اظهارات محمود صادقی درباره توضیحات شمخانی و کرباسیان

در جلسه غیرعلنی مجلس چه گذشت و خروجی آن چه بود؟ علی مطهری، نایب رئیس مجلس در پاسخ به این سؤال «ایران» در حاشیه جلسه دیروز مجلس به درگیری‌های ابتدای جلسه بین مخالفان دولت با مقامات حاضر در صحن اشاره کرد. محمود صادقی، نماینده تهران اما هر چند باز هم این درگیری را مورد اشاره قرار داده اما حرف‌های بیشتری هم از جلسه دیروز در گفت‌وگو با «ایران» مطرح کرد.

حرف‌هایی نظیر آمارهای وزیر اقتصاد و موضعگیری دبیر شورای عالی امنیت ملی. یا تأکید همزمان شمخانی و لاریجانی بر اینکه دفتر رهبری اعلام کرده در جریان بررسی و تصویب لوایح چهارگانه مربوط به FATF ورود نمی‌کند. صادقی البته پیش‌بینی می‌کند این لوایح بدون مشکل در مجلس تصویب شوند چون به اعتقاد او، جلسه دیروز فاصله منتقدان و موافقان را کمتر کرد.

در جلسه غیرعلنی مجلس آیا صحبت خاصی درباره مسائل مربوط به FATF شد که در بیرون مطرح نشده بود؟ چون به هر حال حدود دو سال است که این مسأله در فضای عمومی مورد بحث است.

در این جلسه اطلاعات و آمارهای جزئی‌تری ارائه شد که اساساً این لوایح چه تأثیر اجرایی دارند. بیشتر حرف‌هایی که بیرون زده می‌شود، بحث‌های کلی بوده. اما در این جسله مسائل به صورت مصداقی و جزئی مطرح شد که البته قسمت زیادی ازآن را بهتر است که رسانه‌ای نکنیم. اما در بخش‌هایی که می‌شود روایت کرد، این است که مثلاً در جلسه وزیر اقتصاد آمار داد که اجرای قانون شفافیت و مبارزه با پولشویی تا الان از چیزی حدود 10 هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی جلوگیری کرده است.

در یک مورد هم مثلاً پرونده یک زن خانه‌دار مطرح شد که علی‌الظاهر در این قالب فعالیت بانکی داشته و وقتی موضوع مورد بررسی قرار گرفته از طریق حساب‌های بانکی مشخص شده که او به یک گروه بزرگ قاچاق مواد مخدر و یک باند تبهکاری ارتباط دارد و ارقام بسیار کلانی از او شناسایی شده است. یا در بحث حمله تروریستی مجلس گفته شد که ردیابی عقبه حمله‌کنندگان از طریق ردیابی تراکنش مالی انجام شده است.

به چه شکل؟

به هر حال گویا از طریق ردیابی حساب‌های بانکی و تراکنش‌های مالی توانسته بودند به افراد این باند و گروه تروریستی برسند و آنها را شناسایی کنند. آقای شمخانی هم در جلسه توضیح داد که این لوایح چهارگانه اول از هر چیز مشکل وزارت اقتصاد را حل می‌کند، نه مشکل وزارت خارجه را. مضاف بر این هم طبق گفته‌های آقای شمخانی، این لوایح بهانه را از دست امریکا می‌گیرد. یعنی امریکا عدم تصویب این لوایح از جمله لایحه کنوانسیون مبارزه با پولشویی را بهانه کرده تا علیه ما تبلیغات راه بیندازد که ایران پشتیبان تروریسم است.

بحث پیوستن به FATF هم در این جلسه مطرح شد؟ نظر مقامات حاضر در این رابطه چه بود؟

می‌گفتند الان بنا نداریم به FATF بپیوندیم و آن را قبول کنیم. هر چند پذیرش این چهار لایحه راه را برای پیوستن ما باز می‌کند و در واقع پیش شرط پیوستن ما به FATF است. اما صحبت این بود که ما برای پیوستن به FATF ملاحظات خاص خود را داریم و باید بعداً درباره آن در جلسه سران نظام تصمیم‌گیری شود. این چهار لایحه اولاً در داخل شفافیت مالی ایجاد می‌کند. مضافاً بر این بهانه را از امریکایی‌ها می‌گیرد.

