ناگفته‌های احمدی‌مقدم از حوادث کهریزک

به گزارش پارس ، سردار اسماعیل احمدی مقدم در گفت وگو با ایسنا، به سئوالات گوناگون در حوزه امنیت داخلی کشور اعم از شایعات مین گذاری و تله های انفجاری در مرزها، سرانجام بحث برخورد با بدحجابان، چرایی اجرای طرح برخورد با اراذل و اوباش و… پاسخ داد.

 

 

 

 

  جنابعالی ۹ سال پیش در سال ۸۴ فرماندهی نیروی انتظامی کشور را با چه میزان ضریب امنیتی تحویل گرفته اید و اگر قرار باشد فرمانده ناجا تغییر کند، کشور را با چه ضریب امنیتی تحویل فرمانده بعدی خواهید داد؟

 

 

 

احمدی مقدم: شروع کار من به عنوان فرمانده ناجا در همان دقایق اول با حوادث گوناگونی روبرو بود، به گونه ای که هنوز ساعتی از انتخاب بنده به عنوان فرمانده ناجا نگذشته بود که حادثه معروف « مهاباد» رخ داد؛ به گونه ای که در این حادثه ماموران ما به دنبال شروری رفته بودند و با بی تدبیری که به خرج داده بودند، این شرور در درگیری کشته شده و پس از آن نیز جسد او را تا شهر کشانده بودند که این مسئله موجب تحریک احساسات عمومی شد و همچنین بهانه ای شد تا گروه های سیاسی با این بهانه، نیات دیگر خود را پیگیری کنند و گروه های ضد انقلاب نیز از این اتفاق سوءاستفاده کردند و حتی در عمده شهرهای کردنشین از جمله مهاباد تا مریوان و حتی سنندج نیز موجبات اعتصاب و درگیری شده بود و در همان ساعات اولیه با این بحران مواجه شدم.

 

 

 

در فضای آن موقع کشور شاهد آن بودیم که بخش های زیادی از مرزها به خصوص در شرق و غرب هیچ عملیات انسدادی صورت نگرفته بود و تنها تکه ای از مرز در شرق کشور در محدوده خراسان اقداماتی در حال انجام بود، اما هنوز در سیستان و بلوچستان هیچ اتفاقی در رابطه با انسداد مرز صورت نگرفته و در مرزهای شمال غرب و غرب کشور نیز هنوز این مناطق جزء مناطق دفاعی محسوب شده و تامین امنیت آن بر عهده ارتش و سپاه بود؛ هر چند نیروی انتظامی نیز پاسگاه های کمی در این منطقه داشت، اما مسئولیت امنیت مرز هنوز به نیروی انتظامی منتقل نشده بود و ناجا نیز آمادگی و استعداد تحویل گیری امنیت مرز را هم نداشت و حتی وضعیت به گونه ای بود که در مرزهای آبی، کنترل بسیار بسیار ضعیفی داشتیم.

 

 

 

وضعیت مرزها بسیار آشفته بود و حتی شاهد آن بودیم که قاچاقچیان موادمخدر آنقدر گستاخ شده بودند که با ایجاد کاروان و خودروهای زرهی، موادمخدر را به کشور حمل می کردند و حتی دارای پایگاه، پناهگاه و باراندازهای مختلفی در کشور بودند. هر چند با بیان این موضوعات نمی خواهم بگویم که شرایط بسیار بدی بود، اما در نقطه ای که به من تحویل داده شده بود، شرایط این گونه بود و قصد ندارم که عنوان کنم که اوضاع بسیار آشفته بود و به مرور در این سال ها تمرکز بر این مناطق بیشتر شده است.

 

زمانی که من فرمانده ناجا شدم، نیروی انتظامی از مسائل سیاسی سختی همچون ۱۸ تیر، ، ناآرامی و اغتشاش برخی کلانشهرها همچون تهران و… عبور کرده بود و با اینکه زمانی که من به عنوان فرمانده انتخاب شدم، این ماجرا فروکش کرده بود، اما این مسائل روی ناجا تاثیر گذاشته بود.

 

 

 

 

 

 

 

 

مرز، موادمخدر و اشرار سه دغدغه فرمانده جدید

 

 

 

 

 

زمانی که شما به عنوان فرمانده ناجا انتخاب شدید، روی چه مسائلی تمرکز کردید؟

 

 

 

احمدی مقدم: در هنگام تصدی بنده به عنوان فرمانده نیروی انتظامی روی چند حوزه متمرکز شدم که یکی از این موارد « مرز» بود، چرا که امنیت مرزها، ارتباط تنگاتنگی با تروریسم، قاچاق سلاح و ناامنی، ورود اتباع بیگانه و حتی قاچاق انسان، قاچاق کالا و مهم تر از همه قاچاق موادمخدر دارد. در آن زمان یادم هست که بر اساس آمار سازمان ملل، ۶۲ درصد از موادمخدر تولید شده افغانستان از طریق ایران به بازارهای اروپایی منتقل می شد و گذرگاه اصلی موادمخدر، مرزهای ایران بود و با اینکه آمار درستی از وجود معتادان در کشور وجود نداشت و هر فردی یک رقمی را اعلام می کرد، اما آمار معتادان داخل کشور نیز رو به افزایش بود و بر همین اساس یکی از حوزه های مهم کاری خود را روی « انسداد مرز» متمرکز کردم. چرا که در آن زمان و حتی در زمان کنونی نیز شرایط پیرامونی ما اعم از وضعیت افغانستان و… دارای شرایط بحرانی بود و سبب ایجاد مرزهای بی ثبات در پیرامون کشور شده بود و گروهک هایی همچون کموله، پژاک و پ. ک. ک در غرب کشور فعالیت داشتند و حتی در مرزهای شرقی نیز گروه هایی همچون « عبدالمالک ریگی» اقدام به ناامن کردن مرزها می کردند و حتی شاهد تولد گروهک های جدید در محدوده مرزهای ایران بودیم که شروع فعالیت این گروهک ها ناشی از شرایط نامناسب آن سوی مرزهای ایران بود و درون زا نبود. اما به دلیل بی ثباتی آن سوی مرزها، ایجاد می شد و تاثیر نامطلوبی بر امنیت ایران می گذاشت. هر چند که ما در مرزهای شمالی، ثبات لازم را مشاهده می کنیم و سرمایه گذاری (ناجا) در این مرزها به مراتب کمتر از سایر مرزهای کشور بود و ما از همان ابتدا نیز دغدغه ناامنی در مرزهای شمالی را نداشتیم، چرا که کشورهای پیرامونی مرزهای شمالی ایران دارای ثبات داخلی بودند.

