پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- طی چند ماه اخیر، گمانه‌زنی‌ها درباره‌ نوع حضور آمریکا در افغانستان شدت پیدا کرده و با اعلام راهبرد مبهم ترامپ در قبال این کشور و تأکید بر لزوم افزایش حضور و فعالیت اقتصادی به‌منظور تأمین هزینه‌های جنگ و همچنین لزوم استفاده از منابع غنی افغانستان، این مسئله به بحثی مهم در موضوع حضور آمریکا در افغانستان بدل شده است.

افغانستان یکی از غنی‌ترین منابع معدنی لیتیوم، آهن، مس، روی، کبالت، طلا و... را داراست و از سال 2010 که منابع جدیدی در این کشور کشف شد که ارزش آن بین 1 تا 3 تریلیون دلار تخمین زده می‌شد، بحث حضور و استفاده‌ آمریکا از این منابع نیز پررنگ‌تر شد.

منافع ایالات‌متحده:

برای آمریکا، دو مقوله را می‌توان به‌عنوان مهم‌ترین اهداف از ورود به حوزه‌ معادن افغانستان در نظر گرفت:

1- ایجاد توجیه جدید برای حضور در افغانستان: در سال 2001، آمریکا با ادعای مبارزه با تروریسم به افغانستان حمله کرد. توجیه مبارزه با تروریسم برای جلوگیری از ایجاد تهدید امنیتی علیه خاک ایالات‌متحده، در دوران اوباما نیز مورداستفاده قرار گرفت، اما این توجیه دیگر پاسخگو نیست و آمریکا نیازمند توجیه جدیدتری برای ادامه‌ حضور خود در افغانستان است. ادعای ایجاد یک تعامل اقتصادی «برد-برد»، بهترین توجیه برای آمریکا در این برهه‌ زمانی است.

2- کسب منافع اقتصادی در رقابت با چین: دونالد ترامپ پیش از حضور در کاخ سفید یکی از سرسخت‌ترین منتقدان تداوم حضور امنیتی-نظامی آمریکا در افغانستان به شمار می‌رفت؛ اما این باعث نمی شود رئیس‌جمهور تاجر مسلک آمریکا، تمایلی برای حضور اقتصادی در افغانستان و بهره برداری از منابع طبیعی این کشور نداشته باشد.

هدف دولت افغانستان:

دولت وحدت ملی، اصلی‌ترین چالش پیش رو را، تهدید علیه موجودیت خویش و بهترین ضامن بقای خود را نیروی نظامی ایالات‌متحده می‌داند. لذا، حتی پیش از اعلام راهبرد ترامپ، زمانی که زمزمه‌هایی مبنی بر احتمال عدم افزایش تعداد نیروهای آمریکا در افغانستان به گوش می‌رسید، اشرف غنی اعلام کرد از سرمایه‌گذاری آمریکا در بخش‌های مختلف اقتصادی افغانستان حمایت می‌کند.

پیامدها:

افزایش فساد: 

تلاش آمریکا برای استخراج و بهره‌برداری از منابع معدنی افغانستان، می‌تواند با افزایش ارتشاء و تعاملات مالی نامشروع، فساد در بدنه‌ سیاستمداران افغان را افزایش دهد. هم‌اکنون، تهدید فزاینده‌ فساد اداری، پس از چالش امنیت، دومین تهدید خطرناک علیه دولت وحدت ملی است.

واکنش طالبان: 

باید در نظر داشت که بخش عمده‌ای از منابع معدنی افغانستان، در مناطق تحت کنترل یا درگیری با طالبان قرار دارد و این گروه در برابر تلاش آمریکا برای استخراج این منابع بیکار نخواهد نشست.

افغانستان ایالات متحده منابع طبیعی ذخائر معدنی