جعفر حسنخانی
ولایت و جمهوریت
ساحت سیاست ایران در ۴۰ سال گذشته مؤید این موضوع است که رهبر انقلاب همواره از مردم سالاری دینی و جمهوریت نظام پاسداری کرده‌اند و صورت‌بندی‌های اصلاح‌طلبی و اصولگرایی و افراد مختلف در این باره برایش موضوعیت نداشته است.
«من مردم‌سالاری دینی را صادقانه قبول کرده‌ام، ما واقعاً قبول داریم مردم‌سالاری دینی را، هرکسی را که این مردم انتخاب بکنند، ما او را رئیس می‌دانیم، او را مسئول می‌دانیم، کمک به او را لازم می‌دانیم و وظیفه خودمان می‌دانیم با همه دولت‌ها این‌جور بوده، با این دولت هم همین‌جور است. بنده به همه دولت‌ها کمک کرده‌ام. البته من در کار‌های جزئی این‌ها دخالت نمی‌کنم، در وظایف ویژه این‌ها دخالتی نمی‌کنم، اما کمک‌شان می‌کنم. همه دولت‌ها را بنده کمک کرده‌ام، به این دولت محترم هم همین‌طور، کمک می‌کنم».
این سخن مهم رهبر فرزانه انقلاب که در تاریخ ۱۹ دی ۱۳۹۶ ایراد شد یکی از مبانی اصلی است که مقام معظم رهبری مبتنی بر آن رفتار می‌کنند. این سخن که برآمده از نظریه «مردم سالاری دینی» حضرت آیت‌الله خامنه‌ای است در کنار چند اپیزود از رفتار ایشان در برابر جریان‌های سیاسی مدعی، تصویر دقیق‌تری از ایشان را به نمایش می‌گذارد.
اپیزود اول: در برابر تقاضای ابطال انتخابات دوم خرداد ۷۶
ساعتی قبل از تعیین پیروز قطعی انتخابات ۱۳۷۶ که نتیجه تقریبا نهایی شده بود، چند نفر به دیدار رهبر انقلاب می‌روند و با ارائه گزارشی از فرآیند انتخابات خواستار ابطال انتخابات می‌شوند، در پاسخ رهبر انقلاب با قاطعیت دربرابر این درخواست واکنش نشان می‌دهند. محمد علی بشارتی وزیر کشور دولت ششم که آن روز‌ها مجری انتخابات بود ماجرا را چنین بیان می‌کند: «من در آن روز‌ها شنیدم که یکی از آقایان، ساعتی قبل از اینکه تقریباً بر همه روشن شود که چه کسی پیروز انتخابات است، وقت می‌گیرد و خدمت آقا می‌رسد با اینکه هیچ مسئولیت رسمی هم در زمینه برگزاری انتخابات نداشته است. در آن جلسه به ایشان گزارشی از نتیجه انتخابات می‌دهد و خواستار ابطال انتخابات می‌شود. آقا در پاسخ برخورد خیلی شدیدی با وی می‌کند که ظاهراً سابقه نداشته است. با این مضمون که چگونه به خودت اجازه می‌دهی که این‌طور درباره نظام فکر کنی و تصمیم بگیری؟» رهبر انقلاب در سال ۱۳۸۸ در جمع نمایندگان نامزد‌های انتخابات ماجرای درخواست ابطال انتخابات در سال ۱۳۷۶ را با بیان اینکه هرگز زیر بار چنین خواسته‌ای نخواهم رفت بازخوانی می‌کنند. جعفر فرجی از حاضران در جلسه سخنان رهبر انقلاب را چنین بیان می‌کنند: «آقا فرمودند: یک مطلبی هم راجع به ابطال انتخابات بگویم که دیگر هیچ وقت چنین مطلبی را تکرار نکنید. اگر امروز تمام دنیا نیز روبه‌رویم جمع شوند و بایستند و بگویند انتخابات باید ابطال شود، بنده هرگز زیر بار نخواهم رفت. ابطال انتخابات تودهنی به مردم است و بنده به هیچ عنوان از حقوق مردم کوتاه نخواهم آمد. در همین انتخابات سال ۷۶ وقتی جناب آقای خاتمی رأی آوردند خیلی‌ها اعتراض داشتند و به دنبال ابطال انتخابات بودند. گروهی از بزرگانی که شما هم می‌شناسید، پیش بنده آمدند و تقاضای ابطال انتخابات را کردند و مدام هم اصرار می‌کردند. بنده آن زمان آنچنان تشری به این‌ها زدم که دیگر از آن زمان تاکنون دل‌شان با بنده صاف نشده، (بعد با شوخی و تبسمی آرام فرمودند) البته امیدوارم این جلسه باعث نشود که شما هم مثل آن عزیزان شوید. اگر هم اعتراضی راجع به انتخابات دارید بروید در مجاری قانونی در نظرگرفته شده در قانون اساسی پیگیری کنید».