 

 

 

همواره عنوان کرده ام که مرز یک ضرورت همیشگی است و زمانی که در سال ۸۵ تصمیم گرفتیم که کنترل مرزها را شروع کنیم، در برآوردهایی که انجام داده ایم مشخص شد که حدود ۳۰ درصد در مرزهای خود اعمال حاکمیت می کنیم و امنیت بسیار در این مناطق ناقص است و پس از آن سعی شد با همت مضاعف و جلب توجه مسئولان کشوری، این مهم ادامه یابد.

 

 

 

یکی دیگر از هدف گذاری های ما در زمان پذیرفتن فرماندهی ناجا بحث امنیت داخلی و برخورد با اشرار و اوباشی بود که یا محله ای را در قُرُق خود داشتند یا پایگاهی در کوه ها برای خود ایجاد کرده و در آنجا مستقر بودند و گاهی نیز دیده می شد، نقاط امنی را برای خود ایجاد کرده و با اتکا به این پایگاه ها، به شهرها می آمدند و اعمال مجرمانه ای انجام داده و پس از آن در مناطق خودشان که معمولا غیرقابل دسترس نیز بود، پنهان می شدند یا حتی در همین تهران برخی مناطق وجود داشت که در قُرُق چاقوکشان و اوباشگران بود و بر همین اساس یکی از برنامه های مهم عملیاتی کردن" طرح های امنیت اجتماعی" بود که این عملیات ها تنها با هدف برخورد شدید با گروه های شرور مسلح، ناامن کنندگان محیط اجتماعی و وحشت آفرینان جامعه اجرایی شد.

 

 

 

یکی دیگر از هدف گذاری هایی که بسیار مورد تاکید ما بود، بحث « برخورد با موادمخدر» به عنوان مهم ترین و پایدارترین آسیب اجتماعی بود، چرا که بپذیرید با اینکه در حال حاضر از مجرم، جرم انگاری شده، اما نیمی از زندانیان ما با جرایم مرتبط با موادمخدر، در زندان ها به سر می برند و از آن نیم دیگر، حدود ۴۰ درصد به واسطه جرایمی که به نوعی با موادمخدر در ارتباط است، از جمله سرقت به زندان افتاده اند.

 

 

 

برخی آمارها حاکی از آن است که ۸۰ درصد از زندانیان به نوعی اعتیاد نیز دارند که این نشان می دهد موادمخدر دارای ابعاد بسیار پیچیده است و بر همین اساس یکی از حوزه هایی که در اولویت کاری ناجا قرار گرفت، بحث برخورد با موادمخدر بود.

 

 

 

 

برخورد با اوباشگران و کاهش تلفات تصادفات دو هدف فرمانده

 

 

 

  شما در اولویت گذاری های خود به بحث استقرار امنیت در مرزهای کشور، موادمخدر و اشرار و اوباشگران به عنوان اهداف و برنامه های اصلی خود اشاره کرده اید، اما برای داشتن کشوری ایمن، نیازمند آن هستیم که در لایه های زیرین غیرامنیتی نیز اقدامات امنیتی صورت گیرد و ناجا در ابتدای زمان تصدی شما، چه اقداماتی را در دستور کار قرار داد؟

 

 

 

فرمانده ناجا: در مباحث غیرامنیتی ۹ سال پیش دو حوزه کانون توجه قرار گرفت که یکی از این مسائل، تصادفات راهنمایی و رانندگی و دیگری موضوع امنیت اخلاقی بود، چرا که ما در آن زمان شاهد آن بودیم که خودروها به سرعت در کشور ما در حال تولید بود و به ویژه در دهه ۸۰ به صورت میانگین هر ساله یک میلیون وسیله نقلیه وارد ناوگان حمل و نقل کشور می شد و روند سریعی را در این زمینه طی می کرد و اگر تحریم ها، کاهش تولید و کاهش قدرت خرید مردم در سال های اخیر نبود، شاید سالی دو تا سه میلیون وسیله نقلیه وارد چرخه می شد و این در حالی بود که ما در ابتدای سال ۸۴ با مسئله توسعه جاده ها و جمعیت فزاینده رانندگان جوانی مواجه بودیم که با ماجراجویی و هیجان خود می توانستند دردسرساز باشند، به گونه ای که سالانه دو میلیون راننده جوان وارد چرخه می شود. به گونه ای که هنگامی در پایان برنامه سوم که ناجا را تحویل گرفتم، میانگین افزایش کشته های تصادفات سالانه ۱۱.۳ درصد بود که اگر با همان شیب ادامه پیدا می کرد، باید در پایان برنامه سوم، تعداد کشته ها دو برابر ابتدای برنامه سوم می شد و اگر این روند تعداد کشته ها در برنامه چهارم ادامه پیدا می کرد، شاهد آن بودیم که در برنامه چهارم و بر اساس برآوردی که انجام شده، ۵۰ هزار تن در تصادفات کشته شوند که رقم بسیار سختی است که علاوه بر آن باید حدود ۱۲ برابر تعداد کشته ها را مصدومان و معلولانی محسوب کنیم که در نتیجه این تصادفات دچار جراحت یا معلولیت شده اند که یکی از مشکلات ما در ابتدای تحویل ناجا، روند فزاینده کشته ها بود که نه تنها باید این مسئله کنترل می شد، بلکه باید روند کشته های تصادفات را نیز معکوس می کردیم که این مسئله به طور جد در دستور کار قرار گرفت.

