خریداران هواپیما چشم بازار را کور کردند!

در پی انتشار این خبر و همچنین ارائه اسنادی مبنی بر دست داشتن شرکت فرودگاه های کشور در خرید یک هواپیما با چندین برابر قیمت، مسئولین مربوطه اقدام به انتقال این هواپیما به آشیانه یکی از نهادها کرده اند.

به نظر می رسد این اقدام جهت جلوگیری از انتشار اخبار بیشتر درباره این هواپیما و همچنین کاهش حساسیت نسبت به آن بوده است که در زیر آخرین عکس مربوط به هواپیمای King Air 350 در آشیانه جدید دیده می شود.

با گذشت یک هفته از انتشار چنین خبری به همراه قسمت هایی از قرارداد مربوط به خرید این هواپیما مسئولین اداره فرودگاه های کشور نسبت به آن واکنشی نشان نداده و حتی حاضر به پاسخگویی درباره آن نشدند.

سوالات زیادی درباره نحوه خرید، نوع و تعداد قراردادهای خرید در این خصوص مطرح است که ضمن انتشار این سوالات راه دانا حاضر به انتشار پاسخ های سازمان هواپیمایی کشور و همچنین شرکت فرودگاه های کشور در این راستا است.

نتیجه بررسی‌های بیشتر بر روی متن کامل این قرارداد نشان دهنده نکات فاجعه بار فراوانی در این خصوص است:

چرا برای خرید این هواپیما اختیارات سازمان هواپیمایی کشوری به شرکت فرودگاه های کشور واگذار شده است که نکته جالب در این میان این است که رئیس سازمان هواپیمایی کشوری خود یکی از اعضای هیئت مدیره شرکت فرودگاه ها و ناظر بر خرید هواپیمای King Air 350 بوده و بایستی در خصوص این خرید پاسخگو باشد. (بر اساس اسناد به دست آمده نقش یکی از مدیران تازه بازنشسته شده شرکت فرودگاهها و همچنین واسطه گری آقای خاص در این قرارداد مشهود است)

نکته دوم که باید در ان قرارداد مورد توجه قرار داد این است که دلیل انتخاب شرکت دانمارکی ScanAvia که شرکت دوم و زیر مجموعه شرکت Integra با فعالیتی غیر از فروش هواپیما چه بوده است؛ نمایندگی این شرکت در ایران متعلق به یکی از مدیران سابق شرکت فرودگاه های کشور بوده که کار اصلی آن نیز در ایران فروش دستگاه ILS است.

بررسی های اولیه حاکی از آن است که مالکیت اصلی این شرکت در اختیار فردی است که شنیده شده تابعیت صهیونیستی داشته است .

نکته مهم و اصلی در این قرارداد خرید این هواپیما است که بر اساس استعلام های به دست آمده که پیش از این نیز منتشر شده است، قیمت این هواپیما با شرایط کاملا برابر با ویژگی‌های فنی این هواپیما با لحاظ قراردادن سیستم Aero Data AD-AFIS-113 با محاسبه سایر هزینه های جانبی مجموعا شش میلیون دلار است اما شرکت فرودگاه های کشور این هواپیما را با قیمتی حدود 12 میلیون دلار (حدود 10 میلیون یورو) خریداری شده این در صورتی است که استعلام در شرایط برابر در نوع و سن هواپیما و تجهیزات FIS نصب شده، منتشر شده است و استعلام قیمت از مراجع بین المللی کاری آسان است.

این قرارداد در زمانی منعقد شده است که یک ماه قبل از انعقاد آن برجام به نتیجه رسیده بود و اگر مسئولین امر با توجه به اینکه هنوز هم با گذشت چند ماه امکان بهره برداری از این هواپیما را ندارند، اندکی صبر می کردند می توانستند در شرایط پسابرجام ضمن خرید گارانتی این هواپیما را با مبلغی بسیار کمتر تهیه کنند.

عدم پیش بینی های لازم برای انعقاد این قرارداد منجر به خسارت‌های بزرگی برای این خرید شده است تا جایی که حتی بعد از خرید این هواپیما ایران نتواند از آن بهره برداری کند که بر اساس شواهد موجود و بندهای این قرارداد این شرایط تا یک سال آینده نیز برای پرواز هواپیما فراهم نمی‌شود و با این حساب نیاز فوری فرودگاه های کشور به فلایت چک تا یک سال آینده نیز با این خرید برطرف نمی‌شود ،همانطور که در 6 ماهه اخیر و پس از ورود به کشور نتوانسته است به ثبت سازمان هواپیمایی کشوری ایران برسد و عملیاتی شود.

