زاکانی: سیاست خارجی ما براساس احترام متقابل است

علیرضا زاکانی کاندیدای سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری صبح امروز در نشست خبری که با حضور رسانه‌های خارجی برگزار شد، طی سخنانی اظهارداشت: دولت اقدام و اصلاح در موقعیتی پا به عرصه گذاشته است که چند ویژگی ممتاز در جهان و منطقه وجود دارد؛ بعد از جنگ جهانی دوم تاکنون هیچ زمانی نبوده که جهان اینگونه آماده یک نظم پذیری جدید باشد.

وی افزود: هیچ وقت منطقه شمال غرب آسیا و کشورهای آسیای شرقی مستعد پذیرش حاکمیت ملت ها نبوده است ایران نیز 42 سال بعد از پیروزی انقلاب اسلامی‌ در ابتدای گام دوم خود قرار گرفته است؛ گامی که در آن شعارهای انقلاب قابلیت تحقق دارد که این مسائل اهمیت انتخابات ریاست جمهوری این دوره را فوق العاده بالا می برد.

زاکانی گفت: ما اساس کار خود را بر 4 محور تحولی قرار دادیم که سه محور آن داخلی و یک محور خارجی است؛ محور اول مسئله اقتصاد و مدیریت است که هدفگذاری جدی آن معطوف به جهش تولید و ایجاد کارآمدی و خدمت است، محور بعدی فرهنگ و اجتماع است که در آن توجه به محیط زیست و صیانت از آن خانواده و توجه به توسعه سلامت و رفاه اجتماعی 4 کانون توجه هستند.

کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری خاطرنشان کرد: محور سوم با عنوان ضرورت، ناظر به سیاست و امنیت است که در این حوزه بسط آزادی های مدنی و ایجاد زمینه حق نظارت مردم بر مسئولان‌ و حق اعتراض آنها از اهداف جدی و اساسی است که باید مورد توجه قرار گیرد؛ محور چهارم سیاست خارجی است که ما چه در بعد تحولات بین المللی و چه تحولات منطقه ای به آن به شکل یک مقوله بینظیر نگاه می کنیم؛ از این بابت ما به این محور توجه ویژه‌ای داریم به طوری که هدفمان اتخاذ یک دیپلماسی هوشمند و فعال است و به دنبال این هستیم که در عرصه بین المللی و منطقه ای اثرگذاری مثبتی داشته باشیم. از این منظر توجه به 15 کشور همسایه یک اولویت اصلی برای ما است.

وی افزود: در حوزه همکاری با همسایگان ما به دنبال کاهش تنش و افزایش مشارکت برای ایجاد یک امنیت درون زا و فراگیر و دقت در تعاملات اقتصادی‌ با آنها هستیم. از سوی دیگر در جهان اسلام تلاش ما معطوف بر ارتباط و تعامل اساسی است که در این راستا تجربه 42 ساله و راه طی شده خود را تقدیم جهان اسلام و مستضعفین جهان می کنیم.

زاکانی با بیان اینکه رویکرد ما نسبت به جهان غرب و قدرتهای نوظهور یک نگاه جدید خواهد بود، تصریح کرد: ما با روسیه و چین به دنبال تعاملات بلند مدت و با غرب نیز به دنبال بازتعریف تعاملات با محوریت منافع ملی و احترام متقابل هستیم تا این ارتباط دو طرفه زمینه‌ای را فراهم کند که ماحصل آن چارچوب جدیدی را با اروپا برای ما در پی داشته باشد.

وی تاکید کرد: نوع تعامل ما با کشورها به گونه ای است که نه سلطه پذیریم و نه به دنبال سلطه گری هستیم اما در عین حال به شدت به دنبال استقلال در تمامی حوزه ها هستیم در این مسیر هدفمان این است که از رویکرد تک جانبه گرایی به غرب توجهمان را به جهان اسلام و همسایگان و قدرت های نوظهور مانند چین و روسیه معطوف کنیم و در کنار آن در ارتباط با اروپا به یک تعامل دو طرفه و احترام متقابل و با محوریت منافع مشترک می اندیشیم البته دقت در ارتباط و تعامل با کشورهای آمریکای جنوبی و کشورهای افریقایی نیز یک موضوعیت جدی برای ما دارد.

این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: در این مسیر دو ویژگی اساسی را مورد توجه داریم نکته اول ایرانیان خارج از کشور است که با جمعیتی 7 میلیونی برای ایران عزیز یک فرصت بی نظیر به شمار می روند ما در خدمت متقابل و تعامل با ایرانیان خارج از کشور بخش عمده ای از کار خود را دنبال می کنیم. ایرانیان خارج از کشور باید بدانند که تنها نیستند و تک تک آنها در جای جای دنیا مورد حمایت دولت اقدام و اصلاح هستند.