ساعتی قبل از تعیین پیروز قطعی انتخابات ۱۳۷۶ که نتیجه تقریبا نهایی شده بود، چند نفر به دیدار رهبر انقلاب می‌روند و با ارائه گزارشی از فرآیند انتخابات خواستار ابطال انتخابات می‌شوند، در پاسخ رهبر انقلاب با قاطعیت دربرابر این درخواست واکنش نشان می‌دهند. محمد علی بشارتی وزیر کشور دولت ششم که آن روز‌ها مجری انتخابات بود ماجرا را چنین بیان می‌کند: «من در آن روز‌ها شنیدم که یکی از آقایان، ساعتی قبل از اینکه تقریباً بر همه روشن شود که چه کسی پیروز انتخابات است، وقت می‌گیرد و خدمت آقا می‌رسد با اینکه هیچ مسئولیت رسمی هم در زمینه برگزاری انتخابات نداشته است. در آن جلسه به ایشان گزارشی از نتیجه انتخابات می‌دهد و خواستار ابطال انتخابات می‌شود. آقا در پاسخ برخورد خیلی شدیدی با وی می‌کند که ظاهراً سابقه نداشته است. با این مضمون که چگونه به خودت اجازه می‌دهی که این‌طور درباره نظام فکر کنی و تصمیم بگیری؟» رهبر انقلاب در سال ۱۳۸۸ در جمع نمایندگان نامزد‌های انتخابات ماجرای درخواست ابطال انتخابات در سال ۱۳۷۶ را با بیان اینکه هرگز زیر بار چنین خواسته‌ای نخواهم رفت بازخوانی می‌کنند. جعفر فرجی از حاضران در جلسه سخنان رهبر انقلاب را چنین بیان می‌کنند: «آقا فرمودند: یک مطلبی هم راجع به ابطال انتخابات بگویم که دیگر هیچ وقت چنین مطلبی را تکرار نکنید. اگر امروز تمام دنیا نیز روبه‌رویم جمع شوند و بایستند و بگویند انتخابات باید ابطال شود، بنده هرگز زیر بار نخواهم رفت. ابطال انتخابات تودهنی به مردم است و بنده به هیچ عنوان از حقوق مردم کوتاه نخواهم آمد. در همین انتخابات سال ۷۶ وقتی جناب آقای خاتمی رأی آوردند خیلی‌ها اعتراض داشتند و به دنبال ابطال انتخابات بودند. گروهی از بزرگانی که شما هم می‌شناسید، پیش بنده آمدند و تقاضای ابطال انتخابات را کردند و مدام هم اصرار می‌کردند. بنده آن زمان آنچنان تشری به این‌ها زدم که دیگر از آن زمان تاکنون دل‌شان با بنده صاف نشده، (بعد با شوخی و تبسمی آرام فرمودند) البته امیدوارم این جلسه باعث نشود که شما هم مثل آن عزیزان شوید. اگر هم اعتراضی راجع به انتخابات دارید بروید در مجاری قانونی در نظرگرفته شده در قانون اساسی پیگیری کنید».
