توافقات جدید در سوریه

به گزارش پارس به نقل از ایسنا، پایگاه اینترنتی بلومبرگ در تحلیلی آورده است: « آمریکا و سوریه اکنون دیگر با یکدیگر در مورد یک طرح نامتحمل همکاری خواهند کرد: رها کردن کشوری که شاهد درگیری داخلی است از تسلیحات شیمیایی.

توافقی که چند روز پیش برای خلع سلاح شیمیایی سوریه به عمل آمده، پیروزی چشمگیری برای دولت اسد به شمار می آید. این توافق همچنین پیروزی بزرگی است برای محافظ دیپلماتیک و تهیه کننده تسلیحات دولت بشار اسد؛ یعنی ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه.

البته این بدین معنا نیست که این توافق پیروزی موقت و از نظر اخلاقی مبهمی برای باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا نیست.

با این حال نخست به اسد می پردازیم چرا این توافق برای رئیس جمهوری سوریه یک پیروزی به شمار می رود. به دو دلیل:

۱. تا زمانی که اسد از تسلیحات شیمیایی علیه مردم خود استفاده نکند از گزند مداخله نظامی غرب در امان خواهد بود. حدود ۹۸ درصد از افرادی که تاکنون در جنگ داخلی سوریه کشته شده اند جان خود را به خاطر حملات شیمیایی از دست نداده اند. این تصور دور از ذهن نیست که حکومت سوریه میزان حملات خود را علیه شورشیان افزایش دهد زیر اکنون می داند که می تواند این کار را بدون آن که مجازات شود، انجام دهد. به نظر می رسد اوباما در آینده" خط قرمز" دیگری مشخص نخواهد کرد.

۲. اسد با هم پیاله شدن با روسیه و غرب در فرآیند خلع سلاح که تا سال ۲۰۱۴ به طول خواهد انجامید، (و احتمالا حتی اگر با حسن نیت پیگیری شود، سال ها طول خواهد کشید) به ادامه حضور خود قطعیت بخشیده است. دولت بعد از اسد لزوما یک طرف این توافق نخواهد بود وحتی ممکن است در این زمینه هیچ اقدامی نکند. سوریه پس از اسد ممکن است بسیار پرتفرقه تر و پرهرج ومرج تر از حالت امروزی شود و به بیان دیگر ممکن است شرایط برای فعالیت بازرسان تسلیحاتی سازمان ملل متحد دشوارتر شود. آمریک اکنون به این نیاز دارد که اسد برای مدتی در راس امور دمشق باشد. در هر حال اسد فردی است که دستیارانش از محل تسلیحات شیمیایی اطلاع دارند.

این توافق به دلایل تقریبا مبرهنی برای پوتین نیز یک پیروزی به شمار می آید: او رهبر دومین کشور صاحب قدرت است که خود به عنوان بازیگر جدیدی در عرصه سیاسی خاورمیانه وارد میدان شده است. او باعث شرمساری یک رئیس جمهوری آمریکا شده و دست کم از منظر برخی افراد زودباور به عنوان فردی صلح طلب شناخته شده است، در حالی که در واقع وی فردی خودکامه است.

حال که این توافق برای اسد و پوتین پیروزی به شمار می آید، چرا باید برای اوباما نیز پیروزی لحاظ شود؟ از نظر سیاسی این توافق برای اوباما یک پیروزی است زیرا او دیگر مجبور به آغاز اقدامی نظامی نیست که به طور مشخص از حمایت مردمی برخوردار نبود. از دیدگاهی گسترده تر این توافق برای اوباما یک پیروزی است زیرا او با تهدید به حمله دولت سوریه را مجبور کرد که اعلام کند سلاح های شیمیایی در اختیار دارد و این سلاح ها را کنار خواهد گذاشت.

در این صورت اوباما به هدف خود مبنی بر تابو نشان دادن استفاده از تسلیحات شیمیایی دست یافته است و این امر در نوع خود قابل توجه است.

در نهایت این پیروزی محدود برای غرب به دو دلیل نوعی شکست راهبردی و اخلاقی نیز به شمار می آ ید.

۱) همپیمانمان غرب در خاورمیانه با مشاهده این که آمریکا به برکنار کردن اسد متعهد می شود و سپس به تعهد خود عمل نمی کند، نسبت به اراده و دوستی واشنگتن مردد خواهند شد و بدین ترتیب سیاست های خود را تا حدودی تغییر خواهند داد که این امر می تواند برای آمریکا عواقبی داشته باشد.

۲) این توافق احتمالا عملی نخواهد شد. در هر حال کارشناسان خلع سلاح می گویند، در صورتی که این فرآیند به درستی پیگیری شود، احتمالا چندین سال به طول خواهد انجامید اما این کارشناسان دقیقا نمی دانند این فرآیند چقدر طول خواهد کشید زیرا تاکنون موردی این چنینی وجود نداشته که فردی بخواهد مقدار بسیاری تسلیحات شمیایی را در یک میدان نبرد کشف کند و از میان ببرد؛ به ویژه این که در این میدان نبرد پای القاعده و حزب الله نیز در میان است.

با این حال، رئیس جمهوری آمریکا اکنون قوانین بین الملل حاکم بر استفاده از تسلیحات شیمیایی را مورد تاکید قرار داده و کاری را کرده که مردم آمریکا می گویند خواستار آن هستند: وارد نشدن به یک درگیری. در این شرایط شاید او به اندازه اسد و پوتین برنده نباشد اما در مقایسه با کنگره آمریکا می توان اوباما را به چرچیل شبیه دانست.

اما بازندگان حقیقی در این ماجرا چه کسانی هستند؟ پاسخ به این پرسش آسان است: مردم سوریه. آنها همچنان در خانه هایشان، بازارهایشان، خیابان ها، بیمارستان ها و مساجدشان مورد تجاوز، شکنجه و قصابی شدن قرار خواهند گرفت و مادامی که به شیوه های متعارف کشته می شوند، هیچ کس به مرگشان کوچکترین توجهی نخواهد کرد. »