وی افزود: وجه دوم توجه ما در سیاست خارجی علاقه مندان به اهداف و آرمان‌های انقلاب در سراسر جهان هستند ما به دنبال این هستیم که در تعامل فعال در مسیری درستی گام برداریم و منافع ملی خود را در این مسیر تحقق ببخشیم.

زاکانی یادآور شد: در خصوص مذاکره پیرامون برجام هیچ ابایی از دنبال کردن این مسئله نداریم ما در برجام تعهدات‌ خود را عمل کردیم و نوبت اروپا و سایر طرف ها است بنابراین آنچه به دنبال آن هستیم دیپلماسی فعال برای تحقق منافع ملی است. در این مسیر قانون هسته ای مجلس یک چارجوب اساسی برای ما است.

وی افزود: در خصوص آمریکا نیز وضع شفاف و مشخص است ملت ایران پس از پیروزی انقلاب با جوانمردی و صعه صدر پیشینه امریکا در اتفاقات تلخ و زیان بار تاریخی را مورد اغماض قرار داد چه تلاش هایی که در کودتای 32 انجام شد و چه حمایت هایی که آمریکا از پهلوی داشت. اما با این وجود از ابتدای انقلاب و در متن انقلاب مخالفت های امریکا با انقلاب اسلامی یک امر مشهود و مشخص است. بنابراین نوع مواجهه ما با امریکا را دولت امریکا باید تغییر دهد و با رفع تحریمهای ظالمانه و احترام متقابل باید زمینه مراوده جدید را فراهم کند. تا زمانی که ما در معرض تحریم‌ و تهدید و تنش و تکانه های مختلف از سوی آمریکا باشیم هیچ عقل سلیمی نمی پذیرد که مواضع ما در راستای پذیرش سلطه گری آمریکا باشد. ما معتقدیم که سران امریکا ملت آمریکا را از تعامل جدی با ملت رشید ایران محروم کرده است.

کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری درباره مذاکرات وین گفت: من اصل مذاکره را نفی نمی کنم و ما با هرچه که به منافع ملی سود و حاصلی اضافه کند مایلم ولی فارغ از ماهیت برجام در شرایط فعلی ما یک سلسله خواسته ها و مطالباتی در حوزه برجام داریم. در شرایط فعلی امریکا و اروپا به تعهدات خود ذیل برجام عمل نکرده اند لذا مذاکرات ما با این کشورها برای استیفای حقوق ایران ضروری است و ما این مسئله را دنبال می کنیم. ناظر به امریکا نیز تکلیف معلوم است و این کشور زمانی می تواند به برجام بازگردد که دست از تحریم های ظالمانه بردارد و تضمین حقوقی برای ایران حاصل شود که منافع ایران در برجام منتفع می شود ولی در عین حال آمریکایی ها علاقه دارند هم زیرساخت تحریم را نگه دارند و هم موضوعات جدیدی را در این حوزه مطرح کنند که هر دو اینها برای ما خط قرمز هستند.

زاکانی در پاسخ به سوالی درباره سیاست ایران در حوزه تعامل با کشورهای حاشیه خلیج فارس و عراق تصریح کرد: سیاست حسن همجواری یک سیاست حتمی و قطعی برای ما است. ما به دنبال روابط دقیق و منطقی در زمینه اقتصادی و فرهنگی هستیم و تمام تلاشمان را به این معطوف می کنیم که بتوانیم از کنار هم قرار داشتن سود متقابل ببریم. در خصوص عراق اساسا ایران و عراق دو هویت تفکیک نشدنی از هم هستند و یک پیوستگی دقیق مذهبی و عاطفی برگرفته از عمق عواطف انسانی شرایطی را فراهم کرده که عراق یکپارچه، امن و پیشرفته بسیار برای ما اهمیت دارد و ما در این مسیر از هیچ کمکی دریغ نمی کنیم و علی رغم این که در ابتدای انقلاب 8 سال تحت تجاوز رژیم بعث بودیم این مسئله را به حساب ملت عراق نمی گذاریم چرا که ملت عراق نیز در آن سال‌ها زیر یوغ سلطه صدام بود بنابراین به دنبال سطح مراودات بالا با عراق هستیم.

این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: در خصوص کشورهای حاشیه خلیج فارس راهبرد ما احترام متقابل و حرکت به سمت تنش زدایی و حاکمیت یک شرایط منطقی در منطقه است. بسیاری از تنش ها ناشی از سیاست های غلط برخی کشورهای منطقه است. بحران یمن به واسطه طمع ورزی و سیاست های غلط یک کشور منطقه شکل گرفته است.

