آمادگی ایران برای همکاری سازنده با جامعه بین‌الملل

به گزارش پارس به نقل از فارس، « حسن روحانی» رئیس جمهور ایران در آستانه سفر به نیویورک برای حضور در نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل، یادداشتی را در ستون آزاد روزنامه « واشنگتن پست» منتشر کرده و در آن کشورهای دنیا را به همکاری سازنده، دعوت کرد. مشروح این یادداشت در ذیل آمده است:

سه ماه قبل خط مشی من تحت عنوان « تدبیر و امید» با استقبال گسترده ای از جانب مردم مواجه شد. ایرانی ها روش من در امور داخلی و بین المللی را انتخاب کردند، چراکه بر این عقیده بودند که مدت هاست از این رویکردها فاصله گرفته ایم. من به اجرای تعهداتم به مردم از جمله وعده ام برای تعامل سازنده با جهان، پایبندم.

جهان تغییر کرده است. سیاست بین الملل دیگر یک بازی جمع صفر نیست، بلکه به حوزه ای چند بعدی تبدیل شده که در آن ممکن است همکاری و رقابت به صورت همزمان شکل بگیرد. دیگر دوره دشمنان خونی گذشته است. از رهبران جهان انتظار می رود که تهدیدها را به فرصت تبدیل کنند.

جامعه بین الملل در این جهان جدید با چالش های متعددی از جمله تروریسم، افراطی گری، مداخله نظامی خارجی، قاچاق مواد مخدر، جرایم سایبری و تهاجم فرهنگی، مواجه است، که همه این ها استفاده از قدرت سخت و قوای نظامی را تشدید کرده است.

ما برای حل موضوعات پیشرو، باید به پیچیدگی های آن ها توجه داشته باشیم. به تعریف من از تعامل سازنده بازگردیم. در جهانی که سیاست های جهانی دیگر بازی جمع سفر نیست، پیشبرد سیاست ها در جهت منافع یک طرف بدون در نظر گرفتن منافع دیگران، غیرقابل تصور است. راهبرد سازنده در دیپلماسی به معنی نادیده گرفتن حقوق دیگری نیست. بلکه بدان معنی است که بر مبنای احترام متقابل و موقعیت برابر با طرف دیگر وارد تعامل شوید تا بتوانید نگرانی های مشترک را پاسخ بگوئید و به اهداف مشترک دست یابید. به بیان دیگر، دستیابی به نتایج برد-برد تنها هدفی مطلوب نیست، بلکه هدفی دست یافتنی نیز است. تفکرات تک بعدی و جنگ سردی به زیان دیدن همه طرف ها منجر خواهد شد.

متاسفانه یکجانبه گرایی معمولا بر راهبرد سازنده سایه می افکند. امنیت به بهای به خطر افتادن امنیت دیگر و به بهایی گزاف، دنبال می شود. بیش از یک دهه از یازده سپتامبر گذشته، دو جنگ پس از آن آغاز شده و القاعده و دیگر گروه های تندرو به ویرانگری های خود ادامه می دهند. سوریه، نگین تمدن بشری، امروز شاهد خشونت های دردناکی از جمله استفاده از تسلیحات شیمیایی است، که ما آن را قویا محکوم می کنیم. در عراق، ۱۰ سال بعد از تهاجمی که به رهبری آمریکا انجام شد، هنوز هم ده ها نفر در خشونت های روزمره جان خود را از دست می دهند. افغانستان هم با خونریزی هایی مشابه و البته مختص به خود مواجه است.

رویکردهای یکجانبه گرایانه که استفاده از قوای نظامی را می ستاید و خشونت را با خود به همراه می آورد، آشکارا از یافتن راه حلی برای مسائلی که همه ما با آن روبرو هستیم، از جمله تندروی و تروریسم، ناتوان است. از آن جهت این مشکلات را همه گیر می دانم که معتقدم هیچ کس از خشونت ناشی از افراط گری مصون نیست، حتی اگر هزاران مایل با آن فاصله داشته باشد. آمریکایی ها ۱۲ سال قبل با این واقعیت روبرو شدند.

من در راهبرد خود در سیاست خارجی به دنبال آن خواهم بود که این موضوعات را از طریق پرداختن به دلیل ریشه ای بروز آن ها، حل کنم. ما باید در کنار هم برای پایان دادن به رقابت های ناسالم و مداخلاتی که به تشدید خشونت منجر شده و ما را از هم دور می کند، تلاش کنیم. علاوه بر این، ما باید به موضوع هویت نیز به عنوان عاملی کلیدی برای بروز تنش داخل و فرای خاورمیانه، توجه داشته باشیم.