 

 

 

 

پشت پرده طرح امنیت اخلاقی چه بود؟

 

 

 

  شما عنوان داشتید که یکی دیگر از مسائلی که مورد توجه قرار گرفت، موضوع امنیت اخلاقی بود که در سال های گذشته شاهد آن بودیم که برخی تضاد و حتی اختلافاتی در شیوه و اصل موضوع امنیت اخلاقی فیمابین دولت و ناجا وجود داشت و حالا جای سئوال است، مگر این دو دستگاه با یکدیگر هماهنگ نیستند که یک روز در تلویزیون عنوان می شود که دولت مخالف گشت ارشاد است، اما فردای آن روز مشاهده می کنیم که طرح امنیت اخلاقی با قوت هر چه بیشتر در حال انجام است که این تضادها و اختلافات موجب سردرگمی مردم می شود و پشت پرده طرح امنیت اخلاقی چه بود؟

 

 

 

احمدی مقدم: موضوع امنیت اخلاقی پیش از ما نیز این موضوع مورد توجه قرار گرفته بود، اما روی آن متمرکز نشده بودند. در ابتدای سال ۸۴ و در دوره دولت خاتمی، طرح « عفاف و حجاب» در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید و برای اجرای همان مصوبه که در دولت هشتم تصویب شد، ابلاغش به دوره اول دولت احمدی نژاد منتقل شد که ظاهرا آقای احمدی نژاد طرح را نخوانده؛ ابلاغ کرد، چرا که اصلا قبولش نداشت و تا آخر هم می گفت این مصوبه را قبول ندارد. اما مشکل ما چه بود؟ ما با مصوبه ای که امضای خاتمی پایش بود و توسط احمدی نژاد ابلاغ شده بود، کار داشتیم و این قضیه روشن بود.

 

 

 

 

 

 

 

در آن موقع همزمان با ابلاغ و اجرا، ما با کانال های ماهواره ای مواجه شدیم که به طور متنوع و با اهداف زیاد در حوزه سازماندهی فساد اخلاقی، انحرافات فکری و اعتقادی فعالیت چشمگیری داشته ایم و از آنجایی که سود و اهداف تجاری نیز پشت این کانال های ماهواره ای بود، کنترل را برای جهان سخت کرده و قوی ترین کشورها نیز مشکلات زیادی در این حوزه ها داشتند و مردم آن روی سکه ها را نمی دیدند و در بستر رسانه های جدید و توسعه وسایل ارتباط جمعی ما شاهد گسترش این شبکه های ماهواره ای بودیم، به گونه ای که شما ملاحظه کنید که چند شبکه موزیک در حال حاضر فعالیت می کنند، البته موزیک در ذات خود مشکل ندارد، اما منظورم موزیک هایی است که در راستای اهداف گروه های انحرافی، همچون خون آشام و… فعالیت کرده و اثرات بدی در رفتار جوانان می گذارند و حالا شما بیایید در کنار این شبکه های ماهواره ای، فیلم و… نیز بگذارید و گاهی این شبکه ها به صورت سازمان یافته یارکشی می کنند و ضمن اغفال دختران و پسران، گروه درست می کنند که این مسئله خانواده ها را نیز دچار نگرانی کرده و بر همین اساس در این حوزه ها اهتمام ویژه ای به خرج دادیم.

 

 

 

 

پاسخ به شایعات مین گذاری ناجا در مرز؟

 

 

 

  شما در سخنان خود عنوان داشته اید که چگونه و در شرایطی که مرزها اوضاع خوبی نداشت، آنها را تحویل گرفته اید، در مدت فرماندهی خود در حوزه مرز چه فعالیت هایی داشتید و آیا این ادعاها درست است که ناجا در مرزهایی که به هر دلیلی توان انسداد ندارد، اقدام به مین گذاری می کند؟

 

 

 

احمدی مقدم: نه، این گونه نیست. ممکن است از تله های انفجاری آن هم در کمین ها و به صورت تاکتیکی و محرک در عملیات ها همچون مسیر کاروان های موادمخدر یا گروه های تروریستی که وارد کشور می شوند، استفاده شود. اما مین کاری نداریم بلکه در سال های اخیر که وزارت دفاع اهتمام زیادی در راستای پاکسازی مین های به جای مانده در زمان جنگ به خرج داده است کمکشان کرده ایم.

 

 

 

در طرح های انسداد مرز، کانال، دیوارکشی، استفاده از رادار، گشت، پاسگاه و… داریم، اما کاشت مین ثابت در طرح و برنامه نداریم. چرا که در طول زمان مشکلات زیادی ایجاد می کند و خط و مشی ما نیست.

 

 

 

 

گفته بودیم مقاومت اراذل را بشکنید

 

 

 

یکی دیگر از اقدامات نیروی انتظامی در سال های اخیر، اجرای گسترده طرح برخورد با اشرار و اوباشگران بود، طرحی که در حوزه رعایت حقوق شهروندی، ناجا انتقادات زیادی را متحمل شد. اما تاکنون پاسخ مناسبی از سوی ناجا ارائه نشده که چه دلیلی وجود دارد که ناجا با این شدت عمل با اوباشگران برخورد کرده و حتی هر از چند گاهی نیز گریزی دوباره به بحث برخورد و جمع آوری اراذل و اوباش می زند؟

 

 

 

