مشکل تبدیل سیاست‌های کلی نظام به قانون

به همت سازمان بسیج دانشجویی نهمین نشست « نظام مسائل کشور مبتنی بر سیاستهای کلی نظام » با حضور مرتضی نبوی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام برگزار شد.

نبوی در این نشست با اشاره به مشکل تبدیل سیاست‌های کلی نظام به قانون، گفت: جایی که سیاست ها به نظام برنامه‌ریزی کشور وصل می شود، مجلس است یعنی قاعدتاً اگر ما موفق می شویم سیاست‌های کلی را تبدیل به قانون کنیم دیگر در چرخ کشور به جریان در می آید دولت هم باید مجری مصوبات مجلس باشد. 

وی افزود: زمانی که مجمع تشخیص مصلحت نظام تشکیل شد بحث سیاست های کلی مطرح نبود و در زمان اصلاح قانون اساسی، تشکیل مجمع به قانون اضافه شد و برای آن برخی وظایف تعاریف شد، مثل دادن مشورت به رهبری برای تدوین سیاست های کلی نظام و ما یکسری اولویت ها را  براساس مشکلات آن روز کشور مشخص کردیم.

نبوی اظهار داشت: ما با یک حجم زیادی از سیاست‌های کلی روبرو هستیم که موجب شده در عمل اجرای آن سخت شود، برای همین ما یک کار پژوهشی کردیم درباره اینکه اصلا سیاست کلی چیست و آنجا به این نتیجه رسیدیم که اصولا سیاست کلی باید در پاسخ به سه موضوع اصلی باشد، اول اینکه یک مسئله ملی ایجاد می شود، دوم بحران موردی و سوم کشف فرصت های داخلی، خارجی و منطقه ای و استفاده از این فرصت ها. پس به نظر ما سیاست های کلی باید در این چارچوب باشند.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به برخی سیاست های کلی که به صورت سلیقه ای اجرا شده، گفت: در کنار این مسئله برخی سیاست ها هم هستند که تبدیل به قانون شده ولی اجرا نشده است. ما باید از فضای مجازی استفاده کنیم که مسئولان را بتواند موظف کنند در راستای اجرای این سیاست ها عمل کنند.

نبوی ادامه داد: رسانه‌های رقیب انقلاب به هم وصل هستند و به صورت هماهنگ عمل می‌کنند و گاهی شب را روز نشان می دهند یا یک آدم ناکارآمد را کارآمد نشان می‌دهند ولی ما در رسانه هایمان چنین چیزی را نداریم که به صورت هماهنگ برای تبیین برخی مسائل و واقعیت ها فعالیت کنند.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام اظهار داشت: یکی از مشکلات اساسی ما بحث نظام حقوقی است، قوانین ما بسیار نامنظم است، قوانین موضوعی تقسیم بندی نشدند، یکی از مسایل هم این است که باید قانون شفاف و پایدار باشد تا مردم تکلیف خودشان را بدانند. ما در گام دوم باید حکومت قانون داشته باشیم و هیچ کسی فراتر از قانون نباشد.

نبوی تصریح کرد: دیرینه ترین طرفداری از حکومت قانون را ادیان الهی داشتند ولی در کشور ما گاهی روح قانون حاکم نیست و این یکی از جاهایی است که باعث ایجاد فساد می شود که انشالله با استفاده از فناوری های جدید می شود سامانه هایی را تعریف کرد که شفافیت بالا رود و مردم دسترسی راحتی به قوانین داشته باشند. 

وی ادامه داد: یکی از مسایلی که رهبر انقلاب هم روی آن تاکید داشتند، بحث ساختار معیوب بودجه است. یک دفعه می‌بینیم دولت ۷۰ تا ۸۰ درصد بودجه را توسعه داده، با این توجیه که در سال انتخابات هستیم و متاسفانه گاهی می بینیم مجلس هم در این مسیر حرکت می کند.

وی در ادامه در پاسخ به سوالی گفت: چرخه قانونگذاری به نوعی در کشور ما معیوب است که این می تواند اصلاح شود.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در پاسخ به این  سوال که آیا اشکالاتی که به آن اشاره کردید، باعث ناامیدی نمی شود، اظهار داشت: برخی اشکالات نیاز به زمان دارد تا حل شود. به اوایل انقلاب که برگردیم می بینیم برخی موارد بودند که به نظر غیرقابل حل شدن بود ولی حل شد، الان هم بسیاری از مشکلات وجود دارند که انشالله حل خواهد شد.

نبوی یادآور شد: ما الان به اندازه کافی برای سیاست های کلی ضمانت اجرایی داریم، در برخی موارد می بینیم این سیاست ها در جامعه به گفتمان تبدیل می شود مثل بحث هسته ای که دیدیم یک زمان همه می‌گفتند انرژی هسته ای حق مسلم ماست. پس مقداری ضمانت اجرایی باید در سیاست های کلی تعریف شود.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام اضافه کرد: هر کدام از ما باید در جای خودمان کار خود را درست انجام بدهیم، اول ما به عنوان مجمع سیاست‌های کلی پر حجم به رهبر انقلاب پیشنهاد ندهیم، بحث دوم مجلس است و وقتی این سیاست ها قانون شد باید درست اجرا شود و منابع درست تخصیص داده شود. 

وی اظهار داشت: پیشنهادی که من خدمت رهبری داشتم این بود که برای برخی وظایفی که بر عهده دارند، نهادسازی کنند که در برخی مسائل مثل اختلافاتی که گاهی در بین قوا پیش می آید این کار انجام شد و گروهی تشکیل شد که به عنوان مشاوران رهبری در این موضوع فعالیت داشتند. 

نبوی درباره این سوال که چه میزان از سیاست های کلی محقق شده، عنوان کرد: ارزیابی آنچنانی ندارم ولی فکر می‌کنم به میزان کمی از سیاست ها محقق شده که این مسئله به مجمع برمی گردد و یک مقداری هم باید در مجلس برنامه ریزی صورت گیرد.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره برخی حاشیه‌سازی ها نسبت به برخی سیاست‌ها، گفت: برای مثال شما ببنید درباره واکسن چه بازی‌ای درآوردند. به نظرم پیشرفته ترین واکسنی که تولید شده برای همین ستاد اجرایی و ایران بود ولی باز می بینیم که سازمان نظام پزشکی بدون توجه به این مسائل موضوع‌گیری می‌کند.