همه چیز درباره بررسی صلاحیت‌ها از زبان آیت‌الله یزدی

به گزارش پارس ، به نقل ازایسنا، آیت الله محمد یزدی در جمع طلاب، اساتید و فضلاء، در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، با اشاره به روند بررسی صلاحیت کاندیداهای ریاست جمهوری در شورای نگهبان، به برخی سئوالات و ابهامات در این زمینه پاسخ داد.

وی با بیان این که یکی از مشاهیر و بزرگان به من تلفن کرد و گفت" در بحث تایید صلاحیت ها مقداری محکم تر برخورد کنید و سخت بگیرید و مواظب باشید، یعنی چه که هر کسی هوس ریاست جمهوری به سرش زده، اسم نوشته، آیا می شود سرنوشت کشور را به دست هرکسی داد" ، اظهار داشت: امروز حقیقتا شرایط خیلی سخت است؛ به طوری که تعداد ۶۸۶ نفر ثبت نام کرده اند تا رییس جمهور شوند؛ البته اکثر آنان نمی خواهند رییس جمهور شوند، بلکه فقط آمده اند تا بگویند ما هم هستیم و فیلمی از آنها گرفته شود.

رییس جامعه مدرسین حوزه با اشاره به ثبت نام بانوان، ادامه داد: در بین افرادی که ثبت نام کرده اند، ده، دوازده خانم حضور دارند؛ یکی از آنها گفته که" اگر من رییس جمهور شوم، نیمی از کابینه ام خانم ها و نیم دیگر آقایان خواهند بود" ؛ مثل معروفی هست که کسی می خواست وارد روستایی شود، اصلا راهش نمی دادند وارد روستا شود، اما می گفت" خانه کدخدا کجاست" ؟ ! ؛ قانون اجازه رییس جمهور شدن را به خانم ها نمی دهد، حالا چطور این فرد ترکیب کابینه را هم مشخص کرده است!

عضو فقهای شورای نگهبان با بیان این که در بین ثبت نام کنندگان عده زیادی شرایط عمومی کلی را دارند، گفت: شرایط عمومی کلی در اصل ۱۱۵ قانون اساسی آمده است؛ این اصل می گوید که" از میان رجال مذهبی - سیاسی یک نفر که واجد شرایط ذیل باشد، انتخاب می شود" .

وی با اشاره به این که اولین شرط" ایرانی الاصل بودن" است، اظهارداشت: معنای" ایرانی الاصل بودن" چیست؟ ، آیا فقط پدر و مادر ایرانی باشند، یا جد هم باید ایرانی باشد و یا چند پشت او باید ایرانی باشند، یا این که پدر و مادرش ایرانی نباشند، اما فقط خودش متولد ایران باشد، کافی است؟

یزدی به مباحث حقوقی این مسئله اشاره کرد و افزود: در حقوق بحث این که آیا خاک معتبر است یا خون وجود دارد؛ یعنی در تبعیت محل تولد معتبر است یا اهل آن جا بودن، یا این که خون معتبر است و به پدر و مادر کاری ندارد؛ یعنی اگر پدر و مادر ایرانی برای تحصیل به خارج رفته اند و فرزند آنها در آن جا متولد شده، آیا چون پدر و مادر ایرانی است، فرزند هم ایرانی الاصل محسوب می شود؟ ؛ مقررات غربی می گوید خاک و محل تولد هم معتبر است، چون جایی که مادر فرزند را به دنیا آورده به این سرزمین خدماتی کرده است؛ البته این مباحث حقوقی است؛ بنابراین" ایرانی الاصل بودن" تا حدودی مورد اختلاف است.

وی با ذکر خاطره ای از تایید صلاحیت ها در یکی از دوره های انتخابات ریاست جمهوری، یادآور شد: در گذشته تجربه ای هم در این زمینه داریم؛ به طوری که جلال الدین فارسی در مرحله اول تایید شد، اما آقایی سوابق شناسنامه ای ایشان را در ثبت احوال مشهد پیدا کرد و در منزل مرحوم اشراقی به محضر حضرت امام (ره) ارائه داد و امام هم بلافاصله فرمودند" باید قانون اساسی رعایت شود" ، بالاخره حاج احمد آقا به منزل ما آمدند و جلسه ای گرفتیم و بر اساس قانون اساس عمل شد؛ این تجربه مقداری به روشن شدن مفهوم اصل" ایرانی الاصل بودن" کمک می کند.