احمدی مقدم: باید بپذیرید که اگر ابعاد رسانه ای در عملیات های انتظامی ملاحظه نشود، اثر عملیات بسیار کاهش می یابد. ما قبول داریم که اگر در یک عملیات هزار نفر دستگیر شوند، اما پیوست رسانه ای نداشته باشد، اثرگذاری اش از دستگیری ۱۰ اوباشگر اما با پوشش رسانه ای کمتر است. اما برخی دوستان رسانه ای در جریان برخورد با اراذل و اوباش کم لطفی کرده اند و طبیعی است که ما نمی توانیم ۱۰۰ خبرنگار را پای عملیات برده و به همین دلیل ۳-۲ رسانه مهم همچون ایسنا را دعوت کرده تا به بقیه اخبار را بدهند. اما در این جا برخی ابتکارات غیرهوشمندانه برخی ماموران همچون انداختن آفتابه و کارهای سبکی که انجام شد و هیچ توجیهی هم نداشت سبب ایجاد برخی حاشیه ها شد. ما در این عملیات گفته بودیم مقاومت این اراذل و اوباش که با چاقوکشی، قمه کشیدن و عربده کشی مردم را ترسانده بودند را با شدت عمل بشکانید و اگر این اوباشگران مقاومت کردند، محکم با آنها برخورد کنید. اما ما هیچ گاه برای این رفتارهای سخیف همچون انداختن آفتابه و… ابلاغ نکرده بودیم و این ابتکار عناصر میدانی بود و منصفانه نیست که برخی رسانه های کم لطف، اصل کار را با انتشار برخی تصاویر زیر سوال ببرند که البته به این مسائل توجه زیادی نشد و تنها برخی افراد از زوایای حقوقی همچون رعایت حقوق شهروندی، این مسئله را نقد کردند. اما این مسئله « برخورد با اراذل و اوباش» خواست همگانی است، اما قبول دارم که در نوع و شیوه آن و همچنین مسائل حقوقی انتقاداتی وجود داشت که ما نیز استفاده کرده ایم.

 

 

 

در زمان اجرای این طرح، نمایندگان مجلس نیز حمایت کردند و حدود ساعت ۱۱ صبح به من اعلام شد جمعی از نمایندگان می خواهند به دفتر بیایند و ملاقاتی داشته باشند که حدود ۳۰ نماینده آمدند و نماز و ناهار نیز این جا بودند و ضمن تشکر از این اقدام نیروی انتظامی، حمایت خود را اعلام کردند. چرا که این مسئله نشان می دهد یکی از مهم ترین مطالبات مردم در حوزه برخورد با اراذل و اوباش بود.

 

 

 

اراذل و اوباش دستگیر شده افرادی بودند که محلات را با اقدامات مجرمانه خود همچون عربده کشی، چاقوکشی و… قُرُق کرده بودند و ما داشتیم افرادی در همین جنوب تهران که آنقدر وقیح شده بودند که سر کوچه زیراندازی پهن می کردند و می گفتند تا مشروبم را نخورم، هیچ کس اجازه عبور ندارد. با آن که این فرد، قد و جثه کوچکی داشت اما چاقوکش بود و مردم را می زد و مردم نیز دنبال دردسر نبودند یا ما افرادی در محلات داشتیم که در خانه مردم را می زدند و می گفتند دخترتان را بدهید، می خواهیم برویم شمال و این جسارت ها قابل قبول نبود و بر همین اساس عنوان می کنم که ما در هنگام برخورد با این افراد از حمایت عمومی برخوردار بودیم.

 

 

 

 

فکر نمی کنم به اصل قضیه فردی اعتراض داشته باشد

 

 

 

در بررسی انتقاداتی که به نیروی انتظامی در بحث برخورد با اراذل و اوباش می شود، می توانیم مطرح شدن مسائلی همچون اصالت فرد و جامعه را در تربیت نامناسب افراد ببینیم. از آنجایی که این اراذل و اوباش زاده جامعه هستند، آیا بهتر نبود نیروی انتظامی برخورد مناسب تری با این افراد در حوزه اراذل و اوباش دست۲ و ۳داشته باشد؟

 

 

 

احمدی مقدم: وظیفه ناجا گرفتن این افراد است و برای اصلاح و تربیت باید سازمان های دیگر وارد شوند، چرا که نیروی انتظامی، بهزیستی و کانون اصلاح و تربیت نیست و ناجا تنها وظیفه دارد که این افراد را که دارای جرایم متعدد و ناامن کنندگان اجتماع هستند را دستگیر و تحویل دهد. من نیز قبول دارم حتما یک نارسایی هایی همچون طلاق، مشکلات اقتصادی و… در جامعه وجود دارد که خروجی آن یک اراذل و اوباش شده است. اما به لحاظ قانونی ناجا نمی تواند اجازه دهد این افراد مردم را آزار دهند و از آنجایی که ما نه نهاد فرهنگی و نه حقوقی هستیم، می توانیم تنها به نهادهایی که علاقه مند در این زمینه هستند، کمک کنیم. اما قبول کنید که فکر نمی کنم به اصل قضیه فردی اعتراض داشته باشد، اما به نوع و شیوه انتقاداتی وجود دارد که این مسئله عمدتا به تفاوت سلایق برمی گردد که لازم به ذکر است ما نیز برخی از این رفتار را اصلاح کردیم.

 

 

 

شما یادتان نمی آید در دهه ۷۰ حتی گروه های خودجوشی بودند که برای حذف اراذل و اوباش شکل گرفتند و معتقد بودند دستگاه قضایی کار خاصی نکرده و اراذل را یک جا می بردند و سر به نیستشان می کردند. البته این عمل قانونی نبود، اما عده ای دست به کار شدند تا خودشان این افراد را اصلاح کنند و همان زمان بود که اقداماتی همچون سوارکردن اوباش بر خر، انداختن آفتابه و شکلک درآوردن ابداع شد و برخی دوستان ما نیز تجربیات آن زمان را داشتند. اما در حال حاضر ما حق نداریم خارج از موازین عملی انجام دهیم و حتی گرداندن اوباش نیز باید با حکم قضایی باشد.