تمام درگیری هایی که در سوریه، عراق و افغانستان در جریان است، در اصل بر سر هویت این کشورها و نقش آن ها در منطقه و جهان است. گستره مرکزیت هویت به برنامه هسته ای ما نیز می رسد. برای ما، تسلط یافتن بر چرخه سوخت اتمی و تولید توان هسته ای به همان اندازه که از دید تنوع بخشی به منابع انرژی حائز اهمیت است، از دید ملت ایران، به عنوان تلاشی برای کسب شان، احترام و دستیابی به جایگاه واقعی در جهان نیز از اهمیت برخوردار است. بدون درک نقش هویت، بسیاری از موضوعاتی که با آن ها روبرو هستیم، لاینحل باقی می ماند.

اولا، ما باید برای تلاش سازنده در جهت برقراری گفت وگوهای ملی چه در سوریه چه در بحرین، دست به دست هم دهیم. ما باید فضایی به وجود آوریم که در آن مردم منطقه بتوانند خود در مورد سرنوشتشان تصمیم گیری کنند. به عنوان بخشی از این طرح، من آمادگی دولتم برای تسهیل برگزاری مذاکرات بین دولت سوریه و مخالفان را اعلام می کنم.

دوما، ما باید برای بی عدالتی ها و رقابت های گسترده ای که به تشدید خشونت و تنش منجر می شود، چاره جویی کنیم. یک بعد کلیدی از تعهد من برای کنش های متقابل سازنده، تلاش در جهت تعامل با همسایگان و دیگر ملت ها در جهت دستیابی به راهکاری برد-برد است.

ما و شرکای بین المللی مان وقت زیادی را صرف بحث در مورد چیزهایی کرده ایم که نمی خواهیم، نه چیزهایی که می خواهیم. این تنها مختص به روابط خارجی ایران نیست. در شرایطی که سیاست خارجی تابعی مستقیم از سیاست های داخلی است، پرداختن به چیزهایی که نمی خواهیم، ساده ترین راهی است که برای حل موضوعات دشوار پیش روی بسیاری از رهبران دنیا است. بیان آنچه که یک نفر می خواهد، به شجاعت بیشتری نیاز دارد.

بعد از ده سال پا پس و پیش گذاشتن، اکنون آنچه که همه طرف ها در رابطه با برنامه هسته ای ما نمی خواهند، مشخص شده است. وجود محرکی مشابه در راهبردهای اتخاذشده در قبال سوریه نیز مشهود است.

این راهبرد ممکن است برای جلوگیری از تبدیل مناقشات سرد به مناقشات گرم و نظامی، پاسخگو باشد. اما برای خروج از بن بست در زمینه مسائلی چون سوریه، برنامه هسته ای کشورم و بحث ارتباط با ایالات متحده، باید از این رویکرد فراتر برویم. به جای آنکه بر چگونگی جلوگیری از بدتر شدن اوضاع تمرکز کنیم، باید در مورد اینکه چطور می شود اوضاع را بهتر کرد، فکر و گفت وگو کرد. در این راستا، ما باید به صورتی شفاف، دقیق و صادقانه آنچه را که می خواهیم مشخص کنیم و اراده سیاسی را نیز برای عملی شدن آن، به خدمت بگیریم. این ماهیت اصلی راهبرد من برای تعامل سازنده است.

در حالی که برای حضور در افتتاحیه مجمع عمومی سازمان ملل عازم نیویورک می شوم، به همتایان خودم توصیه می کنم از فرصتی که انتخابات اخیر ایران فراهم کرده، استفاده کنند. به آن ها توصیه می کنم از اختیاری که مردم برای تعامل محتاطانه به من داده اند، استفاده کنند و به تلاش های دولت من برای به جریان انداختن گفتمانی سازنده، صادقانه پاسخ دهند. بیش از همه، به آن ها توصیه می کنم دیدی فراتر از نگرانی ها داشته باشند و آنقدر جرات داشته باشند که نه به خاطر منابع ملی شان، بلکه دستکم به خاطر میراثی که از آن ها به جای می ماند به خاطر فرزندانمان و به خاطر نسل های آینده، بگویند چه چیز می خواهند.