مقصد و سناریوهای «داعش» بعد از شکست کجا خواهد بود؟

"احمد عبدالتواب" سرهنگ بازنشسته ارتش مصر و نماینده فعلی مجلس این کشور که از محققان «مرکز مطالعات استراتژیک الاهرام» و از ستون نویسان این روزنامه به شمار می‌رود در یادداشتی به بررسی مقاصد احتمالی داعش پس از شکست در عراق و سوریه پرداخته است.

وی اظهار کرده است که می‌توان با خوش‌بینی اعلام کرد کنشگری منفی گروه تروریستی داعش در عراق و سوریه تقریباً به اتمام رسیده است و به زودی این گروه با یک شکست سنگین و تمام عیار در این دو کشور مواجه خواهد شد.

او ادامه می‌دهد: نباید نسبت به این قضیه با دید کاملاً رضایت‌مدارانه نگریست و باید نسبت به این موضوع توجه تام داشت که عقب راندن داعش از اراضی تحت اشغال خود و بیرون کردن عناصر این گروه تروریستی از مرزهای جغرافیایی کشور عراق و سوریه پایان کار نیست. چراکه این اقدام صرفاً باعث عقب راندن آنها از اراضی تحت اشغال این گروه می‌شود ولی تروریسم را از بین نمی‌برد.

یکی از سناریوهای موجود که احتمال پیاده شدن آن بسیار متصور به نظر می‌رسد حرکت این گروه تروریستی به سوی تشکیل "هسته‌های تروریستی پنهان" است. به این معنا که این گروه با از دست دادن مناطق تحت اشغال خود به سوی مخفی کردن توانایی‌های خود می‌رود. بنابر گفته عبدالتواب داعش در این مرحله از حیات خود، وقتی که از پیروزی فیزیکی در مقابل نیروهای مقابل ناامید شود به صورت موقت و تا زمانی که بتواند قدرت سابق را مجدداً به دست آورد به غیبت فرو می‌رود.

در این بین باید به این نکته توجه داشت که این گروه تروریستی با توجه به برخی از تفکرات و آموزه‌ها به نظر نمی‌رسد که در این برهه زمانی به این اقدام دست بزند و این سیاست را در پیش بگیرد. چراکه این اقدام هرچند به صورت موقت، شکست و نابودی داعش قلمداد خواهد شد، اما با توجه به ذات و سیاست‌های گروهک تروریستی داعش که با استفاده از ابزارهای موجود و با اغراق تمام سعی در ایجاد رعب و وحشت و بزرگ‌نمایی پیروزی‌های ناچیز و همچنین خفیف جلوه دادن شکست‌های بزرگ دارد حداقل تا زمانی از دیگر مقیاس‌های جغرافیایی محتمل برای ادامه فعالیت به صورت کامل ناامید نشود؛ روی آوردن به «تروریسم مخفی و زیست در شکاف» بعید به نظر می‌رسد.

گروه تروریستی داعش با داشتن جبهه‌های فعال در جنوب شرق آسیا، شمال آفریقا و همچنین افغانستان به احتمال فراوان با شکست و عزیمت کامل از عراق و سوریه ،عناصر خود را به یکی از این اماکن که "گزینه افغانستان و ولایت خراسان" از محتمل‌ترین گزینه‌ها به شمار می‌رود منتقل خواهد کرد و به شکل دهی منظم ولایت خراسان و همچنین انجام عملیات‌هایی همانند عملیات‌های این گروه تروریستی در عراق و سوریه مبادرت می‌ورزد.

از این رو افغانستان برای انتقال دیگر عناصر باقی مانده داعش در عراق و سوریه محیط مناسبی به شمار می‌رود که این کشور از دیرباز با مشکلات امنیتی فراوان، عدم اقتدار دولت‌های مستقر و همچنین فعالیت عناصر گروه تروریستی داعش با عنوان ولایت خراسان در این کشور محتمل‌ترین گزینه به شمار می‌رود.

همچنین عناصر داعش که از ملیت‌های مختلفی هستند به احتمال فراوان با فروپاشیدن مرکزیت خود در سوریه و عراق و به فرمان هسته‌های فرماندهی به کشورهای خود بازگشته و شروع به ایجاد ناامنی و اجرای عملیات‌های پراکنده تروریستی خواهند کرد. در صورت ناکامی داعش در سازماندهی نیروهای "ولایت خراسان" و همچنین ناکامی در دیگر مقیاس‌های جغرافیایی مورد نظر این گروه تروریستی؛ گزینه نهایی «زیستن در شکاف و روی آوردن به تروریسم در خفا» خواهد بود.