عراقچی: قطعنامه جدید شورای امنیت علیه ایران ذیل اصل هفت نیست
سیدعباس عراقچی، برجام، دستاوردهای آن و برخی از مشکلات موقتی که در راه اجرای آن وجود دارد را تشریح کرد.
این عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای و معاون وزیر امور خارجه کشورمان صبح امروز در نشست شورای هماهنگی امور حقوقی و دستگاه‌های اجرایی که با حضور الهام امین‌زاده معاون حقوقی رئیس جمهور در دفتر مطالعات سیاسی و بین‌الملل وزارت امور خارجه برگزار شده بوددر ابتدای سخنان خود با تأکید بر اینکه برجام یک دستاورد بزرگ برای ملت و ثمره بیش از 12 سال مقاومت و پافشاری ملت ایران بر روی خواسته‌هایش است، گفت: پافشاری ملت ایران بر روی این موضوع که دستیابی به انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای حق مسلم ایران است ما را به جایی رساند که طرف مقابل به این نتیجه رسید که راهی جز مذاکره ندارد و باید به پای میز مذاکره بیاید.
عراقچی با تأکید بر صحبت‌های قبلی خود مبنی بر اینکه ما در این مذاکرات با رویکرد برد- برد به نتیجه رسیدیم، اظهار کرد: با این رویکرد ما می‌توانیم این ادعا را بکنیم که به خواسته‌های خود رسیدیم و برنده شدیم و طرف مقابل نیز می‌تواند چنین ادعایی را مطرح کند. البته در این چارجوب باید به این نکته نیز توجه داشت که لزوماً خواسته‌های طرف مقابل در تناقض با خواسته‌های ما نبوده است.
این عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای به تشریح بخشی از خواسته‌های ایران در جریان مذاکرات پرداخت و گفت: یکی از خواسته‌های اصلی ما در این مذاکرات این بود که حق ما در داشتن انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای تثبیت شود و ما بتوانیم کار خود را در این زمینه ادامه دهیم و شما دیدید که حق ایران در داشتن انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای و همچنین موضوع غنی‌سازی به رسمیت شناخته شد.
وی همچنین با اشاره به اینکه تحریم‌ها علیه ایران نیز برداشته شد، گفت: برداشتن تحریم‌ها نیز بخشی از خواسته کلان ما در جریان این مذاکرات بود که خوشبختانه این تحریم‌های ظالمانه نیز برطرف شد.
عراقچی در همین راستا ادامه داد: خواسته طرف مقابل بعد از چندین مرحله جرح و تعدیل به نقطه‌ای رسید که جلوی دستیابی ایران به بمب هسته‌ای را بگیرد. موضوعی که ایران هیچ‌گاه به دنبال آن نبوده و نخواهد بود.
وی ادامه داد: درواقع آنها ادعا می‌کنند که ما بدون اینکه به سمت جنگ برویم جلوی دستیابی ایران به بمب هسته‌ای را گرفته‌ایم و درواقع ایران این اعتماد را ایجاد کرده که به دنبال این موضوع نمی‌رود.
عراقچی افزود: البته از نظر ما این موضوع امتیازی نیست که به آنها داده باشیم. چرا که حرکت به سمت دستیابی به سلاح هسته‌ای و در اختیار گرفتن آن در دکترین دفاعی و اصول دینی ما جایگاهی ندارد و ما به دنبال این موضوع نبوده و نیستیم.
وی ادامه داد: با ایجاد برخی از محدودیت‌های موقت در برنامه هسته‌ای ایران این اعتماد ایجاد شده ولی باید توجه کنیم که این محدودیت‌ها هیچ نیازی از ایران را در این زمینه تعطیل نمی‌کند و از طرف دیگر طرف مقابل تمام سیاست‌های گذشته‌اش مبنی بر عدم به رسمیت شناختن غنی‌سازی در ایران، تعطیلی فردو و همچنین قطعنامه‌های شورای امنیت را کنار گذاشت و رضایت داد که ایران ترتیباتی را اتخاذ کند که در آنها این اطمینان ایجاد شود که ما به سراغ بمب نمی‌رویم.
عراقچی با بیان اینکه بر اساس دستاورد هسته‌ای آنها، اگر ایران بخواهد به سراغ بمب هسته‌ای برود آنها ترتیبی اتخاذ کرده‌اند که این موضوع از نظر فنی و تکنولوژی حدود یک سال طول بکشد، ادامه داد: ما هیچ‌گاه به دنبال دستیابی به سلاح هسته‌ای نبوده‌ایم و آنها نیز خود می‌دانند که اگر ایران بخواهد به این سمت برود کسی نمی‌تواند جلوی آن را بگیرد ولی ما به این سمت حرکت نکرده و نمی‌کنیم.