 با توجه به آیین نامه خرید دولت و همچنین آئین نامه معاملاتی شرکت فرودگاهها، برای این خرید سلسله نظامات دولتی رعایت نشده و باید مناقصه خرید برگزار می شد که خود دلیل واگذاری این خرید از سوی سازمان هواپیمایی کشوری به عنوان نهاد حاکمیتی به شرکت فرودگاه ها که یک شرکت خدمات دهنده است، ابهام برانگیز است.

در حالی که هیچ مناقصه‌ای برای این خرید برگزار نشده است و مسئولین شرکت فرودگاه‌های کشور تا کنون اسناد و مدارک مربوط به مناقصه را منتشر نکرده اند و جای سوال است که طی چه مجوزی یک شرکت دولتی اقدام به خرید خارجی مستقیم نموده است.

بر اساس اسناد منتشر شده و همچنین عدم تمایل مسئولان شرکت فرودگاه های کشور به پاسخ‌گویی سوالات زیر مطرح می شود که شبکه اطلاع رسانی دانا منتظر پاسخ های مسئولین مربوطه در این خصوص می‌ماند:

1. با توجه به واگذاری غیر قانونی انجام فلایت چک و بازرسی پرواز که یک وظیفه حاکمیتی به شمار می‌رود، از سازمان هواپیمایی کشوری به شرکت فرودگاهها، لزوما نقش مستقیم ریاست سازمان  و سوابق قبلی ایشان در عضویت هیئت مدیره شرکت فرودگاه ها در این ماجرا چه بوده است؟
2. با عنایت به قوانین و مقررات و فرمت قراردادهای شرکت فرودگاهها علت این همه تناقض با سایر موارد مشابه چیست؟
3. چرا رویه و عرف معمول برای انجام دستورالعمل های خرید هواپیما توسط اداره استاندارد پرواز در این قراردادها رعایت نگردیده است؟
4. چرا مدیرکل تدارکات و مجموعه تدارکات کاملا از این خرید کنار گذاشته شدند؟ و این خرید محرمانه تلقی می شود و این در صورتی است که قرارداد در دوران پس از برجام منعقد شده است ؟
5. دلیل عدم رعایت سلسله نظامات دولتی برای این قرارداد چه بوده؟
6. چرا پول از روشهای معمول ارسال نشده است و خرید از طریق صرافی صورت گرفته است و آیا دستگاه دولتی بدون مجوز از شورای پول و اعتبار می‌تواند مستقیما از طریق صرافی خرید انجام دهد؟
7. دلیل عقد قرارداد دوم با فروشنده هواپیما با موضوع خرید خدمات بازرسی پرواز با وجود خرید هواپیمای ملکی چه بوده است ؟ 
8. چرا این هواپیما نتوانسته است بیمه شود؟ (بررسی ها نشان می‌دهد دلیل این موضوع فقدان سندی که معرف خرید باشد بوده است)هواپیما هنگام خرید باید این اسناد را داشته باشد:

   الف- اسناد حقوقی:

   1.  گواهی صدور هواپیما  Export Certificate (به کشوری غیر از ایران – به علت تحریم)

   2.  فاکتور فروش ممهور که متضمن انتقال مالکیت هواپیما به خریدار باشد. Bill of Sales

   3.  سوابق مالکیت هواپیما از کارخانه تا کنون  History of Aircraft

   4.  بارنامه Bill of Lading   

   5.  گواهی تحویل هواپیماها به گمرک

   6.  کپی گواهی پروازی آخرین عملیات کننده هواپیما  Copy of AOC (Last Operator)

   7.  گواهی سلامت هواپیما

    Current C of A (Certificate of Airworthiness)  

   8.  گواهی ابطال ثبت کشور مبداء  Certificate of Non-Registration or Cancellation

   9.  گواهی بیمة کالا تا مقصد.

