خیز کنگره و کاخ سفید برای خروج از برجام

در این خصوص دو سناتور آمریکایی یعنی «تام کاتن» و «باب کورکر» مذاکرات زیادی را با دیگر سناتورهای دموکرات و جمهوریخواه صورت دادند. این مذاکرات تا کنون نتیجه بخش نبوده است اما به نظر می رسد طی روزهای اخیر، میان کاخ سفید و سناتورهای کنگره در این خصوص نوعی هم افزایی و تفاهم صورت گرفته است. مروری بر مواضع اخیر سران آمریکایی در این خصوص قابل توجه است.

هیثر نوئرت سخنگوی وزارت خارجه در این خصوص عنوان کرده است: «ترامپ هفته گذشته تعلیق تحریمهای ایران را به مدت ۱۲۰ روز دیگر تمدید کرد. این تمدید به خاطر این بود که زمان کافی برای همکاری بیشتر دولت با اعضای کنگره برای تدوین قانون جدید درباره توافق هسته‌ای وجود داشته باشد .درباره بحثهایی که بین دولت و کنگره صورت گرفته، آنطور که به من گفته شده، آنها به پیشرفت های خوبی درباره قانون(اصلاح) برجام رسیده‌اند و همچنین زبان مورد نظر آنها به هم نزدیک شده است.»

فراتر از این موضوع، باب کورکر رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمیکا نیز مدعی شده است که در این زمینه با نمایندگان اتحادیه اروپا رایزنی هایی داشته و به پیشرفتهایی نیز در زمینه اصلاح برجام دست یافته است. این اظهارات در حالی صورت می گیرد که جمهوری اسلامی ایران مخالفت صریح خود را با هر گونه مذاکره مجدد بر سر برجام اعلام کرده است. نکته دیگری که در این خصوص وجود دارد، به خواسته های ترامپ از کنگره باز می گردد. ترامپ بارها از کنگره خواسته است تا ضمن گنجاندن موضوع توان موشکی ایران در برجام و ایجاد ارتباط میان این دو، مخالفت منطقی ایران با بازرسی از اماکن نظامی خود را نیز به مثابه نقض برجام تلقی کنند.

وی همچنین خواستار دائمی شدن محدودیت های مربوط به برنامه هسته ای ایران است. رئیس جمهور آمریکا در این خصوص توانسته است همراهی بسیاری از سناتورهای حزب جمهوریخواه را به دست بیاورد. با این حال برخی سناتورهای دموکرات (که فعلا در اقلیت سنا قرار دارند) نسبت به آثار و تبعات تغییر برجام و تاثیر آن بر لغو توافق هسته ای با ایران تردید دارند. در هر حال، اظهارات اخیر سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا مبنی بر توافق کنگره و کاخ سفید در این خصوص، مترادف با خیز این دو برای نقض برجام و خروج از توافق هسته ای می باشد.

آنچه مسلم است اینکه موضوعی به نام «اصلاح برجام» اساسا برای جمهوری اسلامی ایران اصالت و موضوعیت ندارد. با این حال به نظر می رسد ایالات متحده آمریکا و تروییکای اروپایی هنوز این موضوع را به صورت کامل درک نکرده اند، آن هم در حالی که آژانس بین المللی انرژی اتمی تاکنون ۹ بار پایبندی ایران نسبت به توافق هسته ای را تایید کرده است.  در هر حال آثار و تبعات خروج آمریکا از توافق هسته ای برای واشنگتن سخت و غیر قابل پیش بینی خواهد بود.