پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- کارشناسان بر این باورند که چون ممکن است دولت ترامپ در ارتباط با توافق هسته ای تدابیری اتخاذ کند که ایران را به کنار گذاشتن این توافق وادار سازد، در نتیجه آینده توافق تاریخی هسته ای، نامعلوم است. برخی بر این باورند که انتخاب ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا در واقع، ناقوس مرگ این توافق را به صدا درآورده است توافقی که در سال ٢٠١٤ به دست آمد و از ماه ژانویه سال ٢٠١٦ به اجرا گذاشته شد. این توافق محدودیت هایی را بر برنامه هسته ای ایران و توانمندی ساخت جنگ افزار هسته ای از سوی این کشور، دست کم برای ده سال اعمال می کند و در مقابل بیشتر تحریم های بین المللی علیه ایران در پی امضاء این توافق لغو شده اند. 

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «پارس»، واشنگتن پست در این زمینه می نویسد: ریچارد نفیو، از استادان دانشگاه کلمبیا که سرپرست کارشناسان تحریم درگروه مذاکره کننده آمریکا بوده ، می گوید به باور من، عمر توافق هسته ای به سر آمده است. 

وی می گوید با توجه به رجزخوانی های ترامپ بسیار بعید است که دولت وی اجازه دهد که اوضاع به شکل کنونی باقی بماند یا کاری انجام ندهد که ایرانی ها را به کنار گذاشتن توافق هسته ای وادار سازد.

گرچه متحدان آمریکا که همراه با این کشور در مذاکرات هسته ای با ایران شرکت داشتند یعنی انگلیس، فرانسه، آلمان، روسیه، چین و همچنین اتحادیه اروپا از توافق هسته ای تحسین و تمجید کرده اند اما کنگره آمریکا به شدت از این توافق ناراضی است و از آن انتقاد کرده است. اعضای جمهوریخواه کنگره بر این باورند که دولت آمریکا به ایران که شهروندان آمریکایی را زندانی کرده بود جایزه پرداخت کرده و زمینه را برای اقدامات تجاورکارانه ایران در مناقشات منطقه ای از جمله در سوریه و یمن فراهم آورده است. 

ترامپ در سخنرانی خود در خلال مبارزات انتخاباتی در همایش یک گروه هوادار اسرائیل در آمریکا ( آیپک) گفت نخستین اولویت من بی اعتبار اعلام کردن توافق فاجعه آمیز هسته ای خواهد بود. وی پس از چندی گفت تلاش خواهد کرد تا در مفاد توافق هسته ای از طریق گفتگوهای تازه، بازنگری کند و در ضمن بر شمار تحریم های آمریکا علیه ایران بیفزاید. 

ایران از اقدام احتمالی ترامپ در برخورد با توافق هسته ای آنچنان نگران است که مقامات بلند پایه این کشور روز چهار شنبه از دولت ترامپ خواستند تا به تعهداتی که دولت آمریکا در این توافق بر عهده گرفته است پایبند بماند. 

آقای حسن روحانی، رئیس جمهور ایران که فردی نسبتاً عملگراست و برای دستیابی به توافق هسته ای جدیت نشان داده به این امید که تا جامعه بسته ایران را به روی اقتصاد بین المللی باز کند، گفت ترامپ نمی تواند در توافق هسته ای تغییر ایجاد کند. 

وی در سخنانی که از تلویزیونی دولتی ایران پخش شد گفت، برداشت ما از توافق هسته ای این است که این توافق فقط با یک دولت صورت نگرفته است بلکه شورای امنیت سازمان ملل متحد با صدور قطعنامه ای آن را تائید کرده و امکان ندارد که یک دولت به تنهایی بتواند آن را تغییر دهد.

محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران نیز که مذاکرات مربوط به توافق هسته ای تحت سرپرستی وی صورت گرفت گفته است دولت آمریکا باید به تعهدات خود که در توافق هسته ای بر آن ها تصریح شده است،عمل کند. 

وی گفت هر کس که در آمریکا به ریاست جمهوری می رسد باید واقعیت های جهان کنونی را درک کند. ظریف در مصاحبه با روزنامه انگلیسی زبان تهران تایمز گفت مهم ترین مساله این است که رئیس جمهور آمریکا به توافق های بعمل آمده از سوی این کشور عمل کند. 

مارک دوبووییتز، سرپرست بنیاد دفاع از دمکراسی ها که بارها در کنگره در مخالفت با توافق هسته ای سخن گفته است می گوید نگرانی مقامات ایران، تحول ناخوشایندی محسوب نمی شود. 

وی گفت امروزه شاهد آن هستیم که گروه ترامپ از استفاده از قدرت آمریکا سخن به میان می آورد و ایران را با دو گزینه یعنی تحریم های شدید و اقدام بالقوه نظامی یا موافقت با مذاکرات تازه برای بازنگری در برخی از عناصر مهم توافق، روبرو ساخته است. وی از مدت اعتبار این توافق که پس از گذشت پانزده سال به برخی از محدودیت های برقرار شده علیه ایران پایان می دهد اشاره کرد و گفت ممکن است دولت آینده آمریکا بخواهد در این مورد خاص بازنگری شود. 

دوبوویتز گفت همواره این خطر وجود دارد که آمریکا منزوی شود چون کشورهای اروپایی، روسیه و چین تلاش می کنند تا با ایران وارد دادوستد شوند. وی گفت البته هیچ کس نباید قدرت تحریم های ثانویه آمریکا و وحشتی را که این تحریم ها در بازارهای جهانی ایجاد می کند، دست کم بگیرد، وحشتی که با انتخاب ترامپ به ریاست جمهوری، ابعاد گسترده تری پیدا کرده است. 

البته سخنان ترامپ با تضاد و تناقض هایی همراه بوده است و همین مساله، پیش بینی درباره آینده توافق هسته ای را دشوارتر می سازد. به هر حال باید توجه داشت که وی صرفا به تنهایی و بر اساس افکار و اندیشه های شخصی خود، عمل نخواهد کرد.

سوزان مالونی ، معاون برنامه سیاست خارجی در موسسه بروکینگز گفت اگر ترامپ بخواهد اصول مندرج در توافق هسته ای را بی اعتبار کند و تدابیر شدیدتری علیه ایران اتخاذ و شرکای آمریکا در مذاکرات هسته ای را به همسویی با واشنگتن در اتخاذ موضع سرسختانه تر وادار سازد،می تواند از تلاش های گسترده ای که سال گذشته برای مقابله با امضاء این توافق بسیج شد، بهره برداری کند. 

وی گفت البته به باور من این کار بسیار دور از ذهن به نظر می رسد. مالونی گفت توافق هسته ای تنها مساله ای نیست که ترامپ درباره آن با شرکای اروپایی اختلاف نظر داشته باشد. مناسبات آمریکا با کشورهای اروپایی از هم اکنون نگران کننده است. 

سوزان مالونی گفت با انتخاب وزیر خارجه آینده آمریکا از سوی ترامپ، اوضاع مشخص تر خواهد شد. وی گفت باید منتظر ماند و دید که آیا جناح سرسخت و آشتی ناپذیر که در بین اطرافیان ترامپ از نفوذ قابل ملاحظه ای برخوردار است تا چه اندازه حاضر است از مواضع قبلی خود عقب نشینی کند و زمینه را برای عضویت در کابینه وی فراهم آورد. مالونی گفت به باور من برخی از اعضای این جناح از مواضع سرسختانه خود دست خواهند کشید.

 

پسابرجام دونالد ترامپ مبارزات انتخاباتی توافق هسته اي