عراقچی: سرنوشت برجام در معرض خطر است

مشاور امنیت ملی کاخ سفید یک بار دیگر تهدید امریکا به خروج از برجام را تکرار کرده و گفته که اگر دست او بود، سه ماه قبل از برجام خارج‌‌‌‌ می‌شد. معاون وزیر خارجه ایران به همین تهدیدهای امریکا اشاره کرده و گفته این تصور که بعضی فکر می‌کنند ایران تحت هر شرایطی در برجام خواهد ماند، یک اشتباه است. محمدجواد ظریف هم هشدار داده که واکنش ایران به خروج امریکا از برجام، برای امریکایی‌‌‌‌‌ها بسیار ناخوشایند خواهد بود. در حالی که از امروز‌، اول اردیبهشت شمارش معکوس برای تصمیم ترامپ در روز 22 اردیبهشت شروع شده، ۵۰۰ نماینده از پارلمان‌های‌ آلمان، فرانسه و بریتانیا در نامه مشترکی همکاران خود را در کنگره امریکا به حفظ برجام فراخوانده‌اند. رئیس‌جمهور فرانسه و صدراعظم آلمان دیروز در آستانه سفر این هفته خود به واشنگتن که در آن تلاش خواهند کرد دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا را برای ماندن در برجام متقاعد کنند، با یکدیگر در این مورد مشورت کردند. آنجلا مرکل در کنفرانس خبری با امانوئل ماکرون گفت که برلین و پاریس به همراه لندن درباره لزوم حفظ توافق هسته‌ای رویکردی مشترک دارند ولی تأکید کرد: «از نظر من، موضوع توافق(برجام) موضوع مهمی است اما ما نمی‌توانیم همه چیز را به موضوع توافق محدود کنیم. برنامه موشکی ایران، مایه نگرانی است». امانوئل ماکرون‌ نیز گفته که روابط غرب با ایران را نمی‌توان صرفاً بر اساس توافق هسته‌ای تعریف کرد. همزمان با نزدیک شدن به 22اردیبهشت ماه، روزی که ترامپ تصمیم خود را درباره برجام اعلام خواهد کرد، اروپا مسیری دوپایه‌ای در قبال توافق هسته‌ای تابستان سال 94 در قبال ایران در پیش گرفته و در حالی که از یک سو بر حفظ برجام تأکید می‌کند، خواهان افزایش فشار‌‌‌‌ها بر ایران در سایر مسائل از جمله برنامه موشکی و نقش‌آفرینی ایران در منطقه است؛ رویکردی که در نهایت می‌تواند اروپاییان را در مسیر تقابل با ایران قرار دهد. روز گذشته در حالی نامه سرگشاده ۵۰۰ نفر از نمایندگان پارلمان‌های آلمان، بریتانیا و فرانسه در حمایت از برجام خطاب به اعضای کنگره امریکا، منتشر شد که منابع اروپایی از افزایش تمایلات اروپاییان برای حمایت از تحریم‌های جدید علیه ایران خبر می‌دهند. در نامه این 500 نماینده‌، برجام به عنوان دستاورد حرکت مشترک امریکا و قدرت‌های اروپایی برای نظارت بر برنامه‌ هسته‌ای ایران و محدودیت قابلیت غنی‌سازی آن ستایش شده، «‌بدون آنکه قطره خونی بریزد. »‌ در متن این نامه که در روزنامه‌های پرمخاطب غربی از جمله اشپیگل آنلاین، لوموند فرانسه، گاردین بریتانیا و نیویورک‌تایمز امریکا منتشر شده، هشدار داده‌اند که خروج امریکا از برجام می‌تواند عواقب ناگواری داشته باشد. آنها نوشته‌اند خروج امریکا از برجام می‌تواند تأثیرات کوتاه‌مدتی داشته باشد که به معنی «پایان کنترل بر برنامه اتمی ایران خواهد بود و نبود این کنترل می‌تواند منبع تازه‌ای برای منازعات