 

 

 

 

 

 

  پس از حادثه مریوان که عوامل نیروی انتظامی در حین گرداندن یکی از اوباشگران به او لباس زنانه پوشانده بودند، شاهد آن بودیم که شما از ابلاغ آیین نامه ای درباره رعایت حقوق شهروندی صحبت کرده اید؛ سرانجام این آیین نامه به کجا رسید؟

 

 

 

احمدی مقدم: ابلاغ این آیین نامه مربوط به حادثه مریوان نیست، بلکه درمورد رعایت حقوق شهروندی پس از حوادث کهریزک مقرراتی تدوین شد و حدود سه سال است که این ابلاغ و بازرسان نیز نسبت به کنترل آن اقدام می کنند. در این آیین نامه چگونگی ساخت، تجهیز و نگهداری متهمان در بازداشتگاه ها و تحت نظرگاه ها و همچنین چگونگی رفتار با متهم و حتی مراجعه نیز قید شده است و چندی پیش دومین دور کنترل این مهم نیز پایان یافت و در کلیه استان ها بازدید انجام شد و در این مدت بازداشتگاه های پلیس که نوعا مجوزهای سازمان زندان ها را نیز نداشت، دارای مجوز شدند و البته گاهی استانداردهایی را از ما طلب می کنند که خودشان نیز در زندان ها رعایت نمی کردند. هر چند عرصه را تنگ کردند، اما این کنترل ها موجب سازندگی و رعایت استاندارد توسط ناجا شد که این قانونمداری موجب پیشگیری از وقوع حوادثی که هیچ کس نمی پسندد، می شود.

 

 

 

رعایت این آیین نامه، همچنین مستندسازی و همچنین نصب دوربین در اتاق بازجویی یا بازداشتگاه ها سبب می شود که برخی از حوادث به وجود نیاید. به عنوان مثال متهم اگر می خواهد خود را حلق آویز کند یا دچار مریضی و شوک شود، ماموران می توانند به او کمک کنند و معتقدیم به این دلیل به ما گفتند که متهم را بگیرید که برای جامعه دچار آزار بود، اما نگفتند آن را در جایی زندانی کنید که تیغ و خار هم داشته باشد. در مورد حادثه مریوان نیز باید بگویم که دادستان دستور گرداندن این اوباش را داده بود و پارچه قرمزی را بر سرش انداختند که من نیز نپسندیدم یا حتی ما در سیرجان شاهد بودیم که در صحنه اعدام، اقوام اعدامی را فراری دادند؛ چرا که در برخی مناطق کوچک که حالت عشایری و قوم و خویشی دارد، باید این مسائل فرهنگی رعایت شود و باید حساسیت های محلی در متهم گردانی رعایت شود و ما عنوان کردیم که برای متهم گردانی حتما قانون رعایت شود و آثار منفی و تبعات آن لحاظ شود.

 

 

 

کارهای ناشایست همچون پوشاندن لباس زنانه، انداختن آفتابه، سوار الاغ کردن اوباش و… نباید باشد و بارها نیز عنوان کرده ایم که ماموران باید همان دستور قاضی مبنی بر گرداندن متهم را اجرا کنند تا مردم قدرت شکسته شده این اوباش را دیده و دیگران نیز عاقبت کار دستشان بیاید. اما کار سلیقه ای و شیرین کاری هیچ جا انجام نشود. البته در داستان مریوان بزرگ نمایی شد، به گونه ای که من امسال می خواستم به مریوان سفر کنم که یکی از همراهان عنوان داشت که با پیامک عنوان کرده اند که دانشجویان پیام نور می خواهند در اعتراض با این مسئله تظاهرات کنند که من متعجب شدم که در تابستان آن هم ماه رمضان دانشجو کجا بود! اما با این حال به مریوان سفر کردم و با هلی کوپتر وارد چمن ورزشگاه شدیم که گروه هایی در حال تمرین بودند و جمعیت زیادی حدود ۱۰۰۰ تن حتی به استقبالمان آمدند و حتی یک ربع ایستادیم تا با ما عکس یادگاری بیندازند. بارها به ماموران گوشزد کرده ایم که حقایق میدانی را در نظر گرفته و تدبیر را چاشنی کار خود کنند.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

قرار نبود بازداشتگاه کهریزک جای خیلی راحتی برای اراذل و اوباش باشد

 

 

 

  شما صحبت از رعایت حقوق شهروندی پس از حادثه کهریزک می کنید، اما یکی از مسائلی که وجود دارد، این است که واقعا در کهریزک چه اتفاقی افتاد، چرا که قرار بود کهریزک محلی برای نگهداری اراذل و اوباش سطح یک دستگیر شده باشد، اما چه اتفاقی افتاد که افراد دستگیر شده در حوادث آن زمان سر از کهریزک درآوردند؟

 

 

 

احمدی مقدم: کهریزک اساسا بازداشتگاه نبود، بلکه سوله ای بود که هنگامی که محله خاک سفید معروف به « جزیره» پاکسازی شد، اولین بار از کهریزک در آنجا استفاده شد. چرا که هر خانه ای را که در خاک سفید جمع می کردند، اسباب و اثاثیه شان را جمع آوری و اسم خانواده شان را رویشان می زدند و در کهریزک این اسباب را نگهداری می کردند تا این خانواده ها تعیین تکلیف شوند.

 

 

 

در این منطقه چند انبار متعلق به یگان های ویژه بود که برخی زاقه ای برای مهمات بود که متروکه هم شده بود و حتی برق هم نداشت، اما زمانی که خانواده های محله خاک سفید را اینجا آوردند تا ساماندهی و غربالگری شان کنند، با برق کشی ساده و آوردن آب با تانکر، این محل تا حدودی سر و سامان گرفت و حتی در دوران سرداران طلایی و قالیباف که بعضا اراذل و اوباش جمع آوری می شدند، اراذل را به اینجا منتقل می کردند و قرار بود ناجا بازداشتگاه ویژه این کار – اراذل و اوباش – ایجاد کند. تا اینکه کلا این محل تعطیل شد تا زمان اجرای طرح امنیت اجتماعی که زندان ها عنوان کردند جا و امکانات کافی برای نگهداری اراذل و اوباش ندارند و در دوران سردار رادان نیز مدتی از این فضا استفاده شده و مقداری تجهیز و مرتب شده بود.