   ب- اسناد فنّی  

   10.  اسناد رادیوئی  Certificate of Radio Comp

    

   liance for Export  

   11.  گزارش بالانس هواپیما

   Weight & Balance Report  

   12.  گزارشات اعمال سرویسهای ادواری بر روی هواپیما  

     All AD & SB Complied and Logged Confirm

    

   13.  گزارش طول عمر قطعات هواپیما  Aircraft Component Time List Life Limited Compliance Report  

   14.  لاگ بوک موتور

     Engine Log Book  

    

   15.  لاگ بوک هواپیما

     Aircraft Log Book  

    

   16.  لاگ بوک ملخ

    Propeller Log Book  

    

   17.  کتاب عملیاتی خلبان

    Pilot operation Handbook   

    

   18.  کتاب پرواز Operation Manual   

   19.  کتاب تعمیرات

   maintenance Manual    

    

   20.  آی پی سی

    Illustrated Parts Catalogue  

   21.  کتاب عملیاتی موتور

    Engine Operation Manual   

   22.  کتاب های عملیاتی رادیوها

     Radio Operation Manual (All Radio)  

    

   23.  کتابچه سرویس

    Service Manual (SB, SL, AL,..)

    

   24.  بولتن ها

    Miscellaneous Publication

9. چرا این اسناد در متن قرارداد ذکر نشده است؟ 
10. شرکت فرودگاهها بر اساس آیین نامه معاملات خرید خویش ابتدا باید به ارزیابی و تحلیلی توان فروشنده اقدام کرده و سپس اقدام به انجام آگهی مناقصه عمومی و یا محدود کند؛ مسئولین باید پاسخگو باشند که اسناد انجام این مراحل چه بوده و چرا منتشر نشده است؟
11. با توجه به اینکه نیازها و خریدهای شرکت در سال قبل مصوب و تامین اعتبار می‌شود دلیل الویت دهی و شتاب در خرید چه بوده است؟
12. اسناد مالی مثبته قرارداد کجاست؟
13. دلیل انتخاب این هواپیما چیست؟
14. نظرات کارشناسان مبنی بر تایید خرید این مدل هواپیما کی و کجا انجام شده؟
15. چرا با توجه  به لزوم و پیش بینی های احتمالی در الزام خرید، مباحث آموزش فنی و مهندسی انجام نشده است؟
16. چرا با بودن هواپیمای فالکن 2000 بحث نصب Aero data و دستگاه FIS بر روی آن را پیگیری نکردند؟
17. با توجه به اینکه مسئولین مربوط مدعی هستند که هواپیما 4 میلیون و دستگاه AFIS مبلغ 5 میلیون دلار است که در این صورت مبلغ خرید خود را توجیه کرده اند ایندر حالی است که با توجه به استعلام از تولید کنندگان که صورت گرفته است، دستگاه های مربوطه در گرانترین حالت 1.5 میلیون دلار قیمت دارد.
18. علت عدم استفاده از هواپیماهای موجود فالکن 20 در مالکیت نیروهای مسلح که نمونه مشابه هواپیمای فلایت چک سانحه داده در کیش و نصب دستگاه مربوطه بر آن و حفظ امنیت ملی چیست؟
19. چه تضمینی برای عدم سواستفاده از فضای کشور و نفوذ در امنیت ملی با اجاره هواپیمای فلایت چک پاکستانی و قزاقستانی وجود دارد و مسئولین با چه توجیهی این موضوع را به یک کشور خارجی واگذار کرده‌اند؟
20. بر اساس چه استنادی سازمان هواپیمایی کشوری اختیار حاکمیتی خود در بازرسی پرواز و فلایت چک که نقش ناظر و بازرس بر عملکردها را بر عهده دارد را به شرکت فرودگاه های کشور که خود تصدی گر و خدمات دهنده است، واگذار کرده است؟
21. علت کنار گذاری خلبانان دارای صلاحیت بازرسی پرواز هواپیمایی کشوری در چیست؟

سوالاتی از این دست با توجه به متن کامل قرارداد که در اختیار شبکه اطلاع رسانی راه دانا بوده وجود دارد که از آنجایی که رسالت اصلی مسئولین حرکت در مسیر اقتصاد مقاومتی و پرهیز از بریز و بپاش و همچنین دوری از فساد اقتصادی است لازم است مسئولین مربوطه در سازمان هواپیمایی کشور و همچنین شرکت فرودگاه‌های کشور به آن پاسخ بدهند.

بی تدبیری مسئولین برای خریدباعث شده است که این خرید هزینه های گزافی را به کشور تحمیل کرده و همچنین در حال حاضر نیز امکان استفاده از این هواپیما برای کشور وجود نداشته باشد.