مصیبت‌باری در خاورمیانه و فراتر از آن باشد. »‌در این هشدارنامه همچنین آمده است که پایان برجام اما پیامدهای دراز‌مدتی هم خواهد داشت که از پیامدهای کوتاه‌مدت آن جدی‌تر خواهد بود و آن اینکه با خروج از برجام، اعتماد به کشورهای غربی آسیب خواهد دید و از ارزش وعده‌‌‌‌‌ها و تهدیدهای آنها کاسته خواهد شد. هشدار عراقچی، اخطار ظریف با وجود هشدار این 500 نماینده درباره خروج امریکا از برجام، دیپلمات‌‌‌‌ها می‌گویند که کشورهای اتحادیه اروپا حمایت بیشتری را از این ایده نشان داده‌اند و اتحادیه اروپا برای اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران نزدیک‌تر از قبل شده است. دیپلمات‌‌‌‌ها گفته‌اند دولت‌های اروپایی تحت فشار بیشتری قرار گرفته‌اند تا نسبت به نقش ایران در سوریه پس از حمله شیمیایی ادعایی در شهر دوما، اعتراض قاطع‌تری نشان دهند. یک دیپلمات در این باره گفته است: «البته این توافق هنوز نهایی نشده است ولی برخی کشورهای اروپایی از مقاومت خود در برابر تحریم‌های جدید علیه ایران کوتاه آمده‌اند. اسپانیا، اتریش و سوئد اخیراً به اکثریت کشورهای اتحادیه اروپا پیوسته‌اند که از تحریم‌‌‌‌ها حمایت می‌کنند.»‌تحت چنین شرایطی، هشدار‌‌‌‌ها در ایران درباره پشت کردن امریکا به برجام در حال افزایش است. عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه در دیدار روز پنج‌‌شنبه در ملاقات با وزیر خارجه نروژ گفته است:«این برداشت کاملاً غلط و اشتباه بزرگی است که کسی تصور کند ایران در هر شرایطی به برجام متعهد باقی می‌ماند. »‌عراقچی تأکید کرده که هرگونه تلاش در راستای مرتبط ساختن برجام با دیگر موضوعات ناشی از رویکردهای غلط است و وضعیت منطقه را بسیار پیچیده‌تر می‌کند. به گفته عراقچی، سرنوشت این توافق که دستاورد بزرگ دیپلماسی در عرصه بین‌المللی است، در نتیجه کارشکنی‌‌‌‌ها و چالش‌‌‌‌هایی که دولت ترامپ ایجاد کرده در معرض خطر قرار دارد. محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران هم که برای شرکت در یک اجلاس ویژه سازمان ملل به نیویورک رفته، شامگاه پنج‌‌شنبه از انتخاب‌های گسترده‌ ایران برای واکنش و برخورد با خروج احتمالی امریکا از برجام سخن گفته است. او از ذکر جزئیات بیشتر در مورد کم و کیف این گزینه‌‌‌‌‌ها خودداری و تنها تصریح کرد: «‌اقدامی که ایران خواهد کرد و واکنشی که جامعه بین‌المللی به حرکت امریکا خواهد داشت، برای امریکایی‌‌‌‌‌ها بسیار ناخوشایند است.» وی خطاب به اروپایی‌‌‌‌ها تأکید کرد: به اعتقاد من بسیار مهم است که تلاش کنید ایالات متحده به تعهدات خود تحت برجام عمل کند. با وجود این هشدار دو دیپلمات ایرانی، «جان بولتون» مشاور امنیت ملی امریکا یک بار دیگر گفت که به احتمال زیاد دونالد ترامپ رئیس‌جمهور این کشور از توافق هسته‌ای با ایران خارج می‌شود. جان بولتون در این باره گفته است: به احتمال بسیار زیاد رئیس‌جمهوری از توافق ایران خارج می‌شود... اگر به من بود،‌ سه ماه قبل از آن خارج‌‌‌‌ می‌شدم.