رمزگشایی از سفر معاون روحانی به ژوکوفکسی/ روسیه برای کدامیک از این دو نیاز ایران پاسخ دارد؟/ احتمال دیدار روحانی-پوتین

پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- روزنامه روسی کامرسانت در تحلیلی نوشت: هیأت نمایندگی ایران به ریاست سورنا ستاری، معاون علمی و فن آوری رئیس جمهور، به مسکو سفر خواهد کرد. ایرانی ها که هدفشان تبدیل کشورشان به قدرت فضائی است، در نمایشگاه بین المللی هوا و فضا در شهر ژوکوفکسی (ماکس – سال 2015 میلادی) شرکت خواهند کرد. 

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «پارس»، معاون علمی و فناوری رئیس جمهور به خاطر «اس – 300» و دیگر موشک ها به نمایشگاه «ماکس» می رود.

در روز نخست برگزاری این نمایشگاه، در خصوص خرید سیستم دفاع ضد موشکی «اس – 300» توسط تهران مذاکراتی انجام خواهد شد. 

حضور «هیأت ایرانی» گواه آن است که روسیه به رغم عدم توانائی اش در تأمین نیازهای کلیدی ایران- در زمینه سرمایه گذاری های کلان و فن آوری پیشرفته، مورد توجه ایران قرار گرفته است.

نمایشگاه «ماکس – سال 2015 میلادی» 25 ماه اوت، در شهر ژوکوفسکی افتتاح خواهد شد. در روز یاد شده، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، نیز در نمایشگاه حضور خواهد یافت: پادشاه اردن و عربستان سعودی نیز وی را همراهی خواهند کرد.

در اکتبر سال 2014 میلادی، ستاری در روسیه حضور یافت، اما، اوضاع آن زمان با اوضاع کنونی، به طور کامل متفاوت بود: مذاکرات پیرامون برنامه هسته ای ایران در بحبوحه خود قرار داشت و در کل، احتمال داشت، با آغاز دور جدیدی از شدت گیری بحران در روابط میان تهران و غرب پایان گیرد. اما، اکنون، بعد از امضای توافقنامه تاریخی مورخ 14 ماه ژوئیه، ایران به کانون نوین توجهات جمعی بدل شده است: با توجه به چشم انداز لغو کامل تحریم های اعمالی علیه این کشور، کشورهای غربی برای تصرف بازارهای ایران با یکدیگر رقابت می کنند. در مسکو نیز به این موضوع اشاره می کنند که قصد ندارند، در این مبارزه عقب بمانند.

بر اساس خبرهای رسیده از رجب صفراُف، مدیر مرکز مطالعات ایران معاصر و نزدیک به دولت ایران، در جریان دیدار ستاری، معاون رئیس جمهور ایران، از مسکو، «به تمامی موارد مرتبط با فن آوری پیشرفته به ویژه، در زمینه فضائی» توجه ویژه ای خواهد شد.

نمایشگاه «ماکس»، «فرصت خوبی خواهد بود، برای کسب اطلاعات در خصوص نوآوری ها در عرصه هوا و فضا»، گفت: «ایران قصد دارد، با وجود ماهواره های خود، موشک های حامل و حتی الامکان، ایستگاه فضائی خود، به قدرت فضائی توانمند منطقه ای بدل شود. تهران قصد دارد، در سال های آینده، فضانورد خود را نیز به فضا بفرستد. از این رو، ایران در این زمینه به فن آوری روسی علاقه زیادی نشان می دهد». بر اساس خبرهای رسیده به پارس، از هم اکنون، برخی از اعضای هیأت ایرانی به روسیه سفر کرده اند و حتی، موفق شده اند از برخی از تأسیسات پیشرفته فضائی دیدن کنند.

بر اساس خبرهای رسیده برای نشریه «کامرسانت» روسیه، در نخستین روز آغاز کار نمایشگاه ژوکوفسکی، متخصصان شرکت «روس آبارون اکسپرت» و دفتر فدرال همکاری نظامی – فنی در خصوص توافقنامه مربوط به سیستم دفاع ضد موشکی روسی که قرار است به جای سیستم دفاع ضد موشکی «اس – 300» به تهران ارسال شود، با ایرانی ها مذاکره خواهند کرد.

