وزارت خارجه تنها مدافع برجام

 پایگاه تحلیلی خبری «پارس» - چندی پیش معاون سیاسی وزیر امور خارجه آقای عراقچی طی یک برنامه ی تلویزیونی به بررسی چالش های برجامی موجود پرداختند.

 یکی از مسائل مطرح شده در این گفتگو بحث مبادله ی ارز و همکاری بانک های جهانی با ایران بود. آقای عراقچی در آن گفتگو به طور قاطع بیان کردند که بانک مرکزی هیچ گونه مشکلی برای ورود ارز به کشور و یا دسترسی به منابع مالی حاصل از فروش نفت در بانک های خارجی ندارد. وی همچنین مدعی شد که مسئولان بانک مرکزی به وی اعلام کرده اند که درآمدهای حاصله از فروش نفت در حساب های بانک مرکزی است. ایشان با اشاره به این مهم که در آمد های نفتی وارد حساب های بانک مرکزی می شود و مسئولان امر به هر میزان که نیاز وجود داشته باشد دلار و اسکناس وارد کشور می کنند تصریح نمود: "هیچ قراردادی با هیچ کشوری نداریم که در ازای پول خودمان کالا بگیریم. اینکه با پول نفتی که می‌فروشیم، کالا می‌خریم طبیعی است. ما با هیچ کشوری قرارداد نداریم. اگر جایی باشد قرارداد دوجانبه‌ای هست. ربطی به تحریم‌ها ندارد. منافع شما اقتضا می‌کند که برخی کالاها را وارد کنید. ایران دارد از برجام و منافع آن سود می‌برد هم نفتش را می‌فروشد و هم سرمایه‌گذاری جذب می‌کند."

در همین رابطه رئیس سازمان برنامه و بودجه در گردهمایی دانشجویان و جوانان حزب اعتدال و توسعه مورخ پنج شنبه 23 آذر 96 عنوان کرده بود:

"در بازار ما دلار زیاد است ولی برای کنترل نرخ آن باید بانک مرکزی ورود کند که متاسفانه برای تهیه ارز مشکل دارد."

این اظهار نظر رئیس سازمان برنامه و بودجه  پیش از گفتگوی تلویزیونی آقای عراقچی مطرح شده بود و می توانست مورد خدشه باشد. اما در همین راستا رئیس بانک مرکزی در تاریخ 17 بهمن 1396 و پس از اظهارات معاون سیاسی وزیر امور خارجه در رابطه با نبود هیچ گونه مشکل بانکی پس از اجرای برجام مطالب قابل توجهی را بیان نمود. آقای سیف در این رابطه اظهار داشت:

"واقعیت این است که آمریکا به ویژه بعد از روی کار آمدن رئیس جمهور جدید، با بهره‌گیری از جایگاه خود در اقتصاد جهانی، آرامش اقتصاد ایران را نشانه گرفته و با سناریوی ایجاد التهاب تصنعی و تزریق نگرانی در ذهن فعالان داخلی و خارجی به دنبال تضعیف سرمایه‌گذاری در اقتصاد ایران و عدم انتفاع کشورمان از فرصت‌های پسابرجام است. باید گفت که علیرغم تلاش‌های مستمر در حوزه دیپلماسی توسط وزارت امور خارجه و به تبع آن گشایش‌های قابل توجه ایجاد شده پس از برجام، کماکان برخی محدودیت‌ها در روابط بانکی بین‌المللی پا بر جا مانده است."

به نظر می رسد وزارت امور خارجه عملا تنها مدافع تمام و کمال برجام در درون دولت باشد. آن دسته از سازمان هایی که در دولت وظیفه ی تنظیم بودجه و تامین ارز را به دوش دارند، دیگر نمی توانند ناکارآمدی های برجام را نادیده بگیرند. اینگونه موضع گیری های متناقض می تواند ناشی از  فشار سنگین معضلات اقتصادی بر دوش سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی باشد، شاید بتوان گفت بدنه ی اقتصادی دولت دیگر توان ثناگویی های بی ثمر برجام را در خود نمی بیند.

باید دید این موضع گیری های دوگانه در درون دولت تا کجا ادامه خواهد داشت و وزارت خارجه چه زمانی دست از ارائه ی گزارش های متناقض و حمایت های جانبدارانه از برجام بر خواهد داشت.