پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- محمد اسماعیلی- عید قربان امسال تفاوت فاحشی با سال‌های گذشته داشت و آن اینکه هزاران نفر از حجاج بیت‌الله‌الحرام به جای رمی جمرات به قربانگاه رژیم آل سعود رفته و در بدترین شرایط ممکن در پنج کیلومتری شهر مکه جان سپردند. در مقابل بروز چنین واقعه‌ای مسئولان سعودی به جای کمک‌رسانی و خدمات‌دهی به قربانیان و مصدومان به اقداماتی غیرانسانی دست زدند که قلب میلیون‌ها انسان را در سراسر دنیا جریحه‌دار کرده و غم و اندوه جانکاهی را بر مسلمانان تحمیل کرد. 

پادشاه وهابی عربستان و دیگر مقامات بلندپایه این کشور هم که همواره خود را خادم حرمین شریفین معرفی کرده هم پس از وقوع این اتفاق تأسف‌‌برانگیز از ارائه آمار رسمی تعداد جان‌باختگان، مجروحین و مفقودین اجتناب و تلاش کردند با استفاده از دلارهای نفتی رسانه‌های خبری بین‌المللی را با اهداف شوم خود همسو نگه دارند و از انعکاس عمق فاجعه سرزمین وحی بکاهند و بر قصور و خطاهای خود و همچنین اهداف و برنامه‌های از پیش تعیین شده، سرپوش گذارند. 

این در شرایطی است که شش روز از حادثه منا و قربانی شدن بیش از 3 هزار نفر از کشورهای مختلف می‌گذرد و سرنوشت صد‌ها نفر از حجاج خانه خدا هنوز نامشخص است. مواضع مقامات آل‌سعود نه تنها عدم صلاحیت سیاسی حاکمان سعودی در مدیریت امور حج را اثبات می‌کند، بلکه چاره‌اندیشی فوری کشورهای اسلامی را در این باره بیش از هر زمان دیگری مطرح می‌سازد. 

   مقصرتراشی به جای عذرخواهی

اگرچه وقوع چندین حادثه مشکوک طی روزهای اخیر نظیر واژگونی جرثقیل، سقوط پنکه‌های سقفی و حادثه منا ناشی از بی‌کفایتی، مدیریت غلط و عمل‌نکردن دولت سعودی به تعهدات و مسئولیت خود نسبت به حفظ جان و سلامت حجاج است اما مسئولان سعودی در یک فرافکنی آشکار، آن را به دوش حجاج ایرانی انداختند و حتی پا را فراتر از این گذاشته جمهوری اسلامی ایران را به سیاسی کردن پرونده منا متهم کرده‌اند. 

اما روز گذشته خبرگزاری سمای فلسطین خبری را مبنی بر « دفن اجساد مجهول‌الهویه توسط عربستان» روی خروجی خود قرار داد و نوشت: «‌این اجساد که تعداد آنها به بیش از ۶۰۰ نفر می‌رسد از سوی خانواده‌های حجاج شناسایی نشده‌اند در نتیجه مقامات عربستانی اعلام کردند نگرانند تأخیر در دفن اجساد ‌سبب انتشار بیماری‌های واگیر شود. منابع وابسته به بعثه حج مصر خبر دادند مقامات عربستانی از بعثه حج مصر و دیگر کشورها خواسته‌اند نمایندگانی را در مراسم رسمی دفن اجساد اعزام کنند.»

ساعتی پس از انتشار این خبر مسئولان بعثه حج مصر هم خبر دادند که عربستان اجساد حجاجی را که هنوز شناسایی نشده‌اند در گورهای دسته جمعی دفن می‌کند که در ساده‌ترین حالت گویای این نکته است که دولت عربستان با این اقدام تلاش می‌کند از بار مسئولیت پرداخت غرامت به خانواده‌های قربانیانی که هنوز شناسایی نشده‌اند شانه خالی کرده و در مرتبه‌ای بالاتر از درج جزئیات اهداف پنهانی خود در این واقعه جلوگیری به عمل بیاورد. 

   سیاهه سعودی‌ها در قبال حجاج 

اتفاقات تلخ روزهای اخیر در عربستان هرچند کم‌سابقه و دردآور بوده - و اماره‌های فراوانی از پیش طراحی بودن چنین حادثه‌ای را نشان می‌دهد - اما با نیم‌نگاهی به تاریخ می‌توان اثبات کرد که رژیم آل‌سعود بارها بی‌‌کفایتی خود نسبت به جان و مال زائران خانه خدا را نشان داده و با احساسات و عواطف میلیون‌ها مسلمان بازی کرده‌اند که می‌توان مهم‌ترین آن را اینگونه عنوان کرد. حوادث حج امسال بسیار تکان‌دهنده بود، اما نگاهی کوتاه به تاریخ ثابت می‌کند که این مسئله هیچ گاه یک استثنا نبوده است بلکه هر چند سال یک‌بار به دلیل بی‌کفایتی و بی‌عرضگی سعودی‌ها اتفاقاتی روی داده است که جان حجاج را گرفته است. 

 ۱۹آذر سال ۱۳۵۴ هجری شمسی (۱۰ دسامبر سال ۱۹۷۵)‌– حریق وسیعی براثر انفجار کپسول گاز در چادر زائران، بیش از 200 زائر را در آتش می‌سوزاند. 