 

 

 

قرار نبود بازداشتگاه کهریزک جای خیلی راحتی برای اراذل و اوباش باشد، چرا که آدم های شرور و خطرناک آنجا می فرستادیم؛ اما فضا و ظرفیت کافی نداشت و یکسال قبل از حادثه کهریزک در صدد آن برآمدیم تا بازداشتگاه مدرن و مجهزی با ظرفیت ۱۰۰۰ تن ایجاد کنیم که در اردیبهشت ماه سال ۸۸ پیش از اینکه حادثه کهریزک اتفاق بیفتد، سردار رادان و جمعی از مهندسان برای بازدید از روند ساخت این بازداشتگاه جدید، با بالگرد به این منطقه سفر کردند تا از نزدیک در جریان پیشرفت کار قرار بگیرند و این سفر زمینه ای شد تا شایعاتی مطرح شود که سردار رادان با بالگرد به کهریزک رفته و دستور داده که « همه را بزنید و بکشید» و از آنجایی که سردار رادان قبل تر نیز این بازداشتگاه را درست کرده بود و چون نماد اقتدرگرایی ناجا محسوب می شود، به راحتی نقش ایشان در افکار عمومی ثبت شد تا حتی این سخنان به درجه ای زیاد شد که مقام معظم رهبری عنوان کردند که من این طور شنیده ام و اگر سردار رادان هم قصور و تقصیری در این ماجرا دارد، مبری از رسیدگی قضایی نیست و باید اگر اتهامی دارد، پاسخگو باشد. من به ایشان توضیح دادم که چگونه بوده، اما ایشان فرمودند که من قاضی نیستم، پرونده ای مطرح شده و باید رسیدگی شود.

 

 

 

در مورد سردار رجب زاده نیز که آن زمان فرمانده تهران بزرگ بود و مسئولیت داشت و بازداشتگاه ها در حوزه فرماندهی تهران بزرگ بود نیز احضار شد و پرونده اتهامی برای هر دو تشکیل شد و در مرحله دادسرا نیز تمامی شواهد ارائه شد و سردار رادان هم آنجا رفت و مورد تحقیق قرار گرفت و ادله مورد بررسی قرار گرفت و بررسی ها نشان داد که سخنان مطرح شده در مورد سفر اردیبهشت ماه ایشان درست بوده و وی خبری در این زمینه نداشت و من نیز به عنوان شهودش آنجا رفتم.

 

 

 

سردار رادان عصر پنجشنبه ۱۸ تیرماه با من تماس گرفت که بچه ها نتوانستند شما را که در ورزشگاه در حال ورزش کردن بودید، پیدا کنند، اما می گویند که تعدادی را به کهریزک برده اند و اتفاقاتی افتاده و اصلا رادان در جریان رفتن به کهریزک نبود و در همان مرحله دادسرا نیز منع تعقیب صادر شد که نشان می دهد نقش ایشان در این پرونده قابل طرح نبوده است. اما در مورد سردار رجب زاده که به مرحله محاکمه نیز رفت، اما تبرئه شد، حداکثر قصور مطرح بود، چرا که این اتفاق در حوزه مسئولیت وی رخ داده و طبق نظر کمیته انضباطی، فرمانده، مسئول کل یگان خود است و هر اتفاقی که بیفتد باید پاسخگو باشد و می خواست در جریان باشد و از این حیث پرونده سردار رجب زاده مورد بررسی قرار گرفت و اشکال به وی برمی گشت، اما وی هیچ دستوری بابت سوء رفتار نداده بود.

 

 

 

من تاکنون در هیچ محفلی عنوان نکرده ام که صبح روز جمعه جلسه ای پیرامون اتفاقات آن زمان برگزار شد و آقای مرتضوی اصرار داشت که افراد دستگیر شده به کهریزک منتقل شوند. من مخالفتم را به صراحت اعلام کردم و گفتم آنجا نه تنها جا نداریم، بلکه آن مکان جای خطرناکی است. اما مرتضوی اصرار داشت که این افراد دستگیر شده چاقو، قمه و زنجیر داشته اند و از همین حیث اراذل و اوباش محسوب می شوند که من در آن جلسه عنوان کردم که ضبط کنید و بنویسید که من مخالف هستم و مخالفت ناجا نیز ثبت شد. اما من در آن جلسه به یک نفر عنوان کردم که به بچه های کهریزک بسپارید اولا حواسشان باشد که این افراد در بند جداگانه و میان اراذل و اوباش فرستاده نشوند و در ثانی بدرفتاری با آنها نکنید، اما همین دهان به دهان گشتن و این به آن بگو، باعث شد که این تاکیدات من به مرحله اجرا نرسد و آمده بودند در هر بند که ظرفیت ۵۰ تن را داشت، ۱۷۰ تن را جا دادند و قبول کنید در گرمای تابستان کهریزک آن هم در یک مکانی که استاندارد نیست، اگر کاری هم صورت نگیرد، این تراکم آدم در این محل کم امکانات دارای مسئله است.

 

 

 

با مسئول کهریزک برخورد هم شد، چرا که اگر اطلاع می داد و حتی عقل داشت کمی پایین تر مقر یگان ویژه بود و می توانست افراد دستگیر شده را در مسجد این یگان جای دهد یا حتی می توانست این افراد را در بازداشتگاه جدید که هر چند آب و برق نداشت، جای دهد تا این مشکلات به وجود نیاید. ماموران بند که سوء رفتار از آنها ناشی می شد، محکوم هم شدند و به مسئولان بازداشتگان متذکر شدیم، چطور چهار روز اینجا بودند اما یک روز نرفتید سرکشی کنید؟ و حتی منتقد بودم که اگر آن زمان به من می گفتید با مسئولیت خودم همه را رها می کردم. چرا که اینها جانی و قاتل نبودند.

 

 

 

اصل مسئله کهریزک این بود و اتفاق خیلی بدی نیز رخ داد و باید کاری کنیم که از این حوادث پیشگیری شود. اما اینکه بگوییم این اتفاقات صفر می شود، هیچ کس نمی تواند چنین تضمینی بدهد. اما بالاخره باید کاری کرد که احتمال وقوع چنین حوادثی به حداقل برسد. اما در مورد سردار رادان باید تاکید کنم که کلا از مسئله اطلاعی نداشت اما در مورد سردار رجب زاده از آنجایی که حوزه مسئولیتش بود، پرونده اتهامی تشکیل شد و در دادگاه نیز حضور یافت، اما تبرئه شد و مجازاتی برای وی تعیین نشد و مجازات ها بیشتر برای مباشران و افراد مسئول بازداشتگاه و افرادی که دارای سوءرفتار بودند برمی گشت. البته با خانواده ها نیز صحبت شد و آنها هم متوجه شدند خط مشی ناجا این نیست و یک حادثه بود که اساسش نیز به یک تصمیم غلط بازمی گشت.

