به گزارش پارس به نقل از خراسان

تحصیلات انگلیسی

تمیم تحصیلات مقدماتی خود را در قطر سپری کرد. سپس راهی مدرسه « شربورن» انگلیس شد و در سال ۱۹۹۷ مدرک پایان تحصیلات متوسطه خود را از این مدرسه انگلیسی گرفت تا پس از آن راهی مدرسه « هارو» در « مدلسکس» و سپس آکادمی سلطنتی نظامی « سند هرست» انگلیس شود و در سال ۱۹۹۸ از آن فارغ التحصیل شد. او افزون بر زبان عربی به زبان های انگلیسی و فرانسه و آلمانی نیز مسلط است و توان خواندن فارسی کهن و قدیم را دارد و به ورزش تنیس علاقه بسیاری دارد.

مناصب و پست های بی شمار

شیخ تمیم دارای مناصب و پست های بی شماری است که در ادامه به شماری از آنها اشاره می شود: رئیس کمیته المپیک قطر، رئیس کمیته میزبانی المپیک ۲۰۲۰ دوحه، رئیس کمیته محیط زیست و مناطق حفاظت شده، رئیس کمیته عالی آموزش، رئیس کمیته عالی ارتباطات و تکنولوژی اطلاعات، رئیس هیئت عمومی مشاغل و برنامه ریزی و توسعه شهری، رئیس کمیته سرمایه گذاری های قطر، معاون فرمانده کل نیروهای مسلح قطر، نایب رئیس شورای خاندان حاکم بر قطر، نایب رئیس شورای عالی سرمایه گذاری و امور اقتصادی و ده ها پست و عنوان دیگر که ذکر آن ها در حوصله این مقال نمی گنجد. شیخ تمیم در ۵ اوت سال ۲۰۰۳ میلادی به جای برادر بزرگ ترش « شیخ جاسم» به عنوان ولیعهد قطر منصوب شد، پس از اینکه تمام امتیازات و حق و حقوق شیخ جاسم به سود « شیخ تمیم بن حمد بن خلیفه آل ثانی» سلب شد.

رازهای رابطه پدر و پسر

روزنامه « الوطن» چاپ مصر درباره « شیخ تمیم بن حمد بن خلیفه آل ثانی» به نقل از کتاب « قطر، گنجینه اسرار» نوشته « کریستین چسنو» و « جرج مالبرونو» ، دو روزنامه نگار فرانسوی می نویسد: « با این که شیخ تمیم بن حمد بن خلیفه آل ثانی ۳۳ سال بیشتر ندارد، اما به محض انتصاب به ولیعهدی در قطر اقدام به تحکیم پایه های قدرت خود در این کشور کرد. » این ۲ روزنامه نگار فرانسوی تاکید می کنند که « شیخ تمیم بن حمد بن خلیفه آل ثانی» مسئول قراردادهای تسلیحاتی قطر است و « شیخ حمد بن جاسم» ، نخست وزیر و وزیر خارجه قطر اجازه هیچ گونه دخالت یا مذاکره و گفت وگو درباره چنین قراردادهایی را ندارد.

همچنین آن ها می گویند: « از زمانی که شیخ حمد موفق شد، پسر دوم شیخه موزه را به عنوان ولیعهد خود منصوب کند، تمیم بن حمد تمام قدرت خود را به کار گرفت تا افرادی را در مناصب و پست های حساس و مهم مملکتی قرار دهد که مورد اعتماد وی بودند و در کنار پدرش بر تمام امور نظارت و اشراف داشت و تلاش می کرد در عرصه بین المللی حاضر شود. » " کریستین چسنو" و" جرج مالبرونو" تاکید می کنند که رابطه میان پدر و پسر بسیار عمیق است و هیچ چیز نمی تواند این رابطه را به هم بزند. « میگل موراتینوس» ، وزیر خارجه سابق اسپانیا که هم اکنون با خاندان حاکم بر قطر همکاری می کند، می گوید: شیخ حمد می بایست شیخ تمیم را بسیار دوست داشته باشد، چون شیخ تمیم در تمام نشست های پدر حضور می یابد و از تمام نکات یادداشت برداری می کند.