وی با بیان اینکه ما در این مذاکرات توانستیم اراده خود را به طرف مقابل تحمیل کنیم؛ کشورهایی که سال‌های زیادی به ما فشار می‌آوردند که غنی‌سازی را متوقف کنیم، تصریح کرد: این مسأله مهمی است که ما بدانیم رسیدن به این دستاوردها حاصل چه عواملی بوده است. آیا فقط مذاکره و مذاکره کنندگان در این مسیر تأثیرگذار بوده‌اند یا اینکه توانمندی‌های ایران نیز آنها را مجبور کرد که به پای میز مذاکره بیایند و مذاکره کنند.
عراقچی با تأکید بر اینکه چهار دسته از توانمندی‌های ایران باعث شد که مذاکرات شکل بگیرد و در آن نتیجه برد- برد حاصل شود، در تشریح این توانمندی‌ها به توانمندی‌های علمی کشور اشاره کرد و افزود: اگر ما از نظر توانمندی هسته‌ای به نقطه‌ای نرسیده بودیم که از نظر آنها این توانایی برگشت‌ناپذیر است آنها به سمت مذاکره نمیآمدند. در واقع اگر این توانمندی ایجاد نشده بود آنها به پای میز مذاکره نمیآمدند.
معاون وزیر امور خارجه به توانمندی‌های دفاعی کشور نیز اشاره کرد و گفت: اگر دشمنان ما می‌توانستند که توانمندی هسته‌ای کشور را از طریق نظامی از بین ببرند و از عواقب آن نگران نبودند شکی نکنید که این کار را می‌کردند.
وی ادامه داد: درواقع اگر توانمندی‌های دفاعی کشور نبود قطعاً آنها سعی می‌کردند که از طریق نظامی این موضوع را حل کنند و ما در این زمینه مدیون توانمندی نیروهای مسلح و توانمندی موشکی خود هستیم که اکنون آنها حتی نمی‌توانند به حمله نظامی به ایران فکر کنند. همانطور که در زمینه پیشرفت‌های هسته‌ای مدیون دانشمندان هسته‌ای از جمله شهدای هسته‌ای کشورمان هستیم.
سیدعباس عراقچی دسته سوم از توانمندی‌های کشور را توانمندی اقتصادی کشور جهت ایستادگی و مقاومت در برابر تحریم‌ها عنوان کرد و افزود: نمی‌گویم که تحریم‌ها فشاری به ایران وارد نکرد و هزینه‌ای نداشت ولی ما را به زانو درنیاورد. آنها می‌خواستند با فشارهای اقتصادی ایران را به زانو درآورند و فلح کنند ولی مقاومت مردم و تلاش‌هایی که صورت گرفت مانع این موضوع شد و طرف مقابل به این نتیجه رسید که تهدید راه‌حل مشکل نیست و اگر باز هم به همین مسیر ادامه دهد ملت ایران همچنان دست خود را به نشانه تسلیم بالا نمی‌برد و ایستادگی خواهد کرد.
وی با بیان اینکه اگر دشمنان از تهدیدهای نظامی و تحریم‌های اقتصادی ناامید نشده بودند پای میز مذاکره نمیآمدند دسته چهارم از توانمندی‌های کشور را توانمندی‌های دیپلماتیک و حقوقی کشور عنوان کرد و گفت: در عرصه بین‌المللی دیپلمات‌هایی موفق هستند که بتوانند به پشتوانه قدرت داخلی و ملت خود در عرصه دیپلماسی و مذاکره حضور پیدا کنند و هیچ مذاکره‌ای را نمی‌توان با دست خالی به نتیجه رساند.
عراقچی با اشاره به اینکه ابزار یک دیپلمات کلام است و اگر این کلام دارای پشتوانه داخلی نباشد دیپلمات نمی‌تواند به اهداف خود دست پیدا کند و منافع کشور را تأمین کند، تصریح کرد: همانطور که قدرت‌های داخلی نیز بدون دیپلمات‌های غربی نمی‌توانند به اهداف خود برسند.
معاون وزیر امور خارجه کشورمان با تأکید بر اینکه مذاکرات هسته‌ای متبلور توانمندی‌های دیپلماتیک و حقوقی ایران بود، ادامه داد: حقوقدانان ایرانی که در این مذاکرات حضور داشتند پا به پای حقوقدان‌های آمریکایی و اروپایی مسائل را به ریز دنبال می‌کردند و به امور مسلط بودند. اگر یک زمانی خاطرات این مذاکرات نوشته شود باید عنوان شود که چطور حقوقدانان ما با دقت و وسواس خود بعضاً طرف‌های آمریکایی را کلافه می‌کردند.