به گفته سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، در سپتامبر سال 2010 میلادی، دیمیتری مدودُف، رئیس جمهور روسیه، تصمیم گرفت، با هدف «حمایت از تلاش های منسجم «گروه 1+5» میانجی گران بین المللی» در راستای حل و فصل مسأله هسته ای ایران، مانع از اجرای این قرارداد شود. خبر اتخاذ این قرار، در بحبوحه تنش زدایی در مناسبات میان آمریکا و روسیه اعلام شد. در فوریه سال 2015 میلادی، رئیس جمهور، ولادیمیر پوتین این ممنوعیت را لغو کرد و این امر، واکنش منفی واشنگتن را بر انگیخت. در هفته جاری، وزارت امور خارجه آمریکا در خصوص این قرارداد ابراز نگرانی کرد و اعلام کرد که قصد دارد، قرارداد پیش رو را از این جنبه بررسی کند که آیا این گام می تواند ناقض قوانین آمریکا در خصوص تحریم های اعمالی علیه ایران باشد یا خیر. اما، سرگئی لاوروف این موضوع را رد کرد: «تحریم های آمریکا به ما ربطی ندارد. ما فقط به تعهدات بین المللی خود عمل می کنیم، از جمله، تحریم های تصویبی از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد».

ولادیمیر ساژین، کارمند علمی ارشد انستیتوی خاور شناسی آکادمی علوم روسیه، گفت: «اگرچه، در زمینه همکاری نظامی – فنی، تحریم های اعمالی علیه ایران پنج سال دیگر نیز ادامه خواهد داشت، اما این تحریم ها فقط ارسال تسلیحات تهاجمی سنگین را شامل می شوند. ما می توانیم به ایرانی ها، بسیاری از تسلیحات خارج از فهرست ممنوعه را پیشنهاد کنیم». به گفته وی، به غیر از همکاری نظامی – فنی، «زمینه های مشخصی مطرح اند که حضور روسیه در آنها ما فوق رقابتی است» - در زمینه انرژی هسته ای و سوخت، حمل و نقل (به ویژه، خطوط راه آهن)، فضا.

دولت روسیه همچنین تصریح می کند: روسیه می داند که به ایران باید چه چیزهایی را پیشنهاد کند. در روز دوشنبه، سرگئی لاوروف بر اساس نتایج حاصل از مذاکرات با محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، گفت: «متخصصان روسی در ایران، هشت بلوک نیروگاه اتمی دیگر را نیز احداث خواهند کرد. در فصل پاییز و در نشست مرحله ای کمیسیون بین دولتی، چشم انداز همکاری تجاری – اقتصادی بحث و بررسی خواهد شد.

افزون بر آن، احتمال دارد، در ماه های آینده، لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، به ایران سفر کند – وی به همتای ایرانی خود وعده داده که «با کمال میل «دعوت» وی را می پذیرد. بر اساس خبرهای رسیده به پارس، هنوز در خصوص تاریخ این سفر توافقی حاصل نشده است. در این میان، به طور قطع این وزیران در ماه سپتامبر با یکدیگر دیدار خواهند کرد – آنان در اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد شرکت خواهند کرد. در این اجلاس، احتمال دارد، ولادیمیر پوتین و [آقای] حسن روحانی، رهبران دو کشور، نیز با یکدیگر مذاکره کنند.

ولادیمیر ساژین به نشریه «کامرسانت» گفت: «ایران بعد از تحریم ها، به دو چیز اصلی نیازمند خواهد بود – سرمایه گذاری های کلان در تمامی زمینه ها و فن آوری پیشرفته. روسیه قادر نیست این نیازها را تأمین کند. اما، این کشور قادر است، برای شرکت در رویکردهای مشخصی در آینده، برای خود جایی باز کند. زیرا، در حال حاضر، ایران چه برای سیاستمداران و چه برای تجار، به شدت جذابیت پیدا کرده است».