بررسی لغو طرح "زوج و فرد" و تغییر معیار ورود به طرح، روی میز شهرداری

مهدی یدی همدانی درباره بررسی لغو طرح زوج و فرد و تغییر معیار ورود به طرح افزود: براساس قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا که در سال 1374 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید در شرایط اضطرار آلودگی هوا محدودیت‌های خاصی برای منابع آلوده کننده در نظر گرفته می‌شود از جمله برای خودروها.

وی افزود: برهمین اساس طرح‌های مختلفی برای شرایطی که کیفیت هوا به حالت اضطرار می‌رسد اجرا می‌شود یکی از طرح‌هایی که در کشور از سال 1384 به بعد مطرح شد اجرای طرح زوج و فرد در شهر تهران بود که در ابتدا به صورت آزمایشی و بعد به صورت همیشگی در مواقع اضطرار انجام شد؛ اما بعد از مدتی به یک طرح دائمی تبدیل شد که هیچ ارتباطی به وضعیت هوا نداشت.

وی ادامه داد: طرح زوج و فرد در شرایطی به طرح دائمی تبدیل شد که مبانی قانونی و حقوقی این موضوع بهبود شرایط ترافیکی نبود، بلکه شرایط بهبود محیط یست مدنظر بوده است. در بسیاری از کشورها برای بهبود کیفیت هوا برای خودروهای آلوده کننده معمولا در روزهایی که هوا آلوده است محدودیت‌هایی قائل می‌شوند و می‌توان تنها از پکن به عنوان یک استثنا نام برد که در مواقع آلودگی هوا از طرح زوج و فرد استفاده می‌کند بلکه عمده کشورهای جهان محدودیت‌ها را برای خودروهای آلوده کننده و خودروهایی که کیفیت پایین و آلایندگی بیشتر دارند، قائل می‌شوند.

اجرای دائمی طرح زوج و فرد با قوانین موجود کشور انطباق ندارد

احتمال جایگزینی طرح محدوده کم آلاینده به جای زوج و فرد

وی تاکید کرد: در راستای همین تفکر جلسات مختلفی بین دبیرخانه شورای عالی ترافیک و شهرداری تهران برگزار شد و در جلسه شورای حمل و نقل و ترافیک شهر تهران نیز مقرر شد که شهرداری تهران اقداماتی انجام دهد که طرح زوج و فرد از وضعیت فعلی خارج شود و ملاک ورود به محدوده پلاک خودرو نباشد؛ بلکه محدودیت‌ها براساس وضعیت آلایندگی خودروها در نظر گرفته شود؛ مشابه طرحی که در جهان با عنوان (LEZ) یعنی محدوده کم آلاینده از آن یاد می‌شود.

همدانی با تاکید بر نداشتن جایگاه قانونی اجرای دائمی طرح زوج و فرد افزود: اجرای دائمی طرح زوج و فرد با قوانین موجود کشور انطباق ندارد و براساس مصوبه شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور، اجرای محدودیت‌های دائمی که برای بهبود ترافیک شهر است به هیچ وجه نباید از پنج درصد مساحت شهر بیشتر باشد در حالی که طرح زوج و فرد در مقیاس فعلی تقریبا در بیش از 10 درصد سطح شهر تهران در حال اجرا است، اما براساس مصوبه شواری عالی ترافیک اجرای طرح‌هایی تحت عنوان (LEZ) می‌تواند حتی تا صد درصد سطح شهر را نیز پوشش دهد؛ به طوری که در آینده ممکن است تردد خودروهایی که کیفیت زیست محیطی آنها از یک حدی پایین‌تر باشد در کل شهر تهران و یا محدوده‌های بزرگی ممنوع باشد.

وی با تاکید بر اینکه وزارت کشور از تمامی طرح‌هایی که شهرداری تهران برای بهبود وضعیت محیط زیست شهر ارائه کند به صورت کامل حمایت می‌کند، ادامه داد: طرح (LEZ) نیز توسط شهرداری تهران کارهای مطالعاتی‌اش انجام شده و به عنوان طرحی که شهرداری در جهت بهبود محیط زیست و بهبود کیفیت هوا ارائه کرده است مورد حمایت وزارت کشور است.

دبیر شورای عالی ترافیک با تاکید بر تغییر معیار و شکل طرح زوج و فرد گفت: این طرح باید از شکل فعلی تغییر کند و به گونه‌ای باشد که عدالت بیشتری برقرار شود اگر قرار است این طرح ادامه پیدا کند حداقل باید ملاک زوج و فرد براساس روزهای ماه و تقویم باشد نه روزهای هفته تا شهروندان بتوانند در روزهای مختلف از خودرو خود استفاده کنند. امیدواریم شرایط فعلی تغییر کند و شاخصی براساس معاینه فنی خودروها ملاک قرار گیرد نه پلاک خودرو؛ در حقیقت بحث اصلی مبانی قانونی طرح زوج و فرد است.

وی تاکید کرد: باید سیستم‌های حمل و نقل عمومی به گونه‌ای تعریف شود و طوری در اختیار مردم قرار گیرد که نیاز مردم به طور کامل برطرف شود و فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی صورت گیرد که شهروندان در جهت بهبود وضعیت شهر مشارکت کنند، فقط با ایجد محدودیت نمی‌توان سطح کیفیت زندگی در شهر را بهبود داد. محدودیت‌های ترافیکی باید موثر بوده و از نگاه شهروندان مقبولیت داشته باشند. قطعا طرحی که دارای مقبولیت و تاثیر موثر نیست نباید اجرا شود.