عراقچی با بیان اینکه در سیستم‌های غربی، حقوقدانان از جایگاه ویژه‌ای برخوردارند و تیم حقوقی طرف مقابل بسیار قوی و گسترده بودند و مدام با واشنگتن در ارتباط بودند، ادامه داد: آمریکایی‌ها برای تهیه مصوبه شورای امنیت کارشناسان درجه یک حقوقی خود را از نیویورک آورده بودند و با مشورت آنها این متن را تهیه می‌کردند. یک جایی از این متن دچار مشکلی بود که طرف ایرانی و آقای دکتر ظریف متوجه ایراد آن شدند ولی آنها متوجه نشده بودند و بعد از بررسی متوجه شدند که حق با ما بوده است.
وی افزود: ما اعتقاد داریم تا وقتی توانمندی‌های مورد اشاره را حفظ کنیم می‌توانیم به اجرای برجام مطمئن باشیم و باید این توانمندی‌ها را در اجرای برجام به کار بریم. اگر قدرت ایران و توانمندی‌های مورد اشاره نباشد به هیچ تضمین دیگری نمی‌توان برای اجرای برجام اتکا کرد. شورای امنیت اگر اراده کند می‌تواند قطعنامه خود را نقض کند ولی می‌داند که این کار برای آنها هزینه‌مند است. آنها نیز می‌دانند که اگر ما اراده کنیم می‌توانیم این توافق را نقض کنیم و اگر منافع ما در برجام تأمین نشود دلیلی بر پایبندی به آن وجود ندارد و آنچه که باعث می‌شود ما به آن پایبند باشیم منافع ملی و تأمین امنیت ماست.
عراقچی در ادامه سخنان خود با بیان اینکه در حال حاضر بیش از 50 روز است که از اجرای برجام می‌گذرد به برخی از اثرات اجرای برجام اشاره کرد و گفت: یکی از مهمترین اثرات آن از لحاظ حقوقی است. در اثر اجرای برجام تمام زیرساخت‌های حقوقی تحریم برچیده شده است و 6 قطعنامه تحریمی شورای امنیت علیه ایران لغو شده است.
وی با اشاره به قطعنامه تحریمی جدیدی که شورای امنیت علیه ایران صادر کرده است، گفت: این قطعنامه علیرغم تمام بحث‌هایی که در مورد آن وجود دارد ذیل اصل هفت نیست و این قطعنامه اذعان می‌کند که دوران جدیدی از روابط بین ایران و شورای امنیت سازمان ملل متحد شروع شده است.
عراقچی با بیان اینکه مهمترین پایه تحریم علیه ایران قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه ایران بود، ادامه داد: این قطعنامه‌ها به نوعی برای تحریم‌های چندجانبه آمریکا و اروپا علیه ایران نیز مشروعیت ایجاد می‌کرد.
وی به لغو قطعنامه‌های شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه ایران اشاره کرد و گفت: زیرساخت قطعنامه‌های شورای امنیت علیه ایران را نیز همین قطعنامه‌های شورای حکام تشکیل داده بود و این 12 قطعنامه لغو شده است و در قطعنامه جدیدی که شورای حکام و همچنین شورای امنیت صادر کرده‌اند شاهد نگاه به آینده هستیم و دیگر نگاهی به گذشته وجود ندارد.
عراقچی با بیان اینکه در واقع در این قطعنامه‌ها بحث بر سر این است که توافق صورت گرفته چگونه در عمل اجرا شود، گفت: آنچه که حاصل شده دستاورد حقوقی و سیاسی است.
این عضو تیم مذاکره کننده هسته‌ای کشورمان به بسته شدن موضوع PMD نیز اشاره کرد و گفت: در نامه‌ای که مقام معظم رهبری در مورد برجام نوشتند دو اقدام ایران را موکول به بسته شدن PMD عنوان کرده بودند و خوشبختانه این PMD بسته شد.
وی با بیان اینکه PMD پایه مشروعیت قطعنامه‌های شورای حکام علیه ایران بود و ادعاهای بزرگی را مطرح می‌کرد از جمله اینکه ایران به دنبال سلاح هسته‌ای است، ادامه داد: طرف‌های مقابل با موضوع PMD توانسته بودند ایران را به عنوان تهدیدی در عرصه جهانی مطرح کنند و این موضوع بر اساس اسناد و مدارکی بیان می‌شد که عمده آنها جعلی و دروغ بود و از صحتی برخوردار نبود.