رییس جامعه مدرسین حوزه یادآور شد: در بحث تابعیت اختلافاتی وجود دارد و شاید هم خیلی پیچیده نباشد و این مسئله با مقررات حقوقی روشن می شود.

رییس جامعه مدرسین حوزه به موضوع مهم" مدیر و مدبر بودن" اشاره کرد و بیان داشت: یکی دیگر از مسائل، مسئله" مدیر و مدبر بودن" است که به عنوان دو لغت معنای بسیار وسیعی دارند؛ برخی فکر می کنند که مثلا اگر فردی کارخانه، موسسه و یا تشکیلاتی را مدیریت و اداره کرد، مدیر خوبی است و صلاحیت ریاست جمهوری را دارد؛ در حالی که اولا این دو لغت، دو مفهوم جداگانه دارد.

یزدی خاطرنشان کرد: " مدیر" یعنی کسی که در شرایط عادی بتواند متعلق اداره اش را به تناسب حکم و موضوع اداره کند، مثل تناسب بین جرم و مجازات؛ هر جرمی با مجازات تناسب دارد و هر مدیریتی با متَعلق تناسب دارد و هر چه متَعلق وسیع تر باشد، مفهوم مدیریت متین تر و سنگین تر می شود.

عضو فقهای شورای نگهبان با اشاره به تدوین آیین نامه ای پیرامون اصل" مدیر و مدبر بودن" در شورای نگهبان، یادآور شد: خوشبختانه برای اولین بار در این دوره، در دو سه روز گذشته این کلمات را با مباحث فشرده و کمک حقوقدانان معنا کردیم و آیین نامه داخلی مربوط به این اصل تنظیم شد؛ بنابراین معنای مدیر به نسبت متَعلق فرق می کند.

یزدی همچنین با اشاره به معنای" مدبر" ، تصریح کرد: تدبیر غیر از اداره است؛ تدبیر یعنی فرد مدیر باید بعد از اداره، اندیشه پیشگیری از به وجود آمدن بحران را داشته باشد و اگر بحرانی ایجاد شد، قدرت مدیریت و حل آن را داشته باشد.

وی با اشاره به این که مدیریت مربوط به شرایط عادی و کلی است، ولی تدبیر زائد بر شرایط عادی، پیشگیری از بروز بحران و قدرت اداره در شرایط بحران است، افزود: " مدیریت" و" مدبریت" دو مسئله مهم است؛ البته این مفاهیم مقداری دایره اشخاصی که آمده اند اعم از روحانیون، وزراء، وکلا و دیگر اقشار و به طور کلی مجموعه ۶۸۶ نفری که کاندیدا شده اند، را محدود کرده و بسیاری از آنان به خاطر" مدیریت" و" مدبریت" کنار گذاشته می شوند؛ زیرا شورای نگهبان باید طبق قانون صلاحیت ها را احراز کند.

وی با تاکید بر این که رد صلاحیت به هیچ عنوان دلیلی بر ناکارآمدی افراد در دیگر عرصه ها نیست، یادآور شد: اگر صلاحیت فردی احراز نشد، معنای آن این نیست که به درد هیچ کاری نمی خورد، بلکه صلاحیت ریاست جمهوری را ندارد و شاید در مسئولیت های پایین تر مانند وزارت، وکالت و… بتواند موفق باشد؛ بنابراین احراز صلاحیت لازم است و شورای نگهبان ممکن است بسیاری از افراد را رد کند.

  رییس جامعه مدرسین حوزه در پایان ابراز امیدواری کرد که مردم با احساس وظیفه و حضور حداکثری در انتخابات و خلق حماسه سیاسی از بین کاندیداهای تایید صلاحیت شده، با دقت کامل اصلح و فردی را که به درد اسلام، قرآن، نظام و مدیریت اسلامی می خورد، انتخاب کنند.