برجام برای محدود کردن برنامه هسته ای ایران منعقد شده است

یک روزنامه آلمانی با اشاره به اینکه برجام گوهر دیپلماسی و ضامن برقراری ثبات در خاورمیانه برای اروپا است به عواقب خروج آمریکا از این توافق پرداخت.

برجام برای اروپاییان یک گوهر دیپلماسی و برای "دونالد ترامپ"، رئیس جمهور آمریکا بدترین توافق همه زمان ها است. این توافق که به منظور محدود کردن برنامه هسته ای ایران منعقد شده است در غرب شکاف و جدایی انداخته است. این مسئله ای است که امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه در دیدار اخیر خود از واشنگتن دوباره آن را تجربه کرد.

ماکرون در این باره گفت که این کار دشواری است که رئیس جمهور آمریکا را از موضع خود در این باره که مکررا آشکارا آن را اعلام کرده است برگرداند.

تا اواسط ماه می دولت آمریکا باید در این باره تصمیم بگیرد که آیا می خواهد همچنان به این توافق هسته ای پایبند بماند.

 نویسنده در ادامه به مهم ترین سوالات و جواب ها درباره مناقشات اتمی دو سوی آتلانتیک پرداخته و ابتدا این پرسش را مطرح کرد که این توافق نامه چیست؟

در پاسخ این پرسش آمده است که این توافق موسوم به طرح اقدام جامع مشترک در جولای سال 2015 و بعد از حدود 20 دور مذاکرات به امضای طرفین رسید و در ژانویه 2016 اجرایی شد. طرف های این قرارداد قدرت های دارنده حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل و آلمان در یک طرف و ایران در طرف دیگر هستند. این توافق تنها محدود به مناقشات بر سر برنامه اتمی ایران است. مسائل مورد مناقشه دیگر با ایران از مذاکرات حذف شده بود تا بار سنگین تری به آن وارد نشود.

نویسنده در ادامه درباره شرایطی که در این قرارداد ذکر شده است نیز نوشت: این توافق برای برنامه های اتمی ایران محدودیت های زیادی قرار داده و بر این اساس تهران باید سانتریفیوژهای خود برای غنی سازی اورانیوم را کاهش داده و از ساختن رآکتور آب سنگین انصراف دهد.  به این ترتیب از دستیابی مخفیانه ایران به تسلیحات اتمی جلوگیری به عمل می آید.

حتی وزیر دفاع آمریکا هم اعلام کرده است که حفظ این توافق به نفع آمریکا هم هست. البته دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا به این مسئله به گونه ای دیگر می نگرد.

ترامپ در مبارزات انتخاباتی خود به این توافق حمله کرد. وی بر این عقیده است که راه برای دستیابی ایران به تسلیحات اتمی تنها به صورت موقتی بسته شده است. اسرائیل هم به این مسئله انتقاد دارد. اخیرا البته موضوعات بیشتری برای ترامپ مطرح است. وی می ترسد ایران بخش های وسیعی از خاورمیانه را تحت کنترل خود درآورد. از این رو وی بر این مسئله تاکید دارد که برنامه های ایران برای توسعه موشکی را محدود کرده و نفوذ ایران در منطقه را کاهش دهد.

از طرفی اروپاییان این توافق را به عنوان کلیدی برای پایداری منطقه می دانند و نمی خواهند شاهد فروپاشی آن باشند. البته اروپاییان نیز با نگرانی به مسئله برنامه های موشکی ایران و فعالیت های آن در منطقه می نگرند.

نویسنده در ادامه با اشاره به مذاکرات زیادی که بین اروپاییان و آمریکا برای حل این مناقشات وجود دارد همچنین نوشت: اگر ترامپ تحریم های جدیدی علیه ایران تصویب کند آمریکا در اصل این توافق را نقض می کند. در این صورت واشنگتن در سطح بین المللی منزوی می شود. اروپاییان، روس ها و چینی ها تلاش خواهند کرد این توافق را نجات دهند. البته این سوال وجود دارد که آیا ایران در صورت نقض این قرارداد از طرف آمریکا هنوز علاقه ای به پایبندی به این توافق دارد.

شرکت های فعال بین المللی اگر آمریکا آن ها را به اعمال تحریم در صورت تجارت با ایران تهدید کند تغییر رویکرد را مد نظر قرار می دهند. البته حالا هم امیدها برای افزایش حجم مبادلات تجاری با ایران برآورده نشده است. از این رو این خطر افزایش می یابد که تهران مجددا برنامه های هسته ای خود را آغاز کند و به این ترتیب یک مسابقه هسته ای در خاورمیانه ایجاد شود.