یادداشت اختصاصی اسماعیل کوثری
دلایل حقوقی ضرورت بررسی برجام در مجلس/ تشبیه اشتباه فضای کنونی به پذیرش قطعنامه 598
شم جهانیان به تصویب برجام در مجالس کشورهای ایران و آمریکا دوخته شده است و باید دید که آیا مجالس این کشورها نیز برجام را در راستای منافع خویش می دانند یا خیر؟
پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- اسماعیل کوثری عضو کمسیون سیاست خارجی و امنیت ملی مجلس شورای اسلامی در یادداشتی اختصاصی برای «پارس» نوشت:
1- توافق هسته ای ایران و 5+1 به مرحله حساسی رسیده است و حال که اعضای ارشد مذاکره کننده دو طرف به متنی مورد توافق رسیده اند، چشم جهانیان به تصویب برجام در مجالس کشورهای ایران و آمریکا دوخته شده است و باید دید که آیا مجالس این کشورها نیز برجام را در راستای منافع خویش می دانند یا خیر؟
مطالعه دقیق برجام و کیفیت تصویب آن(توسط مجلس شورای اسلامی یا شورای عالی امنیت ملی) نیز از دیگر موضوعاتی است که در داخل کشور توجه بسیاری از تحلیل گران را به خود جلب کرده است.
2- هم قطع نامه و هم برجام را مورد مطالعه قرار داده ام اما هنوز مطالعه ضمائم آن باقی مانده است و در خصوص مطالعه این اسناد به صورت فردی و جمعی روی ان کار می کنیم و تا به حال چند نفر از اعضای تیم مذاکره کننده نیز برای توضیح به کمیسیون آمده اند و در هفته جاری نیز قرار است که آقای نهاوندیان جهت توضیح ابعاد اقتصادی برجام به کمیسیون بیاید.
بررسی همه جانبه برجام ادامه دارد تا هم اطلاع رسانی لازم صورت گیرد و هم ابعاد موضوع برای نمایندگان به خوبی مشخص شود و سوالات و ابهامات برای اعضا و همچنین افرادی که روی این موضوع کار کرده اند به درستی روشن شود.
زمان برای ما وجود دارد و تا 28 شهریور که کنگره آمریکا وقت دارد، ما هم وقت داریم و این زمان برای بررسی برجام کافی است و در صورتی که کنگره آن را رد کند، آقای اوباما 12 روز فرصت دارد تا آن را وتو کند و بنابر این تا اوایل مهر فرصت داریم.»
3- در مورد فضای کلی مجلس در مورد مورد برجام باید گفت که متن انگلیسی و ترجمه وزارت امور خارجه، روز پایانی کار مجلس تقدیم نمایندگان شد و ان شاالله طی روزهای یک شنبه و دوشنبه که تعطیلات مجلس به پایان می رسد، می توان در این باره اظهار نظر کرد و می توان دید که جو کلی مجلس به چه صورتی است.
اما در رابطه با بسیاری از سوالات اعضای کمیسیون امنیت ملی، پاسخ های آقای عراقچی و آقای صالحی آنچنان که باید قانع کننده نبود.
4- در مورد جایگاه حقوقی مجلس نسبت به تصویب برجام و اظهارات مقامات دولتی؛ جایگاه مجلس را قانون اساسی مشخص کرده است و نماینده ها چیزی از خود نمی گویند بلکه قانون اساسی تصریح دارد که هرگونه قرارداد نامه، تعهد نامه و مقاوله نامه ای که بین ایران و سایر کشورها منعقد می شود و برای ایران تعهد آور است، بر اساس اصل 77 و 125 تصویب آن بر عهده مجلس است. بر این اساس هر کس هر نظری دارد محترم است و اما قانون اینگونه اظهار نظر کرده است.
شورای عالی امنیت ملی نیز بر اساس سیاست های کلی و کلان نظام، موضوعات را بررسی می کند اما زمانی که قرار باشد برجام به قانون تبدیل شود، حتما باید مجلس این کار را انجام دهد.
لذا شورای عالی امنیت ملی در مسائل کلان بحث کرده و چارچوب ها را مشخص می کند اما با همه این اوصاف از آنجا که باید به قانون تبدیل شود، می بایست از مسیر مجلس این کار صورت پذیرد.
5- بعضی افراد نیز این سوال را مطرح می کنند که چرا قطعنامه 598 به مجلس نیامده است که آن را نیز قانون مشخص کرده بود و بر همین اساس، قطعنامه 598 بر اساس اصل 110 و با توجه به اختیارات فرمانده کل قوا تصویب شد.
در عین حال که برخی می خواهند فضای کنونی را شبیه فضای پذیرش قطعنامه 598 القا نمایند. در حالی که این تحلیلی غلط و مبتنی بر داده های اشتباه است. اکنون ما در اوج اقتدار کشور، نظام و رهبری قرار داریم.
مساله این است که برجام اصلا مصداق اصول 77 و 125 نیست!