پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- سینا کلهر- خنثی ساختن شایعه از خنثی  سازی مین و مقابله با جاسوسی دشوارتر و به همین سان تخصص مورد نیازش بسیار بالاتر و بیشتر از آن است. در بیشتر مواقع زیان شایعه از زیان جاسوسی بیشتر است. بنابراین همان طور که به دلیل حساسیت بالا، پیچیدگی و اهمیت زیاد برای مواردی چون جاسوسی و...یک نهاد تخصصی تشکیل شده است برای شایعه نیز چنین نیازی وجود دارد.

 نحوه تکذیب ماجرای جاسوسی اخیر(ربط دادن به مساله فتنه)+ افراد تکذیب کننده (پدر و وزیر اطلاعات)+زمان تکذیب (با تاخیر تقریبا یک ماهه و بعد از  نوشته شدن قصه های زیادی درباره آن)  ضرورت فوری و عاجل تشکیل یک نهاد ضد شایعه را نشان می دهد.

وضع واکنش به گونه ای است که اگر خود کانال سفارش یک تبلیغ برای این موضوع  را می داد هرگز بهتر از آنچه امروز برایش به واسطه تکذیب وزیر اطلاعات و دیگران درصدا و سیما انجام شد، انجام نمی شد. به خصوص این که در پوشش های تلویزیون تنها اشاراتی کلی به مساله می شود که مهم ترین نقش این اشارات کلی، تحریک و کنجکاو کردن افراد برای دانستن بیشتر درباره موضوع است. به لطف همین روش مواجهه با شایعات در تلویزیون تعداد بازدید از برخی مطالب مرتبط با موضوع جاسوسی در کانال در چند ساعت گذشته چند برابر شده است.

علاوه بر این و در حالی که دو هفته ای می شود که کانال از تبانی وزارت اطلاعات برای پرده پوشی مساله می گوید، تکذیب این خبر توسط وزیر بعد از دو هفته چه معنایی غیر از  این دارد که بالاخره معامله ادعا شده توسط کانال، انجام شده و وزیر در حال ایفای نقش ماسمالی کردن مساله است. چه چیزی موجب تاخیر دو هفته ای شده است؟ به همین خاطر  بعد از تکذیب وزیر اطلاعات، کانال با خوشحالی در پست جدیدش، تکذیب را دلیلی برای درستی ادعاهایش دانست و از لوث شدن استفاده بیش از حد از ماجرای فتنه در توجیه وقایع کوچک و بزرگ نهایت استفاده را برای بی اثر کردن تکذیب دیگر نیز کرد.

شایعه جاسوسی و نحوه عملکرد مسئولان مرتبط یک نمونه کامل از استراتژی رسانه ای در قبال شایعه است که بر سکوت در قبال شایعه در زمان شروع انتشار آن به دلیل ترس از دامن زدن و کمک کردن به پخش آن تاکید دارد. این استراتژی تقریبا در خصوص همه شایعات مهم توسط صدا و سیما به کار گرفته می شود و نتیجه آن هم چیزی جز باور کردن شایعه توسط مردم نیست. استراتژی سکوت در برابر شایعه در زمان انتشار، فرصت طلایی را که شایعه برای القا شدن به مخاطب نیاز دارد، برای شایعه پرداز فراهم می کند.

در مساله اخیر اولین خبری که حدود یک ماه پیش درباره این موضوع و البته موضوع تابعیت کانادا منتشر شده است، تنها 300 هزار  بازدید دارد! یعنی تقریبا نصف اعضای کانال خبر را دیده اند و احتمالا به دلیل سنگین و غیر قابل باور بودن آن تعداد بسیار کمی اقدام به باز نشر آن کرده اند اما مطالب آخر (داستان های دستگیری، بازجویی و....)حدود یک میلیون نفر بازدید کننده پیدا کرده است.  معنای این اتفاق این است که کانال کاملا فرصت کرده است تا با استفاده از فرصت سکوت مسئولان و رسانه های مرتبط و عدم واکنش به موقع به آن، مطالب خود را به عنوان خبر به مخاطب القا کرده و آن ها را ترغیب به پخش آن کند و در همان حال راههای مقابله با مطالب منتشر شده  را با طرح مواردی چون تبانی وزارت اطلاعات و غیره... ببندد.

 در نتیجه شایعه نیز از حالت شایعه عادی خارج شده و شکل خبر به خود گرفته است که امکان تکذیب، مقابله و کنترل آن اگر غیر ممکن نباشد بسیار دشوار است.

شایعه و فرایندهای پخش و گسترش آن و راه های مقابله با آن از اصول و قوانینی تبعیت می کنند که بسیاری از آن ها در کتب علمی شناسایی شده و در رشته های مرتبط توسط متخصصان این موضوع تدریس می شوند. در شرایط جامعه شایعه زده و در موقعیتی که بخشی از آنچه ابتدا شایعه خوانده می شود، جامه حقیقت به تن می کند، و با توجه ناتوانی مطلق نهادهای مسئول در مواجهه موثر با شایعات، مقابله با شایعات نیازمند یک نهاد تخصصی است که مسئولیت آن همچون همه نهادهای فنی و تخصصی بر عهده متخصصان فنی مرتبط با موضوع افکار عمومی و شایعه است. ضرورت  تاسیس چنین نهادی  امروز بیشتر از هر زمان دیگری است.

فتنه وزارت اطلاعات شایعه سینا کلهر ماجرای جاسوسی