 

 

 

در مورد حادثه کهریزک شما به عنوان فرمانده ناجا سخنانی داشتید، اما در روز عاشورای سال ۸۸ اتفاقاتی افتاد که با پخش فیلم های از آن پخش شد؛ نیروی انتظامی پس از اتفاقات ۸۸ برای دلجویی از خانواده های آسیب دیده چه کرد؟

 

 

 

احمدی مقدم: در مورد حوادث عاشورا دو مسئله وجود داشت که با یکدیگر خلط شد که حتی در آن زمان یک خبرنگار در این مورد سوال کرد و عنوان داشت که ماشین نیروی انتظامی از روی یک نفر عبور کرده که من گفتم باید اثبات کنید و بعدا نیز بنده خدا اسناد و مدارک را آورد و متوجه شدم که فیلمش در شبکه های مجازی پخش شده و این مسئله کاملا مشخص بود که آن را درست نکرده اند، منتهی هر چه گشتیم نتوانستیم خانواده وی را پیدا کنیم و در این حادثه نیز این بنده خدا صورت سالم نداشت و در بیمارستان هم نمی دانستند از کجا آمده و چه بلایی به سرش آمده و به عنوان جسد مجهول الهویه با وی برخورد کردند و ما نیز ماه ها دنبال خانواده وی بودیم تا بتوانیم ردی از هویت این فرد پیدا کنیم، اما موفق نشدیم تا اینکه چند ماه پیش ماموران پلیس امنیت عنوان داشتند که یک نفر مراجعه کرده و مدعی است که از اعضای خانواده این فرد است که تحقیقات صورت گرفت و متوجه شدیم که این خانواده همان فردی است که جان خود را از دست داده است و ما نیز نسبت به دلجویی و حل مشکلات اقتصادی و ارائه دیه اقدام کردیم.

 

 

 

اما مسئله دیگر در عاشورا نشان می داد که یک پاترول به سمت مردم آمده و چند نفری را زیر گرفته و فرار می کند. البته در این حادثه کشته ای نداشتیم و آقای علی موسوی بر اثر گلوله ای که به کتفش خورد، جان باخت و در اثر دیررسیدن به بیمارستان، جان خود را از دست داد چرا که گلوله به ناحیه حساس نخورده بود و به علت خونریزی جان خود را از دست داد و در آن حادثه – زیر گرفتن خودروی پاترول – هیچ کس کشته نشده و چند روز بعد نیز خودرو را به صورت بلاصاحب در خیابان پیدا کردیم. اما از روی مشخصات خودرو، صاحب ماشین را پیدا کرده و متوجه شدیم که این مالک خود در تظاهرات شرکت کرده و در حالی که چراغ می زده و برف پاکن را روشن کرده بود، آدم های تندرو این فرد را کتک زده و از ماشین پیاده می کنند و پس از آن برای فرار به داخل جمعیت رفته و چند نفری را زیر می گیرند و پس از آن خودرو را به صورت بلاصاحب رها می کنند. با اینکه پلیس آن افراد را پیدا نکرد، اما قطعا آن افراد که حدود یک تا دو تن بودند، ماموران ناجا نبوده و به صورت خودسر درگیر شدند و ما تا الان این افراد را پیدا نکردیم. اما در مورد حادثه میدان ولیعصر (عج) باید بگویم که آن خودرو متعلق به یگان امداد تهران بزرگ بود.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

احمدی مقدم: اساسا در طرح عفاف و حجاب ۲۶ دستگاه دارای مسئولیت هستند و در این میان در طرح عفاف و حجاب ۲۳ وظیفه برای ناجا در نظر گرفته شده، متولی ابتدایی این طرح، شورای فرهنگ عمومی در وزارت ارشاد بود و پس از آن سه سال بعد از دولت اول احمدی نژاد، در یک جمع بندی مشخص شد که وزارت ارشاد جامعیت لازم برای اعمال مقررات ندارد و به همین دلیل مدیریت این طرح به وزارت کشور داده شد و احمدی نژاد در دوران محصولی، اساسا این طرح را تبدیل به بخشنامه ای در راستای رعایت حقوق شهروندی کرد که اصلا فکر نکنم چیزی از طرح عفاف و حجاب باقی ماند و اگر مانده بود، بسیار کمرنگ و حتی بی رنگ شد و یکی دو جلسه هم بیشتر در وزارت کشور در این راستا تشکیل نشد و بعد از آن آقای افشار، معاون اجتماعی وزارت کشور فرداً تدابیری از وزارت کشور می گرفتند و از دستگاه ها پیگیری می کردند. اما در حال حاضر آقای رحمانی فضلی با من حدود ۱۵ روز پیش تماس گرفت و از آنجایی که در جریان سوابق نبود، به ایشان توصیه کردم که سوابق را مطالعه کنند. اما در این تماس اعلام کردم که مسئول شما هستید و از ما سوال نکنید و ما آمادگی داریم که در یک جلسه وضعیت این طرح در گذشته و حال را مرور کنیم و بسته به نظر آنها است. چرا که مسئول این طرح وزارت کشور است.

 

 

 

من در این تماس تلفنی به آقای رحمانی فضلی عنوان کردم که شما به ما بگویید چکار کنیم؟ اصلا بگویید هیچ کاری نکنید. هر چند که نمی توانند بگویند، چرا که هر دستگاه باید به وظایف خود عمل کند و ناجا نیز ۲۳ وظیفه دارد که وزارت کشور می تواند بگوید چطور انجام بده، اما نمی تواند بگوید که انجام نده؛ به هر حال ما آماده هستیم که از نظرات کارشناسان در این زمینه استفاده کرده و به نظرم سخنان وزیر کشور در بجنورد مبنی بر حفظ کرامت انسانی و تکیه بر ابعاد فرهنگی، سخن درست و خوبی است.

