تحولات استان حلب به کدام سو است؟+نقشه

شهر حلب، دوم دی‌ماه پس از چهار سال اشغال، توسط نیروهای سوری و مقاومت آزاد شد و اگر چه حامیان گروههای تروریستی کوشیدند از طریق جنگ رسانه‌ای ابتکار عمل را در دست گیرند اما سرانجام گزینه مقاومت آنان را ناکام گذاشت.

اکنون سؤال این است که پس از آزادسازی شهر حلب (مرکز استان)، دومین شهر بزرگ سوریه که روزگاری پایتخت اقتصادی این کشور به شمار می‌آمد تحولات میدانی در کل استان، به کدام سمت پیش خواهد رفت؟

شرح تحولات پیچیده میدانی و مناطق تحت کنترل دولت سوریه، نیروهای کُرد و گروههای مختلف تروریستی در استان حلب پاسخی به سوال فوق است که در ذیل می‌خوانید.

شمال شرق (شهرهای مهم کوبانی و منبج) و شمال غرب (عفرین) استان حلب در حال حاضر تحت کنترل نیروهای کُرد قرار دارد.

نیروهای کُرد از سال 94 عملیات گسترده‌ای را برای پاکسازی شمال و شمال شرق استان حلب آغاز کردند؛ آنان توانستند شهر منبج (شمال شرق حلب) را از وجود عناصر تروریستی داعش پاکسازی کنند. عملیات نیروهای کُرد با حمایت جنگنده‌های ائتلاف انجام شد.

نیروهای کُرد در ادامه اعلام کردند که پس از پاکسازی کامل شهر منبج، عملیات را تا غرب رود فرات ادامه می‌دهند و به سمت شهرهای راهبردی الباب و جرابلس پیشروی می‌کنند.

هدف نیروهای دموکراتیک کُرد بر همگان واضح بود؛ آنها قصد داشتند با متصل کردن مناطق تحت کنترل در شمال شرق استان حلب به مناطق غربی (عفرین)، تشکیل اقلیم کردستان را به طور رسمی اعلام کنند اما این مسئله برای دولت ترکیه خط قرمز است؛ زیرا تشکیل اقلیم کردستان سوریه در مرزهای کردنشین جنوبی ترکیه، برای آنکارا عواقب غیر قابل پیش‌بینی به دنبال داشت.

نیروهای دموکراتیک کُرد که با حمایت آمریکاییها به پیروزی‌های خوبی دست یافته بودند خود را برای رسیدن به مرزهای غربی استان حلب آماده می‌کردند اما با رد و بدل شدن امتیازات سیاسی و نظامی میان واشنگتن و آنکارا، ناگهان همه معادلات (برای کُردها) به هم ریخت.

دولت آمریکا در تغییری 180 درجه، اعلام کرد که نیروهای کُرد حق پیشروی به سوی غرب رود فرات (در شمال استان حلب) را ندارند و در مقابل ارتش ترکیه با همراهی گروه‌های تروریستی به اصطلاح میانه‌رو به بهانه مبارزه با گروه تروریستی داعش وارد مناطق شمالی استان حلب از جمله شهر جرابلس شد.

از سویی دیگر دولت آمریکا برای راضی نگه داشتن نیروهای کُرد، وعده شهر الرقه را به آنها داد تا از میزان خشم آنان بکاهد.

عقب‌نشینی عجیب داعش

اما نکته بسیار جالب در طول این حوادث، عقب‌نشینی داعش بدون هیچ مقاومت محسوسی از مناطق شمالی استان حلب بود که در نوع خود قابل توجه است و پیام روشنی دارد.

در حال حاضر دولت ترکیه به همراه گروه‌های تروریستی که آنان را معارضان میانه‌رو می‌نامد، شهرهای مهمی از جمله مارع، اعزاز، جرابلس و الراعی را در شمال استان حلب اشغال کرده و به شهر الباب رسیده است.

در توصیف وضعیت شهر الباب ذکر همین نکته کافی است که این شهر شاهراه ارتباطی قلمداد می‌شود، که کنترل بر آن به معنای برگ برنده‌ای برای تسلط بر بخش وسیعی از استان حلب است.

نیروهای ارتش ترکیه با وجود این که به این شهر رسیده‌اند اما تاکنون پیام‌های سیاسی واضحی را دریافت کرده‌اند که اشغال این شهر خط قرمز است و همین مسئله باعث کُند شدن عملیات آنان شده است.

 در مقطع فعلی، شهر الباب تحت اشغال داعش است اما به نظر می‌آید اگر شرایط سیاسی و میدانی تغییر کند باید شاهد عقب‌نشینی بدون درنگ داعش از این شاهراه ارتباطی باشیم که در نوع خود نشان می‌دهد دولت ترکیه به دستور کاخ سفید از چه کسانی حمایت می‌کند.

 در مقابل، ارتش سوریه و نیروهای متحد آن که بخوبی از اهمیت شهر الباب آگاه هستند در گام نخست با ارسال پیام‌های مشخص از پیشروی‌های ارتش ترکیه و تروریست‌ها جلوگیری کردند. نیروهای سوری و مقاومت با شهر الباب 10 کیلومتر فاصله دارند.

به نظر می‌آید عناصر داعش با چراغ سبز رهبران مرتجع منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای درصدد هستند با اشغال مناطق شرقی استان حمص و شعله‌ور کردن این جبهه از انجام عملیات ارتش سوریه در شهر الباب پیشگیری کنند.

در حالی که شمال استان حلب در اشغال دولت ترکیه و گروههای تروریستی است، شمال غرب و شمال شرق تحت تسلط نیروهای کرد قرار دارد؛ شرق و جنوب شرقی استان حلب نیز در تصرف عناصر تروریستی داعش است.

اگرچه در ظاهر ارتباط عناصر داعش از جنوب به شمال استان قطع شده اما غارت نفت ملت سوریه توسط  این گروه و فروش در ترکیه به آسانی سال‌های قبل ادامه دارد.

دولت سوریه نیز علاوه بر شهر حلب، بر مناطق مرکز و جنوبی استان حلب اشراف کامل دارد و توانسته با شکست حصر شهرک‌های نبل و الزهراء، ارتباط تروریست‌های جبهة النصره (در شمال و جنوب استان) را با یکدیگر قطع کند.

قابل ذکر است حومه غربی استان حلب همچنان تحت اشغال گروه‌های تروریستی از جمله جبهة النصره است اما باید توجه داشت تسلط ارتش سوریه بر مرکز استان یعنی شهر حلب، تیر خلاص بر پیکره تروریست‌های چند ملیتی است.

نیروهای سوری در استان حلب گزینه‌های مختلفی برای ادامه عملیات دارند و حال باید منتظر ماند و دید نیروهای متحد به سوی شهر الباب و مناطق شمالی استان حلب پیشروی می‌کنند یا به سوی مناطق غربی استان، تغییر مسیر می‌دهند؟