اپیزود دوم: حکم حکومتی منتج به اعلام پیروزی اصلاح‌طلبان در انتخابات مجلس ششم
انتخابات مجلس ششم برگزار شده بود و برآورد‌های اولیه مؤید این بود که اصلاح‌طلبان پیروز انتخابات شده‌اند. بازشماری آرا مؤید وجود تخلفاتی از سوی برخی از مجریان برگزار کننده انتخابات بود. دولت هفتم که با شعار توسعه سیاسی روی کار آمده بود در نخستین آزمون خود که همان برگزاری انتخابات مجلس ششم بود وارد کارزار سختی شد و نتیجه انتخابات در حوزه انتخابیه تهران در هاله‌ای از ابهام روبه‌رو گشت. در نهایت نیز کار به جایی رسید که آیت الله جنتی دبیر شورای نگهبان طی نامه‌ای به رهبر انقلاب عنوان کرد «با توجه به نتایج کنونی، شورای نگهبان نمی‌تواند صحت انتخابات تهران را تأیید کند، شورای نگهبان مصلحت دید که موضوع و مسائل مربوط به آن را به استحضار حضرتعالی برساند و از آن مقام معظم، تقاضای راهنمایی کند.» رهبر انقلاب نیز در پاسخ به نامه دبیر شورای نگهبان، دستور العمل چهار ماده‌ای جهت تأیید آرای حوزه انتخابیه تهران صادر کردند که در آن ضمن تأکید بر مجازات متخلفین در عرصه انتخابات باید آرای صندوق‌های مخدوش باطل، بازشماری آرا متوقف و نتیجه انتخابات بر اساس آرای صندوق‌های سالم اعلام می‌شد. نتیجه تصمیم رهبر انقلاب تثبیت نتایج اولیه اعلامی و پیروزی قاطع اصلاح‌طلبان در انتخابات بود. از جمله مخالفان حکم رهبری در این ماجرا مرحوم هاشمی رفسنجانی و اعضای کنونی حزب کارگزاران سازندگی بودند.
انتخابات مجلس ششم برگزار شده بود و برآورد‌های اولیه مؤید این بود که اصلاح‌طلبان پیروز انتخابات شده‌اند. بازشماری آرا مؤید وجود تخلفاتی از سوی برخی از مجریان برگزار کننده انتخابات بود. دولت هفتم که با شعار توسعه سیاسی روی کار آمده بود در نخستین آزمون خود که همان برگزاری انتخابات مجلس ششم بود وارد کارزار سختی شد و نتیجه انتخابات در حوزه انتخابیه تهران در هاله‌ای از ابهام روبه‌رو گشت. در نهایت نیز کار به جایی رسید که آیت الله جنتی دبیر شورای نگهبان طی نامه‌ای به رهبر انقلاب عنوان کرد «با توجه به نتایج کنونی، شورای نگهبان نمی‌تواند صحت انتخابات تهران را تأیید کند، شورای نگهبان مصلحت دید که موضوع و مسائل مربوط به آن را به استحضار حضرتعالی برساند و از آن مقام معظم، تقاضای راهنمایی کند.» رهبر انقلاب نیز در پاسخ به نامه دبیر شورای نگهبان، دستور العمل چهار ماده‌ای جهت تأیید آرای حوزه انتخابیه تهران صادر کردند که در آن ضمن تأکید بر مجازات متخلفین در عرصه انتخابات باید آرای صندوق‌های مخدوش باطل، بازشماری آرا متوقف و نتیجه انتخابات بر اساس آرای صندوق‌های سالم اعلام می‌شد. نتیجه تصمیم رهبر انقلاب تثبیت نتایج اولیه اعلامی و پیروزی قاطع اصلاح‌طلبان در انتخابات بود. از جمله مخالفان حکم رهبری در این ماجرا مرحوم هاشمی رفسنجانی و اعضای کنونی حزب کارگزاران سازندگی بودند.
