانستند مدتی دیگر در این محل کسب و کار کنند مجبور به واگذاری املاکشان شدند؟

من با همان برنامه ای که نیایش و صدر را ساخته و یا پروژه دریاچه چیتگر را به اتمام رسانده ام بخواهم پروژه مصلی را آغاز کنم حتما موفق نمی شود این پروژه یک سازماندهی جدید لازم دارد. من باید با استفاده از تجارب آن پروژه های سنگین این پروژه سنگین را آغاز کنم اما با همان سازماندهی نمی شود. اگر آقای قالیباف اختیار شهردار تهران را به مجری این طرح واگذار کرد این پروژه موفق می شود اگر نه نمی شود کاری کرد. پروژه های بزرگ تصمیمات بزرگ می خواهد و نیازمند اختیارات بالاست، اختیارات محدود و خدایی ناکرده تنگ نظری و برخی اغماض ها و در برخی از موارد مسامحه نمی شود یک پروژه فاخر چند قرنی را به اتمام رساند. یک زمانی من یک سنگ برای شبستان یک مسجد تهیه می کنم و یک زمان برای شبستان مصلی، این دو سنگ با هم یکسان نباید باشد. مصلی هزینه های خاص خود را دارد و همچنین ویژگی های خاص خود را که باید درخصوص آن یک تصمیم گیری اساسی شود.