شیخ حمد مسئولیت تمام پرونده های امنیتی و امنیت غذایی را برعهده وی گذاشته و شیخ تمیم تصمیم گرفته است تا « فهد العطیه» یکی از دوستان نزدیکش که با وی در سند هرست مشغول به تحصیل بود را به ریاست برنامه ملی – امنیتی غذای قطر منصوب کند، به عبارت دیگر ولیعهد تلاش می کند، گام های خود در حکومت را مستحکم کند. یکی از افرادی که از نزدیک با شیخ تمیم کار می کنند، می گوید: تمیم دارای دیدگاه های خاصی است، اما یک چیز را هیچ گاه نمی توان در وجود او پیش بینی کرد، اینکه آیا وی همچون پدرش دارای اراده برای تسریع در توسعه و پیشرفت قطر است، یا خیر؟ !

خبری از تغییر نیست

به نظر نمی رسد که با روی کار آمدن شیخ تمیم کشور قطر شاهد تغییر و تحولات چندانی باشد، این دو نویسنده فرانسوی می گویند: شیخ تمیم به خوبی می داند که جامعه قطر جامعه ای فئودالی است که از اصول و مبادی بدوی و آداب و سنن و تقلیدهای خاصش تبعیت می کند و به همین دلیل وی خواهان تغییر و تحولات سریع و آنی که تاکنون قطر در داخل شاهد آن بوده، نیست، به همین دلیل قطر در دوره حاکمیت شیخ تمیم اندکی استراحت خواهد کرد و در عرصه خارجی بدون تردید مواضع دیپلماتیکی اتخاذ خواهد کرد که از مواضع کنونی اتخاذ شده از سوی شیخ حمد کم سر و صداتر باشد.

دیدگاه های شیخ تمیم در قبال انقلاب های عربی

این کتاب فرانسوی درباره دیدگاه ها و نگرش شیخ تمیم در قبال « انقلاب های عربی» که شیخ حمد به حمایت از برخی از آنها پرداخت و در مورد بازتاب آنها بر اوضاع داخلی قطر، چنین می نویسد: به اعتقاد شیخ تمیم اگرچه در داخل قطر کسی به این موضوع توجه نکرده است، اما حوادث « انقلاب های عربی» بدون تردید بر قطر تاثیر خواهد گذاشت و موجب شکل گیری خواسته ها و مطالبات اصلاح گرایانه نزد قطری ها خواهد شد و اگر تا امروز این خواسته ها و مطالبات شکل نگرفته اند، بدون تردید فردا شکل خواهند گرفت.

اقدامات شیخ تمیم برای انتقال قدرت

اما در خصوص مقدمات انتقال قدرت در قطر منابع آگاه و نزدیک به شیخ تمیم اظهار می کنند که وی اقدام به تشکیل کار گروه ویژه ای نموده تا به وی در به دست گرفتن قدرت و حکومت کمک کنند و دیدگاه های او را در ساخت و بنای دولتی جدید در قطر پیاده کنند. همچنین این منابع تاکید می کنند که وزارت خارجه قطر از جمله وزارتخانه هایی است که پیش از انتقال قدرت به شیخ تمیم شاهد تغییر و تحولات بسیار بوده، از جمله این که پاکسازی گسترده ای در این وزارتخانه انجام شده و بسیاری از عناصر و کارمندان وابسته به جماعت اخوان المسلمین از وزارت خارجه قطر اخراج شده اند. همچنین به دنبال انتشار اخبار و گزارش های بی شماری مبنی بر ارتباط قطر با بسیاری از گروه های تروریستی از جمله سازمان تروریستی « القاعده» در شمال آفریقا، شیخ تمیم دستور به فراخواندن تمام نمایندگان و کارمندان قطری شاغل در کشورهای شمال آفریقا داده است.