عراقچی ادامه داد: البته بر اساس برخی از اشتباهات ما و عدم تجربه ما آنها در این روند برخی مسائل دیگر را نیز مطرح می‌کردند ولی با بسته شدن PMD نامعتبر بودن این ادعا که ایران به سمت سلاح هسته‌ای حرکت می‌کند به همه ثابت شد.
وی به موضوع لغو تحریم‌های آمریکا علیه ایران نیز اشاره کرد و گفت: با اجرای برجام تحریم‌هایی که به دستور رئیس جمهور آمریکا علیه ایران اعمال شده بود، لغو شد و البته باید به این نکته اشاره کرد که تحریم‌های کنگره لغو نشده‌اند ولی آمریکایی‌ها متعهد شده‌اند که این تحریم‌ها را نباید اجرا کنند و اگر آن را اجرا کنند این به معنای نقض برجام است.
وی با اشاره به دستورات رئیس جمهور آمریکا به وزیر امور خارجه این کشور مبنی بر اینکه تحریم‌های مورد اشاره اجرایی نشود، ادامه داد: در همین فرآیند راهنمای رفع تحریم‌ها با همکاری ایران نوشته شد که متنی طولانی است و دربرگیرنده پرسش و پاسخ است.
معاون وزیر امور خارجه کشورمان با بیان اینکه شورای وزیران اتحادیه اروپا نیز تحریم‌های ایران را لغو کردند و تصمیمات جدیدی را درباره تعامل با ایران اتخاذ کردند و به کاری که باید در مورد لغو تحریم‌ها انجام می‌دادند عمل کردند، ادامه داد: در واقع در سه سطح شورای امنیت، آمریکا و اتحادیه اروپا تمام تحریم‌هایی که باید طبق برجام علیه ایران برداشته می‌شد، برداشته شد و آنها تعهدات خود را عمل کردند. این موضوع که آنها به تعهدات خود عمل کرده‌اند و اینکه در صحنه عمل این موضوع آن طور که باید اثر خود را داشته و یا نداشته دو موضوع متفاوتی هستند و در واقع بحث دیگری است.
وی با بیان اینکه برچیده شدن زیرساخت‌های تحریم‌ها کار بزرگی است، ادامه داد: چگونگی لغو تحریم‌ها در عرصه عمل و روندی که این موضوع طی می‌کند بحث دیگری است که به آن نیز می‌پردازد.
عراقچی به آثار عملی اجرای برجام در طی 50 روز گذشته اشاره کرد و گفت: ما وارد بازار بین‌المللی مواد هسته‌ای شده‌ایم چنانکه 140 تن کیک زرد از روسیه و 60 تن کیک زرد از قزاقستان خریده‌ایم و تقریباً 10 تن مواد غنی‌شده 3.5 درصد به روسیه فروخته‌ایم. در واقع ما به عنوان صادرکننده مواد هسته‌ای وارد بازار بین‌المللی شده‌ایم.
وی همچنین گفت: 32 تن آب سنگین نیز به آمریکا فروخته‌ایم.
عراقچی به اثرات اجرای برجام از نظر اقتصادی در طول 50 روز گذشته اشاره کرد و گفت: در این مدت مقدار زیادی ارز وارد کشور شده است که یک قلم آن حدود 12 میلیارد دلار است که این امر قبل از برجام و طبق توافق ژنو صورت گرفته است.
وی همچنین به آزاد شدن طلاهای بلوکه شده ایران اشاره کرد و گفت: 13 تن از این طلاها نیز قبل از اجرای برجام مشکلش حل شد. بعد از برجام تمام پول‌های ما در خارج از کشور آزاد شد و در حال حاضر اختیار خرج کردن آن در دست بانک مرکزی و کشور خودمان است. اینکه پول‌ها وارد کشور شوند یا نشوند یک بحث ثانوی است ولی مسأله این است که اکنون این پول‌ها آزاد شده‌اند و اختیار آن در دست بانک مرکزی است.
عراقچی با بیان اینکه در این مورد ارقام مختلفی ارائه شده است، گفت: مسأله این است که این پول‌ها مربوط به بخش‌های مختلف با صاحبان مختلف است. بخشی از این پول‌ها که در خارج از کشور است مربوط به دولت است، برخی مربوط به بانک مرکزی و برخی دیگر مربوط به وزارت نفت است.