 

 

 

بارها به نیروی انتظامی انتقاد شده که چرا کار فرهنگی نمی کنید یا کلاس آموزشی و حتی فیلم نمی سازید؟ ناجا که نمی تواند یک تنه مبارزه کند. بحث ها به اینجا ختم نمی شود. گاهی انتقاد می کنند که چرا ویترین های مغازه ها را پوشش نمی دهید و پاسخ ما این است که وزارت بازرگانی یا صنف مربوطه باید این کار را انجام دهد و وزارت مربوطه باید ضابطه گذاری کند. چطور هنگامی که یک موسسه می خواهد ارتقا بگیرد، جدولی از بایدها و نبایدها پیش روی او می گذارند، اما نمی توانند یک ویترین را کنترل کنند.

 

 

 

 

برخورد پلیس با سه گروه بدحجاب

 

 

 

وقتی احمدی نژاد خودش این طرح را قبول ندارد، برای وزرایش هم هزینه بر بود و بر همین اساس ناجا در میدان تنها ماند. اما به نظر می رسد این دولت تصمیم گرفته که در اجرای این قانون وارد شود و مسئولیتش با خودش است و ما با آنها هماهنگ عمل می کنیم و خوشحال هم می شویم که عمده این طرح ایجابی باشد. در حال حاضر مسئله ای که در دستور کار ناجا در این طرح قرار دارد، برخورد با گروه های فساد سازمان یافته است که در قالب شو و پارتی اقدام به ایجاد گروه های فساد اخلاقی و انحرافات فکری می کنند. همچنین در مورد پوشش هم فعلا روی دو مسئله تاکید وجود دارد و فعلا معارضی به پا نخواسته است که یکی از آنها کشف حجاب است که برخی افراد تجری کرده و روسری شان را کنار می گذارند. البته روی سخن من با افرادی نیست که روسری شان سهوا افتاده و گروه سوم افرادی هستند که دارای پوشش زننده ای می باشند؛ به گونه ای که گاهی دیده شده که مانتوی خفاشی یا عبایی را روی کول خود می اندازند و از بالا تا پایین بدنشان به شکل زننده ای مشخص است که این مسائل با فرهنگ و اخلاق جامعه ما سازگار نیست و در حال حاضر روی این سه گروه متمرکز می شویم.

 

 

 

حتی در رابطه با آن زنی که چندی پیش توسط ماموران نیروی انتظامی در برج میلاد مورد تذکر قرار گرفت، باید بگویم اعتراضش به جا بوده و من نیز از تهران بزرگ درخواست ارسال سوابق را کرده و خود من نیز انتقاد کرده ام که اتفاقا این فرد از آن دسته مصادیق نبود که باید با آن برخورد شود و قابل اغماض بود و جزو مصادیق وقیح نبود و ماموران ما سخت گیری کردند و از آنها خواستم که نسبت به دلجویی از این زن اقدام شود. البته باید بپذیرید که تعیین مصادیق در صحنه عمل بسیار سخت است و ما نیز نمی توانیم انیمیشنی درست کنیم که مثلا شلوار و جوراب باید این گونه باشد. اما تدبیر لازم است و شما توجه داشته باشید که این سخنان من عوارضی نیز دارد که برخی ممکن است به من حمله کنند که ناجا عقب نشینی کرده است و باید بپذیرید که عفاف و حجاب پیچیدگی های خاص خود را دارد و در جامعه ما نیز تعارض وجود دارد به گونه ای که گروهی با اعمال فشار موافق و برخی مخالف هستند و اگر ناجا بخواهد در خط اعتدال حرکت کند، قطعا مورد انتقاد همگان قرار می گیرد.

 

 

 

 

 

  به دلیل اینکه نیروی انتظامی در خط مقدم ارشاد و برخورد با بدپوششان است، آیا از نیروی انتظامی خواسته نشده است که مصادیق را مشخص کند؟

 

 

 

احمدی مقدم: در مقررات فعلی در یکی از بندهای موجود پلیس مامور انجام این عمل شد، اما آن زمان انتقاد کردند که به پلیس چه ربطی دارد؟ که ما گفتیم ما بی گناه هستیم. هر چه خواستید شما ابلاغ کنید و ما نیز همان را انجام می دهیم و حتی خوشحال هم می شویم که دیگری تصمیم بگیرد و ما تنها مجری باشیم. چرا که سیاست گذاری و اجرا کار بسیار سختی است و اجازه دهید قضاوت عجولانه نکنیم تا دولت جلسات خود را بگذارد.

 

 

 

  مرکز پژوهش های مجلس اخیرا پژوهشی در مورد شیوه های سربازی در دیگر کشورها انجام داده است، آیا زمان آن نرسیده است که با توجه به کاهش موالید و گرایش جوانان به ادامه تحصیل و اخذ معافیت های تحصیلی از الگوی کشورهای دیگر در زمینه سربازی استفاده شود؟

 

 

 

فرمانده ناجا: مرکز پژوهش های مجلس تنها مدل های مختلفی را تشریح کرده است و راهکاری ارائه نکرده، اما به نظر من تغییر در سربازی از موارد اجتناب ناپذیر در آینده است، به گونه ای که در مسئله سربازی تحولاتی اعم از کاهش موالید و تحصیل سربازان در حال رخ دادن است که در آینده ما را با تصمیم گیری هایی مواجه می کند که گریزناپذیر است. در حال حاضر نیروهای مسلح نیز علاقه مند بکارگیری سربازان با تحصیلات عالیه هستند و به نظر می رسد در آینده سربازی ما را با شرایط و فرض های جدیدی روبرو می کند.

 

 

 

در حال حاضر برخی شرایط همچون کاهش موالید خود را به ما تحمیل خواهد کرد به گونه ای که در دهه ۶۰ به دلیل جمعیت زیاد، ما با حجم سرباز فزاینده ای روبرو شدیم که البته فعلا تعداد سربازان کم شده است و حتی در مورد مسئله د