طرف‌ها هنوز با بازگشت به برجام فاصله دارند

چهار دیپلمات غربی، دو مقام ایرانی و چند تحلیلگر گفته‌اند موانع موجود برای احیای برجام کماکان پابرجا هستند و طرف‌ها برای بازگشت به این توافق هنوز فاصله دارند.

خبرگزاری رویترز این ارزیابی از مذاکرات وین در خصوص برجام را در شرایطی مطرح کرده که طرف‌های باقی‌مانده در این توافق هسته‌ای قرار است طی روزهای آینده گفت‌وگو در خصوص اجرای کامل این توافق را در شهر وین از سر بگیرند.

دیپلمات‌ها و تحلیلگران مدعی شده‌اند مطالبات ایران در حوزه رفع تحریم‌ها و نگرانی غرب درباره گسترش دانش هسته‌ای ایران جزو مسائلی هستند که برطرف کردن آنها به هفته‌ها و شاید ماه‌ها مذاکرات بیشتر نیاز دارد.

هدف از گفت‌وگوهای وین بازگرداندن آمریکا به توافق هسته‌ای برجام است که دولت «دونالد ترامپ» در اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۷ از آن خارج شد.

«جو بایدن»، رئیس‌جمهور فعلی آمریکا به شکست سیاست موسوم به «فشار حداکثری» اعتراف کرده و گفته قصد دارد بار دیگر کشورش را به این توافق مورد تأیید شورای امنیت برگرداند.

با وجود این، دولت بایدن تا کنون از انجام اقداماتی که لازم است برای بازگشت به توافق انجام دهد خودداری کرده است.

با آنکه دولت آمریکا طرفی بوده که توافق هسته‌ای را نقض کرده و از آن خارج شده است مقام‌های دولت بایدن می‌گویند بازگشت آنها به برجام منوط به این است که جمهوری اسلامی ایران کاهش تعهداتش در این توافق را به عقب برگرداند.

جمهوری اسلامی ایران تصریح کرده که با توجه به اینکه آمریکا برجام را نقض کرده و اقدامات تهران در واکنش به نقض عهد واشنگتن بوده هر گونه گام از سوی ایران بعد از رفع تحریم‌ها و راستی‌آزمایی این ادعا صورت خواهد گرفت.

خبرگزاری رویترز به نقل از منابع مورد استناد خود مدعی شده ایران خواستار رفع تمامی تحریم‌ها، بدون طولانی‌تر کردن مدت توافق است.

«انریکه مورا»، نماینده اتحادیه اروپا در این گفت‌وگوها هفته پیش گفت اطمینان دارد در ششمین دور مذاکرات در وین توافق میان طرف‌ها حاصل خواهد شد.

«سید عباس عراقچی»، معاون وزیر خارجه ایران هم هفته گذشته گفت که مسائل باقی‌مانده میان طرف‌ها مهم هستند اما می‌توان آنها را حل کرد.

با وجود این خبرگزاری رویترز به نقل از دیپلمات‌ها و تحلیلگران نوشته هیچ‌یک از مسائل باقی مانده در مذاکرات، راه‌ حل‌های سریع ندارند.

این ارزیابی با اظهاراتی که «آنتونی بلینکن»، وزیر امور خارجه آمریکا در نشست کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان درباره وضعیت مذاکرات وین مطرح کرد همخوانی دارد.

بلینکن در جلسه دیروز (دوشنبه) درباره احتمال توافق در خصوص بازگشت طرف‌ها به برجام گفت: «هنوز نمی‌دانیم این اتفاق واقعاً خواهد افتاد یا خیر. ما طی دو ماه گذشته در حال انجام گفت‌وگوهای غیرمستقیم بودیم اما هنوز مشخص نیست که آیا ایران از اراده و آمادگی لازم جهت انجام اقدامات ضروری برای بازگشت به پایبندی برجام برخوردار است یا خیر.»

رویترز نوشته انتظار نمی‌رود دور بعدی مذاکرات هسته‌ای که احتمالاً پنجشنبه یا جمعه برگزار خواهد شد آخرین دور این گفت‌و‌گوه باشد.

دیپلمات‌ها گفته‌اند چنانچه اختلافات حل شوند (و هنگامی که این اتفاق رخ دهد) به گفت‌وگوهای بیشتری برای تعیین توالی اقدامات لازم از سوی هر یک از طرف‌ها جهت بازگشت به برجام نیاز خواهد بود.

یک دیپلمات اروپایی گفت مذاکرات، پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای داشتند اما اکنون به سخت‌ترین قسمت رسیده‌اند و لازم است تصمیمات کلیدی گرفته شوند.

یک دیپلمات اروپایی دیگر گفت: «مذاکرات به قلب مسائل در بعد هسته‌ای رسیده است.»

یک دیپلمات غربی گفت امیدوار است دور بعدی به توافق ختم شود، اما تا زمانی که مسائل مهم باقی‌مانده حل نشوند نمی‌توان در این خصوص با اطمینان نطر داد.

یک مقام ایرانی به رویترز گفت: «همه چیز به واشنگتن بستگی دارد. چنانچه طرف آمریکایی بپذیرد همه تحریم‌ها را بردارد ایران به پایبندی کامل توافق بازخواهد گشت.»