سفر ظریف به ۶ کشور آمریکای لاتین

محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در اولین سفر دوره‌ایش به آمریکای لاتین پس از تصدی این سمت و همچنین بعد از اجرای برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) و در راستای رایزنی با مقامات 6 کشور آمریکای لاتین فردا (یکشنبه) راهی این منطقه می‌شود.

ظریف در این سفر هفت روزه که به ترتیب از کوبا آغاز و پس از سفر به نیکاراگوئه، اکوادور، شیلی و بولیوی به ونزوئلا ختم می‌شود، با مقامات این 6 کشور راه‌های گسترش مناسبات دوجانبه تهران با هاوانا، ماناگوآ، کیتو، سانتیاگو، لاپاز و کاراکاس و تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی را بررسی می‌کند.

مجید تخت‌روانچی معاون اروپا و آمریکای وزارت خارجه کشورمان پیش از این سفر در گفت‌وگویی از علاقه‌مندی کشورهای منطقه آمریکای لاتین برای کار با ایران سخن گفت و افزود: مشکل عمده‌ای بر سر راه گسترش روابط با کشورهای این منطقه نمی‌بینیم.

وی به زمینه‌های اقتصادی زیادی در مناسبات با این کشورها اشاره کرد و گفت: هنوز از همه این زمینه‌ها استفاده نشده و بر این باوریم که می‌توانیم در راستای منافع دو طرف کارهای خوبی را در این خصوص صورت دهیم. 

معاون وزیر خارجه کشورمان آمریکای لاتین را به لحاظ جغرافیایی صحنه وسیعی با 39 کشور و جمعیتی بالغ بر 600 میلیون نفر برشمرد.

آمریکای لاتین شامل گستره‌ای از قاره آمریکا است که زبان مردم آن اسپانیای و پرتغالی است و در عمل، اکثر نیمکره غربی به جز آمریکا و کانادا و کشورهای غیر اسپانیایی زبان حوزه دریای کارائیب تحت عنوان آمریکای لاتین دسته‌بندی شده‌اند.

بر این اساس آمریکای لاتین به 20 کشور مستقل و چندین واحد سیاسی وابسته تقسیم می‌شود. آرژانتین، بولیوی، برزیل، شیلی، کلمبیا، کاستاریکا،کوبا، جمهوری دومینیکن، اکوادور،السالوادور، گواتمالا، هائیتی، هندوراس، مکزیک، نیکاراگوئه، پاناما، پاراگوئه، پرو، اروگوئه و ونزوئلا 20 کشوری هستند که در این منطقه قرار دارند و گویان فرانسه، گوادولوپ، مارتینیک و پورتوریکو نیز جزو واحدهای غیرمستقل هستند.

مناسبات ایران و آمریکای لاتین قدمتی 114 ساله دارد و به سال 1902 میلادی باز می‌گردد. در این سال سفر اسحاق‌خان مفخم‌الدوله وزیر مختار ایران در واشنگتن، به آمریکای جنوبی انجام شد و عهدنامه‌های مودت و بازرگانی با کشورهای مکزیک، برزیل، آرژانتین، اروگوئه و شیلی به امضا رسید. در دوران پهلوی نیز این روابط گسترش یافت و سفارتخانه‌های دو طرف تاسیس شد.

در حال حاضر جمهوری اسلامی ایران در این 6 کشور دارای سفارتخانه است و سفارت شیلی در تهران نیز چند ماه قبل و بعد از 36 سال و با حضور کاردار موقت این کشور فعالیتش را از سر گرفته است.

ظریف را در این سفر یک هیأت 60 نفره اقتصادی همراهی می‌کند و این سفر فصلی نو در مناسبات اقتصادی ایران با این منطقه خواهد گشود.

رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران که پس از اجرای برجام سفرهای دوره‌ای به جنوب شرق آسیا، اقیانوسیه، اروپا و غرب آفریقا داشت در سفر هفت روزه‌اش به این 6 کشور آمریکای لاتین علاوه بر ملاقات‌های دوجانبه با مقامات عالی‌رتبه این کشورها، در سمینارهای اقتصادی که با حضور بخش‌ خصوصی ایران و بخش‌های خصوصی این کشورها برگزار می‌شود، شرکت خواهد کرد.