وی با بیان اینکه بخشی از این پول‌ها در چین سپرده شده بود و به صورت سپرده‌گذاری قرار داشت، ادامه داد: جمع این پول‌ها ممکن است که ارقام بالایی باشد و همانطور که گفتم صاحبان مختلف از بخش‌های مختلف صاحب این پول‌ها هستند ولی مسأله مهم در حال حاضر آزاد شدن آنهاست و اینکه اکنون در اختیار ایران قرار دارد.
عراقچی در بخش دیگری از صحبت‌های خود به موضوع اتصال بانک‌های ایرانی به سوئیفت اشاره کرد و گفت: علیرغم تمام حرف‌هایی که در این مورد زده می‌شود بانک‌های ایرانی به این سیستم وصل شده‌اند.
وی با ارائه توضیحاتی در مورد پیچیدگی شبکه بانکی و همچنین چگونگی عملکرد سیستم سوئیفت، ادامه داد: از فردای اجرایی شدن برجام سوئیفت بیانیه داد و اعلام کرد که بانک‌های ایرانی و غیرتحریمی می‌توانند به این سیستم وصل شوند.
معاون وزیر امور خارجه کشورمان با بیان اینکه روند اتصال 36 بانک ایرانی به این سیستم انجام شده و یا در حال انجام شدن است و سوئیفت قراردادهایی را با آنها منعقد کرده است، گفت: انها نرم‌افزار مربوطه را گرفته‌اند، بر روی سیستم بانکی نصب شده ، کدگذاری‌های لازم انجام شده و آموزش‌های لازم نیز به نیروی انسانی داده شده است. بانک‌های ما نیز در حال حاضر به این سیستم لاگین شده‌اند و از طریق سوئیفت این نقل و انتقال‌ها در حال انجام شدن است.
عراقچی با بیان اینکه ما نباید در این روند انتظار معجزه داشته باشیم و اینکه تمام خریدها با این اتصال یکباره انجام شود، گفت: ولی تأکید می‌کنم که اتصال بانک‌های ما به سوئیفت برقرار شده و این ارتباط بین بانکی کم و بیش برقرار شده است. البته ممکن است در این فرآیند مشکلاتی نیز وجود داشته باشد که دوستان و متخصصان امر می‌گویند رفع مشکلات در این زمینه کمی زمان‌بر است.
عراقچی تصریح کرد: باید به این موضوع توجه داشته باشیم که بانک‌های طرف مقابل ما خصوصی هستند و خودشان باید تصمیم بگیرند که با ما کار کنند یا کار نکنند.
وی با بیان اینکه این ارتباطات بانکی در حال ایجاد شدن است و تاکنون تبادلات مالی چند میلیاردی انجام شده است، ادامه داد: سیستم آهسته آهسته در حال برگشن به حالت قبلی است و من باز هم به این نکته تأکید می‌کنم که سیستم بانکی یک سیستم گسترده و پیچیده است.
عراقچی با خنده ادامه داد: اگر در زمان مذاکرات با توضیحات دوستانمان در سازمان انرژی اتمی ما در حال تبدیل شدن به دانشمند هسته‌ای بودیم اکنون نیز با توضیحات کارشناسان اقتصادی و بانکی در حال تبدیل شدن به یک کارشناس مالی و بانکی هستیم.
وی با بیان اینکه برای این که حواله‌ای در عرصه بین‌المللی انجام شود در این شبکه پیچیده بانکی باید مسیری را طی کند، ادامه داد: این شبکه در طول چند سال گذشته از منبع اصلی‌اش قطع بوده و در این مسیر دچار مشکلات زیادی بوده است.
وی با بیان اینکه طبق گزارش دوستانمان در بانک مرکزی در طول این 50 روز تبادلات بانکی در سطح قابل قبولی انجام شده است، ادامه داد: مشکلاتی در ارتباط با بحث بیمه اتکایی و نفتکش‌ها داشتیم که این موضوع نیز حل شده، مجوزهای لازم کسب شد. البته کسب این مجوزها مدتی طول کشید ولی مشکل در این راستا حل شده است.
عراقچی با بیان اینکه تاکنون حدود 800 نفر اشخاص حقیقی و حقوقی از لیست تحریم‌های شورای امنیت و آمریکا خارج شده‌اند در بخش دیگری از صحبت‌های خود به کسب مجوز برای خرید هواپیما اشاره کرد و گفت: همانطور که در جریان هستیم قرار است ایران تعداد قابل توجهی هواپیما خریداری کند.
عراقچی همچنین با بیان اینکه صادرات برخی اقلام ایرانی به آمریکا کم و بیش شروع شده است، افزود: طبق اخبار به تازگی اولین محموله فرش ایرانی به آمریکا رسیده است.
ارسال نظر