تغییر موضع در قبال بحران سوریه

همچنین منابع آگاه قطری اعلام می کنند که قطر به عربستان سعودی به صورت رسمی اطلاع داده که در بحران سوریه از تلاش های ریاض حمایت خواهد کرد و هماهنگی های لازم با ریاض برای به بار نشستن این تلاش ها را خواهد کرد و در این راستا به تازگی ۴ مسئول قطری به جده سفر کرده و با « شاهزاده بندر بن سلطان» ، رئیس دستگاه اطلاعات و امنیت عربستان دیدار داشته و در این خصوص گفت وگو و تبادل نظر کرده اند. به گفته این منابع، دوحه به شدت از آنچه آن را خیانت « جماعت اخوان المسلمین سوریه» در قبال تعهداتشان به قطر توصیف کرده، خشمگین است و به همین دلیل است که به سرعت از « مصطفى الصباغ» چشم پوشی کردند.

نگرانی های بی حد و حصر اخوانی ها

همچنین منابع مذکور تاکید می کنند که جماعت اخوان المسلمین مصر به شدت از تغییر و تحولات جاری در دوحه به ویژه به قدرت رسیدن « شیخ تمیم» ابراز نگرانی می کنند و بر این باور هستند که این تغییر و تحولات موجب تغییری بزرگ و گسترده در موضع قطر در قبال جماعت اخوان المسلمین خواهد شد و این نگرانی ها به شکلی ویژه موضوع قرض ها و بدهی های اخوانی ها به قطر را شامل می شود. به همین دلیل « دفتر ارشاد» جماعت اخوان المسلمین تلاش بسیار داشته تا این پیام را به شیخ تمیم برساند که در جنگ قدرت در داخل خاندان آل ثانی به ویژه میان شیخ تمیم و « شیخ حمد بن جاسم» ، نخست وزیر و وزیر خارجه قطر، این جماعت در ازای حمایت شیخ تمیم از آنها، جانب وی را خواهند گرفت، اگرچه شیخ حمد بن جاسم هم اکنون روابط گسترده ای با اخوانی ها دارد، با این حال جریان ها و نیروهای معارض مصری اعتقاد دارند، اخوانی ها نخواهند توانست به قلب شیخ تمیم راه پیدا کنند که دارای خط مشی لیبرالی است و دیدگاه ها و مواضع تند و افراطی اخوانی ها را رد می کند.

راه دشوار اخوانی ها برای دستیابی به شیخ تمیم

این جریان ها و نیروهای معارض مصری یکی دیگر از دلایل عدم موفقیت اخوانی ها در به دست آوردن حمایت شیخ تمیم از خود را تلاش « امیر جدید قطر» برای بهبود وجهه خارجی این کشور ملاحظه می کنند که در طول زمامداری و حکومت « شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی» ، امیر سابق قطر به خاطر حمایت از اخوانی ها و در راستای وجود فردی همچون « شیخ یوسف القرضاوی» آسیب بسیار دید، چون به اعتقاد آنها قرضاوی شیخ حمد را واداشت تا در امور و قضایای بسیاری از جمله بحران سوریه دخالت کند. همچنین کارشناسان گفته اند که اولین هدف شیخ تمیم پس از به دست گرفتن قدرت، باز گرداندن اعتماد کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به قطر است که تنها با پایان دادن به حمایت دوحه از گروه های تندروی سلفی و اخوانی ها حاصل خواهد شد. به این ترتیب می توان گفت که شیخ تمیم از بسیاری از سیاست های شیخ حمد چشم پوشی خواهد کرد.

این در حالی است که یک دیپلمات آگاه مقیم دوحه در این خصوص تاکید کرد که شیخ تمیم از مدت ها پیش به کنار نهادن سیاست های پدرش می اندیشید و چه بسا شیخ حمد نیز از به بن بست رسیدن سیاست هایش آگاه و مطلع شده و به این ترتیب زمینه انتقال قدرت به ولیعهد را فراهم کرده تا قطر شاهد تغییر ریشه ای در سیاست هایش باشد. به خصوص که کارشناسان اعتقاد دارند که شیخ تمیم تحصیل کرده انگلیس است و سیاست های محافظه کارانه تری را اتخاذ خواهد کرد.