اپیزود سوم: تعطیلی انتخابات هرگز
بعداز ظهر ۲۱ دی ماه ۱۳۸۲ برخی نمایندگان مجلس ششم به همراه برخی عناصر نهضت آزادی، حزب مشارکت و سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی تحصن خود را در مجلس ششم آغاز کردند. این جریان در اعتراض به نظر شورای نگهبان نسبت به کم و کیف تأیید صلاحیت‌ها دست به تحصن در مجلس زد. خواسته متحصنین تعویق انتخابات و تعطیلی آن تا اطلاع ثانوی و تا رسیدن به خواسته هایشان بود. رهبر انقلاب در برابر این جریان ایستادند و به هیچ وجه اجازه ندادند انتخابات در کشور تعطیل شود. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای بعد‌ها آن ماجرا را چنین تعریف می‌کنند: «به کوری چشم دشمن‌ها، ما الحمدلله انتخابات را بدون اندک تأخیری، همیشه سر وقت انجام دادیم این خیلی مهم است. از سال ۵۸ که اولین انتخابات انجام گرفته است تا امروز، سی و یکی دو تا انتخابات انجام گرفته سر وقت، با دقت. واقعاً خودشان را کشتند که شاید بتوانند در یک برهه‌ای انتخابات مجلس را عقب بیندازند، اما نتوانستند. رؤسای قوا با همدیگر همدست شدند که نگذارند انتخابات مجلس شورای اسلامی سر وقت انجام بگیرد، اما نتوانستند. خیلی تلاش کردند، آمدند، بحث کردند، حرف زدند، روزنامه نوشتند، امضا جمع کردند، مأمورین دولتی را بسیج کردند، ولی الحمدلله نتوانستند. بعد از این هم به توفیق الهی همین جور خواهد بود. انتخابات مهم است. انتخابات برای ما یک پرچم افتخار است، نشانه مردم‌سالاری دینی است. انتخابات بایستی خوب انجام بگیرد. تا امروز هم با همه بداخلاقی‌هایی که از اطراف مختلف و در دوره‌های گوناگون اتفاق افتاده و همین طور نق و نوق کرده‌اند و از قبل از انتخابات شروع می‌کنند که آره، مبادا در انتخابات تخلف بشود، فلان بشود، اما خوشبختانه هیچ چیز را نتوانستند اثبات کنند. در دوره‌های مختلف بحمدالله انتخاباتِ خوب، روشن و شفافی انجام گرفته».
بعداز ظهر ۲۱ دی ماه ۱۳۸۲ برخی نمایندگان مجلس ششم به همراه برخی عناصر نهضت آزادی، حزب مشارکت و سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی تحصن خود را در مجلس ششم آغاز کردند. این جریان در اعتراض به نظر شورای نگهبان نسبت به کم و کیف تأیید صلاحیت‌ها دست به تحصن در مجلس زد. خواسته متحصنین تعویق انتخابات و تعطیلی آن تا اطلاع ثانوی و تا رسیدن به خواسته هایشان بود. رهبر انقلاب در برابر این جریان ایستادند و به هیچ وجه اجازه ندادند انتخابات در کشور تعطیل شود. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای بعد‌ها آن ماجرا را چنین تعریف می‌کنند: «به کوری چشم دشمن‌ها، ما الحمدلله انتخابات را بدون اندک تأخیری، همیشه سر وقت انجام دادیم این خیلی مهم است. از سال ۵۸ که اولین انتخابات انجام گرفته است تا امروز، سی و یکی دو تا انتخابات انجام گرفته سر وقت، با دقت. واقعاً خودشان را کشتند که شاید بتوانند در یک برهه‌ای انتخابات مجلس را عقب بیندازند، اما نتوانستند. رؤسای قوا با همدیگر همدست شدند که نگذارند انتخابات مجلس شورای اسلامی سر وقت انجام بگیرد، اما نتوانستند. خیلی تلاش کردند، آمدند، بحث کردند، حرف زدند، روزنامه نوشتند، امضا جمع کردند، مأمورین دولتی را بسیج کردند، ولی الحمدلله نتوانستند. بعد از این هم به توفیق الهی همین جور خواهد بود. انتخابات مهم است. انتخابات برای ما یک پرچم افتخار است، نشانه مردم‌سالاری دینی است. انتخابات بایستی خوب انجام بگیرد. تا امروز هم با همه بداخلاقی‌هایی که از اطراف مختلف و در دوره‌های گوناگون اتفاق افتاده و همین طور نق و نوق کرده‌اند و از قبل از انتخابات شروع می‌کنند که آره، مبادا در انتخابات تخلف بشود، فلان بشود، اما خوشبختانه هیچ چیز را نتوانستند اثبات کنند. در دوره‌های مختلف بحمدالله انتخاباتِ خوب، روشن و شفافی انجام گرفته».