وی در پاسخ به سوالی درباره احتمال انصراف از انتخابات به نفع حجت الاسلام رئیسی گفت: اساس کار این است که یک رویکرد جدیدی در کشور حاکم شود و این رویکرد جدید بتواند اهداف ارزشمندی که بنده درباره آنها صحبت کردم به دست بیاورد. بنده بنای جدی در صحنه ماندن را دارم ولی نتیجه کار را رای و نظر ملی و اقبال ملت مشخص خواهد کرد.

وی افزود: در دوره‌های گذشته برخی‌ها یک رویه خاصی را پیاده کردند که ما بنای چنین رویه‌ای را نداریم بنده چه سال 92 و چه سال 96 وقتی در صحنه حاضر شدم خودم را نسبت به دیگران اولی می دانستم لذا با همه وجود در صحنه انتخاباتی هستم و امید دارم که پیروز انتخابات شوم.

زاکانی در پاسخ به سوالی درباره حضور دیدگاه‌های مختلف سیاسی در انتخابات این دوره اظهار داشت: ما در کشور یک چارچوب قانونی داریم که برگرفته از قانون اساسی اختیاراتی را برای ارکان و اجزای نظام قرار داده که کاندیدیداها مبتنی بر احراز صلاحیت ها انتخاب می شوند. اگر کسی داوطلب بود و درمسیر احراز صلاحیت ها برگزیده نشد دلیلی بر بی صلاحیتی او نیست. بنده دوره قبل کاندیدا شده بودم ولی به واسطه شکایاتی که علیه بنده از سوی وزیر نفت و برادر رئیس جمهور مطرح بود و پرونده در حال رسیدگی که داشتم، از سوی شورای نگهبان احراز صلاحیت نشدم و شورای نگهبان به واسطه حکم بدوی بنده را تایید صلاحیت نکرد در صورتی که چندی بعد این حکم بدوی تغییر کرد و بنده رفع اتهام شدم.

زاکانی گفت: بین ما 7 نفر کاندیدا سلایق مختلفی وجود دارد و از کسانی که نام خود را اصلاح طلب گذاشته اند تا نماینده اعتدالیون و اصولگرایان در انتخابات حاضر هستند و اینگونه نیست که بخشی از سلایق جامعه از عرصه حذف شده باشند البته بنده معتقدم که در شرایط فعلی باید مناظرات دو به دو برگزار شود تا ملت با شناخت دقیق از نامزدها به آنها رای بدهند.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه در صورت پیروزی آیا این امکان وجود دارد که از جایگاه عراق برای بهبود روابط با دیگر کشورهای منطقه از جمله مصر و عربستان استفاده کند، گفت: کشور عراق بسیار ممتاز است و پیوستگی و فعالیت ما با عراق در حد اعلا خواهد بود و نهایت تلاش خود را برای کمک به عراق به کار می‌بندیم. در عین حال آنچه انتظار داریم این است که انها نیز به ما کمک کنند که ایران در بالاترین سطح تعاملات خود در منطقه قرار گیرد. این چیزی نیست که برای ما منعی داشته باشد البته در کنار این مسئله ما سیاست خارجی فعال و محترمانه ای را در منطقه پیش خواهیم گرفت و از تمامی ظرفیت‌ها برای تعامل با دیگر کشورها استفاده می‌کنیم.

زاکانی درباره سیاست‌های دولت اقدام و اصلاح برای برگزاری مراسم اربعین گفت: اربعین یک نماد، حادثه بزرگ و معجزه اساسی است، این مراسم نمایانکر پیوستگی بین ملت‌های مسلمان و پیروان سایر ادیانی است که در این مراسم شرکت می‌کنند لذا موقعیت استثنایی است. بنده هر سال به عنوان ناینده مجلس سعی کردم در این راهپیمایی شرکت کنم چرا که برکت مافوق تصور برای جهان اسلام دارد.

این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری در پاسخ به سوالی درباره مذاکرات ایران و عربستان در بغداد خاطرنشان کرد: این موضع جدی ایران در راستای تعامل با کشورهای منطقه است. به هرحال عربستان در منطقه دست به خطاهای مبنایی زده که یکی از آنها موضوع یمن است و الان هم به شدت پشیمان است . توصیه ما به عربستان رفع هجمه و آلام و شرایطی است که درمنطقه با سیاستهای برتری جویانه ایجاد کرده است. ما ضمن مخالفت با نوع جنایاتی که در یمن اتفاق می افتد به دنبال تعامل متقابل و مراوده با عربستان هستیم بنابراین این عربستان است که باید در سیاست های خود در منطقه تجدید نظر کند.

