هشدار نسبت به شکل گیری «برجام سوریه» در امتداد برجام هسته ای/ آمریکا در تدارک وسیع مدیریت عملکرد جمهوری اسلامی با اعمال تحریم های جدید

پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- «دکتر فواد ایزدی» استاد و عضو هیات علمی دانشگاه مطالعات جهان و کارشناس مسائل ایالات متحده آمریکا در مصاحبه ای اختصاصی با «پارس» در واکاوی تحولات فشرده قبل و بعد از اجرای برجام گفت:

پارس: 

آقای عراقچی در رابطه با جاسوسی آژانس در قالب نظارت آن ابراز نگرانی کرده اند؛ با توجه به این موضوع جاسوسی آژانس در قالب نظارت چطور ممکن است که در حال حاضر آقای عراقچی نیز به این امر اذعان دارند؟

دکتر فواد ایزدی: 

قریب به اتفاق افرادی که در آژانس مشغول به کار هستند، توسط آمریکایی ها آموزش دیده اند. در نهایت به همین خاطر تعدادی از آن ها به سیستم اطلاعاتی و امنیتی ایالات متحده آمریکا جذب می شوند. طرف ایرانی این تجربه را از قبل داشته است که اطلاعاتی که از کشور گرفته شده بود، باعث به شهادت رساندن دانشمندان هسته ای ایرانی شده است؛ لذا این خطر به صورت جدی وجود دارد و از این جهت نهادهای کشور ما نیز ضروری است که با توجه به سابقه طرف مقابل و نفوذی که آمریکایی ها در این حوزه دارند، بیش از گذشته در این رابطه جدیت به خرج دهند. 

پارس: 

تبادل زندانیان بین ایران و ایالات متحده امریکا در چه قالبی قابل تحلیل است؟ به نظر می رسد که ارتباط تنگاتنگی بین این اتفاق و موضوع اجرایی شدن برجام وجود دارد؛ لذا درست یا نادرست بودن آن و عواقب احتمالی که در آینده می تواند داشته باشد را توضیح بفرمایید؟

دکتر فواد ایزدی: 

کاملا مشخص بود که آمریکایی ها اجازه اجرایی شدن برجام را صادر نمی کردند مگر این که جاسوس های آن ها در ایران آزاد شود. متوقف شدن تحریم های آمریکایی نیز بایستی هر 120 یا 180 روز یک بار تمدید شود. هرکس که رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا می شود، نسبت به این موضوع تصمیم گیری می کند که تحریم ها بعد از این بازه زمانی متوقف یا اجرا شود. نتیجه این اتفاق عبارت است از این که کسانی که می خواهند برای ایالات متحده آمریکا جاسوسی کنند، به این نتیجه خواهند رسید که اگر ایران آن ها را دستگیر کند، در نهایت قرار  نیست که بیش از 120 روز در زندان باقی بمانند. به عبارت دیگر اگر زمان تمدید توقف تحریم ها برسد، می توانند بر ایران فشار  آورند که اگر جاسوس های آن ها آزاد نشوند، تمدید توقف تحریم  های ایران انجام نشود. قبلا هدف از اعمال تحریم ها برای افزایش فشار علیه جمهوری اسلامی ایران بود اما از این راه به نتیجه ای نرسیدند. به عنوان نمونه در برابر افزایش فشار آن ها، سانتریفیوژهای ایران افزایش پیدا کرد. الان آمریکایی ها به دنبال بازی با تحریم-ها هستند که اگر اقدام مد نظر آن ها انجام نگیرد، تحریم ها دوباره اجرایی شود. در حقیقت آمریکا خواستار مدیریت عملکرد جمهوری اسلامی با اعمال تحریم های جدید است.

پارس: 

ورود نظامیان آمریکایی به جزیره فارسی به فاصله نزدیک قبل از اجرای برجام و دستگیری آن-ها چه تحلیلی می تواند داشته باشد؟ آیا رابطه ای بین آزادی آن ها و اجرای برجام متصور است؟

دکتر فواد ایزدی: 

می توان گفت که دستگیری نظامیان آمریکایی در جزیره فارسی یک امر الهی بوده است؛ چرا که در همان زمانی که طرف مقابل برتری داشته است، سربازان آن ها به حالت ذلیلانه ای در برابر نیروهای سپاه پاسداران زانو می زنند. دستگیری نظامیان آمریکایی برای جمهوری اسلامی ایران نکته مثبتی است و این که کم تر از 24 ساعت آزاد شدند، نشانه ضعف محسوب نمی شود. در دنیا افرادی که به صورت غیر قانونی به مرز کشور دیگری ورود پیدا می کنند، دستگیر می شوند و وقتی که زمان دادگاه آن-ها فرا می رسد شواهد خویش را ارائه می دهند تا این که در صورت اشتباه بودن آزاد شوند. در ایالات متحده آمریکا نیز در برابر چنین اقداماتی، برخورد سخت تری صورت می گیرد و به سختی آزادی می-شوند. اما این که در ایران نظامیان آمریکایی در کم تر از 24 ساعت آزاد شدند، وضعیت حاکم بر دولت و تمکین آن در برابر نظر طرف مقابل را نشان می دهد. در مورد عمدی یا سهوی بودن اقدام آمریکایی ها نیز بایستی به نظر نیروهای سپاه پاسداران مراجعه کرد؛ چرا که آن ها می توانند وجود مشکل فنی را تایید یا رد کنند.

پارس: 

به نظر می رسد که در حال حاضر کانالی ارتباطی بین کری و ظریف به وجود آمده است که مسائلی غیر از مسائل هسته ای را نیز دربرمی گیرد؛ در حالی که مقام معظم رهبری تاکید داشته اند که مذاکره ایران و آمریکا در حالت کنونی صرفا راجع به پرونده هسته ای است. با توجه به این موضوع آیا کانال ارتباطی بین طرفین در رابطه با مسائل دیگر همچون سوریه یا یمن به وجود می آید؟

دکتر فواد ایزدی: 

بایستی گفت که مذاکره بین ایران و ایالات متحده آمریکا صرفا در رابطه با پرونده هسته ای بوده است و نبایستی در پرونده های دیگر انجام گیرد؛ چرا که طرف مقابل به دنبال خواسته های خویش است و به خاطر نوع عملکرد آن ها چیزی بیش از ضرر نصیب کشورمان نمی شود. اما در عمل با توجه به اظهارات مقامات دولت یازدهم، برجام را به عنوان الگویی برای حوزه های دیگر قلمداد می کنند. به عبارت دیگر هم طرف غربی و هم مقامات دولت یازدهم علاقمند هستند که برجام سوریه نیز به وجود آید؛ با این حال این اقدام عملکرد صحیحی نیست و به ضرر منافع ملی کشور به حساب می آید.