اپیزود چهارم: ایستاده در برابر کودتا
در انتخابات ۱۳۸۸ ریاست جمهوری بخش جدی‌ای از جریان‌ها و نخبگان سیاسی، همه تلاش خود را به کار بستند تا رئیس‌جمهور مستقر در انتخابات نتواند دوباره بر کرسی قدرت تکیه زند، اما نظر عمومی مردم به نظر ایشان نزدیک نبود و حاصل انتخابات پیروزی رقیب شد. این پایان ماجرا نبود مخالفین دست از کار نکشیده و با ادعای دروغ بزرگ تقلب گسترده در انتخابات با اردوکشی گسترده خیابانی هواداران خود خواستار ابطال رأی مردم شدند و در این ادعا ابایی از این نداشتند که این خانه پارسایان به آتش کشیده شود، اما رهبر انقلاب در برابر این خواست مهم‌ترین الیت قدرت کشور ایستادند و به پاسداری از جمهوریت نظام اسلامی پرداختند. ایشان در اولین نماز جمعه پس از انتخابات چشم در چشم مردم چنین از جمهوریت نظام اسلامی دفاع کردند: «مردم اطمینان دارند، اما برخی از طرفداران نامزد‌ها هم اطمینان داشته باشند که جمهوری اسلامی اهل خیانت در آرای مردم نیست. ساز و کار‌های قانونی انتخابات در کشور ما اجازه تقلب نمی‌دهد. این را هر کسی که دست‌اندرکار مسائل انتخابات است و از مسائل انتخابات آگاه است، تصدیق می‌کند آن هم در حد ۱۱ میلیون تفاوت! یک وقت اختلافِ بین دو رأی، ۱۰۰ هزار است، ۵۰۰ هزار است، یک میلیون است، حالا ممکن است آدم بگوید یک جوری تقلب کردند، جابه جا کردند، اما ۱۱ میلیون را چه جور می‌شود تقلب کرد! در عین حال بنده این را گفتم، شورای محترم نگهبان هم همین را قبول دارند که اگر کسانی شبهه دارند و مستنداتی ارائه می‌دهند، باید حتماً رسیدگی بشود، البته از مجاری قانونی رسیدگی فقط از مجاری قانونی. بنده زیر بار بدعت‌های غیرقانونی نخواهم رفت. امروز اگر چارچوب‌های قانونی شکسته شد، در آینده هیچ انتخاباتی دیگر مصونیت نخواهد داشت. بالاخره در هر انتخاباتی بعضی برنده‌اند، بعضی برنده نیستند، هیچ انتخاباتی دیگر مورد اعتماد قرار نخواهد گرفت و مصونیت پیدا نخواهد کرد».
اپیزود پنجم: پاسدار حقوق رئیس‌جمهور منتخب
با پیروزی جریان رقیبِ رئیس‌جمهور مستقر در انتخابات ۱۳۹۲ آن هم با ۷/۰ بیش از ۵۰ درصد آرا مهر ابطال بزرگ به ادعای تقلب گسترده در انتخابات ۱۳۸۸ زده شد. از وزارت کشور دولتی که به تقلب ۱۱ میلیونی متهم شده بود، جریان رقیب با ۷ /۰ آرا پیروز انتخابات شد. در انتخابات ۱۳۹۶ هم جناب آقای روحانی با وجود انتقادات به نحوه مدیریت اجرایی کشور پیروزی خود را تکرار کرد. با افزایش ناگهانی و افسار گسیخته قیمت ارز، سکه و مسکن و بروز ضعف‌هایی در مدیریت اجرایی کشور، این بار رئیس‌جمهور نهم و دهم در قالب جریان رقیب درخواست عزل و برکناری رئیس‌جمهور مستقر را کردند که با واکنش رهبر انقلاب مواجه شدند. حضرت آیت الله خامنه‌ای در برابر این درخواست‌ها بیان داشتند: «بعضی‌ها جوری حرف می‌زنند، جوری اقدام می‌کنند که به اسم اینکه می‌خواهیم اوضاع را درست کنیم یا مثلاً فرض کنید طرفدار ضعفا و مانند این‌ها [هستیم]، در نقشه دشمن کار می‌کنند، خودشان ملتفت نیستند. این‌هایی که خطاب می‌کنند به دولت که بایستی دولت برکنار بشود و از این قبیل حرف‌ها، این‌ها دارند در نقشه دشمن کار می‌کنند. نخیر، دولت باید با قوت سرِ کار بماند، کار‌ها را باید این دولت انجام بدهد. رئیس‌جمهور، منتخب مردم است مجلس هم منتخب مردم است هم رئیس‌جمهور حق دارد، هم مجلس حق دارد، هر دو حقوقی دارند و تکالیفی دارند تکالیف را باید انجام بدهند، حقوقشان و کرامتشان هم باید حفظ بشود. هم مجلس باید کرامت رئیس‌جمهور را حفظ بکند، هم رئیس‌جمهور باید کرامت مجلس را حفظ بکند، باید همدیگر را حفظ کنند، هم‌افزایی کنند».