زاکانی همچنین در پاسخ به سوالی در ارتباط با تعامل با روسیه عنوان کرد:ما به روسیه به عنوان یک همسایه بزرگ و کشوری قدرتمند نگاه مثبتی داریم و معتقدیم که مراودات ما با این کشور سطح مطلوبی ندارد. بنابراین به دنبال یک ارتباط جدی و اساسی هم در حوزه انسانی و مراودات فرهنگی و هم در حوزه اقتصادی هستیم. بویژه که در اوراسیا یک مجموعه‌ای ایجاد شده که از ماه های آینده ارتباط تجاری ایران با کشورهای عضو برقرار می شود. کشورهای عضو اوراسیا 850 میلیارد دلار صادرات و واردات با یکدیگر دارند که سهم ایران در این مراوده تنها 2.5 میلیارد دلار است که ما به هیچ وجه قانع به این نیستیم و دنبال گسترش تعامل هستیم که در بستر آن بتوانیم از یک سو تعاملات اقتصادی را داشته باشیم و ازسوی دیگر بتوانیم در سایه گسترش تعاملات اقتصادی، تعاملات انسانی و فرهنگی را نیز گسترش دهیم.

وی در ادامه در پاسخ به سوالی درباره حوادث امنیتی در ایران از جمله حادثه نطنز و ترور شهید فخری زاده و سیاستش برای جلوگیری از تکرار این حوادث تروریستی گفت: جمهوری اسلامی در منطقه ای که دور تا دور آم آتش جنگ و ناامنی و تلاش های عناصر تروریستی است کشور امنی است و این اتفاقات حاصل نفوذ و یک سلسله باگ های امنیتی است که در کشور وجود دارد. کاری که بنده خواهم کرد این خواهد بود که با همه دقت جلوی استمرار این نفوذ و سواستفاده را از عناصر درون کشور خواهم گرفت.

زاکانی در پاسخ به سوالی درباره نقش روسیه در سوریه و همکاری ایران و روسیه در این حوزه گفت: همکاری ایران و روسیه در سوریه یک همکاری نوین برای کمک به ملت مظلوم سوریه به درخواست حکومت مشروع و قانونی بشار اسد بود و این همکاری یک فصل جدیدی را باز کرد.

 وی افزود: توطئه برخی کشورهای منطقه که در راستای سیاست های آمریکا و انگلیس رقم خورد شرایط را به سمتی برد که دولت و ملت سوریه در معرض نابودی قرار گرفت در این مسیر دیداری که سپهبد قاسم سلیمانی با آقای پوتین داشت شرایط را به سمتی برد که بابی جدید در همکاری های ایران و روسیه باز شود که ثمرات آن در سوریه و عراق دیده شد. همکاری مشترک بین ایران و روسیه ادامه پیدا خواهد کرد که این مسئله هم به نفع امنیت منطقه و هم به نفع ایران و روسیه خواهد بود.

این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری همچنین درباره راهکار عملی در رابطه با وادار کردن امریکا به برداشتن تحریم‌ها تصریح کرد: اصل تحریم یک اقدام جنایتکارانه است که هیچ کس در هیچ کجا نباید آن را بپذیرد اما در عین حال ما تمام تلاش خود را معطوف به خلق ظرفیت های مختلف می کنیم که تحریم بی اثر شود. در حال حاضر اثرات تحریمی 20 درصد است البته سالهای پیش اثرات تحریمی خیلی بیشتر بود ولی به مرور زمان شرایط به سمتی رفت که با افزایش ظرفیت ها و توانمندی های ایران اثر تحریم ها نیز کاهش پیدا کرد. نمونه عینی این مسئله را در ماجرای تحریم بنزین شاهد بودیم که ما با خودکفایی در این حوزه ابزار فشار آمریکا را از دوش خود برداشتیم.

بنابراین اولین قدم معطوف شدن توجه به توانمندی های داخلی است نکته دوم توجه به اینکه به شدت در عرصه بین الملل دنبال کنیم که ظلم و ابزار ظالمانه آمریکا شکسته شود آمریکا در این مسیر راهی جز پذیرش استقلال ایران و پیشرفت های جوانان عزیر این مرز و بوم نخواهد داشت. امروز شاید در بسیاری از حوزه‌هایی همچون نظامی، نانو و فناوری هسته ای که در اوج تحریم ها بودیم، توانستیم خود را به مرزهای دانش برسانیم که این مسئله نشان می‌دهد امکان پیشرفت و خودکفایی در دیگر حوزه‌ها نیز وجود دارد.