بحث همراهی با اروپا نیز در این جلسه مطرح شد؟ به عبارتی مقامات حاضر در جلسه بین پذیرش این لوایح و پشتیبانی اروپا آیا ارتباطی قائل بودند؟

بله قاعدتاً گفتند همین طور است. آقای عراقچی هم درباره بیانیه خانم موگرینی توضیح داد که هشت اقدامی که اروپا می‌خواهد بکند، چیست و چه فرآیندی خواهد داشت. مهم‌ترین این موارد که ما هم روی آن خیلی اصرار داریم، رفتن به سمت مبادلات بانکی و کنار رفتن موانع است که لازمه اصلی آن شفافیت مالی است. یعنی تصویب آن لوایح کمک می‌کند که اتحادیه اروپا هم بهتر بتواند در مسیر تسهیل خدمات بانکی با کشورمان قرار بگیرد.

محور صحبت‌ها و انتقادات مخالفان دولت از این لوایح چه بود؟ یعنی روی چه مسائلی متمرکز شده بودند؟

قبل از هر چیز من مشاجره‌ها و بحث‌ها را نشانه زنده بودن مجلس می‌دانم و این حق اظهار نظر حق صریح و اولیه هر نماینده‌ای است. حتی ما هم که حامی این لوایح هستیم، نیاز داریم تا مخالفت‌های انتقادی و مبانی آن را بشنویم و با شناخت موضع بگیریم.

عمده نگرانی دوستان اصولگرا، جدا از ابعاد سیاسی آن که تمایل این گروه برای مخالفت با دولت است، این است که تصویب این لوایح دست ما را در کمک کردن به سازمان‌های مبارز و آزادیبخش می‌بندد. در حالی که توضیح داده شد در لایحه منع تأمین مالی تروریسم، تعیین مصداق تروریسم توسط شورای عالی امنیت ملی انجام می‌شود.

آن طوری هم که رئیس کمیسیون حقوقی مجلس به خود من توضیح می‌داد، آن طرف هم این ماده از قانون ما را پذیرفته و قبول کرده که این کار توسط شورای عالی امنیت ملی صورت بگیرد. دیگر اینکه ما اضافه کرده‌ایم سازمان‌هایی که با اشغال مبارزه می‌کنند و جنبه آزادیبخشی دارند، از نظر ما تروریست نیستند و این تحفظ را گذاشته‌ایم.

برخی اصولگرایان هم این طور در جلسه اظهار نظر می‌کردند که به نظر می‌رسید قبول دارند امریکا کدخدا است. چون تکیه کلام‌شان این بود که برجام بدون امریکا بی‌فایده است. زیرا شرکت‌های اروپایی 450 میلیارد دلار معامله با امریکا را فدای 18 میلیارد معامله با ایران نخواهند کرد. که به این دست انتقادات هم پاسخ داده شد.
برآورد نهایی شما از خروجی این جلسه چیست؟ چون به هر حال قبل از آن به نظر می‌رسید فاصله نظرات منتقدان و موافقان برجام و FATF خیلی زیاد است.

من به نظرم جلسه خیلی خوبی بود، متقاعد کننده بود و پاسخ شبهات دوستان را کاملاً داد.

نظرات دو طرف در نهایت به هم نزدیک شد؟

حداقل برای یک ناظر بی‌طرف اقناع‌کننده بود. جو انتهای جلسه با ابتدای آن فرق داشت و برخی از منتقدان هم از موضع خود عقب رفته بودند. بر همین اساس جو تندی که اول جلسه بود و برخی اصولگرایان اصلاً نمی‌خواستند اجازه صحبت به مقامات دولتی و از جمله آقای عراقچی بدهند، در انتها آرام شده بودند.

چرا می‌خواستند مانع صحبت‌های آقای عراقچی شوند؟

نکته‌ای بود که آقای شمخانی هم در سخنانش به آن اشاره داشت. منتقدان می‌گفتند کاری که دولت دارد می‌کند، خلاف نظر رهبری و بدون اذن ایشان است. آقای شمخانی در جلسه تأکید کرد و آقای لاریجانی هم چند بار این توضیح را تکرار کرد که دفتر رهبری تصریح کرده‌اند که تصویب این لوایح، جدا از پیوستن ایران به FATF، با خود مراجع ذیربط و از جمله مجلس است و آنها مداخله‌ای ندارند.

در نهایت فکر می‌کنید با فضایی که در مجلس شکل گرفت، آیا این لوایح به تصویب برسند یا باز هم به سد مخالفت‌ها برخورد کنند؟

جوی که حاکم بود، حکایت از افزایش چشمگیر احتمال تصویب این لوایح داشت. یعنی با این توضیحاتی که داده شد به نظر من کار تصویب لوایح بدون مشکل جلو خواهد رفت.