*مرحله‌ای جدید در روابط اقتصادی با آمریکای لاتین

معاون وزیر خارجه ایران سفر ظریف به آمریکای لاتین را فرصت بسیار خوبی برای گسترده‌تر کردن مناسبات تهران با این کشورها در زمینه‌های مختلف به ویژه در بعد اقتصادی برشمرد و گفت: استنباط ما این است که بعد از این سفر ما وارد مرحله جدیدی از روابط اقتصادی با آمریکای لاتین بشویم.

* تقویت روابط سیاسی و اقتصادی

محمدجواد ظریف پیش از این سفر در صفحه توئیتر خود به دو زبان انگلیسی و اسپانیولی با اشاره به سفرش به آمریکای لاتین نوشت: «روز یکشنبه، من به همراه یک هیئت بزرگ از مدیران تجاری به منظور تقویت روابط سیاسی و اقتصادی، سفر به 6 کشور آمریکای لاتین را آغاز خواهم کرد».

*هیچ ذهنیت منفی برای کار با آمریکای لاتین وجود ندارد

آنگونه که روانچی نیز در پاسخ به سؤالی با بیان اینکه هیچ ذهنیت منفی برای کار با کشورهای این منطقه وجود ندارد، عنوان کرد: ممکن است دشمنان ما در این منطقه همچون بقیه نقاط دنیا چهره منفی از جمهوری اسلامی ترسیم کرده و سمپاشی‌هایی را انجام دهند، ولی این کشورها (آمریکای لاتین) شاهد بوده‌اند که کار با ایران برای آنها مثبت بوده است. 

معاون وزیر خارجه کشورمان در واکنش به مقاله الشرق الاوسط درباره همکاری نظامی ایران با برخی کشورهای منطقه آمریکای لاتین نیز عنوان کرد: سیاست ما در قبال آمریکای لاتین کاملا شفاف و براساس منافع متقابل ایران و این کشورهاست. البته گرایش برای همکاری اقتصادی بیشتر است، زیرا ظرفیت ها در دو طرف بیشتر است و سال‌ها تحریم‌های ظالمانه باعث شد که نتوانیم روابط تجاری و اقتصادی خیلی عادی داشته باشیم و در حال حاضر زمینه خوبی وجود دارد که این بعد روابط را گسترش دهیم و به همین دلیل این فضاسازی‌ها انجام می‌شود.

*ابلاغ پیام دوستی ایران

ظریف در این سفر پیام دوستی ایران به این کشورها را ابلاغ خواهد کرد.

در حالی که در دولت قبل اغلب مراودات ایران با چند کشور این منطقه بود، روانچی عنوان کرد که در دولت یازدهم رفت و آمدها بین ایران و کشورهای این منطقه مختص به چند کشور خاص نبوده است و افزود: ما در حال حاضر با کشورهای این منطقه با گرایشات و طیف‌های مختلف از جمله مکزیک، کلمبیا،ونزوئلا، شیلی، اکوادور و ... ارتباط داریم و این گونه نیست که در صورت تغییر حکومت‌ها در برخی از این کشورها روابط ما 180 درجه تغییر کرده و تحت‌الشعاع قرار گیرد؛ زیرا اساس روابط ما براساس یکسری اصولی است که مورد احترام جامعه بشری و حقوق بین‌الملل است و ما معتقد به عدم دخالت در امور داخلی کشورها، احترام به استقلال کشورها و مذاکره از موضع برابر هستیم. 

وزیر خارجه کشورمان دوشنبه هفته گذشته 25 مرداد ماه در تهران میزبان وزیر خارجه ونزوئلا به همراه وزیر نفت این کشور بود. ظریف 28 فروردین ماه نیز میزبان همتای ونزوئلایی و وزیر خارجه نفت در تهران بود.«دلسی رودریگرز» وزیر خارجه ونزوئلا  31 فروردین 1394 نیز به همراه وزیر نفت و معادن این کشور به تهران آمده بود.

رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران قرار بود نیمه دوم اردیبهشت سال جاری سفری به چند کشور آمریکای لاتین شامل برزیل، کوبا، ونزوئلا، بولیوی و نیکاراگوئه داشته باشد که به دلیل تحولات داخلی یکی از کشورهای مقصد این سفر به تعویق افتاد.