 ۲۹آبان ۱۳۵۸ (۲۰ نوامبر ۱۹۷۹) – حمله مردان مسلح مخالف حکومت سعودی به مسجدالحرام و گروگان‌گیری دهها زائر، هجوم مأموران امنیتی به داخل محل و درگیری‌ها ۱۵۰ کشته و ۵۶۰ زخمی بر جای می‌گذارد. 

 9 مرداد ۱۳۶۶– زائران ایرانی که قصد برپایی راهپیمایی موسوم به برائت از مشرکین داشتند با مخالفت نیروهای امنیتی سعودی روبه‌رو می‌شوند. در جریان زدوخورد بین حجاج معترض ایرانی و مأموران امنیتی سعودی بیش از ۴۰۰ نفر کشته می‌شوند. 

 19 تیر ۱۳۶۸– طی دو حمله در خارج از مسجدالحرام یک نفر کشته می‌شود و ۱۶ نفر زخمی می‌شوند. ۱۶ شهروند شیعه کویتی محکوم و چند هفته بعد اعدام می‌شوند. 

 11 تیر ۱۳۶۹– بر اثر ازدحام، از کار افتادن دستگاه تهویه هوا و هرج‌ومرج داخل تونلی منتهی به اماکن مذهبی مکه، هزار و 426 نفر بر اثر خفگی و ماندن زیر دست‌وپا جان می‌بازند. 

 26 فروردین ۱۳۷۶– حریق عظیمی در اردوگاه زائران بالغ‌ بر ۳۴۰ نفر کشته و هزار و 500 تن زخمی بر جای می‌گذارد. 

 20 فروردین ۱۳۷۷– طی ازدحام و هرج‌ومرج در منا حداقل ۱۱۸ نفر کشته و ۱۸۰ نفر زخمی می‌شوند. 

 12 بهمن ۱۳۸۲– ازدحام و هرج‌ومرج در مراسم سنگ‌اندازی ۲۵۱ کشته و صدها مجروح به بار می‌آورد. 

 16 دی ۱۳۸۴ (۶ ژانویه ۲۰۰۶) – فروریزی هتلی در مرکز مکه ۷۶ کشته بر جای می‌گذارد. 

   تمرکز بر یمن تغافل از حجاج

بررسی سیاست‌های رژیم بی‌کفایت آل‌سعود طی سال‌های اخیر در قبال کشورهای همسایه از جمله سوریه و عراق و یمن و لبنان به‌خوبی نشان می‌دهد که مقامات این رژیم تمرکز لازم را برای برگزاری یکی از بزرگ‌ترین گردهمایی مسلمانان جهان نداشته و به جای رسیدگی به وضعیت داخل کشور و امنیت حاجیان، با حمایت همه‌جانبه از جنگ‌افروزی تکفیری‌ها و تداوم جنگ خانمان‌سوز بر مردم مظلوم و انقلابی کشورهای منطقه، امنیت ساکنان این کشورهای منطقه را به خطر انداخته است.  کمتر کسی می‌تواند انکار کند سیاست‌ها و عملکرد این روزهای آل‌سعود خواسته یا ناخواسته در راستای منافع رژیم صهیونیستی و نظام سلطه بوده و کشتار زنان و کودکان و مردم بی‌دفاع یمن، با همگامی امریکا و وابستگانش برای بقای حیات ننگین رژیم صهیونیستی در منطقه و تضعیف کشورهای اسلامی انجام می‌شود، آن هم در شرایطی که تغییر اولویت امنیتی عربستان و به‌کارگیری نیروهای امنیتی مجرب برای تجاوز به یمن و سرکوب مردم بحرین و کاهش کمی وکیفی (‌از 70 هزار نفر به 20 هزار نفر عوامل انتظامی) در حج امسال نقش تعیین‌کننده‌ای در بروز فاجعه داشت. 

   ‌انتظارات بیشتری از دولت تدبیر ‌ می‌رود

اگر چه سیاهه تاریک دولت عربستان در تأمین امنیت و جان حجاج به‌خوبی نشان دهنده عدم صلاحیت سیاسی رژیم آل سعود در اداره حرمین شریفین است و ضرورت اقدام جمعی کشورهای اسلامی نظیر تشکیل کمیته حقیقت‌یاب و واگذاری برگزاری چنین مراسم عظیمی به سازمانی تحت نظارت کشورهای اسلامی را مطرح می‌کند اما در این میان نباید از رفتار غیر انسانی و خلاف اخلاق پادشاه عربستان و سایر مقامات بلندپایه این کشور غافل شد؛ آنجایی که پس از گذشت شش‌روز از این حادثه تأسف‌بار هیچ گونه ابراز همدردی و عذرخواهی از خانواده‌های داغدیده و مسلمانان و حتی از کشورهای اسلامی نکرده و به جای آن مواضع تند و خلاف عرف بین‌الملل اتخاذ کرده‌اند، رویکردی که نه تنها باید منتج به پیگیری حقوقی و قضایی از نهادهای بین‌المللی توسط دولتمردان گردد بلکه باید پاسخ درخور توجه رئیس دولت و وزیر امور خارجه را هم به‌دنبال داشته باشد. چراکه موضع صریح و نه کنایه‌آمیز در قبال رفتارها‌ و سخنان توهین آمیز سعودی یک مطالبه عمومی از دولت تدبیر و امید بوده و می‌تواند آزردگی و ناراحتی جامعه از چنین واقعه مشکوکی را افزایش دهد‌.