با پیروزی جریان رقیبِ رئیس‌جمهور مستقر در انتخابات ۱۳۹۲ آن هم با ۷/۰ بیش از ۵۰ درصد آرا مهر ابطال بزرگ به ادعای تقلب گسترده در انتخابات ۱۳۸۸ زده شد. از وزارت کشور دولتی که به تقلب ۱۱ میلیونی متهم شده بود، جریان رقیب با ۷ /۰ آرا پیروز انتخابات شد. در انتخابات ۱۳۹۶ هم جناب آقای روحانی با وجود انتقادات به نحوه مدیریت اجرایی کشور پیروزی خود را تکرار کرد. با افزایش ناگهانی و افسار گسیخته قیمت ارز، سکه و مسکن و بروز ضعف‌هایی در مدیریت اجرایی کشور، این بار رئیس‌جمهور نهم و دهم در قالب جریان رقیب درخواست عزل و برکناری رئیس‌جمهور مستقر را کردند که با واکنش رهبر انقلاب مواجه شدند. حضرت آیت الله خامنه‌ای در برابر این درخواست‌ها بیان داشتند: «بعضی‌ها جوری حرف می‌زنند، جوری اقدام می‌کنند که به اسم اینکه می‌خواهیم اوضاع را درست کنیم یا مثلاً فرض کنید طرفدار ضعفا و مانند این‌ها [هستیم]، در نقشه دشمن کار می‌کنند، خودشان ملتفت نیستند. این‌هایی که خطاب می‌کنند به دولت که بایستی دولت برکنار بشود و از این قبیل حرف‌ها، این‌ها دارند در نقشه دشمن کار می‌کنند. نخیر، دولت باید با قوت سرِ کار بماند، کار‌ها را باید این دولت انجام بدهد. رئیس‌جمهور، منتخب مردم است مجلس هم منتخب مردم است هم رئیس‌جمهور حق دارد، هم مجلس حق دارد، هر دو حقوقی دارند و تکالیفی دارند تکالیف را باید انجام بدهند، حقوقشان و کرامتشان هم باید حفظ بشود. هم مجلس باید کرامت رئیس‌جمهور را حفظ بکند، هم رئیس‌جمهور باید کرامت مجلس را حفظ بکند، باید همدیگر را حفظ کنند، هم‌افزایی کنند».
فرجام سخن:
آنچه گفته شد موارد پیدا از ساحت سیاست ایران در ۴۰ سال گذشته است که مؤید این موضوع است که رهبر انقلاب همواره از مردم سالاری دینی و جمهوریت نظام پاسداری کرده‌اند و صورت‌بندی‌های اصلاح‌طلبی و اصولگرایی و افراد مختلف در این باره برایش موضوعیت نداشته است. آنچه برای ایشان موضوعیت دارد صیانت از مردم سالاری دینی و نظام مقدس جمهوری اسلامی، آرمان‌ها و ارزش‌های آن است. ایشان در ۴۰ سال گذشته همواره پاسدار جمهوریت و اسلامیت نظام اسلامی بوده‌اند.
ارسال نظر